Minni asi, meiri kröfur Kristín Kolbrún Kolbeinsdóttir Waage skrifar 2. janúar 2024 06:01 Gefum yngsta fólkinu okkar tækifæri til þess að spreyta sig og þroskast í leiðinni. Ég var með áramótaheit síðustu áramót um að efla sjálfstæði hjá börnunum mínum. Mér tókst nokkuð ágætlega en get þó gert töluvert betur. Ég ætla að strengja sömu heit í ár og ég hvet ykkur, ykkur sem eigið börn, til þess að gera slíkt hið sama. Ég las erlenda rannsóknargrein á árinu sem fjallaði um mikilvægi þess að fá börn til þess að taka þátt í daglegum athöfnum heimilisins. Börn á Vestrænum heimilum taka töluvert minna þátt í þeim verkum sem tilheyra heimilinu og erum við, foreldrar, þar með að hafa af þeim mikinn þroska sem þau annars hefðu getað aflað sér. Auðvitað er auðveldast fyrir mig eftir fullan vinnudag, langan tíma í þreytandi umferð og barning við að koma barninu heim úr leikskólanum að planta honum fyrir framan skjá og skella í spaghetti boloneges með uppáhalds podkastið í eyranu. Auðveldast er samt ekki alltaf best. Best væri að fá gorminn til þess að skera sveppina fyrir mig, standa mér við hlið og hella pastasósunni á pönnuna, leggja á borðið og svo eftir matinn að hjálpa til við frágang og þurrka af hellunni. Það sama á við ýmist önnur verkefni heimilisins sem börn eru fullfær um að taka þátt í, setja í þvottavél, þrífa bílinn, moka snjóinn, skrifa lista fyrir matarinnkaup og fylgja svo listanum eftir í búðinni. Með þessum einföldu verkefnum sem þurfa hvort eð er að vinnast erum við meðal annars að efla félagsþroska barnsins, fín- og grófhreyfingar, samhæfingu og búa til mikilvægar samverustundir. Rúsínan í pylsuendanum er svo allur sá orðaforði sem barnið öðlast. Orð eins og kökukefli, herðatré og ryksugupoki eru eflast hugtök sem ekki öll börn á leikskólaaldri geta útskýrt en gætu öðlast með meiri þátttöku og samskiptum við fullorðna dags daglega. Á sama tíma erum við einnig að efla sjálfsmat barnsins. Barnið lærir nýja hæfni og upplifir sig mikilvægan hluta af heimilinu, einstakling sem tekur þátt í að halda hjólum heimilisins gangandi. Ég hljóma eflaust ekkert sérlega skemmtilega í eyrum margra foreldra, hvað er þessi leiðindar kona að stinga upp á að ég fari að fá leikskólabarn til þess að taka þátt í heimilisverkum þegar ég hef varla sjálf/sjálfur/sjálft ekki tíma til þess?! Hver hefur tíma í þetta? Það er einmitt það, tíminn, við höfum að okkur finnst engan tíma og þolinmæðin er oft takmörkuð eftir langan vinnudag bæði hjá fullorðnum og börnum. Tíminn er hins vegar einmitt vandamálið, hann kemur ekki aftur. Á fyrstu fimm árunum er heilinn að þroskast meira og hraðar en hann mun nokkrum sinnum gera á lífsleiðinni. Því er mikilvægt að vera meðvituð um að allar reynslur, öll samskipti, allt sem barnið heyrir og sér, kemur við og þefar af örvar heila þess og skapar tengingar sem mynda ákveðin mynstur sem munu fylgja barninu þegar það fullorðnast. Það er þess vegna svo gríðarlega mikilvægt að við gerum okkar allra besta og jafnvel örlítið betur en það til þess að hjálpa börnunum okkar að mynda góðan grunn í öllum mikilvægustu þáttunum. Þið getið varla gert ykkur í hugarlund hvað einfalt verkefni eins og að skera gúrku, brjóta saman tuskur eða raða hnífapörum á borð getur gert mikið fyrir samhæfingargetu barns á leikskólaaldri. Byrjum í dag að veita börnunum okkar meira sjálfstæði, aukum getu þeirra í sjálfshjálp og eflum þroska þess og tengsl við okkur í leiðinni. Þetta eru eflaust einu árin sem þau hafa raunverulega gaman af heimilisverkum og hver veit, kannski heldur sú verkefnagleði áfram langt inn í unglingsárin. Ég lofa þó engu í þeim efnum. Höfundur er með MA í foreldrafræðslu og uppeldisrágjöf og er stofnandi Fjörfiska sem heldur þroskandi námskeið fyrir börn á leikskólaaldri. