Fyrsta sinn í Íslandssögunni sem nýir foreldrar eru alveg einir á báti Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 27. október 2023 09:09 Ólafur Grétar segir nýja foreldra aldrei hafa verið eins einangraða. Þess vegna sé nauðsynlegt að ömmur og afar kíki við, þó ekki nema stuttlega, til að mynda þessi tensl. Getty Sérfræðingur í fjölskyldu- og hjónabandsráðgjöf segir mjög mikilvægt fyrir allar kynslóðir að ömmur og afar hjálpi nýjum foreldrum og passi barnabörnin. Nýir foreldrar eigi ekki rétt á að amma og afi passi en samtal um þátttöku þeirra verði að eiga sér stað. „Við vitum að við erum ekki að styðja verðandi og nýja foreldra nóg,“ segir Ólafur Grétar Gunnarsson, fjölskyldu- og hjónabandsráðgjafi í Bítinu á Bylgjunni. Hann bætir við að eitt stærsta ójafnvægið í því þegar fólk verður foreldrar er að það fær ekki endilega áskoranir í samræmi við færni. „Amma og afi fá tvær kynslóðir í fangið í þessu ástandi. Hættan er, þar sem nýju foreldrarnir fá ekki hjálp með sínar erfiðu tilfinningar og upplifa sig ekki nóg, í samfélagi sem hlustar ekki og veitir ekki þá aðstoð sem þau þurfa, að þetta breytist í skömm. Þetta er það sem ömmur og afar þurfa að takast á við.“ Hann minnir á að það allra besta fyrir þroska barna er að þau séu umkringd fullorðni fólki sem líur vel. „Börn þrífast á tengslum við eldri og þroskaðri og róaðra taugakerfi í ömmu og afa. Það sem er það alalvarlegasta sem er að gerast núna er að það eru þúsundir af ungum og nýjum foreldrum ein heima með lítið kríli,“ segir Ólafur. Fyrsta sinn í sögunni sem foreldrar eru einir á báti Áður fyrr hafi nýir foreldrar verið umkringdir öðrum fullorðnum og þessi einvera alveg ný í Íslandssögunni. „Þegar ég var að koma heim sem strákur voru alltaf fimm fullorðnir heima hjá mömmu. Það að amma og afi bara kíki á staðinn, þau þurfa ekki einu sinni að halda á barninu, er mikilvægt.“ Ólafur Grétar fjölskylduráðgjafi.Vísir/Vilhelm Hann segir unga foreldra ekki eiga sjálfsagða kröfu á að amma og afi passi en samtalið verði að eiga sér stað. „Það sem er að gerast, að amma og afi bara flýja til Spánar eða Flórída þannig að þau geta ekki tekið þetta samtal, eða þau eru á leiðinni á Virk í starfsendurhæfingu búin á því. Lífið er alltaf að leita að jafnvægi,“ segir Ólafur. Heilbrigt fyrir eldra fólk að mynda tengsl við afkomendurna Hann minnir þá á að það er ekki bara börnunum í hag að umgangast ömmur og afa. „Því sterkari sem eldri manneskja er í tengslum við afkomendur sína verndar hún heila sinn. Það að vera í samskiptum við afkomendur þína er sjálfselsk hegðun, alveg eins og fyrir pabba að taka þátt í lífi barns síns,“ segir Ólafur. Það geti hins vegar reynst ömmum og öfum erfitt að fá barnabörnin inn á heimilið, ekki síst ef annar makinn vill verja tíma með barnabörnunum en hinn vill njóta lífsins og ferðast á efri árum. „Það eru þrjú æviskeið þar sem hjónbönd og parasambönd eru í mestri hættu, þar sem jörðin hristist mest undir þeim. Það er þegar fólk er að eignast barn í fyrsta sinn, almesta áskorunin er þá. Svo eru það önnur tvö æviskeið, sem koma að ömmu og afa, þar sem skilnaðir eru að aukast,“ segir Ólafur. „Það er þegar börnin fara að heiman og það er þegar við hættum að vinna. Það sem skiptir mestu máli í farsælum hjónaböndum er hvernig við gefum lífi okkar merkingu og meiningu. Hvað er það sem við viljum lifa fyrir?