Innlent

Vilja bæta sig eftir að innra eftirlit virkaði ekki sem skyldi

Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar
Kvíarnar sem laxinn slapp úr eru í sunnanverðum Patreksfirðu, undan Kvígindisdal.
Kvíarnar sem laxinn slapp úr eru í sunnanverðum Patreksfirðu, undan Kvígindisdal. Egill Aðalsteinsson

Forstjóri Arctic Sea, sem á Arctic Sea Farm, viðurkennir að innra eftirlit fyrirtækisins hafi ekki virkað sem skyldi í ljósi alvarlegs umhverfisslyss sem varð í Patreksfirði í ágúst. Framkvæmdastjóra Landssambands veiðifélaga berast ábendingar um eldislaxa sem veiddir hafa verið í íslenskum ám á hverjum degi en ábendingarnar eru orðnar 106 talsins.

Forstjóri Arctic Sea, sem á Arctic Sea Farm, viðurkennir að innra eftirlit fyrirtækisins hafi ekki virkað sem skildi í ljósi alvarlegs umhverfisslyss sem varð í Patreksfirði í ágúst. Framkvæmdastjóra Landssambands veiðifélaga berast ábendingar um eldislaxa í íslenskum ám á hverjum degi en ábendingarnar eru orðnar 106 talsins.

Tvö göt komu í ljós á einni kvínni í Kvígindisdal í Patreksfirði í ágúst en Hafrannsóknarstofnun hefur undanfarnar vikur tekið tugi laxa til erfðagreiningar en þegar hefur hún staðfest að 27 eru eldislaxar. Gunnar Örn Petersen er framkvæmdastjóri Landssambands veiðifélaga.

Gunnar Örn Petersen er framkvæmdastjóri Landssambands veiðifélaga. Landssamband veiðifélaga

„Við, landeigendur og bændur erum í sjokki yfir stöðunni. Þetta er í rauninni versta áfall sem gengið hefur yfir þennan iðnað. Þau eru nú mörg og af nógu að taka. Það er bara umhverfis-og mengunarslys á verulega stórum skala.“

Gunnar Örn segir að sambandinu berist ábendingar um eldisfiska í íslenskum ám daglega en Hafrannsóknarstofnun hefur biðlað til laxveiðimanna að vera vakandi fyrir mögulegum eldiseinkennum á löxum sem þeir veiða til að hægt sé að kortleggja slysið betur og takmarka skaða.

„Í gær voru þetta 90 fiskar og svo skömmu seinna var þetta 106 og við áttum okkur ekki á umfanginu og hvar þetta mun enda. Þetta eru veiddir fiskar, þetta eru ekki bara fiskarnir sem við erum búin að sjá, því það sjást torfur víða sem menn hafa ekki náð til þannig að það eru hundruð ef ekki þúsundir fiska að ganga núna upp í laxveiðiárnar.“

Þannig megi ætla að umfangið sé gríðarlegt og hinir veiddu laxar mögulega aðeins toppurinn á ísjakanum.

Gunnar segir alveg ljóst að innra eftirlit sem eldisfyrirtækjunum er gert að viðhafa hafi brugðist.

„Það mun hafa eftirmála fyrir stjórnendur þessara fyrirtækja, það eru hreinar línur og fyrir því eru heimildir í lögum. Það er bara svo grátlegt að stjórnvöld hafi látið þetta viðgangast og fyrirtækin hafi fengið að vaða uppi í allan þennan tíma og fúskað þetta eftirlit og fúskað þessi gæði sem eiga að vera að baki iðnaðinum. En það sem við höfum alltaf sagt alveg frá upphafi að þetta er einfaldlega ekki framkvæmanlegt. Það er það sem reynsla nágrannaþjóða sýnir.“

„Þetta er auðvitað slys“

En hinn norski forstjóri Arctic Fish, Stein Ove, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurður hvort hann áttaði sig á alvarleika málsins og að margir Íslendingar lýstu þessu sem alvarlegu umhverfisslysi.

„Þetta er auðvitað slys. Nú reynum við hvað við getum til að laga þetta erum í góðu samtali við MAST. Þar stöndum við í dag. Hvað viðkemur slysinu sjálfu og stærðargráðu þess þá þurfum við að taka mið af sögunni, að okkar mati. Eins og ég sagði þá er þetta eitthvað sem á ekki að geta gerst en þetta gerðist og við munum gera okkar besta til að koma í veg fyrir að svona nokkuð geti komið fyrir aftur. Saga sjókvíaeldis á Vestfjörðum byggir á því að það er takmörkuð hætta á erfðablöndun en einnig á áhættumati frá Hafrannsóknarstofnun sem tekur mið af því að atburðir eins og þessir geti átt sér stað. Þetta módel tekur mið af því að það þurfi tiltölulega háa tölu slysasleppinga til að þetta geti haft áhrif á villta stofna.“

Ove var spurður hvort þeirra innra eftirlit væri nægilega gott í ljósi þess að þeim er gefið rekstrarleyfi á grundvelli þess að viðhafa slíkt.

„Okkar eftirlit, teymi og verkferlar eru yfirfarnir af MAST á hverju ári og þar er tekið mið af okkar verkferlum en þegar svona kemur upp á þá geturðu augljóslega sagt að verkferlarnir okkar og fyrirkomulagið sé ekki nægilega gott og það er eitthvað sem við vinnum nú hörðum höndum að við að bæta. Það er okkar aðalmarkmið.“

En hvað viltu segja við alla þá laxveiðimenn og landeigendur sem eru algjörlega niðurbrotnir vegna slyssins?

„Eins og ég sagði þá er þetta eitthvað sem á ekki að gerast en þetta gerðist og við erum í áframhaldandi samtali við Hafrannsóknarstofnun og Fiskistofu,“ segir Ove sem bætti við að fyrirtækið tæki þátt í að reyna að takmarka skaðann.


Tengdar fréttir

Gera kröfu um að eftirlitið verði í námunda við fiskeldið

Andstæðingar sjókvíaeldis hafa ítrekað kröfur sínar um að eldi á laxi í fjörðum landsins verði bannað eftir að staðfest var að 27 eldislaxar, sem fundist hafa í laxveiðiám víða um land að undanförnu, eru úr kvíum Arctic Fish í Patreksfirði.

Ís­lenski laxa­stofninn deyi út verði ekkert gert

Framkvæmdastjóri Verndarsjóðs Villtra Laxastofna segir íslenska laxastofninn deyja út haldi laxeldi áfram í opnum sjókvíum. Í gær var staðfest að eldislax hafi fundist í að minnsta kosti ellefu ám en þeir höfðu sloppið úr sjókví Arcitc Sea Farm í Patreksfirði í síðasta mánuði. 

Grunur um mikið magn stroku­­laxa: „Þetta er um­­hverfis­­slys“

Grunur er um það að strokulax hafi komist mjög víða í ár á Vestfjörðum og allt að ám í Húnavatnssýslu. Tæpar tvær vikur eru frá því að greint var frá gati á sjókvíum í Patreksfirði. Veiðimenn furða sig á litlu eftirliti Fiskistofu og hafa miklar áhyggjur af villta íslenska stofninum. 




Fleiri fréttir

Sjá meira


×