Viktorískt tilhugalíf Birna Guðný Björnsdóttir skrifar 3. mars 2023 21:01 Hvernig sem að stofnast til hinna fyrstu kynna, í gegnum Tinder, djamm eða á nautnalegu námskeiði undir nafninu „Tengjum tungur saman yfir munaðarfullum munnbitum“, þá koma alltaf vangaveltur um hvernig næstu skrefum skal hagað. Íslenskt tilhugalíf er eins og það er, svolítil geðlægð, svolítil geðhæð og stundum smá erfitt að finna jafnvægi. En þar sem ég er byrjuð að skrifa um tilhugalíf þá langar mig til að kynna minn draum um það sem tekur við eftir hin fyrstu kynni, sem ég held að geti ekki annað en að slegið í gegn. Að minnsta kosti hjá gárungunum, þó þetta sé nú alveg allt saman grafalvarlegt mál. Ég hef nefnilega verið að gæla í smá tíma við þá skrítnu hugmynd að það ætti að vera sjálfsagður hlutur að það standi til boða Viktorískt tilhugalíf. Og hvað er það eiginlega skyldu sumir spyrja. Jú Viktorískt tilhugalíf er þegar tvær manneskjur gefa sér tíma til að kynnast, með klukkustunda samtali og/eða hittingi á dag, í að minnsta kosti þrjá mánuði, áður en það kemur inn í myndina að bjóða fram fyrsta kossinn. Bara úff, já ég veit. En leyfið mér að útskýra. Þetta er ekkert svo vitlaust, líka fyrir ykkur karlana. Fyrir það fyrsta, kossar og hvað þá kynlíf er mjög beintengt við framleiðslu á fallega ástarhormóninu oxýtósín. Og þegar oxýtósínið flæðir um líkamann þá gerir það okkur svo hugfangin að öll rauðu flöggin fara óðar í felur og eru gjarnan hunsuð. Oxýtósín eykur getu okkar til tengslamyndunar, en þó í mun meira magni hjá okkur af fagra kyninu. Hjá körlum eykur það upplifun þeirra á samkeppni og þeir sýna minni hræðslu við takast á við aðstæður sem valda þeim streitu. Svo það má segja beinlínis að hjá körlum þá minnkar kynlíf kvíðann. Já karlkynslesandi góður, endilega segið nú við kellingarnar „Æi ég er svo kvíðinn núna, getur þú ekki hjálpað mér?“, ef þær skyldu kvarta undan hausverk. Ef konan er ekki nægilega fróð til að segja við þig tilbaka, ,,Heyrðu kallinn, hættu að drekka kaffi, byrjaðu að taka magnesíum olíu, B vítamín og Potassium, og ég skal svo spreyja lavender olíu á koddann“, þá ertu kannski bara í góðum málum. Lesandi yfir áhrifamátt oxýtósíns þá gæti maður ályktað það væri bara gott mál til paramyndunar að hefja samband á smá oxýtósín sprengju. En nú langar mig til að líta smá á þennan hóp af fólki yfir fertugu sem er að enduruppgötva sjálfan sig eftir sambandsslit. Hópurinn er frekar skuldbindingafælinn. Það verður bara að viðurkennast. Að baki liggja kannski eitt eða tvö alvarleg sambönd. Þetta er því hópur sem hefur verið særður á alls konar vegu og á erfitt með að leyfa sér að treysta. Þetta er hópur sem er kannski búinn að byggja upp sinn grunn, séð hann brenna og er að reyna að byggja hann upp að nýju, með harðri hendi. Það er kaldur raunveruleiki að slíkum grunn vill maður ekki fórna öðru sinni. Og við skulum nú ekki gleyma börnunum, því hverjum getum við nú treyst til umgengis við þau? Okkur er líka smá vorkunn, þar sem við höfum alist upp við mikið áhorf á fréttir sem færa okkur endalausa eymd, vonleysi og áhyggjur. Og við horfum stíft á sjónvarpsefni sem færir okkur morð, klæki og tilefnalaus læti yfir hlutum sem auðvelt ætti að vera leysa með heiðarlegum samskiptum. Sekkur þetta allt annars ekki inn í heilann og fær okkur til að treysta minna? Krúsídúllu molinn hann Jay Shetty nefndi eina skemmtilega staðreynd sem hefur setið smá í mér. Hann talaði um að það þyrfti 40 klst til að ákveða hvort þú viljir kynnast manneskju nánar, 100 klst til að byrja að mynda traust og 200 klst til að upplifa hana sem góðan vin. Mikilvæga traustið nær ekki að dafna nema með ítrekuðum samskiptum og í þori fólks við að leggja í þá vinnu að uppgötva eðlileg samskipti að tjáningu ástarinnar. Svo spurningin verður, erum við tilbúin að leggja í þessa vinnu? Finnst okkur það þess virði að taka lítil skref eða stór? Það er bara alls ekki alltaf svo. 61% kvenna eru ánægðar með þá staðreynd að vera einhleypar, á meðan 49% karlmanna eru ánægðir með það sama. Og það sem meira er, 75% einhleypra kvenna eru ekki að leggja sig fram við að komast í náin kynni, í samanburði við 65% einhleypra karlmanna. Horfandi á þessar tölur, þá ætla ég að leyfa mér að kasta fram ógnvæglegri spurningu. Erum við kannski að horfa upp á samfélagslegt vandamál sem við þorum ekki að horfast í augu við? Getur það verið samfélagslegt vandamál að fólk þurfi eftir skilnað að halda utan um tvö heimili, en ekki eitt? Hefur það áhrif á framboð á húsnæði? Hefur það áhrif á fátæktarmörk einstæðra foreldra? Og kannski það mikilvægasta, hefur það áhrif á almenna vellíðan innan samfélagsins? Og kannski líka, eru samskiptahæfileikar okkar og viðsýni bara ekki nægilega góð til að stuðla að nánum langvarandi kynnum? Kannski að ofangreindar tölur myndu breytast ef hrist er aðeins upp í hlutunum. Bæði í þeim möguleikum sem standa til boða þegar stofnað er til hinna fyrstu kynna og í því hvernig við nálgumst málin í framhaldinu. Og hvernig getum við hagað framhaldinu? Gæti það hjálpað að við værum meðvitaðri um að skapa rými fyrir okkur til að kynnast? Að það sé haft upp á borðinu að ekki sé verið að ana í þær tilfinningaflækjur sem geta fylgt óxýtósín sprengju. Þetta hljómar smá eins og draumsýn fyrir mig sem einhleypa konu, en er þetta ekki eitthvað sem karlmanni gæti líka þótt sem ákjósanlegur kostur? Það er talað um að konur séu almennt færari um að tjá sig um sínar tilfinningar, þó mér þyki leiðinlegt að alhæfa. Þurfum við ekki að vera samt almennt meðvitaðri um að skapa rými fyrir karlmenn til að gera það sama? Geta konur haldið rými fyrir karlmenn, þar sem þeim býðst tækifæri til að mynda sinn hug og kanna sínar tilfinningar, áður en vaðið er lengra? Og geta karlmenn gert það sama? Ættu ekki öll kyn að hafa gott af því að hafa öruggt rými til að segja frá deginum, tjá sínar skoðanir, að upplifa áhuga og virðingu fyrir því sem þau hafa fram að færa, að byggja upp eftirvæntingu, fá tækifæri til að mynda sín mörk og uppgötva hvort að sambandið sé nægilega burðugt til að veita báðum aðilum hamingjusemi. Væri hægt að mynda rólega, traust og skemmtilegt samband þar sem báðir aðilar fá tækifæri til að gefa og þiggja? Kannski er gott að spyrja sig hvort það sé ekki alltaf öruggara að fjárfesta í manneskju sem er tilbúin til að leggja í vinnuna? Og ef sambandið nær því marki að endast í þrjá mánuði, þá er ekki eins og neitt hafi glatast. Aukin samskipti eru alltaf góð leið til að kynnast sjálfum okkar nánar, hvort sem vináttan helst áfram eða þróast yfir í ástarsamband. Takk fyrir lesturinn elskurnar og njótið dagsins, vorsins og dagsbirtunnar. Höfundur er með MAcc í reikningshaldi og endurskoðun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástin og lífið Birna Guðný Björnsdóttir Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Hvernig sem að stofnast til hinna fyrstu kynna, í gegnum Tinder, djamm eða á nautnalegu námskeiði undir nafninu „Tengjum tungur saman yfir munaðarfullum munnbitum“, þá koma alltaf vangaveltur um hvernig næstu skrefum skal hagað. Íslenskt tilhugalíf er eins og það er, svolítil geðlægð, svolítil geðhæð og stundum smá erfitt að finna jafnvægi. En þar sem ég er byrjuð að skrifa um tilhugalíf þá langar mig til að kynna minn draum um það sem tekur við eftir hin fyrstu kynni, sem ég held að geti ekki annað en að slegið í gegn. Að minnsta kosti hjá gárungunum, þó þetta sé nú alveg allt saman grafalvarlegt mál. Ég hef nefnilega verið að gæla í smá tíma við þá skrítnu hugmynd að það ætti að vera sjálfsagður hlutur að það standi til boða Viktorískt tilhugalíf. Og hvað er það eiginlega skyldu sumir spyrja. Jú Viktorískt tilhugalíf er þegar tvær manneskjur gefa sér tíma til að kynnast, með klukkustunda samtali og/eða hittingi á dag, í að minnsta kosti þrjá mánuði, áður en það kemur inn í myndina að bjóða fram fyrsta kossinn. Bara úff, já ég veit. En leyfið mér að útskýra. Þetta er ekkert svo vitlaust, líka fyrir ykkur karlana. Fyrir það fyrsta, kossar og hvað þá kynlíf er mjög beintengt við framleiðslu á fallega ástarhormóninu oxýtósín. Og þegar oxýtósínið flæðir um líkamann þá gerir það okkur svo hugfangin að öll rauðu flöggin fara óðar í felur og eru gjarnan hunsuð. Oxýtósín eykur getu okkar til tengslamyndunar, en þó í mun meira magni hjá okkur af fagra kyninu. Hjá körlum eykur það upplifun þeirra á samkeppni og þeir sýna minni hræðslu við takast á við aðstæður sem valda þeim streitu. Svo það má segja beinlínis að hjá körlum þá minnkar kynlíf kvíðann. Já karlkynslesandi góður, endilega segið nú við kellingarnar „Æi ég er svo kvíðinn núna, getur þú ekki hjálpað mér?“, ef þær skyldu kvarta undan hausverk. Ef konan er ekki nægilega fróð til að segja við þig tilbaka, ,,Heyrðu kallinn, hættu að drekka kaffi, byrjaðu að taka magnesíum olíu, B vítamín og Potassium, og ég skal svo spreyja lavender olíu á koddann“, þá ertu kannski bara í góðum málum. Lesandi yfir áhrifamátt oxýtósíns þá gæti maður ályktað það væri bara gott mál til paramyndunar að hefja samband á smá oxýtósín sprengju. En nú langar mig til að líta smá á þennan hóp af fólki yfir fertugu sem er að enduruppgötva sjálfan sig eftir sambandsslit. Hópurinn er frekar skuldbindingafælinn. Það verður bara að viðurkennast. Að baki liggja kannski eitt eða tvö alvarleg sambönd. Þetta er því hópur sem hefur verið særður á alls konar vegu og á erfitt með að leyfa sér að treysta. Þetta er hópur sem er kannski búinn að byggja upp sinn grunn, séð hann brenna og er að reyna að byggja hann upp að nýju, með harðri hendi. Það er kaldur raunveruleiki að slíkum grunn vill maður ekki fórna öðru sinni. Og við skulum nú ekki gleyma börnunum, því hverjum getum við nú treyst til umgengis við þau? Okkur er líka smá vorkunn, þar sem við höfum alist upp við mikið áhorf á fréttir sem færa okkur endalausa eymd, vonleysi og áhyggjur. Og við horfum stíft á sjónvarpsefni sem færir okkur morð, klæki og tilefnalaus læti yfir hlutum sem auðvelt ætti að vera leysa með heiðarlegum samskiptum. Sekkur þetta allt annars ekki inn í heilann og fær okkur til að treysta minna? Krúsídúllu molinn hann Jay Shetty nefndi