Gervigreind eða ekki - þar er efinn Þorsteinn Siglaugsson skrifar 15. desember 2023 12:00 Um það bil 99% af færslum sem tengjast gervigreind á samfélagsmiðlum eru af tvennum toga: Annars vegar fyndnar frásagnir af röngum svörum mállíkana við illa orðuðum fyrirspurnum. Hins vegar sniðugar myndir búnar til af gervigreind. Miðað við þetta gæti virst rétt að líta á stóru mállíkönin sem tískufyrirbrigði sem fljótt muni hverfa af sjónarsviðinu. En ekkert er fjær sannleikanum. Verkefnum gervigreindar fjölgar sífellt Nú þegar eru yfir 11.000 gervigreindarforrit af ýmsum gerðum í boði á vefnum https://theresanaiforthat.com/ og þeim fjölgar sífellt. Mörg af þessum tólum auðvelda alls kyns viðskiptatengd verkefni, hjálpa til við að vinna úr gögnum og gera spár, aðstoða við ákvarðanatöku, sjá um notendaaðstoð, hjálpa til við ráðningar og starfsmannahald, skrifa skýrslur, undirbúa kynningar, taka fjárfestingarákvarðanir, greina markaðsþróun og svo framvegis. Flest af þessu geta þau gert jafn vel eða betur en fólk, og eru langtum hraðvirkari. Að ekki sé talað um einfaldari verkefni: Þessi grein var t.d. skrifuð á ensku, en íslensku þýðinguna gerði mállíkanið GPT 4. Hvernig færum við að án rafmagns? Mörg af þessum tólum notast við innri upplýsingar fyrirtækisins, hvort sem er með því að tengjast gagnagrunnum eða nýta upplýsingar sem notendur skila inn í lausnina. Þetta veldur alveg nýjum áskorunum í tengslum við öryggi upplýsinga. Ekki síst vegna hættunnar á að gervigreindarlausnir safni, vinni úr og deili viðkvæmum upplýsingum, jafnvel án vitundar okkar. Enn sem komið er eru fæstir starfsmenn eða stjórnendur meðvitaðir um þessa ógn. Það að að bregðast við henni með því að banna notkun gervigreindarlausna er þó ekki endilega skynsamlegt, því þannig missum við af þeim tækifærum sem þessi nýja tækni býður upp á til að auka framleiðni og bæta ákvarðanatöku. Þessi tækifæri eru miklu stærri en flest okkar gera sér grein fyrir. Sérfræðingur á þessu sviði lýsti því þannig á fundi á vegum Stjórnvísi nýlega að við ættum ekki að bera gervigreindarbyltinguna saman við tilkomu internetsins, mun nærtækara væriað bera hana saman við tilkomu rafmagnsins. Við getum þá velt því fyrir okkur hvernig gengi að reka nútíma fyrirtæki án rafmagns. Að nýta eða nýta ekki gervigreind; mótsagnagreining (Evaporating Cloud). Greiningin byggir á nauðsynjatengslum. Dæmi: "Til að hámarka rekstrarárangur VERÐUM VIÐ að tryggja öryggi gagna."Aðsend Gervigreind eða ekki - hvernig leysum við mótsögnina? Við virðumst nú standa frammi fyrir vali um að nýta ytri gervigreindarlausnir eða forðast þær. Markmið allra fyrirtækja er að ná hámarksárangri í rekstri. Til þess verður að uppfylla tvær þarfir. Annars vegar þurfum við að gæta þess að dragast ekki aftur úr og verða þannig undir í samkeppninni. Til þess virðumst við ekki eiga annan kost en að nýta gervigreindarlausnirnar. Hins vegar verðum við að tryggja öryggi viðkvæmra upplýsinga. Til að tryggja það virðist liggja beint við að við forðumst notkun þessara lausna. Við getum ekki gert bæði, eða hvað? Ég hvet lesendur til að íhuga þrennt: Í fyrsta lagi, er þetta rétt framsetning á mótsögninni? Í öðru lagi, hverjar eru forsendurnar á bak við nauðsynjatengslin milli þarfa og krafna, og eru þau í raun og veru gild? Í þriðja lagi, hvernig gæti verið mögulegt að leysa úr mótsögninni, þannig að báðar þarfirnar séu að fullu uppfylltar, en án þess velja þurfi á milli krafnanna? Höfundur er vottaður sérfræðingur í Logical Thinking Process™, stjórnendaþjálfari og ráðgjafi. https://thinksharper.net Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Siglaugsson Gervigreind Mest lesið Loftslagsávinningur Coda Terminal er gífurlegur Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Skaðinn í leyndri meðferð á heimilum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Að verða fórnarlamb íslenskra skattyfirvalda Arnar Pálsson Skoðun Bóluefni eða veirur Ágúst Kvaran Skoðun „Eru ekki allir pínu einhverfir í dag?“ Andrea Ólafsdóttir Skoðun Tilgangur atvinnurekstrarbanns Lárus Sigurður Lárusson Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir Skoðun Betri leið til að velja keppendur inn á Ólympíuleika Pawel Bartoszek Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson Skoðun Skoðun Skoðun „Eru ekki allir pínu einhverfir í dag?“ Andrea Ólafsdóttir skrifar Skoðun Betri leið til að velja keppendur inn á Ólympíuleika Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tilgangur atvinnurekstrarbanns Lárus Sigurður Lárusson skrifar Skoðun Að verða fórnarlamb íslenskra skattyfirvalda Arnar Pálsson skrifar Skoðun Loftslagsávinningur Coda Terminal er gífurlegur Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Bóluefni eða veirur Ágúst Kvaran skrifar Skoðun Skaðinn í leyndri meðferð á heimilum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Hvernig og hvenær en ekki hvort Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tilfinningalegur athyglisbrestur og heilbrigt tilfinningalíf Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Reglurnar eru óumsemjanlegar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ber endurhæfing ávöxt? skrifar Skoðun Heimur á heljarþröm skrifar Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Uppskeruhátíð öldrunarfræða á Norðurlöndum Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Land, borgir og samgöngur Guðjón Sigurbjartsson skrifar Sjá meira
Um það bil 99% af færslum sem tengjast gervigreind á samfélagsmiðlum eru af tvennum toga: Annars vegar fyndnar frásagnir af röngum svörum mállíkana við illa orðuðum fyrirspurnum. Hins vegar sniðugar myndir búnar til af gervigreind. Miðað við þetta gæti virst rétt að líta á stóru mállíkönin sem tískufyrirbrigði sem fljótt muni hverfa af sjónarsviðinu. En ekkert er fjær sannleikanum. Verkefnum gervigreindar fjölgar sífellt Nú þegar eru yfir 11.000 gervigreindarforrit af ýmsum gerðum í boði á vefnum https://theresanaiforthat.com/ og þeim fjölgar sífellt. Mörg af þessum tólum auðvelda alls kyns viðskiptatengd verkefni, hjálpa til við að vinna úr gögnum og gera spár, aðstoða við ákvarðanatöku, sjá um notendaaðstoð, hjálpa til við ráðningar og starfsmannahald, skrifa skýrslur, undirbúa kynningar, taka fjárfestingarákvarðanir, greina markaðsþróun og svo framvegis. Flest af þessu geta þau gert jafn vel eða betur en fólk, og eru langtum hraðvirkari. Að ekki sé talað um einfaldari verkefni: Þessi grein var t.d. skrifuð á ensku, en íslensku þýðinguna gerði mállíkanið GPT 4. Hvernig færum við að án rafmagns? Mörg af þessum tólum notast við innri upplýsingar fyrirtækisins, hvort sem er með því að tengjast gagnagrunnum eða nýta upplýsingar sem notendur skila inn í lausnina. Þetta veldur alveg nýjum áskorunum í tengslum við öryggi upplýsinga. Ekki síst vegna hættunnar á að gervigreindarlausnir safni, vinni úr og deili viðkvæmum upplýsingum, jafnvel án vitundar okkar. Enn sem komið er eru fæstir starfsmenn eða stjórnendur meðvitaðir um þessa ógn. Það að að bregðast við henni með því að banna notkun gervigreindarlausna er þó ekki endilega skynsamlegt, því þannig missum við af þeim tækifærum sem þessi nýja tækni býður upp á til að auka framleiðni og bæta ákvarðanatöku. Þessi tækifæri eru miklu stærri en flest okkar gera sér grein fyrir. Sérfræðingur á þessu sviði lýsti því þannig á fundi á vegum Stjórnvísi nýlega að við ættum ekki að bera gervigreindarbyltinguna saman við tilkomu internetsins, mun nærtækara væriað bera hana saman við tilkomu rafmagnsins. Við getum þá velt því fyrir okkur hvernig gengi að reka nútíma fyrirtæki án rafmagns. Að nýta eða nýta ekki gervigreind; mótsagnagreining (Evaporating Cloud). Greiningin byggir á nauðsynjatengslum. Dæmi: "Til að hámarka rekstrarárangur VERÐUM VIÐ að tryggja öryggi gagna."Aðsend Gervigreind eða ekki - hvernig leysum við mótsögnina? Við virðumst nú standa frammi fyrir vali um að nýta ytri gervigreindarlausnir eða forðast þær. Markmið allra fyrirtækja er að ná hámarksárangri í rekstri. Til þess verður að uppfylla tvær þarfir. Annars vegar þurfum við að gæta þess að dragast ekki aftur úr og verða þannig undir í samkeppninni. Til þess virðumst við ekki eiga annan kost en að nýta gervigreindarlausnirnar. Hins vegar verðum við að tryggja öryggi viðkvæmra upplýsinga. Til að tryggja það virðist liggja beint við að við forðumst notkun þessara lausna. Við getum ekki gert bæði, eða hvað? Ég hvet lesendur til að íhuga þrennt: Í fyrsta lagi, er þetta rétt framsetning á mótsögninni? Í öðru lagi, hverjar eru forsendurnar á bak við nauðsynjatengslin milli þarfa og krafna, og eru þau í raun og veru gild? Í þriðja lagi, hvernig gæti verið mögulegt að leysa úr mótsögninni, þannig að báðar þarfirnar séu að fullu uppfylltar, en án þess velja þurfi á milli krafnanna? Höfundur er vottaður sérfræðingur í Logical Thinking Process™, stjórnendaþjálfari og ráðgjafi. https://thinksharper.net
Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar