Andúð eða friður og fjölmenning Sigurvin Lárus Jónsson skrifar 10. apríl 2023 17:00 Andúð í garð trúarbragða hefur leyst kynþáttahyggju af hólmi á 21. öldinni. Þetta staðhæfir, barónessa Sayeeda Warsi, en hún er ein af áhrifamestu stjórnmálaleiðtogum Bretlands. Sayeeda Warsi er pakistönsk að uppruna og í þekktu viðtali við BBC sagði hún grundvallarbreytingu hafa átt sér stað í viðhorfum í sinn garð frá því að hún hóf þátttöku í stjórnmálum á námsárum sínum í Bretlandi. Stjórnmálaferill hennar hófst í mótmælum gegn kynþáttafordómum og andúð í garð útlendinga sem hún tók þátt í og segist hún þá hafa verið skilgreind í umhverfinu á grundvelli húðlitar og uppruna. Í dag er hún, eins og svo margir innflytjendur á Vesturlöndum, skilgreind á grundvelli trúar sinnar og sú breyting er að hennar mati afleiðing þess að spenna á milli trúarbragða og ofbeldisverk í nafni trúar hafa aukist á sama tíma og umburðarlyndi í garð trúarhefða á undir högg að sækja. Samskipti og sambúð eingyðistrúarbragðanna þriggja, gyðingdóms, kristni og íslam, eru þar mest áberandi, sem og sú andúð í garð trúarhefða sem birtist í málflutningi þeirra sem vilja vega að trúarbrögðum almennt. Hér á landi hefur umræða um trú ekki farið varhluta af þessari þróun og víða má í fjölmiðlum greina raddir sem tala gegn og smána trúarhefðir, þar á meðal íslam. Að baki ótta og andúð í garð múslima liggja í mörgum tilfellum þær hugmyndir að íslam sé framandi kristinni menningu, að af íslömskum áhrifum á Vesturlöndum stafi ógn og að múslimum sé hættara við að beita ofbeldi og hryðjuverkum í nafni trúar sinnar en öðrum. Múslimar eru friðelskandi fólk, hvað sem áróðri líður. Hryðjuverkamenn í þeim löndum, sem verst eru stödd hvað varðar hryðjuverk í heiminum kenna sig vissulega margir við íslam (skýrsla) en fórnarlömb hryðjuverka í þessum löndum eru jafnframt í yfirgnæfandi meirihluta múslimar og þeir ofbeldismenn sem framið hafa voðaverk á Vesturlöndum veigra sér ekki við að fórna mannslífum trúsystkina sinna. Það gefur auga leið að hvatinn til ofbeldis er ekki trúarbragðamismunur heldur sú óöld sem ríkt hefur í þessum löndum, meðal annars af völdum Vesturvelda. Múslimar eiga ekki að þurfa að gjalda fyrir eða svara fyrir glæpi ofbeldismanna, ekki frekar en að við eigum að svara fyrir þau ofbeldisverk sem framin eru í nafni kristinnar trúar. Íslam og kristni eru náskyld trúarbrögð og þó margt sé þar ólíkt er mun fleira sem sameinar trúarhefðirnar tvær. Það er fátt í fjallræðu Jesú og Faðir vori sem múslimar geta ekki heilshugar tekið undir og fimm stoðir íslam: trúarjátning; bæn; fasta; ölmusa; og pílagrímsferðir, eiga sannarlega hliðstæður í kristinni hefð. Í gegnum menningarsögu Evrópu hafa þessar náskyldu trúarhefðir verið í samtali og samkeppni, sem hefur jöfnum höndum verið gjöfult og einkennst af spennu. Íslömsk áhrif á vestræna menningu eru þannig ekki nýtilkomin og múslimar hafa fært okkur mikinn auð í formi lista, handverks og vísinda. Ber þar hæst að nefna þekkingu á sviði raunvísinda, á borð við algebru, stjörnufræði, eðlis- og efnafræði, og hugvísinda, en endurreisnin byggði á fornum textum höfunda á borð við Aristóteles sem múslimar varðveittu en höfðu glatast í hinni kristnu Evrópu. Þá hefur íslömsk trúarhugsun haft víðtæk áhrif á kristna guðfræði. Sayeeda Warsi hefur mótmælt þeim röddum í breskum stjórnmálum sem vilja banna tjáningu trúar í opinberum byggingum, sem hafna styrkjum til skóla sem leyfa trúarlega iðkun og sem jaðarsetja trúarhefðir og gera lítið úr trú fólks. Það samfélag sem krefst þess að fólk fari í felur með trú sína og afneiti hefðum sínum, getur ekki talist réttlátt að hennar mati. Við sem hér búum þurfum ekki að endurtaka mistök nágrannaþjóða okkar og getum lagt okkar af mörkum til að minnka fordóma og auka samtal við þau í samfélagi okkar sem tilheyra annarri trúar og menningarhefð en meirihlutinn. Það á jafnt við um allar trúarhefðir og þær raddir sem krefjast þöggunar á trúarhefðum ógna ekki einungis öðrum trúarbrögðum, heldur ekki síður kristindóminum. Á sama hátt og við höfum tekið stórtæk skref í átt til þess að virða fjölbreytileika mannlífs í garð kynferðis og kynhneigðar, þurfum við að vinna að auknu umburðarlyndi í garð trúarbragða. Leiðin til friðar er frelsi til að játa trú sína blygðunarlaust og að biðja saman óhrædd, hver sem við erum og hvaðan sem við komum. Það er erindi páskaþáttar Fríkirkjunnar í Reykjavík, Friður og fjölmenning, þar sem hindúi, múslimi, ásatrúarmaður, Hjálpræðisherskona og úkraínsk flóttakona sameinast okkur í bæn fyrir friði. Höfundur er prestur við Fríkirkjuna í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Trúmál Sigurvin Lárus Jónsson Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Sjá meira
Andúð í garð trúarbragða hefur leyst kynþáttahyggju af hólmi á 21. öldinni. Þetta staðhæfir, barónessa Sayeeda Warsi, en hún er ein af áhrifamestu stjórnmálaleiðtogum Bretlands. Sayeeda Warsi er pakistönsk að uppruna og í þekktu viðtali við BBC sagði hún grundvallarbreytingu hafa átt sér stað í viðhorfum í sinn garð frá því að hún hóf þátttöku í stjórnmálum á námsárum sínum í Bretlandi. Stjórnmálaferill hennar hófst í mótmælum gegn kynþáttafordómum og andúð í garð útlendinga sem hún tók þátt í og segist hún þá hafa verið skilgreind í umhverfinu á grundvelli húðlitar og uppruna. Í dag er hún, eins og svo margir innflytjendur á Vesturlöndum, skilgreind á grundvelli trúar sinnar og sú breyting er að hennar mati afleiðing þess að spenna á milli trúarbragða og ofbeldisverk í nafni trúar hafa aukist á sama tíma og umburðarlyndi í garð trúarhefða á undir högg að sækja. Samskipti og sambúð eingyðistrúarbragðanna þriggja, gyðingdóms, kristni og íslam, eru þar mest áberandi, sem og sú andúð í garð trúarhefða sem birtist í málflutningi þeirra sem vilja vega að trúarbrögðum almennt. Hér á landi hefur umræða um trú ekki farið varhluta af þessari þróun og víða má í fjölmiðlum greina raddir sem tala gegn og smána trúarhefðir, þar á meðal íslam. Að baki ótta og andúð í garð múslima liggja í mörgum tilfellum þær hugmyndir að íslam sé framandi kristinni menningu, að af íslömskum áhrifum á Vesturlöndum stafi ógn og að múslimum sé hættara við að beita ofbeldi og hryðjuverkum í nafni trúar sinnar en öðrum. Múslimar eru friðelskandi fólk, hvað sem áróðri líður. Hryðjuverkamenn í þeim löndum, sem verst eru stödd hvað varðar hryðjuverk í heiminum kenna sig vissulega margir við íslam (skýrsla) en fórnarlömb hryðjuverka í þessum löndum eru jafnframt í yfirgnæfandi meirihluta múslimar og þeir ofbeldismenn sem framið hafa voðaverk á Vesturlöndum veigra sér ekki við að fórna mannslífum trúsystkina sinna. Það gefur auga leið að hvatinn til ofbeldis er ekki trúarbragðamismunur heldur sú óöld sem ríkt hefur í þessum löndum, meðal annars af völdum Vesturvelda. Múslimar eiga ekki að þurfa að gjalda fyrir eða svara fyrir glæpi ofbeldismanna, ekki frekar en að við eigum að svara fyrir þau ofbeldisverk sem framin eru í nafni kristinnar trúar. Íslam og kristni eru náskyld trúarbrögð og þó margt sé þar ólíkt er mun fleira sem sameinar trúarhefðirnar tvær. Það er fátt í fjallræðu Jesú og Faðir vori sem múslimar geta ekki heilshugar tekið undir og fimm stoðir íslam: trúarjátning; bæn; fasta; ölmusa; og pílagrímsferðir, eiga sannarlega hliðstæður í kristinni hefð. Í gegnum menningarsögu Evrópu hafa þessar náskyldu trúarhefðir verið í samtali og samkeppni, sem hefur jöfnum höndum verið gjöfult og einkennst af spennu. Íslömsk áhrif á vestræna menningu eru þannig ekki nýtilkomin og múslimar hafa fært okkur mikinn auð í formi lista, handverks og vísinda. Ber þar hæst að nefna þekkingu á sviði raunvísinda, á borð við algebru, stjörnufræði, eðlis- og efnafræði, og hugvísinda, en endurreisnin byggði á fornum textum höfunda á borð við Aristóteles sem múslimar varðveittu en höfðu glatast í hinni kristnu Evrópu. Þá hefur íslömsk trúarhugsun haft víðtæk áhrif á kristna guðfræði. Sayeeda Warsi hefur mótmælt þeim röddum í breskum stjórnmálum sem vilja banna tjáningu trúar í opinberum byggingum, sem hafna styrkjum til skóla sem leyfa trúarlega iðkun og sem jaðarsetja trúarhefðir og gera lítið úr trú fólks. Það samfélag sem krefst þess að fólk fari í felur með trú sína og afneiti hefðum sínum, getur ekki talist réttlátt að hennar mati. Við sem hér búum þurfum ekki að endurtaka mistök nágrannaþjóða okkar og getum lagt okkar af mörkum til að minnka fordóma og auka samtal við þau í samfélagi okkar sem tilheyra annarri trúar og menningarhefð en meirihlutinn. Það á jafnt við um allar trúarhefðir og þær raddir sem krefjast þöggunar á trúarhefðum ógna ekki einungis öðrum trúarbrögðum, heldur ekki síður kristindóminum. Á sama hátt og við höfum tekið stórtæk skref í átt til þess að virða fjölbreytileika mannlífs í garð kynferðis og kynhneigðar, þurfum við að vinna að auknu umburðarlyndi í garð trúarbragða. Leiðin til friðar er frelsi til að játa trú sína blygðunarlaust og að biðja saman óhrædd, hver sem við erum og hvaðan sem við komum. Það er erindi páskaþáttar Fríkirkjunnar í Reykjavík, Friður og fjölmenning, þar sem hindúi, múslimi, ásatrúarmaður, Hjálpræðisherskona og úkraínsk flóttakona sameinast okkur í bæn fyrir friði. Höfundur er prestur við Fríkirkjuna í Reykjavík.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun