Innlent

Allt­of mörg börn misstu af bólu­setningu við mis­lingum

Lovísa Arnardóttir og Sunna Sæmundsdóttir skrifa
Kamilla Sigríður segir stöðuna ekki góða þegar kemur að bólusetningum barna.
Kamilla Sigríður segir stöðuna ekki góða þegar kemur að bólusetningum barna. Vísir/Arnar

Þátttaka barna í bólusetningum hefur dregist saman síðustu ár og sérstaklega í kringum heimsfaraldur Covid. Kamilla Sigríður Jósefsdóttir yfirlæknir bólusetninga segir ákveðnar bólusetningar hafa verið settar á bið þá vegna annarra forgangsverkefna. Enn sé verið að vinna það upp. 

Í dag hefst alþjóðleg bólusetningarvika og hófu af því tilefni UNICEF á Íslandi, sóttvarnalæknir og Controlant vitundarvakningu um bólusetningar. Kynnt var nýtt veggspjald sem verður dreift um land allt. Auk þess opnaði nýtt vefsvæði á vef embætti landlæknis með upplýsingum um almennar bólusetningar barna. Veggspjaldið og vefsvæðið er aðgengilegt á tíu tungumálum. Vefsvæðið er hér. 

Kamilla Sigríður segir að í fyrra hafi komið fram í greiningum að bólusetningar hafi dregist saman en embætti landlæknis hafi ákveðið að bíða með viðbrögð vegna þess að unnið var að ýmsum verkefnum sem hefðu átt að auka þátttöku á ný.

Nýtt veggspjald vekur athygli á nýju vefsvæði um bólusetningar barna.

„Staðan er samt sú núna í apríl að við erum ekki komin þangað sem við viljum vera eftir Covid faraldurinn,“ segir Kamilla.

Sem dæmi hafi bólusetningar við fjögurra ára aldur farið úr 91 prósent í 87 prósent árið 2022 sem sé ekki nóg. Í fjögurra ára skoðun fá börn bólusetningu með Boostrix bóluefni sem er gegn barnaveiki, kíghósta, stífkrampa

Fjöldi ekki bólusettur nægileg vel við mislingum

Þá hefur einnig minnkað þátttaka í tólf ára bólusetningum þar sem er bólusett aftur við mislingum. Þar hafi þátttaka farið úr 94 prósent í 89 prósent árið 2022. Tæplega eitt þúsund börn sem hefði átt að bólusetja við mislingum árið 2020 misstu af bólusetningunni og flest þeirra hafa enn ekki verið bólusett. Bólusetningarþátttaka við mislingum sé því ófullnægjandi til að hindra útbreiðslu meðal barna ef mislingar berast til landsins. 

Netið ekki nægilega þétt

Nýverið hafa greinst á Íslandi kíghósti, mislingar og hettusótt. Kamilla Sigríður segir að þetta megi að einhverju leyti rekja til þess að netið sé ekki nægilega þétt en líka því sum bóluefni eru öflugri en önnur í að stöðva smit. Það hafi tekist vel þegar upp komu mislingar og hettusótt að koma í veg fyrir faraldur en það gildi ekki það sama um kíghóstann.

Kamilla Sigríður segir að allt frá árinu 2018 hafi verið unnið að því að skrá betur þær bólusetningar sem fólk hefur farið í hérlendis og erlendis en einnig að bæta aðgengi að upplýsingunum. Sú vinna haldi áfram núna.

Í tilkynningu frá UNICEF á Íslandi um átakið segir að bólusetningar séu ein mikilvægasta og árangursríkasta leiðin til að koma í veg fyrir að börn veikist alvarlega eða deyi af völdum sjúkdóma sem hægt er að koma í veg fyrir, sjúkdóma á borð við mislinga, mænusótt, stífkrampa, barnaveiki og kíghósta.

Stuðla að hjarðónæmi

„Bóluefnin vernda ekki einungis einstaklinginn sem fær bólusetningu heldur stuðla einnig að hjarðónæmi og koma þannig í veg fyrir útbreiðslu sjúkdóma til þeirra sem hafa ekki fengið bólusetningu, til dæmis vegna skerts ónæmiskerfis eða skorts á aðgengi að bóluefnum.“

Í tilkynningunni kemur einnig fram að samkvæmt nýjum tölum frá UNICEF og Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni hafi bólusetningar bjargað sex lífum á hverri einustu mínútu á síðustu 50 árum. Alls 154 milljónum einstaklinga samanlagt.

Árangur bólusetninga á Íslandi er einnig verulegur en samkvæmt gögnum sóttvarnalæknis má áætla að um 2,500 lífum ung- og smábarna hafi verið bjargað frá 1950 með almennum bólusetningum.

Sem hluti af átakinu hefur verið opnað nýtt vefsvæði til að auðvelda aðgengi að upplýsingum um fyrirkomulag almennra bólusetninga á Íslandi og hvar þær fara fram. Upplýsingarnar eru aðgengilegar á fjölda tungumála, þar á meðal rúmensku, úkraínsku og arabísku.

„Öll börn eiga rétt á bólusetningum gegn lífshættulegum sjúkdómum. Það á einnig við um þau börn sem búa eða dvelja hér á landi, óháð þjóðerni, ríkisfangi eða félagslegri stöðu. Sjúkdómar virða engin landamæri og með bólusetningum er hægt að koma í veg fyrir að börn veikist alvarlega og eins vernda þau börn sem ekki geta þegið bólusetningar vegna ungs aldurs eða undirliggjandi sjúkdóma,“ segir Birna Þórarinsdóttir, framkvæmdastjóri UNICEF á Íslandi.

Með átakinu vilji þau lyfta upp bólusetningum og fagna þeim milljónum mannslífa sem hafa bjargast þökk sé þeim.

„Við vonumst til að ná til sem flestra foreldra og forsjáraðila á Íslandi með upplýsingar um mikilvægi bólusetninga og hvert sé hægt að fara með börn til að fá reglubundnar bólusetningar,“ segir Birna en UNICEF, Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, er leiðandi á heimsvísu í að tryggja réttindi barna til bólusetninga og útvega samtökin yfir 40 prósent barna í efnaminni ríkjum bólusetningar.

Órofin aðfangakeðja grundvöllur bólusetninga

Fram kemur í tilkynningu UNICEF á Íslandi að þau hafi frá árinu 2023 verið í samstarfi við Controlant með áherslu á bólusetningar barna. Controlant er leiðandi á heimsvísu í rauntíma vöktunarlausnum í aðfangakeðju lyfja, þar á meðal bóluefna.

Á myndinni eru, frá vinstri, Gísli Herjólfsson, forstjóri og einn stofnenda Controlant, Kamilla Sigríður Jósefsdóttir, yfirlæknir bólusetninga, sóttvarnasviði embættis landlæknis, Sólveig Jóhannsdóttir, Hjúkrunarfræðingur, Heilsugæslan Efstaleiti og , Birna Þórarinsdóttir, framkvæmdastjóri UNICEF á Íslandi.Aðsend

„Lykilþáttur í því að öll börn hafi tækifæri á lífsbjargandi bólusetningum, hvar sem þau eru í heiminum, er órofin aðfangakeðja þar sem rétt hitastig og gæði eru tryggð við hvert skref. Lausnir Controlant stuðla að skilvirkum, öruggum og sjálfbærum flutningi lyfja og bóluefna á heimsvísu,“ segir Gísli Herjólfsson, forstjóri og einn stofnenda Controlant.


Tengdar fréttir

Hettusótt í útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu

Í byrjun febrúar greindist hettusótt á höfuðborgarsvæðinu og hefur nú einstaklingur með tengingu við fyrsta tilfellið einnig greinst með hettusótt. Þetta kemur fram í tilkynningu frá landlæknisembættinu.

Enginn annar greinst með mislinga

Guðrún Aspelund sóttvarnalæknir segir það mikið gleðiefni að enginn annar hafi greinst með mislinga eftir að erlendur ferðamaður greindist hér þann 3. febrúar.

Hafa áhyggjur af mögulegum mislingafaraldri

Sóttvarnarlæknir segir yfirvöld hafa áhyggjur af útbreiðslu mislinga hérlendis eftir að erlendur ferðamaður á Landspítalanum greindist með sjúkdóminn í gær. Hún segir minnkandi þátttöku í bólusetningum þýða að ekki sé hjarðónæmi gegn sjúkdómnum

Mis­lingar greindust á Land­spítalanum

Sóttvarnalæknir fékk tilkynningu frá Landspítala í dag vegna mislinga sem greindust hjá fullorðnum einstakling sem kom erlendis frá miðvikudaginn 31. janúar síðastliðinn. Viðkomandi einstaklingur er í einangrun á sjúkrahúsi.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×