Ferðamennska allt árið um kring Gréta María Grétarsdóttir skrifar 6. febrúar 2023 08:01 Íslensk ferðaþjónusta er að öllu leyti á mjög spennandi stað í dag. Greinin er í hröðum vexti og fyrirtækin eru að stækka og styrkja tengsl sín við innlenda og erlenda samstarfsaðila. Sá styrkur sem greinin býr yfir sést ekki síst í því hvað hún var fljót að ná vopnum sínum eftir Covid faraldurinn. Hvort sem miðað er við fjölda starfa, gjaldeyristekjur eða veltu fyrirtækja í greininni er ferðaþjónustan svo sannarlega orðin ein af grunnstoðum íslensks atvinnulífs. Á sama tíma og ljóst er hversu mikilvæg greinin er fyrir okkur Íslendinga þá vitum við líka að við eigum mikið inni og getum gert betur, fyrirtækjunum, starfsfólkinu og viðskiptavinum okkar til heilla. Þekking og reynsla geta tapast Til lengri tíma veltur árangur okkar á því hversu vel okkur tekst að dreifa heimsóknum yfir árið, t.d. með áherslu á vetrarferðamennsku og heilsársferðamennsku. Þessa dagana eru miklar sveiflur í rekstri fyrirtækjanna, sem þýðir að stór hluti starfsfólks í ferðaþjónustu er ekki með fasta vinnu allt árið, heldur starfar þar nokkra mánuði í senn, eða hleypur í eitt og eitt verkefni, samhliða annarri vinnu eða námi. Þetta fyrirkomulag hentar sumum, en því fylgja líka ókostir. Það er kostnaðarsamt að vera sífellt að ráða fólk og þjálfa og enn mikilvægara er að við þessar aðstæður er erfiðara að viðhalda þekkingu og reynslu. Það getur á sama tíma komið niður á þeim gæðum sem við viljum standa fyrir þar sem mun erfiðara er að viðhalda sama þjónustustigi fyrir alla viðskiptavini ef stöðugt þarf að fjölga og fækka fólki eftir árstíðarsveiflum. Það er meðal annars þess vegna sem markmið okkar hjá Arctic Adventures er að bjóða starfsfólki okkar vinnu árið um kring. Það hentar ekki öllum að vera í tímabundinni vinnu samhliða öðru. Vissulega getur slíkt fyrirkomulag hentað fólki um tíma, en á einhverjum tímapunkti viljum við flest njóta meiri stöðugleika. Eins og áður segir verður meirihluti tekna ferðaþjónustufyrirtækja til yfir sumartímann og þá er meiri þörf fyrir starfsfólk en þegar hægist um. Fleiri ferðamenn utan háannatíma Til að geta fjölgað heilsársstörfum þurfum við því að fjölga ferðamönnum sem hingað koma utan háannatíma. Reynslumikið starfsfólk í fullu starfi árið um kring er um leið mikilvægur öryggisþáttur sem stuðlar að því að vetrar-ferðamennskan verði öruggari og gangi áfallalítið fyrir sig. Öryggi ferðamanna, ekki síst að vetri til, hefur verið reglulega í umræðunni. Betra skipulag ferðaþjónustunnar árið um kring og þekking sem safnast upp í greininni þegar fólk á kost á framtíðarstarfi ættu að haldast í hendur og auka bæði virði og gæði þjónustunnar. Þetta eru auðvitað ekki ný sannindi, en vonandi verða þessi skrif til að vekja fólk til umhugsunar um mikilvægi þess að við leggjum áherslu á vetrarferðamennsku og heilsársferðamennsku almennt. Við viljum vera með reyndasta, menntaðasta, faglegasta og öruggasta starfsfólk sem völ er á. Til að geta byggt upp slíka reynslu og til að halda í þetta fólk verðum við að geta boðið því vel launaða vinnu allt árið um kring. Veturinn er aðlaðandi Á það hefur verið bent, í skýrslum og greinum, að arðsemi í ferðaþjónustu þyrfti að vera meiri og það er alveg rétt, enda er betri arðsemi forsenda þess að í greininni geti fólk af öllu tagi fundið vel launuð heilsársstörf. Ef við náum jafnari dreifingu ferðafólks yfir árið sláum við margar flugur í einu höggi. Jafnara álag bætir til muna nýtingu fjármuna, skilar sér í meiri arðsemi, fjölgar föstum heilsársstörfum og varðveitir þá reynslu og þekkingu sem skapast innan greinarinnar. En hvað getum við gert til að ýta undir heilsársferðaþjónustu? Atburðir síðustu vikna sanna hið fornkveðna, að hér geta veður skipast skjótt í lofti og hér getur fólk upplifað raunverulegt vetrarveður. En í því getur einmitt falist aðdráttarafl. Ferðamannastaðirnir okkar umbreytast að vetri til, en verða jafnvel enn fegurri fyrir vikið. Fossar í klakaböndum eru allt eins tilkomumiklir og þegar vatnið ryðst fram. Markaðssetning erlendis er mikilvæg, en við þurfum líka að setjast niður hér heima og ákveða hvað við viljum gera og hvað við erum tilbúin að leggja á okkur. Hér þarf að eiga sér samtal um forgangsröðun í snjóruðningi, svo aðeins eitt dæmi sé nefnt, en einnig þarf að fræða fólkið sem hingað kemur um raunveruleika hins íslenska veturs. Að mörgu er að huga, en ég er sannfærð um að ef við höfum langtímahagsmuni ferðaþjónustunnar og íslensks samfélags í huga getum við náð markverðum árangri í þessum efnum. Höfundur er forstjóri Arctic Adventures. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun Vertu ekki að plata mig Helgi Brynjarsson Skoðun Ólögmæt sóun skattfjár Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium Skoðun Skoðun Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Verndum íslenskuna- líka á Alþingi Íslendinga Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ungt fólk er meira en bara meme og sketsar á TikTok Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar Sjá meira
Íslensk ferðaþjónusta er að öllu leyti á mjög spennandi stað í dag. Greinin er í hröðum vexti og fyrirtækin eru að stækka og styrkja tengsl sín við innlenda og erlenda samstarfsaðila. Sá styrkur sem greinin býr yfir sést ekki síst í því hvað hún var fljót að ná vopnum sínum eftir Covid faraldurinn. Hvort sem miðað er við fjölda starfa, gjaldeyristekjur eða veltu fyrirtækja í greininni er ferðaþjónustan svo sannarlega orðin ein af grunnstoðum íslensks atvinnulífs. Á sama tíma og ljóst er hversu mikilvæg greinin er fyrir okkur Íslendinga þá vitum við líka að við eigum mikið inni og getum gert betur, fyrirtækjunum, starfsfólkinu og viðskiptavinum okkar til heilla. Þekking og reynsla geta tapast Til lengri tíma veltur árangur okkar á því hversu vel okkur tekst að dreifa heimsóknum yfir árið, t.d. með áherslu á vetrarferðamennsku og heilsársferðamennsku. Þessa dagana eru miklar sveiflur í rekstri fyrirtækjanna, sem þýðir að stór hluti starfsfólks í ferðaþjónustu er ekki með fasta vinnu allt árið, heldur starfar þar nokkra mánuði í senn, eða hleypur í eitt og eitt verkefni, samhliða annarri vinnu eða námi. Þetta fyrirkomulag hentar sumum, en því fylgja líka ókostir. Það er kostnaðarsamt að vera sífellt að ráða fólk og þjálfa og enn mikilvægara er að við þessar aðstæður er erfiðara að viðhalda þekkingu og reynslu. Það getur á sama tíma komið niður á þeim gæðum sem við viljum standa fyrir þar sem mun erfiðara er að viðhalda sama þjónustustigi fyrir alla viðskiptavini ef stöðugt þarf að fjölga og fækka fólki eftir árstíðarsveiflum. Það er meðal annars þess vegna sem markmið okkar hjá Arctic Adventures er að bjóða starfsfólki okkar vinnu árið um kring. Það hentar ekki öllum að vera í tímabundinni vinnu samhliða öðru. Vissulega getur slíkt fyrirkomulag hentað fólki um tíma, en á einhverjum tímapunkti viljum við flest njóta meiri stöðugleika. Eins og áður segir verður meirihluti tekna ferðaþjónustufyrirtækja til yfir sumartímann og þá er meiri þörf fyrir starfsfólk en þegar hægist um. Fleiri ferðamenn utan háannatíma Til að geta fjölgað heilsársstörfum þurfum við því að fjölga ferðamönnum sem hingað koma utan háannatíma. Reynslumikið starfsfólk í fullu starfi árið um kring er um leið mikilvægur öryggisþáttur sem stuðlar að því að vetrar-ferðamennskan verði öruggari og gangi áfallalítið fyrir sig. Öryggi ferðamanna, ekki síst að vetri til, hefur verið reglulega í umræðunni. Betra skipulag ferðaþjónustunnar árið um kring og þekking sem safnast upp í greininni þegar fólk á kost á framtíðarstarfi ættu að haldast í hendur og auka bæði virði og gæði þjónustunnar. Þetta eru auðvitað ekki ný sannindi, en vonandi verða þessi skrif til að vekja fólk til umhugsunar um mikilvægi þess að við leggjum áherslu á vetrarferðamennsku og heilsársferðamennsku almennt. Við viljum vera með reyndasta, menntaðasta, faglegasta og öruggasta starfsfólk sem völ er á. Til að geta byggt upp slíka reynslu og til að halda í þetta fólk verðum við að geta boðið því vel launaða vinnu allt árið um kring. Veturinn er aðlaðandi Á það hefur verið bent, í skýrslum og greinum, að arðsemi í ferðaþjónustu þyrfti að vera meiri og það er alveg rétt, enda er betri arðsemi forsenda þess að í greininni geti fólk af öllu tagi fundið vel launuð heilsársstörf. Ef við náum jafnari dreifingu ferðafólks yfir árið sláum við margar flugur í einu höggi. Jafnara álag bætir til muna nýtingu fjármuna, skilar sér í meiri arðsemi, fjölgar föstum heilsársstörfum og varðveitir þá reynslu og þekkingu sem skapast innan greinarinnar. En hvað getum við gert til að ýta undir heilsársferðaþjónustu? Atburðir síðustu vikna sanna hið fornkveðna, að hér geta veður skipast skjótt í lofti og hér getur fólk upplifað raunverulegt vetrarveður. En í því getur einmitt falist aðdráttarafl. Ferðamannastaðirnir okkar umbreytast að vetri til, en verða jafnvel enn fegurri fyrir vikið. Fossar í klakaböndum eru allt eins tilkomumiklir og þegar vatnið ryðst fram. Markaðssetning erlendis er mikilvæg, en við þurfum líka að setjast niður hér heima og ákveða hvað við viljum gera og hvað við erum tilbúin að leggja á okkur. Hér þarf að eiga sér samtal um forgangsröðun í snjóruðningi, svo aðeins eitt dæmi sé nefnt, en einnig þarf að fræða fólkið sem hingað kemur um raunveruleika hins íslenska veturs. Að mörgu er að huga, en ég er sannfærð um að ef við höfum langtímahagsmuni ferðaþjónustunnar og íslensks samfélags í huga getum við náð markverðum árangri í þessum efnum. Höfundur er forstjóri Arctic Adventures.
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Skoðun Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson skrifar
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Hefðbundnar og lögmætar hvalveiðar Heiðrún Lind Marteinsdóttir,Vilhjálmur Birgisson,Árni Sverrisson Skoðun