Engin skylda að greiða laun í kvennaverkfalli Árni Sæberg skrifar 20. október 2023 13:50 Sigríður Margrét Oddsdóttir, framkvæmdastjóri SA, og Ragnar Árnason, forstöðumaður vinnumarkaðssviðs SA. Vísir/Vilhelm/SA Forsvarsmenn Samtaka atvinnulífsins segja eðlilegt að atvinnurekendur spyrji sig af hverju það er sjálfstætt markmið skipuleggjenda kvennaverkfalls á þriðjudag að valda atvinnulífinu sem mestu tjóni. Þá hvíli engin skylda á atvinnurekendum að greiða laun í fjarvistum vegna verkfallsins. Þetta segir í grein þeirra Sigríðar Margrétar Oddsdóttur, framkvæmdastjóra SA, og Ragnars Árnasonar, forstöðumanns vinnumarkaðssviðs SA, á vef samtakanna. Þar segir að atvinnulífið styðji baráttuna gegn mismunun og ofbeldi og mikilvægi þess að stöðugt sé minnt á skyldur atvinnulífsins og allra í samfélaginu. Atvinnulífið beri ótvíræðan hag af því að allt starfsfólk fái notið eigin verðleika og hafi jöfn tækifæri til launa, starfa og starfsþróunar óháð kynferði. „Boðað hefur verið til heils dags verkfalls kvenna og kvára 24. október næstkomandi til að mótmæla kynbundnu ofbeldi og mati á virði kvennastarfa. Haft hefur verið eftir formanni BSRB að tilgangurinn með verkfallinu sé „að valda usla“. Fyrirtækin, sem leggja í sinni starfsemi áherslu á jafnrétti og jafnræði, og vilja greiða leið þeirra sem vilja taka þátt í dagskrá kvennafrídagsins spyrja eðlilega af hverju það er sjálfstætt markmið skipuleggjenda að valda atvinnulífinu sem mestu tjóni þennan dag.“ Margt áunnist frá fyrsta kvennafrídeginum Þau segja margt hafa áunnist frá kvennafrídeginum árið 1975. Ísland hafi verið í efsta sæti á lista Alþjóðaefnahagsráðsins yfir jafnrétti kynjanna fjórtán ár í röð. Listinn byggi á niðurstöðum skýrslunnar „Global Gender Gap Report 2023“. Þar sé borin saman staða jafnréttismála í 146 löndum þegar kemur að stjórnmálum, atvinnu, menntun og heilbrigði. Leiðréttur launamunur kynjanna hafi verið 4,1 prósent árið 2020, líkt og fram kemur í greinargerð Hagstofunnar sem kom út haustið 2021. Kynbundin skipting í störf og atvinnugreinar skýri að miklu leyti þann launamun sem enn er til staðar. Leiðréttur launamunur hafi lækkað úr 6,4 prósent í 4,1 prósent milli áranna 2008 og 2020. Óleiðréttur launamunur kynjanna hafi lækkað á árunum 2008-2022 úr 20,5 prósent í 9,1 prósent. Hagstofan reikni þá meðaltímakaup karla annars vegar og kvenna hins vegar og mismunurinn telst vera óleiðréttur launamunur. Hluti þessa launamunar liggi í því að karlar vinna mun meiri yfirvinnu en konur, sem hækki meðaltímakaup þeirra. Minna yfirvinnuálag í nafni jafnaðar Þar segja þau Sigríður Margrét og Ragnar að atvinnurekendur geti lagt lóð sín á vogarskálarnar til þess að rétta hlut kynjanna. Það sé sjálfsagt að umbunað sé sértaklega fyrir yfirvinnu, en hlutfall yfirvinnugreiðslna á almennum vinnumarkaði í heildarlaunum hafi numið 18 prósent á Íslandi árið 2017 en á sama tímabili verið 2 til 6 prósent í Danmörku, Noregi og Svíþjóð. „Til þess að stíga skref í átt að launajöfnuði er nauðsynlegt að draga úr vægi yfirvinnugreiðslna í heildarlaunum. Það mun koma konum á vinnumarkaði sérstaklega til góða. Til að ná því markmiði er óhjákvæmilegt að endurskoða álagstímabil og álagsgreiðslur kjarasamninga fyrir vinnu utan dagvinnutímabils. Samtök atvinnulífsins eru tilbúin að taka þátt í samtali allra aðila á vinnumarkaði, almennra og opinberra atvinnurekenda og stéttarfélaga, til að vinna að því markmiði.“ Konur og kvár ræði við yfirmenn sína með nægum fyrirvara Í lok greinar segja þau að vegna mótmæla á kvennafrídaginn sé mikilvægt að konur og kvár, sem hyggjast taka þátt, óski með góðum fyrirvara eftir samtali við sinn atvinnurekanda um með hvaða hætti best sé að koma við fjarvistum þennan dag ef þess er nokkur kostur. Aðstæður í fyrirtækjum séu jafn misjafnar og þau eru mörg. „Engin skylda hvílir á atvinnurekendum sem ákveða umfram skyldu að veita leyfi frá störfum að greiða laun í fjarvistum sem þessum.“ Kvennaverkfall Jafnréttismál Vinnumarkaður Kjaramál Mest lesið Myndir frá eldsvoðanum í Húsafelli í nótt Innlent Fleiri foreldrar í vanda með máluppeldi en áður Innlent Bandarískum kjósendum líst illa á stöðuna í forsetaslagnum Erlent „Hann á að vera hér á Íslandi“ Innlent Ómögulegt að vita hvað leynist í „brúnku-nefspreyjum“ sem seld eru á samfélagsmiðlum Innlent Útlitið svart hjá Macron fyrir kosningar á morgun Erlent Hiti víða yfir tuttugu stigum á Austurlandi Veður Ungur maður tekinn af lífi fyrir að hlusta á K-pop í Norður-Kóreu Erlent Tíu ára stúlku vísað úr strætó Innlent Stungumaðurinn á hlaupahjólinu áfram í haldi Innlent Fleiri fréttir Stungumaðurinn á hlaupahjólinu áfram í haldi Fleiri foreldrar í vanda með máluppeldi en áður Riðu um miðbæinn til að fagna Landsmóti Ómögulegt að vita hvað leynist í „brúnku-nefspreyjum“ sem seld eru á samfélagsmiðlum 82 ára snillingur í Hafnarfirði í hannyrðum „Hann á að vera hér á Íslandi“ Myndir frá eldsvoðanum í Húsafelli í nótt Alvarlegar aukaverkanir af brúnkunefspreyjum og brottvísun Yazans Tamimi Rændi fötum fyrir nánast hundrað þúsund Hugsi yfir lausagöngu fjár við vegi eftir að ferðamaður ók á lamb Séra Aldís Rut tekur við af verðandi biskup Parísarhjólið varla óvinsælt ef sextíu þúsund vilja taka snúning Rabarabarahátíð í gamla bænum á Blönduósi Býst ekki við nýju eldgosi Hyggst ekki flýta bílabanni og efasemdir um nýtt eldgos Stútar á rafhlaupahjólum handteknir og mega búast við sektum Hjólhýsi brann í Húsafelli Boða til samstöðufundar með Yazan Tíu ára stúlku vísað úr strætó Kristján Loftsson skilur ekkert hvað hvalveiðar koma alls kyns samtökum við Séra Sigfús Jón Árnason látinn Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Landsvirkjun með hundraðasta frisbígolfvöll landsins Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar „Maður þurfti að vakta að hann myndi ekki kveikja í okkur“ Reykspúandi flugsveit veltir sér yfir Akureyri Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður „Hótanir eru að færast nær fjölskyldum og heimilum“ Birta viðkvæmar upplýsingar um lögreglumenn á netinu Sjá meira
Þetta segir í grein þeirra Sigríðar Margrétar Oddsdóttur, framkvæmdastjóra SA, og Ragnars Árnasonar, forstöðumanns vinnumarkaðssviðs SA, á vef samtakanna. Þar segir að atvinnulífið styðji baráttuna gegn mismunun og ofbeldi og mikilvægi þess að stöðugt sé minnt á skyldur atvinnulífsins og allra í samfélaginu. Atvinnulífið beri ótvíræðan hag af því að allt starfsfólk fái notið eigin verðleika og hafi jöfn tækifæri til launa, starfa og starfsþróunar óháð kynferði. „Boðað hefur verið til heils dags verkfalls kvenna og kvára 24. október næstkomandi til að mótmæla kynbundnu ofbeldi og mati á virði kvennastarfa. Haft hefur verið eftir formanni BSRB að tilgangurinn með verkfallinu sé „að valda usla“. Fyrirtækin, sem leggja í sinni starfsemi áherslu á jafnrétti og jafnræði, og vilja greiða leið þeirra sem vilja taka þátt í dagskrá kvennafrídagsins spyrja eðlilega af hverju það er sjálfstætt markmið skipuleggjenda að valda atvinnulífinu sem mestu tjóni þennan dag.“ Margt áunnist frá fyrsta kvennafrídeginum Þau segja margt hafa áunnist frá kvennafrídeginum árið 1975. Ísland hafi verið í efsta sæti á lista Alþjóðaefnahagsráðsins yfir jafnrétti kynjanna fjórtán ár í röð. Listinn byggi á niðurstöðum skýrslunnar „Global Gender Gap Report 2023“. Þar sé borin saman staða jafnréttismála í 146 löndum þegar kemur að stjórnmálum, atvinnu, menntun og heilbrigði. Leiðréttur launamunur kynjanna hafi verið 4,1 prósent árið 2020, líkt og fram kemur í greinargerð Hagstofunnar sem kom út haustið 2021. Kynbundin skipting í störf og atvinnugreinar skýri að miklu leyti þann launamun sem enn er til staðar. Leiðréttur launamunur hafi lækkað úr 6,4 prósent í 4,1 prósent milli áranna 2008 og 2020. Óleiðréttur launamunur kynjanna hafi lækkað á árunum 2008-2022 úr 20,5 prósent í 9,1 prósent. Hagstofan reikni þá meðaltímakaup karla annars vegar og kvenna hins vegar og mismunurinn telst vera óleiðréttur launamunur. Hluti þessa launamunar liggi í því að karlar vinna mun meiri yfirvinnu en konur, sem hækki meðaltímakaup þeirra. Minna yfirvinnuálag í nafni jafnaðar Þar segja þau Sigríður Margrét og Ragnar að atvinnurekendur geti lagt lóð sín á vogarskálarnar til þess að rétta hlut kynjanna. Það sé sjálfsagt að umbunað sé sértaklega fyrir yfirvinnu, en hlutfall yfirvinnugreiðslna á almennum vinnumarkaði í heildarlaunum hafi numið 18 prósent á Íslandi árið 2017 en á sama tímabili verið 2 til 6 prósent í Danmörku, Noregi og Svíþjóð. „Til þess að stíga skref í átt að launajöfnuði er nauðsynlegt að draga úr vægi yfirvinnugreiðslna í heildarlaunum. Það mun koma konum á vinnumarkaði sérstaklega til góða. Til að ná því markmiði er óhjákvæmilegt að endurskoða álagstímabil og álagsgreiðslur kjarasamninga fyrir vinnu utan dagvinnutímabils. Samtök atvinnulífsins eru tilbúin að taka þátt í samtali allra aðila á vinnumarkaði, almennra og opinberra atvinnurekenda og stéttarfélaga, til að vinna að því markmiði.“ Konur og kvár ræði við yfirmenn sína með nægum fyrirvara Í lok greinar segja þau að vegna mótmæla á kvennafrídaginn sé mikilvægt að konur og kvár, sem hyggjast taka þátt, óski með góðum fyrirvara eftir samtali við sinn atvinnurekanda um með hvaða hætti best sé að koma við fjarvistum þennan dag ef þess er nokkur kostur. Aðstæður í fyrirtækjum séu jafn misjafnar og þau eru mörg. „Engin skylda hvílir á atvinnurekendum sem ákveða umfram skyldu að veita leyfi frá störfum að greiða laun í fjarvistum sem þessum.“
Kvennaverkfall Jafnréttismál Vinnumarkaður Kjaramál Mest lesið Myndir frá eldsvoðanum í Húsafelli í nótt Innlent Fleiri foreldrar í vanda með máluppeldi en áður Innlent Bandarískum kjósendum líst illa á stöðuna í forsetaslagnum Erlent „Hann á að vera hér á Íslandi“ Innlent Ómögulegt að vita hvað leynist í „brúnku-nefspreyjum“ sem seld eru á samfélagsmiðlum Innlent Útlitið svart hjá Macron fyrir kosningar á morgun Erlent Hiti víða yfir tuttugu stigum á Austurlandi Veður Ungur maður tekinn af lífi fyrir að hlusta á K-pop í Norður-Kóreu Erlent Tíu ára stúlku vísað úr strætó Innlent Stungumaðurinn á hlaupahjólinu áfram í haldi Innlent Fleiri fréttir Stungumaðurinn á hlaupahjólinu áfram í haldi Fleiri foreldrar í vanda með máluppeldi en áður Riðu um miðbæinn til að fagna Landsmóti Ómögulegt að vita hvað leynist í „brúnku-nefspreyjum“ sem seld eru á samfélagsmiðlum 82 ára snillingur í Hafnarfirði í hannyrðum „Hann á að vera hér á Íslandi“ Myndir frá eldsvoðanum í Húsafelli í nótt Alvarlegar aukaverkanir af brúnkunefspreyjum og brottvísun Yazans Tamimi Rændi fötum fyrir nánast hundrað þúsund Hugsi yfir lausagöngu fjár við vegi eftir að ferðamaður ók á lamb Séra Aldís Rut tekur við af verðandi biskup Parísarhjólið varla óvinsælt ef sextíu þúsund vilja taka snúning Rabarabarahátíð í gamla bænum á Blönduósi Býst ekki við nýju eldgosi Hyggst ekki flýta bílabanni og efasemdir um nýtt eldgos Stútar á rafhlaupahjólum handteknir og mega búast við sektum Hjólhýsi brann í Húsafelli Boða til samstöðufundar með Yazan Tíu ára stúlku vísað úr strætó Kristján Loftsson skilur ekkert hvað hvalveiðar koma alls kyns samtökum við Séra Sigfús Jón Árnason látinn Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Landsvirkjun með hundraðasta frisbígolfvöll landsins Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar „Maður þurfti að vakta að hann myndi ekki kveikja í okkur“ Reykspúandi flugsveit veltir sér yfir Akureyri Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður „Hótanir eru að færast nær fjölskyldum og heimilum“ Birta viðkvæmar upplýsingar um lögreglumenn á netinu Sjá meira