eina skemmtilega staðreynd sem hefur setið smá í mér. Hann talaði um að það þyrfti 40 klst til að ákveða hvort þú viljir kynnast manneskju nánar, 100 klst til að byrja að mynda traust og 200 klst til að upplifa hana sem góðan vin. Mikilvæga traustið nær ekki að dafna nema með ítrekuðum samskiptum og í þori fólks við að leggja í þá vinnu að uppgötva eðlileg samskipti að tjáningu ástarinnar. Svo spurningin verður, erum við tilbúin að leggja í þessa vinnu? Finnst okkur það þess virði að taka lítil skref eða stór? Það er bara alls ekki alltaf svo. 61% kvenna eru ánægðar með þá staðreynd að vera einhleypar, á meðan 49% karlmanna eru ánægðir með það sama. Og það sem meira er, 75% einhleypra kvenna eru ekki að leggja sig fram við að komast í náin kynni, í samanburði við 65% einhleypra karlmanna. Horfandi á þessar tölur, þá ætla ég að leyfa mér að kasta fram ógnvæglegri spurningu. Erum við kannski að horfa upp á samfélagslegt vandamál sem við þorum ekki að horfast í augu við? Getur það verið samfélagslegt vandamál að fólk þurfi eftir skilnað að halda utan um tvö heimili, en ekki eitt? Hefur það áhrif á framboð á húsnæði? Hefur það áhrif á fátæktarmörk einstæðra foreldra? Og kannski það mikilvægasta, hefur það áhrif á almenna vellíðan innan samfélagsins? Og kannski líka, eru samskiptahæfileikar okkar og viðsýni bara ekki nægilega góð til að stuðla að nánum langvarandi kynnum? Kannski að ofangreindar tölur myndu breytast ef hrist er aðeins upp í hlutunum. Bæði í þeim möguleikum sem standa til boða þegar stofnað er til hinna fyrstu kynna og í því hvernig við nálgumst málin í framhaldinu. Og hvernig getum við hagað framhaldinu? Gæti það hjálpað að við værum meðvitaðri um að skapa rými fyrir okkur til að kynnast? Að það sé haft upp á borðinu að ekki sé verið að ana í þær tilfinningaflækjur sem geta fylgt óxýtósín sprengju. Þetta hljómar smá eins og draumsýn fyrir mig sem einhleypa konu, en er þetta ekki eitthvað sem karlmanni gæti líka þótt sem ákjósanlegur kostur? Það er talað um að konur séu almennt færari um að tjá sig um sínar tilfinningar, þó mér þyki leiðinlegt að alhæfa. Þurfum við ekki að vera samt almennt meðvitaðri um að skapa rými fyrir karlmenn til að gera það sama? Geta konur haldið rými fyrir karlmenn, þar sem þeim býðst tækifæri til að mynda sinn hug og kanna sínar tilfinningar, áður en vaðið er lengra? Og geta karlmenn gert það sama? Ættu ekki öll kyn að hafa gott af því að hafa öruggt rými til að segja frá deginum, tjá sínar skoðanir, að upplifa áhuga og virðingu fyrir því sem þau hafa fram að færa, að byggja upp eftirvæntingu, fá tækifæri til að mynda sín mörk og uppgötva hvort að sambandið sé nægilega burðugt til að veita báðum aðilum hamingjusemi. Væri hægt að mynda rólega, traust og skemmtilegt samband þar sem báðir aðilar fá tækifæri til að gefa og þiggja? Kannski er gott að spyrja sig hvort það sé ekki alltaf öruggara að fjárfesta í manneskju sem er tilbúin til að leggja í vinnuna? Og ef sambandið nær því marki að endast í þrjá mánuði, þá er ekki eins og neitt hafi glatast. Aukin samskipti eru alltaf góð leið til að kynnast sjálfum okkar nánar, hvort sem vináttan helst áfram eða þróast yfir í ástarsamband. Takk fyrir lesturinn elskurnar og njótið dagsins, vorsins og dagsbirtunnar. Höfundur er með MAcc í reikningshaldi og endurskoðun.
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar