Ein regla fyrir hin ríku, allt önnur og verri fyrir þig Gunnar Smári Egilsson skrifar 27. ágúst 2022 10:02 Ég hef skrifað greinar á Vísi undanfarna daga um skattaafslátt stjórnvalda til fjármagnseigenda, mest til 0,1% tekjuhæsta fólksins. Sjálfstæðisflokknum og fylgitunglum hans finnst það frábærlega snjallt að rukka helmingi lægri skatt af fjármagnstekjum en af launatekjum, vitandi að eigendur flokksins græða mest á þessari reglu; hin fáu ríku og valdamiklu. Og einmitt þess vegna hafa þau eina undantekningu á reglunni um lægri skatta á fjármagnstekjur. Veistu hver hún er? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Undantekningin eina er skattlagning á þær fjármagnstekjur sem skipta þig mestu og eru langstærsti hluti þeirra fjármagnstekna sem þú munt afla þér um þína daga. Það er ávöxtun lífeyrissjóðsins sem þú safnar upp yfir starfsævina. Hún er skattlögð öðru vísi en ávöxtun á auð hinna fáu ríku og valdamiklu. Og þessi öðruvísileiki er þér ekki í vil. Þegar þú borgar iðgjöld í lífeyrissjóð eru undanþegin skatti. Þú borgar tekjuskatt af laununum þínum að frádregnum iðgjöldunum. Þar til þú færð greitt út úr lífeyrissjóðnum þegar þú kemst á eftirlaunaaldur. Þá eru lífeyrisgreiðslurnar þínar skattlagðar eins og væru þær launatekjur, bæði höfuðstólinn sem byggðist upp af iðgjöldum af launum en líka ávöxtunin; arðurinn, söluhagnaðurinn og vextirnir; sem hafa safnast upp á þennan höfuðstól. Þegar ríki karlinn fær þúsund milljónir í ávöxtun á auð sinn borgar hann aðeins 22% í fjármagnstekjuskatt. Þegar þú færð 250 þúsund krónur út úr lífeyrissjóðnum þínum borgar þú skatta eins og fjármagnstekjurnar væru laun og mátt auk þess þola miklar skerðingar á ellilífeyririnn. Smá dæmi til útskýringar. Manneskja á eftirlaunum er í sambúð og hefur engar aðrar tekjur en ellilífeyri frá Tryggingastofnun. Hún fær 286.619 kr. í ellilífeyri, fjármálaráðherrann hrifsar af henni 36.226 kr. í skatt og eftir sitja 250.393 kr. Guð hjálpi henni til að lifa út mánuðinn. En ef sama manneskja hefði borgað af lágum launum í lífeyrissjóð alla sína hunds og kattartíð og fengi 250 þús. kr. úr sínum lífeyrissjóði? Þá myndi fjármálaráðherrann byrja á að skerða ellilífeyrinn um 101.250 kr. og síðan myndi hann taka 50.999 kr. í skatt ofan á þær 36.226 kr. sem hann tók áður. Blessuð manneskjan sæti þá eftir með 97.751 kr. af þessu 250 þús. kr. Fjármálaráðherrann hefði tekið til sín rúmar 152 þús. kr. eða 60,9%. Það er heldur betur hærri skattur en sá sem fjármagnseigendur borga af sinn ávöxtun. En nú kann einhver að rétta upp hönd og spyrja: Er skerðingin ekki vegna aukinna tekna frekar en mismunar á skattlagningu launa og fjármagns? Búum þá til dæmi um mann sem fær ekkert frá lífeyrissjóðnum en hins vegar 250 þús. kr. í fjármagnstekjur á mánuði. Fjármálaráðherrann skerði ellilífeyririnn hans um sömu upphæð og hinnar manneskjunnar, um 101.250 kr. En hann tekur ekki meira í skatt en áður heldur minna; 34.383 kr. í stað 36.226. Skerðing og skattar af þessum 250 þús. kr. eru því rúmar 99 þús. kr. eða 39,8%. Fjármálaráðherrann tæki tæplega 53 þús. kr. minna af þeim sem fengi fjármagnstekjur en þeim sem fengi lífeyristekjur, sem þó eru að stóru leyti byggðar upp af fjármagnstekjum. Fjármagnskarlinn fengi 53 þús. kr. meira til ráðstöfunar en launamanneskjan þótt bæði væru þau í raun að sækja sinn sparnað til að geta lifað eilítið skárra lífi í ellinni. Eini munurinn er að fjármálaráðherrann horfir með velvild til karlsins en finnst hann geta rúið launamanneskjuna inn að skinni. Hvers vegna er þetta svona? Hvers vegna borga hin fáu ríku og valdamiklu litla skatta af sínum fjármagnstekjum en hin mörgu fátæku og valdalitlu háa skatta af sínum launum og svo líka af sínum fjármagnstekjum? Hvað heldurðu? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Það er vegna þess að þú býrð ekki í lýðræðisríki þar sem lýðurinn ræður heldur í auðvaldsríki þar sem auðurinn ræður. Þú býrð í landi þar sem hver króna hefur eitt atkvæði og yfirtrompar þetta eina atkvæði sem þú færð á fjögurra ára fresti og breytir svo sem aldrei neinu. Sama stjórn heldur velli þótt stundum sé skipt um flokka. Þetta er stjórn hinnar auðugu stéttar. Stjórn fólksins sem á Ísland og allt sem í því er. Og þig þar með. Þess vegna er löngu kominn tími á byltingu. Það er óendanlega mikilvægt að hrekja auðvaldið frá völdum og taka hér upp lýðræði. Meðan þú hugsar hvernig þú getur orðið að liði í byltingunni hvet ég þig til að lesa þessar þrjár greinar um skatta sem ég hef skrifað á Vísi síðustu daga. Með fyrir fram þökk 1. Guðmundur í Brim borgar hlutfallslega minna í skatt en fólk með meðaltekjur (https://www.visir.is/g/20222301320d/gud-mundur-i-brim-borgar-hlut-falls-lega-minna-i-skatt-en-folk-med-medal-tekjur) 2. Skattkerfi sem hyglir hinum ríku og sveltir sveitarfélög (https://www.visir.is/g/20222302247d/skatt-kerfi-sem-hyglir-hinum-riku-og-sveltir-sveitar-fe-log) 3. Hinir raunverulegu styrkþegar ríkissjóðs (https://www.visir.is/g/20222302763d/hinir-raun-veru-legu-styrk-thegar-rikis-sjods) Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Smári Egilsson Sósíalistaflokkurinn Mest lesið Ábyrgð yfirvalda á innra mati á skólastarfi Anna Greta Ólafsdóttir Skoðun Styrkleikar barna geta legið í öðru en að fá hæstu einkunnir Anna Maria Jónsdóttir Skoðun Bjánarnir úti á landi Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson Skoðun Listin við að fara sér hægt Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ef þetta eru hægriöfgaskoðanir, þá er ég stoltur hægriöfgamaður Davíð Bergmann Skoðun Heimsmet í sjálfhverfu Friðrik Þór Friðriksson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 1/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Kosningar í stjórn Visku: Þitt atkvæði skiptir máli! Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Hvað kostar EES samningurinn þjóðina? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson Skoðun Skoðun Skoðun Styrkleikar barna geta legið í öðru en að fá hæstu einkunnir Anna Maria Jónsdóttir skrifar Skoðun Listin við að fara sér hægt Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Kosningar í stjórn Visku: Þitt atkvæði skiptir máli! Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ábyrgð yfirvalda á innra mati á skólastarfi Anna Greta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bjánarnir úti á landi Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Hvað kostar EES samningurinn þjóðina? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun En hvað með loftslagið? Emma Soffía Elkjær Emilsdóttir,Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ráðherra og valdníðsla í hans nafni Örn Pálmason skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 1/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Er fótbolti að verða vélmennafótbolti? Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Geðheilbrigðisþjónusta og fiskur – er einhver tenging? Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Fjárfestum í hjúkrun Ólafur Guðbjörn Skúlason skrifar Skoðun Tölum um endurhæfingu! Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Dýrafræði hlutabréfamarkaðarins Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Alvöru mamma Anna Margrét Hrólfsdóttir skrifar Skoðun Í nafni skilvirkni – á kostnað menntunar Simon Cramer Larsen skrifar Skoðun Var þetta planið í geðheilbrigðisþjónustu? Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun Ef þetta eru hægriöfgaskoðanir, þá er ég stoltur hægriöfgamaður Davíð Bergmann skrifar Skoðun Heimsmet í sjálfhverfu Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Atvinnuleysisbætur sem hluti af velferðarkerfinu Steinar Harðarson skrifar Skoðun Viska þarf að standa vörð um sérfræðinga á vinnumarkaði Kristjana Mjöll Jónsdóttir Hjörvar skrifar Skoðun Hver ber ábyrgð á vanefndum Viðreisnar og Samfylkingar? Inga blessunin Sæland? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Í skugga kalda stríðsins: Svallið, smyglið og leyndarlífið á Miðnesheiði Steinar Björgvinsson skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Örn Pálmason skrifar Skoðun Tölum aðeins um einhverfu Trausti Dagsson skrifar Skoðun Það sem sést, og það sem ekki sést Eiríkur Ingi Magnússon skrifar Skoðun Hagræðing, aðhald og nýjar áherslur skila besta ársreikningi Kópavogsbæjar í 17 ár Ásdís Kristjánsdóttir,Orri Hlöðversson skrifar Skoðun Gyðjur, góðgæti og gleðistundir um páskana Jóhanna María Ægisdóttir skrifar Skoðun Eru markaðsforsendur fyrir óperu á Íslandi sterkari en margir halda? Þóra Einarsdóttir skrifar Skoðun KSÍ og kvennaboltinn Árni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Ég hef skrifað greinar á Vísi undanfarna daga um skattaafslátt stjórnvalda til fjármagnseigenda, mest til 0,1% tekjuhæsta fólksins. Sjálfstæðisflokknum og fylgitunglum hans finnst það frábærlega snjallt að rukka helmingi lægri skatt af fjármagnstekjum en af launatekjum, vitandi að eigendur flokksins græða mest á þessari reglu; hin fáu ríku og valdamiklu. Og einmitt þess vegna hafa þau eina undantekningu á reglunni um lægri skatta á fjármagnstekjur. Veistu hver hún er? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Undantekningin eina er skattlagning á þær fjármagnstekjur sem skipta þig mestu og eru langstærsti hluti þeirra fjármagnstekna sem þú munt afla þér um þína daga. Það er ávöxtun lífeyrissjóðsins sem þú safnar upp yfir starfsævina. Hún er skattlögð öðru vísi en ávöxtun á auð hinna fáu ríku og valdamiklu. Og þessi öðruvísileiki er þér ekki í vil. Þegar þú borgar iðgjöld í lífeyrissjóð eru undanþegin skatti. Þú borgar tekjuskatt af laununum þínum að frádregnum iðgjöldunum. Þar til þú færð greitt út úr lífeyrissjóðnum þegar þú kemst á eftirlaunaaldur. Þá eru lífeyrisgreiðslurnar þínar skattlagðar eins og væru þær launatekjur, bæði höfuðstólinn sem byggðist upp af iðgjöldum af launum en líka ávöxtunin; arðurinn, söluhagnaðurinn og vextirnir; sem hafa safnast upp á þennan höfuðstól. Þegar ríki karlinn fær þúsund milljónir í ávöxtun á auð sinn borgar hann aðeins 22% í fjármagnstekjuskatt. Þegar þú færð 250 þúsund krónur út úr lífeyrissjóðnum þínum borgar þú skatta eins og fjármagnstekjurnar væru laun og mátt auk þess þola miklar skerðingar á ellilífeyririnn. Smá dæmi til útskýringar. Manneskja á eftirlaunum er í sambúð og hefur engar aðrar tekjur en ellilífeyri frá Tryggingastofnun. Hún fær 286.619 kr. í ellilífeyri, fjármálaráðherrann hrifsar af henni 36.226 kr. í skatt og eftir sitja 250.393 kr. Guð hjálpi henni til að lifa út mánuðinn. En ef sama manneskja hefði borgað af lágum launum í lífeyrissjóð alla sína hunds og kattartíð og fengi 250 þús. kr. úr sínum lífeyrissjóði? Þá myndi fjármálaráðherrann byrja á að skerða ellilífeyrinn um 101.250 kr. og síðan myndi hann taka 50.999 kr. í skatt ofan á þær 36.226 kr. sem hann tók áður. Blessuð manneskjan sæti þá eftir með 97.751 kr. af þessu 250 þús. kr. Fjármálaráðherrann hefði tekið til sín rúmar 152 þús. kr. eða 60,9%. Það er heldur betur hærri skattur en sá sem fjármagnseigendur borga af sinn ávöxtun. En nú kann einhver að rétta upp hönd og spyrja: Er skerðingin ekki vegna aukinna tekna frekar en mismunar á skattlagningu launa og fjármagns? Búum þá til dæmi um mann sem fær ekkert frá lífeyrissjóðnum en hins vegar 250 þús. kr. í fjármagnstekjur á mánuði. Fjármálaráðherrann skerði ellilífeyririnn hans um sömu upphæð og hinnar manneskjunnar, um 101.250 kr. En hann tekur ekki meira í skatt en áður heldur minna; 34.383 kr. í stað 36.226. Skerðing og skattar af þessum 250 þús. kr. eru því rúmar 99 þús. kr. eða 39,8%. Fjármálaráðherrann tæki tæplega 53 þús. kr. minna af þeim sem fengi fjármagnstekjur en þeim sem fengi lífeyristekjur, sem þó eru að stóru leyti byggðar upp af fjármagnstekjum. Fjármagnskarlinn fengi 53 þús. kr. meira til ráðstöfunar en launamanneskjan þótt bæði væru þau í raun að sækja sinn sparnað til að geta lifað eilítið skárra lífi í ellinni. Eini munurinn er að fjármálaráðherrann horfir með velvild til karlsins en finnst hann geta rúið launamanneskjuna inn að skinni. Hvers vegna er þetta svona? Hvers vegna borga hin fáu ríku og valdamiklu litla skatta af sínum fjármagnstekjum en hin mörgu fátæku og valdalitlu háa skatta af sínum launum og svo líka af sínum fjármagnstekjum? Hvað heldurðu? Humm, hugs, hugs, hugs Einmitt. Það er vegna þess að þú býrð ekki í lýðræðisríki þar sem lýðurinn ræður heldur í auðvaldsríki þar sem auðurinn ræður. Þú býrð í landi þar sem hver króna hefur eitt atkvæði og yfirtrompar þetta eina atkvæði sem þú færð á fjögurra ára fresti og breytir svo sem aldrei neinu. Sama stjórn heldur velli þótt stundum sé skipt um flokka. Þetta er stjórn hinnar auðugu stéttar. Stjórn fólksins sem á Ísland og allt sem í því er. Og þig þar með. Þess vegna er löngu kominn tími á byltingu. Það er óendanlega mikilvægt að hrekja auðvaldið frá völdum og taka hér upp lýðræði. Meðan þú hugsar hvernig þú getur orðið að liði í byltingunni hvet ég þig til að lesa þessar þrjár greinar um skatta sem ég hef skrifað á Vísi síðustu daga. Með fyrir fram þökk 1. Guðmundur í Brim borgar hlutfallslega minna í skatt en fólk með meðaltekjur (https://www.visir.is/g/20222301320d/gud-mundur-i-brim-borgar-hlut-falls-lega-minna-i-skatt-en-folk-med-medal-tekjur) 2. Skattkerfi sem hyglir hinum ríku og sveltir sveitarfélög (https://www.visir.is/g/20222302247d/skatt-kerfi-sem-hyglir-hinum-riku-og-sveltir-sveitar-fe-log) 3. Hinir raunverulegu styrkþegar ríkissjóðs (https://www.visir.is/g/20222302763d/hinir-raun-veru-legu-styrk-thegar-rikis-sjods) Höfundur er félagi í Sósíalistaflokknum
Skoðun Tölum um endurhæfingu! Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Viska þarf að standa vörð um sérfræðinga á vinnumarkaði Kristjana Mjöll Jónsdóttir Hjörvar skrifar
Skoðun Hver ber ábyrgð á vanefndum Viðreisnar og Samfylkingar? Inga blessunin Sæland? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Í skugga kalda stríðsins: Svallið, smyglið og leyndarlífið á Miðnesheiði Steinar Björgvinsson skrifar
Skoðun Hagræðing, aðhald og nýjar áherslur skila besta ársreikningi Kópavogsbæjar í 17 ár Ásdís Kristjánsdóttir,Orri Hlöðversson skrifar
Skoðun Eru markaðsforsendur fyrir óperu á Íslandi sterkari en margir halda? Þóra Einarsdóttir skrifar