Sér sig knúinn til að minna trymbil á nokkrar staðreyndir Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 9. ágúst 2023 14:34 Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar. Vísir/Ívar Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar, sér sig knúinn til að minna á nokkrar staðreyndir í opnu bréfi til Einars Scheving trymbils. Kári segist með því að hafa tjáð sig frjálslega í hlaðvarpi á dögunum gefið fólki eins og Einari tækifæri til að snúa út úr orðum sínum og endurtaka skoðanir sem samrýmist illa. Hann segist dást að Einari fyrir að að tjá skoðanir sínar á máli sem hann hafi enga sérþekkingu á. Þetta kemur fram í opnu bréfi Kára til Einars sem birtist á Vísi, í tilefni af aðsendri grein Einars á Vísi í gær. Þar gerir Einar ummæli Kára í Skoðanabræðrum um bólusetningar að umfjöllunarefni. Einar segir meðal annars í grein sinni að Kári bendi nú á hluti um bóluefnin sem kollegar hans víða um heim hafi vitað í nokkur ár. Samfélags-og meginstraumsmiðlar hafi hins vegar gætt þess að slíkar raddir heyrðust ekki, að sögn Einars. Þykir Einar ósanngjarn Kári bendir Einari á í opnu bréfi sínu á Vísi að hann hafi engu breytt um skoðanir sínar á því að þær aðgerðir sem stjórnvöld gripu til í faraldrinum hafi verið rökréttar miðað við þær forsendur sem lágu fyrir. Ríkisstjórnin hafi borið ábyrgð á öllum sóttvarnaraðgerðum, sem nær allar hafi verið gerðar að ráðum sóttvarnaryfirvalda, sem hafi sótt sér ráð og aðra aðstoð víða úr samfélaginu, meðal annars til Kára og Íslenskrar erfðagreiningar. „Þegar sóttvarnaryfirvöld fóru að ráðum mínum var það algjörlega á þeirra ábyrgð eins og það var á ábyrgð ríkisstjórnar þegar hún þáði ráð sóttvarnaryfirvalda. Í þau örfáu skipti sem okkur hjá Íslenskri erfðagreiningu og sóttvarnaryfirvöldum bar ekki saman er okkur nú ljóst að sóttvarnaryfirvöld höfðu undantekningarlítið rétt fyrir sér og þau fóru að sinni sannfæringu en ekki okkar ráðum.“ Hann segir að hvorki hann sjálfur né Íslensk erfðagreining hafi haft fjárhagslegan ávinning af faraldrinum. Ljóst sé á því sem Einar skrifi að honum þykir miður og í raun fáránlegt að samfélagið hafi frekar hlustað á Kára en sig sjálfan. Þar sé Einar býsna ósanngjarn þar sem Kári sé læknir og búinn að vera prófessor í læknisfræði við tvo af bestu háskólum heims, unnið sem vísindamaður í læknisfræði í nær hálfa öld og tekið þátt í að skrifa um það bil 850 vísindagreinar sem búið er að vitna í 304 þúsund sinnum í vísindagreinum sem aðrir hafa skrifað „Sem þýðir að hvað þetta snertir er ég meðal þeirra 0.0005% vísindamanna í heiminum í dag sem rísa hæst. Þetta bendir til þess að vísindasamfélagið meti framlag mitt engu minna en samfélagið á Íslandi. Þetta eru þær opinberu upplýsingar sem samfélagið hefur og þú verður að virða því til vorkunar að það veit ekki það sem ég og þú vitum að ég er í raun réttri bölvaður auli,“ skrifar Kári. „Þú ert trymbill og sem slíkur mikill listamaður og með stíl sem mér finnst stórkostlegur og það er ekki nokkur vafi í mínum huga að þú hefur veitt margfalt meiri ánægju með þínu starfi en ég með mínu. Hins vegar þegar þú leggur frá þér kjuðana og ferð að tjá þig um heilbrigðismál eins og farsóttina þá lendir samfélagið í svolitlum vanda með að meta þann viskubrunn sem þú byggir skoðanir þínar á meðal annars af því það veit ekki það sem ég og þú vitum að þú ert mikill heilbrigðisvísindasnillingur. Hverfandi möguleiki á að Einar hafi rétt fyrir sér Kári segir Einar gefa lítið fyrir þá ógn sem hann hafi sagt steðja af faraldrinum í upphafi. Mat Kára hafi verið svipað og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar. „Ég held að þín afstaða hljóti að markast af því að þú sért meiri hetja en við hin, og ekki hræddur við nokkurn skapaðan hlut, sem er í það minnsta sú tilfinning sem maður fær þegar maður horfir á þig berja trumbur. Hún á hins vegar varla rætur í því að þú sért í betri aðstöðu til þess að meta heilbrigðisvá en við hin. Ekki gleyma því að á einum degi á einum spítala á Ítalíu dóu mörg hundruð manns í byrjun faraldursins.“ Kári segir engin spurning um það að bólusetningar hafi bjargað tugum ef ekki hundruðum milljónum mannslífa. Hann hafi velt upp þeirri spurningu í viðtalinu við Skoðanabræður hvort betra hefði verið að sleppa yngra fólki við bólusetningar vegna þess að áhættumat hjá þeim gæti hafa verið annað en hjá þeim eldri en bent um leið á að til að byrja með hafi verið vonast til þess að bólusetning kæmi ekki bara í veg fyrir sjúkdóm heldur líka smit, sem þau drógu þó úr. Einar hafi auk þess lagt mikla áherslu á bólgu í hjartavöðva sem aukaverkun af bólusetningu. Kári segir rétt að bólusetning gegn veirunni þrefaldi hættuna á henni. Sýkingin sjálf átjanfaldi hana hins vegar þannig að bólusetningin veitir sexfalda vörn gegn bólgunni. „Að endingu vil ég benda þér á Einar að þú áfellist mig fyrir að hafa tjáð skoðanir á faraldrinum sem ég byggði á mati mínu á þeim vísindum sem voru til staðar bæði unnar af okkur og öðrum. Það er búið að vera starf mitt í hálfa öld að meta vísindi en samt er auðvitað sá möguleiki fyrir hendi að ég hafi haft rangt fyrir mér í einu og öllu. Þú tjáir þig um faraldurinn þrátt fyrir að hafa enga sérþekkingu á málinu og sýnir enn einu sinni töluvert hugrekki sem ég dáist að og hvarflar ekki að mér að áfellast þig fyrir skoðanir þínar á málinu. Og síðan er sá möguleiki fyrir hendi þótt mér finnst líklegt að hann sé hverfandi að þú hafir rétt fyrir þér í einu og öllu.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Samfélagið þurfi á börnum að halda Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Sjá meira
Þetta kemur fram í opnu bréfi Kára til Einars sem birtist á Vísi, í tilefni af aðsendri grein Einars á Vísi í gær. Þar gerir Einar ummæli Kára í Skoðanabræðrum um bólusetningar að umfjöllunarefni. Einar segir meðal annars í grein sinni að Kári bendi nú á hluti um bóluefnin sem kollegar hans víða um heim hafi vitað í nokkur ár. Samfélags-og meginstraumsmiðlar hafi hins vegar gætt þess að slíkar raddir heyrðust ekki, að sögn Einars. Þykir Einar ósanngjarn Kári bendir Einari á í opnu bréfi sínu á Vísi að hann hafi engu breytt um skoðanir sínar á því að þær aðgerðir sem stjórnvöld gripu til í faraldrinum hafi verið rökréttar miðað við þær forsendur sem lágu fyrir. Ríkisstjórnin hafi borið ábyrgð á öllum sóttvarnaraðgerðum, sem nær allar hafi verið gerðar að ráðum sóttvarnaryfirvalda, sem hafi sótt sér ráð og aðra aðstoð víða úr samfélaginu, meðal annars til Kára og Íslenskrar erfðagreiningar. „Þegar sóttvarnaryfirvöld fóru að ráðum mínum var það algjörlega á þeirra ábyrgð eins og það var á ábyrgð ríkisstjórnar þegar hún þáði ráð sóttvarnaryfirvalda. Í þau örfáu skipti sem okkur hjá Íslenskri erfðagreiningu og sóttvarnaryfirvöldum bar ekki saman er okkur nú ljóst að sóttvarnaryfirvöld höfðu undantekningarlítið rétt fyrir sér og þau fóru að sinni sannfæringu en ekki okkar ráðum.“ Hann segir að hvorki hann sjálfur né Íslensk erfðagreining hafi haft fjárhagslegan ávinning af faraldrinum. Ljóst sé á því sem Einar skrifi að honum þykir miður og í raun fáránlegt að samfélagið hafi frekar hlustað á Kára en sig sjálfan. Þar sé Einar býsna ósanngjarn þar sem Kári sé læknir og búinn að vera prófessor í læknisfræði við tvo af bestu háskólum heims, unnið sem vísindamaður í læknisfræði í nær hálfa öld og tekið þátt í að skrifa um það bil 850 vísindagreinar sem búið er að vitna í 304 þúsund sinnum í vísindagreinum sem aðrir hafa skrifað „Sem þýðir að hvað þetta snertir er ég meðal þeirra 0.0005% vísindamanna í heiminum í dag sem rísa hæst. Þetta bendir til þess að vísindasamfélagið meti framlag mitt engu minna en samfélagið á Íslandi. Þetta eru þær opinberu upplýsingar sem samfélagið hefur og þú verður að virða því til vorkunar að það veit ekki það sem ég og þú vitum að ég er í raun réttri bölvaður auli,“ skrifar Kári. „Þú ert trymbill og sem slíkur mikill listamaður og með stíl sem mér finnst stórkostlegur og það er ekki nokkur vafi í mínum huga að þú hefur veitt margfalt meiri ánægju með þínu starfi en ég með mínu. Hins vegar þegar þú leggur frá þér kjuðana og ferð að tjá þig um heilbrigðismál eins og farsóttina þá lendir samfélagið í svolitlum vanda með að meta þann viskubrunn sem þú byggir skoðanir þínar á meðal annars af því það veit ekki það sem ég og þú vitum að þú ert mikill heilbrigðisvísindasnillingur. Hverfandi möguleiki á að Einar hafi rétt fyrir sér Kári segir Einar gefa lítið fyrir þá ógn sem hann hafi sagt steðja af faraldrinum í upphafi. Mat Kára hafi verið svipað og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar. „Ég held að þín afstaða hljóti að markast af því að þú sért meiri hetja en við hin, og ekki hræddur við nokkurn skapaðan hlut, sem er í það minnsta sú tilfinning sem maður fær þegar maður horfir á þig berja trumbur. Hún á hins vegar varla rætur í því að þú sért í betri aðstöðu til þess að meta heilbrigðisvá en við hin. Ekki gleyma því að á einum degi á einum spítala á Ítalíu dóu mörg hundruð manns í byrjun faraldursins.“ Kári segir engin spurning um það að bólusetningar hafi bjargað tugum ef ekki hundruðum milljónum mannslífa. Hann hafi velt upp þeirri spurningu í viðtalinu við Skoðanabræður hvort betra hefði verið að sleppa yngra fólki við bólusetningar vegna þess að áhættumat hjá þeim gæti hafa verið annað en hjá þeim eldri en bent um leið á að til að byrja með hafi verið vonast til þess að bólusetning kæmi ekki bara í veg fyrir sjúkdóm heldur líka smit, sem þau drógu þó úr. Einar hafi auk þess lagt mikla áherslu á bólgu í hjartavöðva sem aukaverkun af bólusetningu. Kári segir rétt að bólusetning gegn veirunni þrefaldi hættuna á henni. Sýkingin sjálf átjanfaldi hana hins vegar þannig að bólusetningin veitir sexfalda vörn gegn bólgunni. „Að endingu vil ég benda þér á Einar að þú áfellist mig fyrir að hafa tjáð skoðanir á faraldrinum sem ég byggði á mati mínu á þeim vísindum sem voru til staðar bæði unnar af okkur og öðrum. Það er búið að vera starf mitt í hálfa öld að meta vísindi en samt er auðvitað sá möguleiki fyrir hendi að ég hafi haft rangt fyrir mér í einu og öllu. Þú tjáir þig um faraldurinn þrátt fyrir að hafa enga sérþekkingu á málinu og sýnir enn einu sinni töluvert hugrekki sem ég dáist að og hvarflar ekki að mér að áfellast þig fyrir skoðanir þínar á málinu. Og síðan er sá möguleiki fyrir hendi þótt mér finnst líklegt að hann sé hverfandi að þú hafir rétt fyrir þér í einu og öllu.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Samfélagið þurfi á börnum að halda Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Sjá meira
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent