Innlent

Hafði betur í stríði við PayPal: „Þetta er ískyggileg ritskoðun sem við verðum að tækla“

Snorri Másson skrifar

Breski blaðamaðurinn Toby Young, aðstoðarritstjóri The Spectator, var gestur á málþingi á Þjóðminjasafninu um helgina, þar sem tjáningarfrelsi var í brennidepli. Hann segir Vesturlönd kominn í mikinn vanda í þessum málaflokki og segir réttast að samfélagsmiðlafyrirtæki eftirláti notendum að ráða hverju þeir fylgjast með á miðlunum.

Viðtal við Young má sjá hér að ofan í Íslandi í dag og hefst á mínútu tvö.

Toby Young hefur verið áberandi í breskri blaðamannastétt áratugum saman og stendur nú í ströngu í baráttu sinni á vettvangi Free Speech Union. Viðtal við hann má sjá í innslaginu að ofan.Vísir/Freyr

Young hefur alla tíð staðið í stöðugum blaðadeilum um allt á milli himins og jarðar en þær hafa aldrei verið eins heiftúðugar og eftir að Covid-19 kom til sögunnar. Ekki aðeins hefur Young sjálfur viðrað umdeildar efasemdir hvort tveggja um gagnsemi ákveðinna bóluefna og um aðgerðir stjórnvalda, heldur setti hann á fót sérstakan málfrelsissjóð til stuðnings þeim sem sætt hafa efnahagslegum afleiðingum vegna ummæla um veiruna.

Búast mátti við pólitískri mótspyrnu við slíkri aðgerð, en Young bjóst þó ekki við því að greiðslumiðlunarfyrirtækið PayPal myndi loka reikningi sjóðsins hans, miðilsins hans og hans persónulega reikningi. Þegar það var gert, sagði Young fyrirtækinu stríð á hendur og að lokum fór það svo að PayPal afturkallaði aðgerðir sínar og opnaði reikningana aftur. Það var þó ekki fyrr en breski viðskiptaráðherrann beitti sér.

„Af hverju var þetta fyrirtæki í Bandaríkjunum að skipta sér af almennri umræðu í Bretlandi? Hvernig kemur þetta þeim við? Af hverju taka þeir þátt í því sem virðist vera pólitísk ritskoðun í öðru landi?“ segir Young í samtali við Ísland í dag.

Hann segir ritskoðunartilburðina á Vesturlöndum orðna sambærilega því sem þekkist í Kína, því ekki aðeins sé fólki úthúðað á samfélagsmiðlum fyrir ummæli, heldur sé nú farið í að gera bankareikinga þess óvirka. Það hafi til dæmis gerst á Covid-mótmælum í Kanada, þar sem reikningar rútubílstjóra hafi verið frystir. 

„Þetta er ískyggileg ritskoðun sem við verðum að tækla,“ segir Young.

Blaðamennskan breytt

Young segir að lýsa megi ákveðnum stjórnmálastraumum á Vesturlöndum sem móralískri vísindahyggju - og að það sé á hennar grundvelli sem það verði eðlilegt í huga fólks að ritskoða umræðu í stað þess að leyfa ólík sjónarmið, allt í nafni þess að vernda ákveðna hópa.

„Þetta er samblanda af mikilli öryggisvitund sem er tekin allt of langt ásamt rugl woke-hugmyndafræði,“ segir Young. Ritskoðun sé álitin lausn ef ske kynni að það sem ritskoðað sé kynni að hafa einhver neikvæð áhrif á ákveðna hópa, jafnvel þótt fallist sé á að það sé ólíklegt.

Toby Young hefur starfað sem blaðamaður í meira en fjörutíu ár og segir margt hafa breyst á þeim tíma.

„Helsta breytingin er sú að þetta er orðið að virðulegri atvinnugrein. Þetta var það ekki. Blaðamenn voru eitt sinn í hrópandi andspyrnu við yfirvaldið, en ekki lengur. Nú fara þeir á sömu klúbbana, mæta í sömu matarboðin og fara í sömu skólana og stjórnmálamennirnir. Þeir eru orðnir hluti af ríkjandi yfirvaldi. Sem er skelfilegt frá sjónarhóli almennings,“ segir Young.

Mjög vafasamt er að samfélagsmiðlafyrirtæki taki sér æ meira vald til að ritskoða pólitísk sjónarmið að sögn Young.Vísir/Freyr

Alræðisleg ritskoðunartilhneiging tröllríður hinum enskumælandi heim að sögn Young vegna áhrifa frá Bandaríkjunum. Íslendingar eru að því leyti óhultir að þeir hafa eigin þjóðtungu, en þó kveðst blaðamaðurinn breski hafa orðið var við talsverðan áróður, eins og hann kallar hann, þegar kemur að loftslagsmálum. Á því sviði ríki kannski ekki næg tortryggni á meðal landsmanna.

Öflugustu miðlunarveitur heims taka sér lögregluvald

Málþingið var haldið á vegum samtaka sem kalla sig Málfrelsi og þar var yfirskriftin „Í þágu upplýstrar umræðu.” Arnar Þór Jónsson varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins og fyrrverandi héraðsdómari er á meðal þeirra sem stóð fyrir málþinginu og hann setti það með inngangsræðu. 

Kristinn Hrafnsson ritstjóri WikiLeaks forfallaðist vegna veikinda, en hann ætlaði að fjalla um herferð sína um Suður-Ameríku, þar sem hann hefur verið að afla málstaðar Julian Assange fylgis. Assange hefur undanfarin ár verið í haldi á Bretlandi en bandarísk stjórnvöld krefjast framsals á honum vegna umfjöllunar um trúnaðargögn bandaríska hersins. Svala Magnea Ásdísardóttir hljóp í skarðið fyrir Kristin. Einnig tók til máls Ögmundur Jónasson fyrrverandi dómsmálaráðherra, sem gerði stöðu og málfrelsi Kúrda að umfjöllunarefni í mjög fróðlegu erindi. 

„Ef það er látið óátalið að öflugustu miðlunarveitur heimsins taki sér lögregluvald með þessum hætti, hvenær verður búið að þrengja svo að málfrelsinu að við getum ekki lengur litið svo á að við búum í frjálsu þjóðfélagi?“ skrifar Ögmundur Jónasson fyrrverandi dómsmálaráðherra.Vísir/Freyr

Ögmundur hefur gagnrýnt sífellt hertari ritskoðunartilburði bandaríska samfélagsmiðlarisa - og skrifaði í grein í tilefni málþingsins: „Ef það er látið óátalið að öflugustu miðlunarveitur heimsins taki sér lögregluvald með þessum hætti, hvenær verður búið að þrengja svo að málfrelsinu að við getum ekki lengur litið svo á að við búum í frjálsu þjóðfélagi? Getur verið að við stöndum þegar á krossgötum að þessu leyti?”


Tengdar fréttir

Tjáningar­frelsið stendur á kross­götum

Félagasamtökin Málfrelsi – samtök um frjálsa og opna umræðu, lýðræði og mannréttindi, voru stofnuð af litlum en samheldnum hópi fólks sem ég tel nú meðal bestu vina minna. Við kynntumst í gegnum baráttu gegn þöggun og ritskoðun gagnvart þeim sem hafa lýst efasemdum um réttmæti margra þeirra aðgerða sem var gripið til á síðustu þremur árum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×