Einkabíllinn eflir lýðheilsu, velsæld og menningarstarf Anna Björg Hjartardóttir skrifar 4. maí 2022 07:16 Einkabílum fjölgaði verulega um og eftir 1970 og olli byltingu í þjóðfélaginu er varðar afköst, tímasparnað og möguleika að stunda margvíslega menningarstarfsemi, félagsstarf og nám sem varð auðveldara jafnframt vinnu og heimilishaldi. Höfuðborgarsvæðið er stórt og starfrækt er gróskumikið menningar og félagsstarf, að líkum eru þúsundir manna sem sækja æfingar og menningarstarf eftir vinnu alla virka daga vikunnar, allt gerlegt vegna almennrar bílaeignar. Að borgaryfirvöld stefni einbeitt að bíllausu samfélagi án einkabíla og koma eigi meirihluta borgarbúa í strætó er í huga flestra íbúa á pari við að fara 50-70 ár aftur í tímann, nánast að nota hesta aftur sem samgöngutæki. Yfirdrifin samlíking? Nei í raun ekki, veðurfar, tíminn, vinnan og miklar vegalengdir gerir einkabílinn að undirstöðu flestra daglegra athafna. Nútíma fólki er mögulegt að afkasta meiru, eiga meiri tíma í samverustundir með fjölskyldu og vinum, rækta líkamann og andlega heilsu sína. Það gerir fólk með tímasparnaði sem einkabílinn veitir að hægt er t.d. að komast í sund og margvíslega líkamsrækt og heilsueflingu fyrir eða eftir vinnu. Það eitt eflir heilsu og sparar heilbrigðiskerfinu mikið. Þúsundir fólks notar jafnframt einkabílinn til að aðstoða aldraða foreldra sína eða aðra ættinga með innkaup, keyra þau í sjúkraþjálfun, læknis og í afþreyingu jafnframt að veita hvort öðru félagskap, rækta tengsl og tilfinningalega umhyggju. Einkabílinn nýtist sem veigamikill fjárhagslegur stuðningur frá almenningi við samfélagið og gríðarlegur sparnaðar fyrir velferðarkerfið og heilbrigðisþjónustuna. Ótalið er allt menningar- og tómstundastarf sem er háð einkabílnum, kórastarf, tónlistaræfingar, námskeið, starfsemi félagssamtaka, vina og fjölskylduhittingar, allt þetta auðgar líf fólks og frelsi til að nýta tíma sinn að vild. Einkabíllinn eflir lýðheilsu Einkabílinn stuðlar að auknu og bættu heilsufari á margan hátt, dregur án vafa mikið úr vetrarpestum því margir þola vart að fara heilan vetur út í slagveður og frost, komast langar leiðir og bíða eftir strætó jafnvel með smábörn á leið í og úr dagvistun. Heitur þægilegur bíll má ætla að fækki fjarveru frá vinnu, skóla og dregur úr lasleika yngri sem eldri. Mikilvægi einkabílsins hvað varðar smitvarnir er líka töluvert, því líkurnar á að smitast í troðnum almenningsvögnum á annatímum eru án vafa miklu meiri. Einkabílinn virkar eins og súrefnisgjöf fyrir efnahagslíf þjóðarinnar og er að spara borginni milljarða, eflir heilsu, lífsgæði og hamingju fólks. Stór hluti af grunnstarfsemi borgarinnar myndi lamast án einkabílsins. Daglega tapast mikil verðmæti á því að fólkið sem heldur þjóðfélaginu og efnahagslífinu gangandi sitja föst í umferðateppum á leið til og frá vinnu, skóla eða við að sækja börnin sín í dagvistun. Skynsamlegast er að borgin leggi kapp á að greiða för einkabíla eins og kostur er og hraða umferðarflæðinu með því að koma á litlum hringtorgum, mislægum gatnamótum, besta umferðarljósastýringar og skipta út gönguljósumfyrir brýr eða undirgöng á stofnleiðum fyrir gangandi og rafskútur. Milljarðar í súginn Ríkið hefur lagt 900 milljónir árlega s.l. 10 ár í tilraunaverkefni á höfuðborgarsvæðinu, markmiðið að Strætó nái að auka farþegafjölda úr 4% upp í 12% en það hefur ekki tekist. Nú þegar verkefninu er lokið hefur ekkert gerst farþegafjöldinn er enn um 4% en samt á að þrjóskast við. Raunveruleikinn er að meirihluti almennings vill ekki eða getur alls ekki nýtt sér almennings samgöngur. Stefna núverandi borgaryfirvalda mun engu breyta um það, ekki heldur vegatollar eða götuþrengingar. Fólk er til í að neita sér um margar nauðsynjar, jafnvel skera niður í mat við sig frekar en að sleppa einkabílnum. Borgin á að greiða för fólks og auðvelda umferðaflæði Með skipulögðum þrengingum og töfum á för einkabílsins er búin til skortur á tíma og verðmætum, bæði mannlegum og fjárhagslegum, það er verulega alvarlegt mál. Allir flokkar í framboði verða að svara hvernig voga kjörnir fulltrúar sér á launum og í umboði frá almenningi að leggja stein í götu þess fólks sem leggur svo mikið af mörkum og heldur samfélaginu uppi. Þetta þarf að stöðva strax með nýjum meirihluta í borgarstjórn. Gerræðisleg stjórnun án valfrelsis um ferðamáta leiðir til stöðnunar og hindrar frumkvæði fólks að geta lagt af mörkum til að skapa gott og heilbrigt samfélag. Hlutverk borgarfulltrúa á að vera að hlusta eftir vilja og þörfum íbúanna, létta fólki lífið, mynda trygga umgjörð um daglegt líf fólks, veita góða grunnþjónustu, stuðla að framförum og frelsi fólks til að velja sjálft lífstíl og ferðamáta sem eflir samfélagið, heimilin og lífsgæði. Látum ekki taka af okkur ferðafrelsið, höfnum vegatollum Ábyrg framtíð hafnar Borgarlínunni sem er þegar orðin úrelt áður en framkvæmdir eru hafnar. Hafnar alfarið vegatollum sem ætlað er að kosta Borgarlínuna, greiða á för einkabílsins eins og kostur er, um leið og við bætum umferðarflæðið fyrir einkabílinn batnar það að sama skapi fyrir strætisvagna. Sinna ber grunnþjónustunni betur, hreinsa göturnar oftar og leggja sterkara endingabetra slitlag á göturnar og tryggja greiðfæra umferð. Það er sjálfsögð þjónusta og lágmarks virðing og þakklæti við borgarbúa fyrir þeirra ómetanlega framlag og sparnað til samfélagsins. Höfundur er framkvæmdastjóri og skipar 2. sæti fyrir Ábyrga framtíð í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2022 Ábyrg framtíð Mest lesið Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Svikin loforð gagnvart börnum? Hildur Rós Guðbjargardóttir skrifar Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir skrifar Skoðun Hvar eru sálfræðingarnir? Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Hvar er grunnskólinn? Kristján Hrafn Guðmundsson skrifar Skoðun Er lýðræðislegt að senda vopn til Úkraínu? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Það á ekki að vera dekur að geta sótt sér sálfræðiþjónustu Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Um bókun 35, EES samninginn, Evrópusambandið og Bretland Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Húsnæði fyrir fólk, ekki fjárfesta Gísli Rafn Ólafsson skrifar Sjá meira
Einkabílum fjölgaði verulega um og eftir 1970 og olli byltingu í þjóðfélaginu er varðar afköst, tímasparnað og möguleika að stunda margvíslega menningarstarfsemi, félagsstarf og nám sem varð auðveldara jafnframt vinnu og heimilishaldi. Höfuðborgarsvæðið er stórt og starfrækt er gróskumikið menningar og félagsstarf, að líkum eru þúsundir manna sem sækja æfingar og menningarstarf eftir vinnu alla virka daga vikunnar, allt gerlegt vegna almennrar bílaeignar. Að borgaryfirvöld stefni einbeitt að bíllausu samfélagi án einkabíla og koma eigi meirihluta borgarbúa í strætó er í huga flestra íbúa á pari við að fara 50-70 ár aftur í tímann, nánast að nota hesta aftur sem samgöngutæki. Yfirdrifin samlíking? Nei í raun ekki, veðurfar, tíminn, vinnan og miklar vegalengdir gerir einkabílinn að undirstöðu flestra daglegra athafna. Nútíma fólki er mögulegt að afkasta meiru, eiga meiri tíma í samverustundir með fjölskyldu og vinum, rækta líkamann og andlega heilsu sína. Það gerir fólk með tímasparnaði sem einkabílinn veitir að hægt er t.d. að komast í sund og margvíslega líkamsrækt og heilsueflingu fyrir eða eftir vinnu. Það eitt eflir heilsu og sparar heilbrigðiskerfinu mikið. Þúsundir fólks notar jafnframt einkabílinn til að aðstoða aldraða foreldra sína eða aðra ættinga með innkaup, keyra þau í sjúkraþjálfun, læknis og í afþreyingu jafnframt að veita hvort öðru félagskap, rækta tengsl og tilfinningalega umhyggju. Einkabílinn nýtist sem veigamikill fjárhagslegur stuðningur frá almenningi við samfélagið og gríðarlegur sparnaðar fyrir velferðarkerfið og heilbrigðisþjónustuna. Ótalið er allt menningar- og tómstundastarf sem er háð einkabílnum, kórastarf, tónlistaræfingar, námskeið, starfsemi félagssamtaka, vina og fjölskylduhittingar, allt þetta auðgar líf fólks og frelsi til að nýta tíma sinn að vild. Einkabíllinn eflir lýðheilsu Einkabílinn stuðlar að auknu og bættu heilsufari á margan hátt, dregur án vafa mikið úr vetrarpestum því margir þola vart að fara heilan vetur út í slagveður og frost, komast langar leiðir og bíða eftir strætó jafnvel með smábörn á leið í og úr dagvistun. Heitur þægilegur bíll má ætla að fækki fjarveru frá vinnu, skóla og dregur úr lasleika yngri sem eldri. Mikilvægi einkabílsins hvað varðar smitvarnir er líka töluvert, því líkurnar á að smitast í troðnum almenningsvögnum á annatímum eru án vafa miklu meiri. Einkabílinn virkar eins og súrefnisgjöf fyrir efnahagslíf þjóðarinnar og er að spara borginni milljarða, eflir heilsu, lífsgæði og hamingju fólks. Stór hluti af grunnstarfsemi borgarinnar myndi lamast án einkabílsins. Daglega tapast mikil verðmæti á því að fólkið sem heldur þjóðfélaginu og efnahagslífinu gangandi sitja föst í umferðateppum á leið til og frá vinnu, skóla eða við að sækja börnin sín í dagvistun. Skynsamlegast er að borgin leggi kapp á að greiða för einkabíla eins og kostur er og hraða umferðarflæðinu með því að koma á litlum hringtorgum, mislægum gatnamótum, besta umferðarljósastýringar og skipta út gönguljósumfyrir brýr eða undirgöng á stofnleiðum fyrir gangandi og rafskútur. Milljarðar í súginn Ríkið hefur lagt 900 milljónir árlega s.l. 10 ár í tilraunaverkefni á höfuðborgarsvæðinu, markmiðið að Strætó nái að auka farþegafjölda úr 4% upp í 12% en það hefur ekki tekist. Nú þegar verkefninu er lokið hefur ekkert gerst farþegafjöldinn er enn um 4% en samt á að þrjóskast við. Raunveruleikinn er að meirihluti almennings vill ekki eða getur alls ekki nýtt sér almennings samgöngur. Stefna núverandi borgaryfirvalda mun engu breyta um það, ekki heldur vegatollar eða götuþrengingar. Fólk er til í að neita sér um margar nauðsynjar, jafnvel skera niður í mat við sig frekar en að sleppa einkabílnum. Borgin á að greiða för fólks og auðvelda umferðaflæði Með skipulögðum þrengingum og töfum á för einkabílsins er búin til skortur á tíma og verðmætum, bæði mannlegum og fjárhagslegum, það er verulega alvarlegt mál. Allir flokkar í framboði verða að svara hvernig voga kjörnir fulltrúar sér á launum og í umboði frá almenningi að leggja stein í götu þess fólks sem leggur svo mikið af mörkum og heldur samfélaginu uppi. Þetta þarf að stöðva strax með nýjum meirihluta í borgarstjórn. Gerræðisleg stjórnun án valfrelsis um ferðamáta leiðir til stöðnunar og hindrar frumkvæði fólks að geta lagt af mörkum til að skapa gott og heilbrigt samfélag. Hlutverk borgarfulltrúa á að vera að hlusta eftir vilja og þörfum íbúanna, létta fólki lífið, mynda trygga umgjörð um daglegt líf fólks, veita góða grunnþjónustu, stuðla að framförum og frelsi fólks til að velja sjálft lífstíl og ferðamáta sem eflir samfélagið, heimilin og lífsgæði. Látum ekki taka af okkur ferðafrelsið, höfnum vegatollum Ábyrg framtíð hafnar Borgarlínunni sem er þegar orðin úrelt áður en framkvæmdir eru hafnar. Hafnar alfarið vegatollum sem ætlað er að kosta Borgarlínuna, greiða á för einkabílsins eins og kostur er, um leið og við bætum umferðarflæðið fyrir einkabílinn batnar það að sama skapi fyrir strætisvagna. Sinna ber grunnþjónustunni betur, hreinsa göturnar oftar og leggja sterkara endingabetra slitlag á göturnar og tryggja greiðfæra umferð. Það er sjálfsögð þjónusta og lágmarks virðing og þakklæti við borgarbúa fyrir þeirra ómetanlega framlag og sparnað til samfélagsins. Höfundur er framkvæmdastjóri og skipar 2. sæti fyrir Ábyrga framtíð í Reykjavík.
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar