Svínshjarta grætt í mann í fyrsta sinn Hólmfríður Gísladóttir skrifar 11. janúar 2022 07:14 Hjartaskurðlæknirinn Griffith og David Bennett, maðurinn með svínshjartað. University of Maryland School of Medicine Læknar í Bandaríkjunum hafa grætt svínshjarta í mann, í aðgerð sem talin er marka tímamót í læknavísindunum. Hin átta tíma langa aðgerð var framkvæmd á föstudag og þegar greint var frá fréttunum í gær var líðan sjúklingins með ágætum. „Það býr til púls, það skapar þrýsting; það er hjartað hans,“ sagði Bartley Griffith, hjartalæknirinn sem framkvæmdi aðgerðina. „Það gengur og lítur eðlilega út. Við erum gríðarlega ánægð en vitum ekki hvað gerist á morgun. Þetta hefur aldrei áður verið gert.“ Líffæraþeginn, David Bennett eldri, ákvað að slá til þegar Griffith leitaði til hans með hugmyndina en hann þjáist af hjartasjúkdóm sem hefði leitt hann til dauða. Allar aðrar meðferðir voru fullreyndar og Bennett svo veikur að útilokað var að hann fengi líffæri úr manni. „Það var annað hvort að deyja eða gangast undir þessa aðgerð,“ sagði Bennett fyrir aðgerðina. „Ég vil lifa. Ég veit að þetta er áhættusamt en fyrir mig er þetta lokaúrræðið.“ Griffith segir samtalið hafa verið eftirminnilegt og ansi skrýtið. „Ég sagði: Við getum ekki látið þig fá hjarta úr manni; þú uppfyllir ekki skilyrðin. En kannski getum við notað hjarta úr dýri; svíni. Það hefur aldrei verið gert áður en ég held við getum það.“ „Ég var ekki viss um að hann hefði skilið mig,“ bætir Griffith við. „En svo sagði hann: Mun ég hrína?“ Eftirspurnin meiri en framboðið Í fyrra þáðu yfir 41 þúsund Bandaríkjamenn líffæragjöf, þar af meira en helmingur nýra. Um 3.800 fengu hjarta en eftirspurnin er mun meiri en framboðið. Talið er að um það bil tugur einstaklinga sem bíður eftir líffæragjöf láti lífið á hverjum degi. „Þetta er tímamótaviðburður,“ hefur New York Times eftir David Klassen, líffæraskurðlækni og yfirlækni United Network for Organ Sharing. „Dyr eru að opnast sem ég tel að muni leiða til stórfelldra breytinga í því hvernig við meðhöndlum líffærabilun.“ Klassen varar þó við því að enn eigi eftir að yfirstíga margar hindranir og bendir á að oftsinnis hafni líffæraþegar nýjum líffærum jafnvel þótt þau séu úr manneskju og hafi verið metinn þannig að þau hæfðu þeganum. „Það er mikið gert úr svona viðburðum í fjölmiðlum og það er mikilvægt að horfa á þetta í samhengi,“ segir Klassen. „Það tekur langan tíma að fullþróa meðferð sem þessa.“ Bennett er enn tengdur við þær vélar sem héldu honum á lífi fyrir aðgerðina en það er ekki óvenjulegt í tilfellum sem þessum. Nýja hjartað virkar og virðist gera allt sem það þarf að gera til að viðhalda lífi. Vel er fylgst með merkjum þess að líkami Bennett sé að hafna líffærinu en ekkert bendir til þess og liðu hinir 48 krítísku tímar eftir aðgerð án uppákoma. Til stendur að aftengja hann vélunum síðar í dag. Erfðapúsl til að koma í veg fyrir höfnun Hjartalokur úr svínum hafa löngum verið græddar í menn og þá hafa sjúklingar með sykursýki fengið brisfrumur úr svínum. Húð dýranna hefur einnig verið notuð til að hjálpa sjúklingum með alvarleg brunasár. Einræktun og genatækni hafa hins vegar opnað nýjar dyr og gert það að verkum að vísindamenn hafa getað gert erfðabreytingar til að draga úr líkunum að mannslíkaminn hafni líffærum úr svínum. Vonir standa til um að þessi nýja tækni muni gera það að verkum að hægt verður að koma til móts við alla þá sem vantar ný líffæri, um leið og þau vantar. Svínshjartað kom úr svíni frá fyrirtækinu Revivicor en gerðar höfðu verið tíu erfðabreytingar á dýrinu. Fjögur gen voru gerð óvirk, þeirra á meðal eitt sem hefur áhrif á sameind sem býr til öflugt höfnunarviðbragð í mannslíkamanum. Þá var vaxtargen gert óvirkt til að koma í veg fyrir að hjartað héldi áfram að stækka eftir aðgerðina. Sex genum úr mannslíkamanum var bætt við erfðamengi svínsins í þeim tilgangi að draga úr líkunum á því að líkami líffæraþegans hafnaði nýja hjartanu. Þessu til viðbótar fær Bennett lyf til að bæla ónæmiskerfið og þá var nýr búnaður notaður til að varðveita hjartað fram að aðgerðinni. Að sögn Griffith þurfti að grípa til hinna og þessara ráða til að láta svínshjartað passa í Bennett, þeirra á meðal „snjallra lýtalækninga“. Þegar blóðflæði var komið á til hjartans fór það hins vegar „strax í gang“ og „dýrahjartað hóf að dæla“. Bandaríkin Heilbrigðismál Vísindi Líffæragjöf Mest lesið „Öfga vinstri brjálæðingur“ og „Lygna-Kamala“ Erlent Lögreglumaður traðkaði á höfði manns Erlent Sluppu furðuvel frá heimsókn hesta á golfvöllinn Innlent Loftefni hrundi í húsi sem fæst ekki uppkeypt Innlent Lögreglubíll og pallbíll sennilega ónýtir eftir harðan árekstur Innlent Segir Menntamálastofnun ekki hafa ráðið við stafræn samræmd próf Innlent „Okkur þykir mjög miður að þetta hafi gerst“ Innlent Meðalævilengd Íslendinga styttist Innlent Kona grunuð um að verða sex ára syni sínum að bana sögð sakhæf Innlent Fyrirvari fyrir næsta gos gæti verið nokkrar mínútur Innlent Fleiri fréttir Ruslabelgir frá Norður-Kóreu raska flugferðum og kveikja eld Fjórtán ára stúlka myrt í Svíþjóð og jafnaldrar hennar í haldi Fundu lík fimm Ísraelsmanna í Khan Younis Mótmælabylgja á flugvöllum í Evrópu raskaði flugi Icelandair Barist við olíuleka og flóð í kjölfar fellibylsins Gaemi Lögreglumaður traðkaði á höfði manns „Öfga vinstri brjálæðingur“ og „Lygna-Kamala“ Segir persónulegan metnað ekki mega standa í vegi fyrir lýðræðinu Netanyahu fékk standandi lófatak frá Bandaríkjaþingi Fjöldi mótmælir við sögulegt ávarp Netanjahú Frakklandsforseti blandar sér í mál hvalavinarins Musk segir fregnirnar af milljónunum 45 ósannar Heimshitamet slegið tvisvar á jafnmörgum dögum Hagnaður krúnunnar meira en tvöfaldast vegna vindorkusamninga Átján fórust í flugslysi í Nepal Kókaín finnst í lifrum og vöðvum hákarla í Brasilíu Sagði Harris vanhæfa sökum barnleysis Skákar Trump í skoðanakönnun Segir nýja stjórn ekki verða myndaða fyrr en eftir Ólympíuleikana Fulltrúar Fatah og Hamas undirrita viljayfirlýsingu í Peking Trump kvartar formlega vegna yfirtöku Harris á sjóðum Biden Microsoft kennir Evrópureglum um kerfisbilunina Ávarpar þjóðina á morgun Forstjóri lífvarðasveitarinnar segir af sér vegna banatilræðisins Bráðabirgðamælingar sýna heitasta dag jarðar frá upphafi mælinga Stjórnvöld í Kína hyggjast hækka eftirlaunaaldurinn Hver verður varaforsetaefni Kamölu Harris? Lögreglumaður skaut konu í höfuðið á heimili hennar Tvær aurskriður urðu minnst 157 að bana Segja neyðarástand ríkja vegna aukins ofbeldis gegn konum og stúlkum Sjá meira
„Það býr til púls, það skapar þrýsting; það er hjartað hans,“ sagði Bartley Griffith, hjartalæknirinn sem framkvæmdi aðgerðina. „Það gengur og lítur eðlilega út. Við erum gríðarlega ánægð en vitum ekki hvað gerist á morgun. Þetta hefur aldrei áður verið gert.“ Líffæraþeginn, David Bennett eldri, ákvað að slá til þegar Griffith leitaði til hans með hugmyndina en hann þjáist af hjartasjúkdóm sem hefði leitt hann til dauða. Allar aðrar meðferðir voru fullreyndar og Bennett svo veikur að útilokað var að hann fengi líffæri úr manni. „Það var annað hvort að deyja eða gangast undir þessa aðgerð,“ sagði Bennett fyrir aðgerðina. „Ég vil lifa. Ég veit að þetta er áhættusamt en fyrir mig er þetta lokaúrræðið.“ Griffith segir samtalið hafa verið eftirminnilegt og ansi skrýtið. „Ég sagði: Við getum ekki látið þig fá hjarta úr manni; þú uppfyllir ekki skilyrðin. En kannski getum við notað hjarta úr dýri; svíni. Það hefur aldrei verið gert áður en ég held við getum það.“ „Ég var ekki viss um að hann hefði skilið mig,“ bætir Griffith við. „En svo sagði hann: Mun ég hrína?“ Eftirspurnin meiri en framboðið Í fyrra þáðu yfir 41 þúsund Bandaríkjamenn líffæragjöf, þar af meira en helmingur nýra. Um 3.800 fengu hjarta en eftirspurnin er mun meiri en framboðið. Talið er að um það bil tugur einstaklinga sem bíður eftir líffæragjöf láti lífið á hverjum degi. „Þetta er tímamótaviðburður,“ hefur New York Times eftir David Klassen, líffæraskurðlækni og yfirlækni United Network for Organ Sharing. „Dyr eru að opnast sem ég tel að muni leiða til stórfelldra breytinga í því hvernig við meðhöndlum líffærabilun.“ Klassen varar þó við því að enn eigi eftir að yfirstíga margar hindranir og bendir á að oftsinnis hafni líffæraþegar nýjum líffærum jafnvel þótt þau séu úr manneskju og hafi verið metinn þannig að þau hæfðu þeganum. „Það er mikið gert úr svona viðburðum í fjölmiðlum og það er mikilvægt að horfa á þetta í samhengi,“ segir Klassen. „Það tekur langan tíma að fullþróa meðferð sem þessa.“ Bennett er enn tengdur við þær vélar sem héldu honum á lífi fyrir aðgerðina en það er ekki óvenjulegt í tilfellum sem þessum. Nýja hjartað virkar og virðist gera allt sem það þarf að gera til að viðhalda lífi. Vel er fylgst með merkjum þess að líkami Bennett sé að hafna líffærinu en ekkert bendir til þess og liðu hinir 48 krítísku tímar eftir aðgerð án uppákoma. Til stendur að aftengja hann vélunum síðar í dag. Erfðapúsl til að koma í veg fyrir höfnun Hjartalokur úr svínum hafa löngum verið græddar í menn og þá hafa sjúklingar með sykursýki fengið brisfrumur úr svínum. Húð dýranna hefur einnig verið notuð til að hjálpa sjúklingum með alvarleg brunasár. Einræktun og genatækni hafa hins vegar opnað nýjar dyr og gert það að verkum að vísindamenn hafa getað gert erfðabreytingar til að draga úr líkunum að mannslíkaminn hafni líffærum úr svínum. Vonir standa til um að þessi nýja tækni muni gera það að verkum að hægt verður að koma til móts við alla þá sem vantar ný líffæri, um leið og þau vantar. Svínshjartað kom úr svíni frá fyrirtækinu Revivicor en gerðar höfðu verið tíu erfðabreytingar á dýrinu. Fjögur gen voru gerð óvirk, þeirra á meðal eitt sem hefur áhrif á sameind sem býr til öflugt höfnunarviðbragð í mannslíkamanum. Þá var vaxtargen gert óvirkt til að koma í veg fyrir að hjartað héldi áfram að stækka eftir aðgerðina. Sex genum úr mannslíkamanum var bætt við erfðamengi svínsins í þeim tilgangi að draga úr líkunum á því að líkami líffæraþegans hafnaði nýja hjartanu. Þessu til viðbótar fær Bennett lyf til að bæla ónæmiskerfið og þá var nýr búnaður notaður til að varðveita hjartað fram að aðgerðinni. Að sögn Griffith þurfti að grípa til hinna og þessara ráða til að láta svínshjartað passa í Bennett, þeirra á meðal „snjallra lýtalækninga“. Þegar blóðflæði var komið á til hjartans fór það hins vegar „strax í gang“ og „dýrahjartað hóf að dæla“.
Bandaríkin Heilbrigðismál Vísindi Líffæragjöf Mest lesið „Öfga vinstri brjálæðingur“ og „Lygna-Kamala“ Erlent Lögreglumaður traðkaði á höfði manns Erlent Sluppu furðuvel frá heimsókn hesta á golfvöllinn Innlent Loftefni hrundi í húsi sem fæst ekki uppkeypt Innlent Lögreglubíll og pallbíll sennilega ónýtir eftir harðan árekstur Innlent Segir Menntamálastofnun ekki hafa ráðið við stafræn samræmd próf Innlent „Okkur þykir mjög miður að þetta hafi gerst“ Innlent Meðalævilengd Íslendinga styttist Innlent Kona grunuð um að verða sex ára syni sínum að bana sögð sakhæf Innlent Fyrirvari fyrir næsta gos gæti verið nokkrar mínútur Innlent Fleiri fréttir Ruslabelgir frá Norður-Kóreu raska flugferðum og kveikja eld Fjórtán ára stúlka myrt í Svíþjóð og jafnaldrar hennar í haldi Fundu lík fimm Ísraelsmanna í Khan Younis Mótmælabylgja á flugvöllum í Evrópu raskaði flugi Icelandair Barist við olíuleka og flóð í kjölfar fellibylsins Gaemi Lögreglumaður traðkaði á höfði manns „Öfga vinstri brjálæðingur“ og „Lygna-Kamala“ Segir persónulegan metnað ekki mega standa í vegi fyrir lýðræðinu Netanyahu fékk standandi lófatak frá Bandaríkjaþingi Fjöldi mótmælir við sögulegt ávarp Netanjahú Frakklandsforseti blandar sér í mál hvalavinarins Musk segir fregnirnar af milljónunum 45 ósannar Heimshitamet slegið tvisvar á jafnmörgum dögum Hagnaður krúnunnar meira en tvöfaldast vegna vindorkusamninga Átján fórust í flugslysi í Nepal Kókaín finnst í lifrum og vöðvum hákarla í Brasilíu Sagði Harris vanhæfa sökum barnleysis Skákar Trump í skoðanakönnun Segir nýja stjórn ekki verða myndaða fyrr en eftir Ólympíuleikana Fulltrúar Fatah og Hamas undirrita viljayfirlýsingu í Peking Trump kvartar formlega vegna yfirtöku Harris á sjóðum Biden Microsoft kennir Evrópureglum um kerfisbilunina Ávarpar þjóðina á morgun Forstjóri lífvarðasveitarinnar segir af sér vegna banatilræðisins Bráðabirgðamælingar sýna heitasta dag jarðar frá upphafi mælinga Stjórnvöld í Kína hyggjast hækka eftirlaunaaldurinn Hver verður varaforsetaefni Kamölu Harris? Lögreglumaður skaut konu í höfuðið á heimili hennar Tvær aurskriður urðu minnst 157 að bana Segja neyðarástand ríkja vegna aukins ofbeldis gegn konum og stúlkum Sjá meira