Í yfirlýsingu sem fjármálastöðugleikanefnd Seðlabankans birti í morgun segir að rekstur kerfislega mikilvægra banka hefði gengið vel og þeir hafi stutt við heimili og fyrirtæki. Eiginfjár- og lausafjárstaða þeirra væri sömuleiðis sterk.
Nefndin hefur hins vegar ákveðið að hækka gildi sveiflujöfnunaraukans, sem leggast ofan á eiginfjárkröfur bankanna, úr 2 prósentum í 2,5 prósent af innlendum áhættugrunni en sú hækkun tekur gildi að tólf mánuðum liðnum. Síðast hækkaði sveiflujöfnunaraukinn í september í fyrra – úr 0 prósentum í 2 prósent – eftir að hafa verið afnumin í upphafi faraldursins þegar talin var þörf á því að auka svigrúm fjármálafyrirtækja.
„Bankarnir eru vel í stakk búnir til að mæta aukinni eiginfjárkröfu og viðhalda á sama tíma framboði lánsfjár. Sveiflujöfnunaraukinn er mikilvægur þáttur í viðnámsþoli bankakerfisins. Hækkunin nú er til þess fallin að auka enn frekar á viðnámsþrótt fjármálafyrirtækja í ljósi þeirrar áhættu sem byggst hefur upp og gæti raungerst á næstu misserum,“ segir í yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar.
Þá er bent á að sá vandi sem steðjar að fjármálafyrirtækjum á alþjóðlegum mörkuðum sé „áminning“ um nauðsyn þess að innlánsstofnanir búi yfir nægjanlegum styrk til að geta sinnt hlutverki sínu. Sem er að „miðla lánsfé og greiðslum, greina og stýra áhættu með viðhlítandi hætti, jafnt í meðbyr sem mótbyr.“
Nefndin bendir þannig á að í ljósi mikillar innlendrar eftirspurnar og þeirrar óvissu sem ríkir um þróun á fjármálamörkuðum sé góður viðnámsþróttur innlendra fjármálafyrirtækja mikilvægur.
Á síðustu mánuðum hefur dregið úr spennu á íbúðamarkaði sem endurspeglast í auknu framboði og sölutími eigna lengst. Fasteignaverð er þannig farið að lækka – það hefur lækkað síðustu þrjá mánuði – en það er þó „enn hátt á nær alla mælikvarða,“ að sögn Seðlabankans, og til marks um það er hlutfall fasteignaverðs á höfuðborgarsvæðinu af byggingarkostnaði með „hæsta móti.“
„Einnig eru lánveitendur vel í stakk búnir til að draga úr greiðslubyrði með breyttu lánsformi. Fjármálastöðugleikanefnd áréttar mikilvægi þess að lánveitendur á íbúðalánamarkaði vinni með lántakendum, nú sem áður, til að fyrirbyggja greiðsluerfiðleika eins og kostur er,“ segir í yfirlýsingu nefndarinnar.
Hún áréttar sömuleiðis mikilvægi þess að komið verði á fót innlendri smágreiðslulausn og styður við þau skref sem þegar hafa verið tekin að því marki. „Æskilegt er að þeirri vinnu verði hraðað eins og kostur er og að niðurstaða fáist innan árs,“ undirstrikar Seðlabankinn.
Þá segist fjármálastöðugleikanefnd, sem Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri stýrir, áfram ætla að beita þeim stýritækjum sem hún hefur yfir að ráða til að varðveita fjármálastöðugleika þannig að fjármálakerfið geti staðist áföll, miðlað lánsfé og greiðslum og dreift áhættu með viðhlítandi hætti.
