Minni asi, meiri kröfur Kristín Kolbrún Kolbeinsdóttir Waage skrifar 2. janúar 2024 06:01 Gefum yngsta fólkinu okkar tækifæri til þess að spreyta sig og þroskast í leiðinni. Ég var með áramótaheit síðustu áramót um að efla sjálfstæði hjá börnunum mínum. Mér tókst nokkuð ágætlega en get þó gert töluvert betur. Ég ætla að strengja sömu heit í ár og ég hvet ykkur, ykkur sem eigið börn, til þess að gera slíkt hið sama. Ég las erlenda rannsóknargrein á árinu sem fjallaði um mikilvægi þess að fá börn til þess að taka þátt í daglegum athöfnum heimilisins. Börn á Vestrænum heimilum taka töluvert minna þátt í þeim verkum sem tilheyra heimilinu og erum við, foreldrar, þar með að hafa af þeim mikinn þroska sem þau annars hefðu getað aflað sér. Auðvitað er auðveldast fyrir mig eftir fullan vinnudag, langan tíma í þreytandi umferð og barning við að koma barninu heim úr leikskólanum að planta honum fyrir framan skjá og skella í spaghetti boloneges með uppáhalds podkastið í eyranu. Auðveldast er samt ekki alltaf best. Best væri að fá gorminn til þess að skera sveppina fyrir mig, standa mér við hlið og hella pastasósunni á pönnuna, leggja á borðið og svo eftir matinn að hjálpa til við frágang og þurrka af hellunni. Það sama á við ýmist önnur verkefni heimilisins sem börn eru fullfær um að taka þátt í, setja í þvottavél, þrífa bílinn, moka snjóinn, skrifa lista fyrir matarinnkaup og fylgja svo listanum eftir í búðinni. Með þessum einföldu verkefnum sem þurfa hvort eð er að vinnast erum við meðal annars að efla félagsþroska barnsins, fín- og grófhreyfingar, samhæfingu og búa til mikilvægar samverustundir. Rúsínan í pylsuendanum er svo allur sá orðaforði sem barnið öðlast. Orð eins og kökukefli, herðatré og ryksugupoki eru eflast hugtök sem ekki öll börn á leikskólaaldri geta útskýrt en gætu öðlast með meiri þátttöku og samskiptum við fullorðna dags daglega. Á sama tíma erum við einnig að efla sjálfsmat barnsins. Barnið lærir nýja hæfni og upplifir sig mikilvægan hluta af heimilinu, einstakling sem tekur þátt í að halda hjólum heimilisins gangandi. Ég hljóma eflaust ekkert sérlega skemmtilega í eyrum margra foreldra, hvað er þessi leiðindar kona að stinga upp á að ég fari að fá leikskólabarn til þess að taka þátt í heimilisverkum þegar ég hef varla sjálf/sjálfur/sjálft ekki tíma til þess?! Hver hefur tíma í þetta? Það er einmitt það, tíminn, við höfum að okkur finnst engan tíma og þolinmæðin er oft takmörkuð eftir langan vinnudag bæði hjá fullorðnum og börnum. Tíminn er hins vegar einmitt vandamálið, hann kemur ekki aftur. Á fyrstu fimm árunum er heilinn að þroskast meira og hraðar en hann mun nokkrum sinnum gera á lífsleiðinni. Því er mikilvægt að vera meðvituð um að allar reynslur, öll samskipti, allt sem barnið heyrir og sér, kemur við og þefar af örvar heila þess og skapar tengingar sem mynda ákveðin mynstur sem munu fylgja barninu þegar það fullorðnast. Það er þess vegna svo gríðarlega mikilvægt að við gerum okkar allra besta og jafnvel örlítið betur en það til þess að hjálpa börnunum okkar að mynda góðan grunn í öllum mikilvægustu þáttunum. Þið getið varla gert ykkur í hugarlund hvað einfalt verkefni eins og að skera gúrku, brjóta saman tuskur eða raða hnífapörum á borð getur gert mikið fyrir samhæfingargetu barns á leikskólaaldri. Byrjum í dag að veita börnunum okkar meira sjálfstæði, aukum getu þeirra í sjálfshjálp og eflum þroska þess og tengsl við okkur í leiðinni. Þetta eru eflaust einu árin sem þau hafa raunverulega gaman af heimilisverkum og hver veit, kannski heldur sú verkefnagleði áfram langt inn í unglingsárin. Ég lofa þó engu í þeim efnum. Höfundur er með MA í foreldrafræðslu og uppeldisrágjöf og er stofnandi Fjörfiska sem heldur þroskandi námskeið fyrir börn á leikskólaaldri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Það besta sem þú gerir fyrir loftslagið Halldór Björnsson Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Þú mátt vera afi (og ég má vera amma) Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Nýtt húsnæðislánakerfi Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson skrifar Skoðun Á að kjósa það sama og síðast? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Setjum söguna í samhengi við nútímann Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Frelsi 2024 Baldur Karl Magnússon skrifar Skoðun Samgöngur eru heilbrigðismál Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Vegferð í þágu barna skilar árangri Ásmundur Einar Daðason skrifar Skoðun Þjóðarátak í sölu á klósettpappír Bjarki Hjörleifsson skrifar Skoðun Skínandi skær í skammdeginu Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rasismi Einar Helgason skrifar Skoðun Kæru ungu foreldrar Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar Skoðun Það besta sem þú gerir fyrir loftslagið Halldór Björnsson skrifar Skoðun Þú mátt vera afi (og ég má vera amma) Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Orðfimi ungra menningarsinna Klara Nótt Egilson skrifar Skoðun Áhætta með tekjur af skemmtiferðaskipum Lúðvík Geirsson,Gunnar Tryggvason,Pétur Ólafsson skrifar Skoðun Frambjóðendur, gerið betur Steinunn Þórðardóttir skrifar Skoðun Greiðar samgöngur í Norðvesturkjördæmi Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Ný og fersk örmyndskýrsla um hvalveiðar Rán Flygenring skrifar Skoðun Stuldur um hábjartan dag Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun 7.500 íbúðir á Reykjavíkurflugvelli? Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Að kreista mjólkurkúna Björg Ágústsdóttir skrifar Skoðun Efnahagsmál eru loftslagsmál Steinunn Kristín Guðnadóttir skrifar Skoðun Nýtt húsnæðislánakerfi Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Flug til framtíðar Arnheiður Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Viðreisn boðar jafnvægi, forgangsröðun og ábyrgð Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Sjá meira
Gefum yngsta fólkinu okkar tækifæri til þess að spreyta sig og þroskast í leiðinni. Ég var með áramótaheit síðustu áramót um að efla sjálfstæði hjá börnunum mínum. Mér tókst nokkuð ágætlega en get þó gert töluvert betur. Ég ætla að strengja sömu heit í ár og ég hvet ykkur, ykkur sem eigið börn, til þess að gera slíkt hið sama. Ég las erlenda rannsóknargrein á árinu sem fjallaði um mikilvægi þess að fá börn til þess að taka þátt í daglegum athöfnum heimilisins. Börn á Vestrænum heimilum taka töluvert minna þátt í þeim verkum sem tilheyra heimilinu og erum við, foreldrar, þar með að hafa af þeim mikinn þroska sem þau annars hefðu getað aflað sér. Auðvitað er auðveldast fyrir mig eftir fullan vinnudag, langan tíma í þreytandi umferð og barning við að koma barninu heim úr leikskólanum að planta honum fyrir framan skjá og skella í spaghetti boloneges með uppáhalds podkastið í eyranu. Auðveldast er samt ekki alltaf best. Best væri að fá gorminn til þess að skera sveppina fyrir mig, standa mér við hlið og hella pastasósunni á pönnuna, leggja á borðið og svo eftir matinn að hjálpa til við frágang og þurrka af hellunni. Það sama á við ýmist önnur verkefni heimilisins sem börn eru fullfær um að taka þátt í, setja í þvottavél, þrífa bílinn, moka snjóinn, skrifa lista fyrir matarinnkaup og fylgja svo listanum eftir í búðinni. Með þessum einföldu verkefnum sem þurfa hvort eð er að vinnast erum við meðal annars að efla félagsþroska barnsins, fín- og grófhreyfingar, samhæfingu og búa til mikilvægar samverustundir. Rúsínan í pylsuendanum er svo allur sá orðaforði sem barnið öðlast. Orð eins og kökukefli, herðatré og ryksugupoki eru eflast hugtök sem ekki öll börn á leikskólaaldri geta útskýrt en gætu öðlast með meiri þátttöku og samskiptum við fullorðna dags daglega. Á sama tíma erum við einnig að efla sjálfsmat barnsins. Barnið lærir nýja hæfni og upplifir sig mikilvægan hluta af heimilinu, einstakling sem tekur þátt í að halda hjólum heimilisins gangandi. Ég hljóma eflaust ekkert sérlega skemmtilega í eyrum margra foreldra, hvað er þessi leiðindar kona að stinga upp á að ég fari að fá leikskólabarn til þess að taka þátt í heimilisverkum þegar ég hef varla sjálf/sjálfur/sjálft ekki tíma til þess?! Hver hefur tíma í þetta? Það er einmitt það, tíminn, við höfum að okkur finnst engan tíma og þolinmæðin er oft takmörkuð eftir langan vinnudag bæði hjá fullorðnum og börnum. Tíminn er hins vegar einmitt vandamálið, hann kemur ekki aftur. Á fyrstu fimm árunum er heilinn að þroskast meira og hraðar en hann mun nokkrum sinnum gera á lífsleiðinni. Því er mikilvægt að vera meðvituð um að allar reynslur, öll samskipti, allt sem barnið heyrir og sér, kemur við og þefar af örvar heila þess og skapar tengingar sem mynda ákveðin mynstur sem munu fylgja barninu þegar það fullorðnast. Það er þess vegna svo gríðarlega mikilvægt að við gerum okkar allra besta og jafnvel örlítið betur en það til þess að hjálpa börnunum okkar að mynda góðan grunn í öllum mikilvægustu þáttunum. Þið getið varla gert ykkur í hugarlund hvað einfalt verkefni eins og að skera gúrku, brjóta saman tuskur eða raða hnífapörum á borð getur gert mikið fyrir samhæfingargetu barns á leikskólaaldri. Byrjum í dag að veita börnunum okkar meira sjálfstæði, aukum getu þeirra í sjálfshjálp og eflum þroska þess og tengsl við okkur í leiðinni. Þetta eru eflaust einu árin sem þau hafa raunverulega gaman af heimilisverkum og hver veit, kannski heldur sú verkefnagleði áfram langt inn í unglingsárin. Ég lofa þó engu í þeim efnum. Höfundur er með MA í foreldrafræðslu og uppeldisrágjöf og er stofnandi Fjörfiska sem heldur þroskandi námskeið fyrir börn á leikskólaaldri.
Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Áhætta með tekjur af skemmtiferðaskipum Lúðvík Geirsson,Gunnar Tryggvason,Pétur Ólafsson skrifar
Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar
Hver er munurinn á því að neyta fíkniefna í jakkafötum eða í neyðarskýli? Bryndís Rós Morrison,Björk Davíðsdóttir Skoðun
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun