Skoðun

Hugleiðing um fólk og fjársjóði

Thelma Hafþórsdóttir Byrd skrifar

Ég fæ að kynnast svo mörgum í vinnunni, einstaklingum af öllum stærðum og gerðum. Ég vinn nefnilega með fólki á miðjum aldri sem lent hefur í einhvers konar áföllum, hvort sem heldur af andlegum eða líkamlegum toga. Og fólki sem náð hefur háum aldri og þarf orðið aðstoð við athafnir daglegs lífs.

Öll eru þau hafsjór af einhvers konar þekkingu. Öll með eitthvað til að gefa eða kenna. Því öll eru þau jú með veglega innistæðu í reynslubankanum.

Svo ég græði alltaf. Í þessu samfélagi búa nefnilega fjársjóðir. Hvort sem þeir feli í sér hreinan fróðleik, hlýju, ánægju eða reynslu til að spegla mig í og læra af. Ég brosi reglulega yfir daginn og hlæ líka oft, bæði með samstarfsfólki en ekki síður með fólkinu, hvers heimili ég vinn á.

Nei, heimilisfólkið býr nefnilega ekki á vinnustaðnum mínum.

Stundum finnur það til og þá finnum við starfsfólkið það líka. Mismikið, eins og gengur. Við vitum að í dauðanum felst ákveðin líkn fyrir einstaklinga sem þjást og eru saddir sinna lífdaga. Og eðlilega myndast hjá okkur smá skrápur með aukinni reynslu og fjölgandi árum - en við finnum líka til með þeim.

Ellegar ættum við að finna okkur aðra vinnu.

Vinnudagarnir eru lang flestir góðir. Sama hvort ég brosi nær allan hringinn eða hvort ég finni til samkenndar. Það má nefnilega líka finna og finna til. Ég hef lært að hamingjan einkennist ekki endilega helst af gleði, heldur innihaldi. Þess vegna hef ég reynt að skapa og eiga innihaldsríka daga, fremur en endilega glaðlega. Mér finnst það líka raunhæfara.

Það eru alltaf einstök augnablik inn á milli sem fara alveg inn að hjartarótum og það gerðist síðast í liðinni viku þegar ég drakk kaffið mitt með einum heimilismanni. Ég man ekki hvernig það atvikaðist en talið barst að kvæði Davíðs Stefánssonar um Helgu Jarlsdóttur. Ég hef alltaf hrifist af ljóðum og byrjaði fyrir 10 ára aldurinn að skrifa þau niður á blað eða yrkja eins og það víst heitir, sem síðan þróaðist út í textaskrif. Ég er samt engin fagmanneskja um ljóð og stundum skynja ég að dýpstu og fegurstu ljóðin séu þau sem man þarf nánari skýringar á. Þetta ljóð er hins vegar það allra magnaðasta en í senn svo skiljanlegt. Það er ekki auðfinnanlegt á veraldarvefnum svo mig langar til að skilja það eftir hér. Ég hvet ykkur til þess að lesa það allt og jafnvel kynna ykkur söguna á bak við það. Þarna er besta núvitundaræfingin.

Ég þarf svo að gera mér ferð inn í Hvalfjörð sem allra fyrst og skapa lífinu smá innihald - og í leiðinni kannski svolitla gleði.


Helga Jarlsdóttir

  • 1.
  • Myrka stigu margur rekur.
  • Mörg eru sporin orpin sandi.
  • Kólguhljóðið kalda vekur
  • konu eina á Gautalandi.
  • Að björgum hrynja bárugarðar.
  • Brimhljóð rjúfa næturfriðinn.
  • Minningar frá hólma Harðar
  • hljóma gegnum ölduniðinn.


  • 2.
  • Ég var ung og átti forðum
  • elda þá, sem heitast brenna.
  • Ég hlaut mest af ástarorðum
  • allra hinna gausku kvenna.
  • Hetjur lyftu hornum sínum.
  • Hyllt var ég af skáldum flestum.
  • En --- aðeins náði ástum mínum
  • einn af jarlsins hallargestum.


  • 3.
  • Man ég, er ég sá að sandi
  • sigla fley með voðum þöndum.
  • Þá var gott á Gautalandi,
  • gleði yfir sæ og ströndum.
  • Orðin sungu á allra tungum.
  • Æskan lék við hvern sinn fingur.
  • Til hallar gekk með hetjum ungum
  • hár og glæstur Íslendingur.


  • 4.
  • Hann var öllum öðrum fegri,
  • eygur vel og lokkableikur,
  • öllum hetjum hetjulegri. ---
  • Hann var logi, aðrir reykur.
  • Hann var Íslands ungi sonur,
  • óskabarn af norsku kyni.
  • Fræknir menn og fagrar konur
  • fögnuðu Herði Grímkelssyni.


  • 5.
  • Í öllu var hann margra maki,
  • mestur allra að dirfsku og afli,
  • þreytti sund á bringu og baki,
  • bestur allra í leik og tafli,
  • kunni að verða af kappi æstur,
  • kveikti í hjörtum logabranda.
  • Alltaf var hann goðaglæstur,
  • gæddur snilld og konungsanda.


  • 6.
  • Fljótt við ástir okkar festum
  • órjúfandi tryggðarböndum.
  • Þá kom margt af góðum gestum,
  • göfugt lið frá mörgum löndum.
  • Þá var söngur, gleði og glaumur.
  • Glóði vín á dýrum skálum.
  • Framtíðin var fagur draumur,
  • fögnuður í ungum sálum.


  • 7.
  • Eldar kvikna. Eldar braka.
  • Aldrei gleymast fyrstu kvöldin.
  • En sú náð að njóta og vaka
  • nakin bak við rekkjutjöldin.
  • Hvert hans orð var ilmi blandið.
  • Allt var gott, sem Hörður gerði.
  • Svo yfirgaf ég Gautalandið,
  • gekk til skips --- og fylgdi Herði.


  • 8.
  • Upp úr hvítum úthafsbárum
  • Ísland reis í möttli grænum.
  • Heilluð grét ég helgum tárum
  • af hamingju og fyrirbænum.
  • Við mér brostu birkihlíðar;
  • blikuðu fjöll í sólareldi.
  • Aldrei fann ég fyrr né síðar
  • fegri tign og meira veldi.


  • 9.
  • Man ég úti í Harðarhólma
  • hungurvæl í fálka og smyrli.
  • Að bergi hrundi báran ólma.
  • Bólgnuðu skýin yfir Þyrli.
  • Stoltar hetjur stóðu á verði.
  • Stormur kaldur blés af fjöllum.
  • Sat ég þá í sekt með Herði,
  • sveininum, er bar af öllum.


  • 10.
  • Af ýmsum var hann illa ræmdur,
  • ættarsmár og fjandamargur,
  • út í hólminn friðlaus flæmdur,
  • fyrirlitinn brennuvargur.
  • Satt er það, að blóð á brandi
  • bar hann oft á vopnaþingum
  • og neytti afls, svo níðingsandi
  • næði ei taki á Íslendingum.


  • 11.
  • Engan veit ég betri bróður,
  • betri föður, vin og maka.
  • Hann vó af dyggð sem drengur góður.
  • Um drápfýsn má hann enginn saka.
  • Síst var hann að bjóða bætur
  • né biðja um grið að loknu verki.
  • Heill sé þeim, sem lífið lætur
  • og lifir undir Harðar merki.


  • 12.
  • Svaf ég trygg í sekum örmum.
  • Sælt var mér að fylgja Herði.
  • Ást hans bætti úr öllum hörmum;
  • allt var gott, sem Hörður gerði.
  • Með vopnum eru sekir sóttir,
  • svívirt þeirra ást og lotning.
  • Ég er Helga Haraldsdóttir,
  • Hólmverjanna tigna drottning.


  • 13.
  • Í Hólminum var bágt til bjargar,
  • búið hungur sekum mönnum.
  • Fara þurfti ferðir margar.
  • Flutu skip á köldum hrönnum.
  • Margt var rætt um miðja óttu,
  • mörgum sveini vandi falinn.
  • Hesta, naut og sauði sóttu
  • sumir upp í Skorradalinn.


  • 14.
  • Oft var gott og glatt á hjalla,
  • er garpar sátu kringum bálið.
  • Bjarminn lék um allt og alla, ---
  • en oft var Herði þungt um málið.
  • Við drauma, spár og dularsögur
  • dimmir fljótt í hugarborgum.
  • Mörg stormanótt var stjörnufögur,
  • en stóð þó ótti af dagsins sorgum.


  • 15.
  • Morðadaginn mikla og þunga
  • man ég glöggt, þó eldri verði.
  • Sat ég ein með sveina unga
  • og sá í land --- á eftir Herði.
  • Í landi biðu böðladróttir.
  • Brann ég milli ótta og vonar.
  • En ég var Helga Haraldsdóttir,
  • Harðar kona Grímkelssonar.


  • 16.
  • Hefndarþorstinn harminn létti.
  • Heyrði eg kaldar bárur gnauða.
  • Henti ég mér af háum kletti
  • í hafið upp á líf og dauða.
  • Við mig hafði eg Björninn bundið.
  • Bróður hans var nóg að eggja.
  • Braust ég yfir bárusundið,
  • bjargaði lífi sona tveggja.


  • 17.
  • Naut ég afls og örmum beitti.
  • Yfir Þyrli máninn glóði.
  • Sundið fast ég friðlaus þreytti,
  • fannst ég synda í Harðar blóði.
  • Hjartað var þeim böndum bundið
  • sem brúði veika að hetju gera.
  • Til hinsta dags skal Helgusundið
  • heiðinni móður vitni bera.


  • 18.
  • Mér var seinna af mörgum sagður
  • morðingjanna grimmi leikur,
  • er Hörður var að velli lagður
  • vígamóður, dauðableikur.
  • Mörgum tókst að myrða Hörðinn;
  • margir féllu; sumir runnu.
  • Blóðið heita bergði jörðin
  • og bölvaði þeim, sem verkið unnu.


  • 19.
  • Góðir drengir Harðar hefndu.
  • Höggið var án dóms og laga.
  • Hetjur þær, sem heit sín efndu,
  • hyllir Saga alla daga.
  • Sungin verða sektarljóðin.
  • Svikarar verða alltaf smáðir.
  • Með orðstír launar Íslandsþjóðin
  • allar góðar hetjudáðir.


  • 20.
  • Hún er fædd við eld og ísa,
  • ægileg og tignarfögur.
  • Hún er mild sem vögguvísa,
  • voldug eins og hetjusögur.
  • Hún er björt sem dýrðardagur,
  • drungaleg sem nóttin svarta.
  • Hún er grimm sem galdrabragur,
  • göfug eins og móðurhjarta.


  • 21.
  • Einn er frjáls og annar sekur.
  • Allt er lífið stríð og vandi.
  • Kólguhljóðið kalda vekur
  • konu eina á Gautalandi.
  • Sigldi ég heim frá Harðar byggðum,
  • harma liðna sektardaga.
  • Full af hreysti og hetjudyggðum
  • er Hólmverjanna raunasaga.


  • 22.
  • Sé ég oft um svartar nætur
  • sýnir gegnum rúm og tíma,
  • meðan hjartað gauska grætur
  • af gleði, sorg og ástarbríma.
  • Þegar bresta bárugarðar
  • og bátum er úr nausti hrundið,
  • þrái ég alltaf hólma Harðar,
  • og hugurinn flýgur yfir sundið.


  • 23.
  • Treysti ég því, að tímans straumur
  • tryggðir gamlar endurskíri.
  • Hörður, þú ert hugans draumur,
  • hjartans ljóð og ævintýri.
  • Meðan lífsins logar dofna,
  • lofa ég þig í kvæði og sögum.
  • Enginn meinar mér að sofna
  • við minningar frá liðnum dögum

    Davíð Stefánsson frá Fagraskógi

Höfundur er tónlistarkona og deildarstjóri iðjuþjálfunar á hjúkrunarheimili.




Skoðun

Sjá meira


×