“ Hlusta má á viðtalið við Ólaf í heild sinni hér að neðan. Bítið Börn og uppeldi Mest lesið Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Innlent Þau kvöddu á árinu 2024 Erlent Farþegaflugvél hrapaði í Kasakstan Erlent Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Innlent Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Innlent Þak fauk nánast af hlöðu Innlent Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Innlent Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Innlent Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Innlent Appelsínugular viðvaranir og vegir víða lokaðir Veður Fleiri fréttir Jólakindin Djásn á Stokkseyri Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Standa vaktina við lokunarpósta á jóladag Flugferðir hafnar að nýju í Keflavík Þak fauk nánast af hlöðu Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Hellisheiði og Þrengsli opna ekki fyrr en á morgun Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Útköll víða vegna óveðurs Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Appelsínugular viðvaranir og jólaboð hjá Hjálpræðishernum Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Gleðileg jól, kæru lesendur Vegir víða um land gætu lokast með litlum fyrirvara Varað við ferðalögum víða um land Margir á síðasta snúningi með jólapakkana Í sumum tilfellum eina hátíðlega stund dagsins Men Tolla komið í leitirnar: „Sannkölluð jólasaga“ Vonskuveður og þau sem eru á síðasta snúningi Fjúgandi hálka í kirkjugörðum Reykjavíkur Stolið hálsmen Tolla dúkkaði upp tuttugu árum síðar Nóg að gera hjá slökkviliðinu í nótt Mette óskaði Kristrúnu til hamingju Aðfangadagur: Hvar er opið og hve lengi? „Skiptir sannleikurinn engu máli?“ Fjölmenni gekk fyrir frið í miðborginni Rútur skildar eftir á Holtavörðuheiði og leiðinni lokað Vísnabók gefin til nýrra Hvergerðinga frá Hveragerðisbæ Sjá meira
„Við vitum að við erum ekki að styðja verðandi og nýja foreldra nóg,“ segir Ólafur Grétar Gunnarsson, fjölskyldu- og hjónabandsráðgjafi í Bítinu á Bylgjunni. Hann bætir við að eitt stærsta ójafnvægið í því þegar fólk verður foreldrar er að það fær ekki endilega áskoranir í samræmi við færni. „Amma og afi fá tvær kynslóðir í fangið í þessu ástandi. Hættan er, þar sem nýju foreldrarnir fá ekki hjálp með sínar erfiðu tilfinningar og upplifa sig ekki nóg, í samfélagi sem hlustar ekki og veitir ekki þá aðstoð sem þau þurfa, að þetta breytist í skömm. Þetta er það sem ömmur og afar þurfa að takast á við.“ Hann minnir á að það allra besta fyrir þroska barna er að þau séu umkringd fullorðni fólki sem líur vel. „Börn þrífast á tengslum við eldri og þroskaðri og róaðra taugakerfi í ömmu og afa. Það sem er það alalvarlegasta sem er að gerast núna er að það eru þúsundir af ungum og nýjum foreldrum ein heima með lítið kríli,“ segir Ólafur. Fyrsta sinn í sögunni sem foreldrar eru einir á báti Áður fyrr hafi nýir foreldrar verið umkringdir öðrum fullorðnum og þessi einvera alveg ný í Íslandssögunni. „Þegar ég var að koma heim sem strákur voru alltaf fimm fullorðnir heima hjá mömmu. Það að amma og afi bara kíki á staðinn, þau þurfa ekki einu sinni að halda á barninu, er mikilvægt.“ Ólafur Grétar fjölskylduráðgjafi.Vísir/Vilhelm Hann segir unga foreldra ekki eiga sjálfsagða kröfu á að amma og afi passi en samtalið verði að eiga sér stað. „Það sem er að gerast, að amma og afi bara flýja til Spánar eða Flórída þannig að þau geta ekki tekið þetta samtal, eða þau eru á leiðinni á Virk í starfsendurhæfingu búin á því. Lífið er alltaf að leita að jafnvægi,“ segir Ólafur. Heilbrigt fyrir eldra fólk að mynda tengsl við afkomendurna Hann minnir þá á að það er ekki bara börnunum í hag að umgangast ömmur og afa. „Því sterkari sem eldri manneskja er í tengslum við afkomendur sína verndar hún heila sinn. Það að vera í samskiptum við afkomendur þína er sjálfselsk hegðun, alveg eins og fyrir pabba að taka þátt í lífi barns síns,“ segir Ólafur. Það geti hins vegar reynst ömmum og öfum erfitt að fá barnabörnin inn á heimilið, ekki síst ef annar makinn vill verja tíma með barnabörnunum en hinn vill njóta lífsins og ferðast á efri árum. „Það eru þrjú æviskeið þar sem hjónbönd og parasambönd eru í mestri hættu, þar sem jörðin hristist mest undir þeim. Það er þegar fólk er að eignast barn í fyrsta sinn, almesta áskorunin er þá. Svo eru það önnur tvö æviskeið, sem koma að ömmu og afa, þar sem skilnaðir eru að aukast,“ segir Ólafur. „Það er þegar börnin fara að heiman og það er þegar við hættum að vinna. Það sem skiptir mestu máli í farsælum hjónaböndum er hvernig við gefum lífi okkar merkingu og meiningu. Hvað er það sem við viljum lifa fyrir?“ Hlusta má á viðtalið við Ólaf í heild sinni hér að neðan.
Bítið Börn og uppeldi Mest lesið Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Innlent Þau kvöddu á árinu 2024 Erlent Farþegaflugvél hrapaði í Kasakstan Erlent Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Innlent Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Innlent Þak fauk nánast af hlöðu Innlent Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Innlent Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Innlent Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Innlent Appelsínugular viðvaranir og vegir víða lokaðir Veður Fleiri fréttir Jólakindin Djásn á Stokkseyri Standa vaktina á jóladag: „Þetta er bara eins og hina dagana“ Standa vaktina við lokunarpósta á jóladag Flugferðir hafnar að nýju í Keflavík Þak fauk nánast af hlöðu Fagna jólunum í Betlehem í skugga stríðs Hellisheiði og Þrengsli opna ekki fyrr en á morgun Aðeins ein flugvél lent í Keflavík í dag Útköll víða vegna óveðurs Erfiður tími þegar dóttirin kom út sem trans Gott að geta sagt „þú ert hjartanlega velkominn“ Appelsínugular viðvaranir og jólaboð hjá Hjálpræðishernum Á vaktinni við lokunarpósta alla jólanótt Tveir vörðu jólanótt í fangaklefa Gleðileg jól, kæru lesendur Vegir víða um land gætu lokast með litlum fyrirvara Varað við ferðalögum víða um land Margir á síðasta snúningi með jólapakkana Í sumum tilfellum eina hátíðlega stund dagsins Men Tolla komið í leitirnar: „Sannkölluð jólasaga“ Vonskuveður og þau sem eru á síðasta snúningi Fjúgandi hálka í kirkjugörðum Reykjavíkur Stolið hálsmen Tolla dúkkaði upp tuttugu árum síðar Nóg að gera hjá slökkviliðinu í nótt Mette óskaði Kristrúnu til hamingju Aðfangadagur: Hvar er opið og hve lengi? „Skiptir sannleikurinn engu máli?“ Fjölmenni gekk fyrir frið í miðborginni Rútur skildar eftir á Holtavörðuheiði og leiðinni lokað Vísnabók gefin til nýrra Hvergerðinga frá Hveragerðisbæ Sjá meira