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hægt með krónunni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Gefum yngsta fólkinu okkar tækifæri til þess að spreyta sig og þroskast í leiðinni. Ég var með áramótaheit síðustu áramót um að efla sjálfstæði hjá börnunum mínum. Mér tókst nokkuð ágætlega en get þó gert töluvert betur. Ég ætla að strengja sömu heit í ár og ég hvet ykkur, ykkur sem eigið börn, til þess að gera slíkt hið sama. Ég las erlenda rannsóknargrein á árinu sem fjallaði um mikilvægi þess að fá börn til þess að taka þátt í daglegum athöfnum heimilisins. Börn á Vestrænum heimilum taka töluvert minna þátt í þeim verkum sem tilheyra heimilinu og erum við, foreldrar, þar með að hafa af þeim mikinn þroska sem þau annars hefðu getað aflað sér. Auðvitað er auðveldast fyrir mig eftir fullan vinnudag, langan tíma í þreytandi umferð og barning við að koma barninu heim úr leikskólanum að planta honum fyrir framan skjá og skella í spaghetti boloneges með uppáhalds podkastið í eyranu. Auðveldast er samt ekki alltaf best. Best væri að fá gorminn til þess að skera sveppina fyrir mig, standa mér við hlið og hella pastasósunni á pönnuna, leggja á borðið og svo eftir matinn að hjálpa til við frágang og þurrka af hellunni. Það sama á við ýmist önnur verkefni heimilisins sem börn eru fullfær um að taka þátt í, setja í þvottavél, þrífa bílinn, moka snjóinn, skrifa lista fyrir matarinnkaup og fylgja svo listanum eftir í búðinni. Með þessum einföldu verkefnum sem þurfa hvort eð er að vinnast erum við meðal annars að efla félagsþroska barnsins, fín- og grófhreyfingar, samhæfingu og búa til mikilvægar samverustundir. Rúsínan í pylsuendanum er svo allur sá orðaforði sem barnið öðlast. Orð eins og kökukefli, herðatré og ryksugupoki eru eflast hugtök sem ekki öll börn á leikskólaaldri geta útskýrt en gætu öðlast með meiri þátttöku og samskiptum við fullorðna dags daglega. Á sama tíma erum við einnig að efla sjálfsmat barnsins. Barnið lærir nýja hæfni og upplifir sig mikilvægan hluta af heimilinu, einstakling sem tekur þátt í að halda hjólum heimilisins gangandi. Ég hljóma eflaust ekkert sérlega skemmtilega í eyrum margra foreldra, hvað er þessi leiðindar kona að stinga upp á að ég fari að fá leikskólabarn til þess að taka þátt í heimilisverkum þegar ég hef varla sjálf/sjálfur/sjálft ekki tíma til þess?! Hver hefur tíma í þetta? Það er einmitt það, tíminn, við höfum að okkur finnst engan tíma og þolinmæðin er oft takmörkuð eftir langan vinnudag bæði hjá fullorðnum og börnum. Tíminn er hins vegar einmitt vandamálið, hann kemur ekki aftur. Á fyrstu fimm árunum er heilinn að þroskast meira og hraðar en hann mun nokkrum sinnum gera á lífsleiðinni. Því er mikilvægt að vera meðvituð um að allar reynslur, öll samskipti, allt sem barnið heyrir og sér, kemur við og þefar af örvar heila þess og skapar tengingar sem mynda ákveðin mynstur sem munu fylgja barninu þegar það fullorðnast. Það er þess vegna svo gríðarlega mikilvægt að við gerum okkar allra besta og jafnvel örlítið betur en það til þess að hjálpa börnunum okkar að mynda góðan grunn í öllum mikilvægustu þáttunum. Þið getið varla gert ykkur í hugarlund hvað einfalt verkefni eins og að skera gúrku, brjóta saman tuskur eða raða hnífapörum á borð getur gert mikið fyrir samhæfingargetu barns á leikskólaaldri. Byrjum í dag að veita börnunum okkar meira sjálfstæði, aukum getu þeirra í sjálfshjálp og eflum þroska þess og tengsl við okkur í leiðinni. Þetta eru eflaust einu árin sem þau hafa raunverulega gaman af heimilisverkum og hver veit, kannski heldur sú verkefnagleði áfram langt inn í unglingsárin. Ég lofa þó engu í þeim efnum. Höfundur er með MA í foreldrafræðslu og uppeldisrágjöf og er stofnandi Fjörfiska sem heldur þroskandi námskeið fyrir börn á leikskólaaldri.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun