Leggja til sérstakan saksóknara kynferðisbrota og að bætur verði dregnar frá launum Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 19. janúar 2022 16:39 Tanja M. Ísfjörð er ein af stjórnarmeðlimum aðgerðarsinnahópsins Öfga. Vísir/Egill Aktívistahópurinn Öfgar leggur til að komið verði á fót embætti sérstaks saksóknara í kynferðisbrotamálum hér á landi. Gagnger endurskoðun þurfi að fara fram á dómskerfinu, rífa það upp með rótum og byggja það upp að nýju. Þetta kemur fram í umsögn Öfga við þverpólitíska þingsályktunartillögu til innanríkisráðherra um aðgerðir gegn kynferðisbrotum og aukinn stuðning við þolendur þeirra. Í tillögunni segir að nýjasta bylgja #metoo á haustmánuðum hafi sýnt að stjórnvöld eigi mikið verk fyrir höndum þegar komi að því að uppræta það þjóðfélagsmein sem kynferðisbrot séu. Stjórn Öfga skipa þær Þórhildur Gyða Arnarsdóttir, Hulda Hrund Sigmundsdóttir, Helga Benediktsdóttir, Tanja M. Ísfjörð, Ólöf Tara Harðardóttir og Ninna Karla Katrínardóttir.Öfgar „Nauðsynlegt er að grípa til róttækra aðgerða til að bregðast við þessu útbreidda og víðtæka vandamáli. Af frásögnum brotaþola má ráða að kerfin sem sett hafa verið upp hafi ítrekað brugðist þolendum og ekki breyst í takti við baráttu undanfarinna ára fyrir réttlæti í málaflokknum. Nauðsynlegt er að setja fram og koma til framkvæmda sérstakri aðgerðaáætlun til að berjast gegn kynferðisbrotum og að efla stuðning við þolendur slíkra brota.“ Þolandi eigi aldrei að þurfa að mæta geranda í dómssal Í umsögn Öfga, sem Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir og Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifa undir, er að finna tillögur í sjö liðum að breytingum auk almennra athugasemd með frekari tillögum. Verði lögreglan styrkt þurfi að tryggja að starfsfólk hafi sérstaka þekkingu á málaflokknum. Þá þurfi að stuðla að bættri málsmeðferð. Dragi þolandi kæru sína til baka en saksóknari telur málið líklegt til sakfellingar þá eigi ekki að vera hægt að skikka þolanda til að mæta geranda í dómssal. „Yfir höfuð ætti þolandi aldrei að þurfa að mæta geranda sínum í dómsal ef hann treystir sér ekki til þess. Það ætti að styrkja mál þolanda ef gerandinn hefur áður verið kærður fyrir kynferðisofbeldi, óháð því hvernig það mál fór. Ef um ítrekuð brot er að ræða ætti það að hafa vægi á núverandi ákærur í hverju tilfelli fyrir sig.“ Þá er hvatt til þess að frjáls félagasamtök fái viðurkenningu í formi styrkja sem væru í fjárlögum. Bætur dregnar af launum Öfgar segja að rannsóknir í kynferðisbrotum þurfi að vera að öllu leyti gerðar á forsendum þolenda. Rannsóknina þurfi að gera í samráði við félagasamtök á borð við Stígamót, Bjarkahlíð og Kvennaathvarfið. Þá þurfi kynjafræðingar og aðrir sem hafa þekkingu á málaflokknum. „Einnig er mikilvægt að rannsóknin sé unnin af sérfræðingum sem eru þjálfaðir í að taka viðtöl við þolendur ofbeldis.“ Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar undir umsögnina. Hún steig fram á síðasta ári og greindi frá ofbeldismáli innan knattspyrnuhreyfingarinnar.Vísir Þá er tillaga um að koma upp kerfi sem svipar til meðlagsgreiðslna. Þær verði að fara í gegnum þriðja aðila, til dæmis ríkissjóð, svo þolandi sé laus við að sjá nafn geranda í heimabankanum. „Einnig væri hægt að líkja eftir skattkerfinu - þar sem bæturnar yrðu dregnar af launum geranda og lagðar inn á þolanda.“ Kerfi frá körlum fyrir karla Þá segir í almennum athugasemdum Öfga að eitt frumvarp leysi ekki vandann sem þjóðin standi frammi fyrir. Skoða þurfi málaflokkinn og kerfið í heild sinni. „Kerfið er búið til af körlum fyrir karla, það er ekkert rými fyrir fólk sem skilgreinir sig ekki karlkyns. Kerfið er karllægt og kemur það niður á þolendum kynbundins ofbeldis. Í rauninni þyrfti að fara fram gagnger endurskoðun á dómskerfinu í heild sinni, rífa það upp með rótum og byggja upp á nýtt.“ Hægt væri að koma á legg embætti sérstaks saksóknara í kynferðisbrotamálum. „Þar yrði ráðið inn fólk með kynjafræðiþekkingu, reynslu af því að vinna með þolendum, sálfræðingar sem sérhæfa sig í áfallastreituröskun og fleiri sem hafa sérstaka þekkingu í málaflokknum. Hægt væri að halda fund þar sem fólk sem lætur sig málið varða ásamt sérfræðingum í kynferðisbrotamálum koma saman. Á þeim fundi væri hægt að draga fram hluti sem betur mættu fara.“ Umsögnina í heild má sjá hér að neðan. Tengd skjöl Ofgar_umsognPDF103KBSækja skjal Kynferðisofbeldi MeToo Mest lesið Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Innlent Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Innlent Fleiri fréttir Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Sjá meira
Þetta kemur fram í umsögn Öfga við þverpólitíska þingsályktunartillögu til innanríkisráðherra um aðgerðir gegn kynferðisbrotum og aukinn stuðning við þolendur þeirra. Í tillögunni segir að nýjasta bylgja #metoo á haustmánuðum hafi sýnt að stjórnvöld eigi mikið verk fyrir höndum þegar komi að því að uppræta það þjóðfélagsmein sem kynferðisbrot séu. Stjórn Öfga skipa þær Þórhildur Gyða Arnarsdóttir, Hulda Hrund Sigmundsdóttir, Helga Benediktsdóttir, Tanja M. Ísfjörð, Ólöf Tara Harðardóttir og Ninna Karla Katrínardóttir.Öfgar „Nauðsynlegt er að grípa til róttækra aðgerða til að bregðast við þessu útbreidda og víðtæka vandamáli. Af frásögnum brotaþola má ráða að kerfin sem sett hafa verið upp hafi ítrekað brugðist þolendum og ekki breyst í takti við baráttu undanfarinna ára fyrir réttlæti í málaflokknum. Nauðsynlegt er að setja fram og koma til framkvæmda sérstakri aðgerðaáætlun til að berjast gegn kynferðisbrotum og að efla stuðning við þolendur slíkra brota.“ Þolandi eigi aldrei að þurfa að mæta geranda í dómssal Í umsögn Öfga, sem Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir og Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifa undir, er að finna tillögur í sjö liðum að breytingum auk almennra athugasemd með frekari tillögum. Verði lögreglan styrkt þurfi að tryggja að starfsfólk hafi sérstaka þekkingu á málaflokknum. Þá þurfi að stuðla að bættri málsmeðferð. Dragi þolandi kæru sína til baka en saksóknari telur málið líklegt til sakfellingar þá eigi ekki að vera hægt að skikka þolanda til að mæta geranda í dómssal. „Yfir höfuð ætti þolandi aldrei að þurfa að mæta geranda sínum í dómsal ef hann treystir sér ekki til þess. Það ætti að styrkja mál þolanda ef gerandinn hefur áður verið kærður fyrir kynferðisofbeldi, óháð því hvernig það mál fór. Ef um ítrekuð brot er að ræða ætti það að hafa vægi á núverandi ákærur í hverju tilfelli fyrir sig.“ Þá er hvatt til þess að frjáls félagasamtök fái viðurkenningu í formi styrkja sem væru í fjárlögum. Bætur dregnar af launum Öfgar segja að rannsóknir í kynferðisbrotum þurfi að vera að öllu leyti gerðar á forsendum þolenda. Rannsóknina þurfi að gera í samráði við félagasamtök á borð við Stígamót, Bjarkahlíð og Kvennaathvarfið. Þá þurfi kynjafræðingar og aðrir sem hafa þekkingu á málaflokknum. „Einnig er mikilvægt að rannsóknin sé unnin af sérfræðingum sem eru þjálfaðir í að taka viðtöl við þolendur ofbeldis.“ Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar undir umsögnina. Hún steig fram á síðasta ári og greindi frá ofbeldismáli innan knattspyrnuhreyfingarinnar.Vísir Þá er tillaga um að koma upp kerfi sem svipar til meðlagsgreiðslna. Þær verði að fara í gegnum þriðja aðila, til dæmis ríkissjóð, svo þolandi sé laus við að sjá nafn geranda í heimabankanum. „Einnig væri hægt að líkja eftir skattkerfinu - þar sem bæturnar yrðu dregnar af launum geranda og lagðar inn á þolanda.“ Kerfi frá körlum fyrir karla Þá segir í almennum athugasemdum Öfga að eitt frumvarp leysi ekki vandann sem þjóðin standi frammi fyrir. Skoða þurfi málaflokkinn og kerfið í heild sinni. „Kerfið er búið til af körlum fyrir karla, það er ekkert rými fyrir fólk sem skilgreinir sig ekki karlkyns. Kerfið er karllægt og kemur það niður á þolendum kynbundins ofbeldis. Í rauninni þyrfti að fara fram gagnger endurskoðun á dómskerfinu í heild sinni, rífa það upp með rótum og byggja upp á nýtt.“ Hægt væri að koma á legg embætti sérstaks saksóknara í kynferðisbrotamálum. „Þar yrði ráðið inn fólk með kynjafræðiþekkingu, reynslu af því að vinna með þolendum, sálfræðingar sem sérhæfa sig í áfallastreituröskun og fleiri sem hafa sérstaka þekkingu í málaflokknum. Hægt væri að halda fund þar sem fólk sem lætur sig málið varða ásamt sérfræðingum í kynferðisbrotamálum koma saman. Á þeim fundi væri hægt að draga fram hluti sem betur mættu fara.“ Umsögnina í heild má sjá hér að neðan. Tengd skjöl Ofgar_umsognPDF103KBSækja skjal
Kynferðisofbeldi MeToo Mest lesið Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Innlent Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Innlent Fleiri fréttir Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Mál á hendur skipverjum Polar Nanoq fellt niður Eldgos líklegt á allra næstu vikum og jafnvel innan bæjarins „Það eina sem stoppar þá er hnefinn, valdbeiting“ Sjá meira
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent