Að ráfa um völundarhús einmanaleikans með ADHD Steindór Þórarinsson skrifar 17. október 2023 10:02 Ég ætla að fara með þig lesandi góður í örstutt ferðalag til að kanna flókið völundarhús ADHD og einmanaleika. Þetta er leið sem ég hef gengið í gegnum og ég þekki skuggana sem hún getur varpað á líf okkar. En mundu að skilningur lýsir upp veginn og með þekkingu, aðstoð og vandvirkni getum við fundið útganginn úr þessu völundarhúsi. ADHD og einmanaleika ráðgátan Við sem erum með ADHD líður oft eins og við séum týnd og ein en samt í iðandi mannfjölda. Hringiður hugsana, orku sprungur og einstakur taktur hugans getur óvart búið til veggi, fjarlægt okkur frá ástvinum okkar, samstarfsfélögum og samferðafólki. Þessi einangrun er ekki viljandi. Það er fylgifiskur taugafræðilegrar fráviks sem einkennir ADHD heila okkar. Rannsóknir benda á tengsl ADHD og félagslegrar einangrunar og leggja áherslu á mikilvæga þörf fyrir skilning og íhlutun. Okkar skrítni innri órói Í villandi þögn lognsins magnast innri raddir okkar og skapa sjálfskapað neyðarástand, óróa sem fjarlægir okkur enn frekar frá tengslum og stuðningi. Það er því ótrúelg þversögn því sterka og úrráðagóða frammistaða okkar undir álagi er algjör andstæða við innri óreiðu sem skapast í ró þegar allir aðrir eru rólegir. En hér er leiðarljósið - að skilja þessa þversögn er fyrsta skrefið í átt að því að brúa gjá einmanaleikans og auka skilning aðstandenda, vina og samstarfsfólks. Umbreytandi kraftur þekkingar Þekking er áttavitinn. Þegar ég uppgötvaði dýpt ADHD huga míns þegar ég var 42 ára rann upp kortið til að skilja huga minn. Sá skilningur að við, með ADHD, erum ekki bara búnt af áskorunum heldur uppistöðulón ónýttra möguleika og einstakra styrkleika, er frelsandi. Það er þessi skilningur sem er hornsteinn þeirrar þjálfunar og leiðsagnar sem mig langar að að benda á í þessum skrifum. Ráð fyrir einstaklinga með ADHD: Kynntu þér núvitund: Taktu þátt í núvitundaræfingum. Það hjálpar til við að temja ofgnótt hugsana, koma skýrleika og auka tengsl við sjálfan sig og aðra. Settu raunhæf markmið: Skiptu stærri markmiðum niður í viðráðanlega bita. Það dregur úr yfirþyrmingu og heldur fókusnum ósnortnum, ýtir undir tilfinningu fyrir árangri og tengingu. Leitaðu stuðnings: Ekki hika við að byðja um aðstoð!. Byggja upp stuðningsnet sem skilur gangverk ADHD og veitir hvatningu og innsýn. Skildu ADHD völundarhús huga þíns: Fjárfestu tíma til að skilja blæbrigði ADHD huga þíns. Þekking um einstaka ADHD kosti og galla er styrkjandi og hjálpar til við að búa til persónulegar aðferðir til að takast á við verkefni lífsins og áskoranir okkar í daglegu lífi. Nýttu þér styrkleika þína: Viðurkenndu og beisluðu eðlislæga ADHD styrkleika þína. Hvort sem það er sköpunargleði, getu til að leysa vandamál eða seiglu, notaðu þessa styrkleika sem stoðir stuðnings og vaxtar. Frysta skrefið er alltaf að hefja greiningarferli, en því miður er biðinn löng og ADHD samtökinn eru með frábær námskeið, og vefsíða þeirra er með fullt af upplýsingum. ADHD Markþjálfar eru nokkrir og ég vil sérstaklega mæla með Míró markþjálfun og ráðgjöf - Lifsgæðasetur St.Jó og Kvíðameðferðarstöðinni. (tengist þeim ekkert bara fylgst með þeim og finnst æðislegt hvað þau gera) Konur eru með falið ADHD oft á tíðum og hvet allar konur að kynna sér þjónustuna sem Míró er með nánari upplýsingar má finna á vefsíðuni www.miro.is eða á adhdkonur sem eru með æðislega instagram síðu líka og á facebook. (tengist þeim ekkert) Fyrir ættingja og vini. Fræddu þig: Skildu ADHD hugann. Það er brúin til samkenndar og stuðnings, ADHD samtökin eru með frábær námskeið og vefsíða þeirra er full af fróðleik og ráðum. Vertu þolinmóð/ur og tjáðu þína líðan án fordóma: Þolinmæði er lykillinn. Opnaðu samskiptaleiðir, gerðu þitt besta að tryggja tvíhliða samtal, efla skilning og gagnkvæman vöxt. Ekki gleyma að sinna þér líka því það tekur svo sannarlega á að vera okkur sem erum með ADHD til staðar. Vil að þú vitir að við metum það en eigum stundum erfitt að segja það. Fagnaðu litlu sigrunum: Viðurkenndu og fagnaðu litlu sigrunum. Það er leiðarljós hvatningar og áminning um styrkinn innra með sér. Vertu aðlögunarhæfur og sveigjanlegur: Aðlögunarhæfni og sveigjanleiki í nálgunum og væntingum skiptir sköpum. Það stuðlar að stuðningi, skilningi og gagnkvæmri virðingu. Hvetja til faglegs stuðnings: Hvetja til að leita faglegrar leiðbeiningar og stuðnings. Það er leið til heildræns skilnings, viðureignar og vaxtar. Að lokum. Í hinum flókna heimi ADHD gæti einmanaleiki virst sem óvelkominn félagi. En mundu að leiðin að tengingu, skilningi og stuðningi er upplýst með þekkingu, samkennd og gagnkvæmum vexti. Saman siglum við þessa ferð, rjúfum múrana og byggjum brýr skilnings og tengsla. Útgangurinn úr völundarhúsinu er í sjónmáli og heimurinn handan er fullur af hlýju tengsla, gleði vináttu og faðmlagi skilnings. Við með ADHD erum miklar tilfinningaverur og þegar við erum reið erum við BRJÁLUÐ en þegar við elskum þá ELSKUM við af ÖLLU hjarta, Við erum í eðli okkar miklar félagsverur, en með margar raddir í hausnum okkar og oft á tíðum með brotna sjálfsmynd að við virðumst vera einfarar. Ég er ADHD PABBI og er markþjálfanemi, vinur, faðir, sonur, bróðir en fyrst og fremst brotinn sál sem er að púsla sér saman og vill auka skilning og halda umræðuni á lofti í framtíðinni m.a. með því hjálpa þeim sem en hafa ekki áttað sig á ADHD huga sínum og veita aðstandendum, vinum og samstarfsfólki okkar innsýn í hugar heim okkar. Höfundur er almanntengill og markþjálfi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein ADHD Heilbrigðismál Mest lesið Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson Skoðun Skoðun Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Sjá meira
Ég ætla að fara með þig lesandi góður í örstutt ferðalag til að kanna flókið völundarhús ADHD og einmanaleika. Þetta er leið sem ég hef gengið í gegnum og ég þekki skuggana sem hún getur varpað á líf okkar. En mundu að skilningur lýsir upp veginn og með þekkingu, aðstoð og vandvirkni getum við fundið útganginn úr þessu völundarhúsi. ADHD og einmanaleika ráðgátan Við sem erum með ADHD líður oft eins og við séum týnd og ein en samt í iðandi mannfjölda. Hringiður hugsana, orku sprungur og einstakur taktur hugans getur óvart búið til veggi, fjarlægt okkur frá ástvinum okkar, samstarfsfélögum og samferðafólki. Þessi einangrun er ekki viljandi. Það er fylgifiskur taugafræðilegrar fráviks sem einkennir ADHD heila okkar. Rannsóknir benda á tengsl ADHD og félagslegrar einangrunar og leggja áherslu á mikilvæga þörf fyrir skilning og íhlutun. Okkar skrítni innri órói Í villandi þögn lognsins magnast innri raddir okkar og skapa sjálfskapað neyðarástand, óróa sem fjarlægir okkur enn frekar frá tengslum og stuðningi. Það er því ótrúelg þversögn því sterka og úrráðagóða frammistaða okkar undir álagi er algjör andstæða við innri óreiðu sem skapast í ró þegar allir aðrir eru rólegir. En hér er leiðarljósið - að skilja þessa þversögn er fyrsta skrefið í átt að því að brúa gjá einmanaleikans og auka skilning aðstandenda, vina og samstarfsfólks. Umbreytandi kraftur þekkingar Þekking er áttavitinn. Þegar ég uppgötvaði dýpt ADHD huga míns þegar ég var 42 ára rann upp kortið til að skilja huga minn. Sá skilningur að við, með ADHD, erum ekki bara búnt af áskorunum heldur uppistöðulón ónýttra möguleika og einstakra styrkleika, er frelsandi. Það er þessi skilningur sem er hornsteinn þeirrar þjálfunar og leiðsagnar sem mig langar að að benda á í þessum skrifum. Ráð fyrir einstaklinga með ADHD: Kynntu þér núvitund: Taktu þátt í núvitundaræfingum. Það hjálpar til við að temja ofgnótt hugsana, koma skýrleika og auka tengsl við sjálfan sig og aðra. Settu raunhæf markmið: Skiptu stærri markmiðum niður í viðráðanlega bita. Það dregur úr yfirþyrmingu og heldur fókusnum ósnortnum, ýtir undir tilfinningu fyrir árangri og tengingu. Leitaðu stuðnings: Ekki hika við að byðja um aðstoð!. Byggja upp stuðningsnet sem skilur gangverk ADHD og veitir hvatningu og innsýn. Skildu ADHD völundarhús huga þíns: Fjárfestu tíma til að skilja blæbrigði ADHD huga þíns. Þekking um einstaka ADHD kosti og galla er styrkjandi og hjálpar til við að búa til persónulegar aðferðir til að takast á við verkefni lífsins og áskoranir okkar í daglegu lífi. Nýttu þér styrkleika þína: Viðurkenndu og beisluðu eðlislæga ADHD styrkleika þína. Hvort sem það er sköpunargleði, getu til að leysa vandamál eða seiglu, notaðu þessa styrkleika sem stoðir stuðnings og vaxtar. Frysta skrefið er alltaf að hefja greiningarferli, en því miður er biðinn löng og ADHD samtökinn eru með frábær námskeið, og vefsíða þeirra er með fullt af upplýsingum. ADHD Markþjálfar eru nokkrir og ég vil sérstaklega mæla með Míró markþjálfun og ráðgjöf - Lifsgæðasetur St.Jó og Kvíðameðferðarstöðinni. (tengist þeim ekkert bara fylgst með þeim og finnst æðislegt hvað þau gera) Konur eru með falið ADHD oft á tíðum og hvet allar konur að kynna sér þjónustuna sem Míró er með nánari upplýsingar má finna á vefsíðuni www.miro.is eða á adhdkonur sem eru með æðislega instagram síðu líka og á facebook. (tengist þeim ekkert) Fyrir ættingja og vini. Fræddu þig: Skildu ADHD hugann. Það er brúin til samkenndar og stuðnings, ADHD samtökin eru með frábær námskeið og vefsíða þeirra er full af fróðleik og ráðum. Vertu þolinmóð/ur og tjáðu þína líðan án fordóma: Þolinmæði er lykillinn. Opnaðu samskiptaleiðir, gerðu þitt besta að tryggja tvíhliða samtal, efla skilning og gagnkvæman vöxt. Ekki gleyma að sinna þér líka því það tekur svo sannarlega á að vera okkur sem erum með ADHD til staðar. Vil að þú vitir að við metum það en eigum stundum erfitt að segja það. Fagnaðu litlu sigrunum: Viðurkenndu og fagnaðu litlu sigrunum. Það er leiðarljós hvatningar og áminning um styrkinn innra með sér. Vertu aðlögunarhæfur og sveigjanlegur: Aðlögunarhæfni og sveigjanleiki í nálgunum og væntingum skiptir sköpum. Það stuðlar að stuðningi, skilningi og gagnkvæmri virðingu. Hvetja til faglegs stuðnings: Hvetja til að leita faglegrar leiðbeiningar og stuðnings. Það er leið til heildræns skilnings, viðureignar og vaxtar. Að lokum. Í hinum flókna heimi ADHD gæti einmanaleiki virst sem óvelkominn félagi. En mundu að leiðin að tengingu, skilningi og stuðningi er upplýst með þekkingu, samkennd og gagnkvæmum vexti. Saman siglum við þessa ferð, rjúfum múrana og byggjum brýr skilnings og tengsla. Útgangurinn úr völundarhúsinu er í sjónmáli og heimurinn handan er fullur af hlýju tengsla, gleði vináttu og faðmlagi skilnings. Við með ADHD erum miklar tilfinningaverur og þegar við erum reið erum við BRJÁLUÐ en þegar við elskum þá ELSKUM við af ÖLLU hjarta, Við erum í eðli okkar miklar félagsverur, en með margar raddir í hausnum okkar og oft á tíðum með brotna sjálfsmynd að við virðumst vera einfarar. Ég er ADHD PABBI og er markþjálfanemi, vinur, faðir, sonur, bróðir en fyrst og fremst brotinn sál sem er að púsla sér saman og vill auka skilning og halda umræðuni á lofti í framtíðinni m.a. með því hjálpa þeim sem en hafa ekki áttað sig á ADHD huga sínum og veita aðstandendum, vinum og samstarfsfólki okkar innsýn í hugar heim okkar. Höfundur er almanntengill og markþjálfi.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun