Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt skrifar 24. maí 2024 08:00 Þriðju forsetakosningarnar fóru fram 1968. Þær mörkuðu ákveðin tímamót. Þar tókust á Kristján Eldjárn, þjóðminjavörður, hámenntaður maður en sléttur og felldur; einn af okkur, almenningi. Hins vegar stóð Gunnar Thoroddsen, gáfumaður og ræðusnillingur, sem hafði verið kjörinn á þing 23ja ára gamall og verið hafði bæði borgarstjóri og ráðherra fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Atvinnupólitíkus. Kosningabaráttan og niðurstaðan Kristján var hispurslaus og alúðlegur, hafði ekki blandað sér mikið í stjórnmál og hafði áunnið sér vinsældir meðal þjóðarinnar, m.a. með þáttum um fornminjar, sem hann sá um í sjónvarpi. Hann lagði mikið upp úr öllu því, sem þjóðlegt var, á sama hátt og hann var sigldur maður, jafnt með tilliti til menntunar og reynslu. Gunnar, sem talinn var einn glæsilegasti stjórnmálamaður síns tíma, mældist lengi vel með meira fylgi í skoðanakönnunum, enda studdur af ráðandi stjórnmálaöflum, valdastéttinni. Vindarnir breyttust þó, þegar í endanlega kosningabaráttuna var komið. Kristján kom fram sem alþýðlegur menntamaður, sem tengdist landi og þjóð betur en hástéttarmaðurinn og atvinnupólitíkusinn Gunnar. Fólki fannst, að Kristján væri einn af þeim, og, að hann yrði betri og traustari fulltrúi þess gagnvart stjórnmálunum, valdastéttinni. Þarna kom fram tilhneiging, vaxandi vilji þjóðarinnar, til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, sem haldizt hefur síðan með einni undantekningu. Kristján vann svo afgerandi sigur yfir Gunnari á kjördegi. Vonandi endurtekur sagan sig Stöðu og framboði Höllu Hrundar Logadóttur má líkja við framboð Kristjáns Eldjárns og stöðu og framboði Katrínar Jakobsdóttur við stöðu og framboð Gunnars Thoroddsen. Fulltrúi þjóðarinnar gegn fulltrúa stjórnmálamanna og valdastéttar. Auðvitað eru nú fleiri frambjóðendur í myndinni, og standa Baldur og Halla Tómasdóttir þar fremst í stöðunni, en ég gæti trúað því, að, þegar endanlega til kastanna kemur, muni slagurinn að standa á milli Höllu Hrundar og Katrínar. Varðandi afstöðu og val manna, vil ég rifja upp þá kjörmynd, sem mér finnst, að forseti landsins eigi að fylla, og ég hygg, að flestir geti verið sammála um: Forsetinn verður að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með hreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, fallega fjölskyldumynd, góða menntun og reynslu, jafnt hérlendis sem erlendis frá. Frjáls og hlutlaus, laus við stjórnmálavafstur- og valdabrölt, óháður stjórnmála- og valdastéttinni og fastur fyrir. Hann þarf að hafa víðan sjóndeildarhring, jafnt á íslenzk málefni sem alþjóðleg. Hann ætti að koma vel fyrir, bera sig vel, en þó fara fram af hógværð og látleysi. Standa bjartur meðal annarra fyrirmenna. Fyrir mér fyllir Halla Hrund Logadóttir þessa afar krefjandi kjörmynd mæta vel! Verður það sama sagt um Katrínu Jakobsdóttur, sem auðvitað er góðum gáfum gædd, vel menntuð, reyndar bara hérlendis, margreynd í stjórnmálunum og væn og elskuleg að sjá? Ef menn vilja skilja á milli forseta og stjórnmála, hentar Katrín auðvitað ekki. Hún hefur verið stjórnmálamaður mest allan sinn feril. Fyrir undirrituðum er forsætisráðherramynd Katrínar, síðustu tæplega 7 árin, líka blandin – margt, sem stefnt var að og lofað 2017 hefur ekki staðizt eða rætzt – og fellur því alvarlegur skuggi á trúverðugleikann. Dæmi þetta hver fyrir sig. Halla Hrund er auðvitað ekki jafn þjálfuð og örugg í framkomu, á fundum og í kappræðum, og Katrín. Þar slær Katrína hana út á þessu stigi. Katrín er þrautþjálfuð í að koma fram og flytja sitt mál fagmannlega og vel, með sannfæringarkrafti og sjarma, eftir tæplega 7 ára forsætisráðherratíð og margvíslega þátttöku og framkomu hérlendis og erlendis. En, þessi kosning snýst ekki um það! Baldur og Halla Tómasdóttir eru auðvitað gott fólk og gegnt, fyrir mér einkum Halla, þau eru hæf til margs, en hvorugt þeirra fyllir þó þá kjörmynd, sem mér finnst verða að gilda, jafn vel og Halla Hrund. Jón Gnarr er varla í myndinni lengur, og er í því sambandi vert að minna á, að, ef menn kjósa þá, sem ekki eiga raunverulega möguleika á að ná kjöri, þá eru þeir að kasta atkvæði sínu á glæ. Þeirra atkvæði fellur þá dautt! Vilja menn það!? Til að vera viss um, að atkvæðið telji og gildi, eins og hægt er, sýnist mér að kjósa verði Höllu Hrund eða Katrínu. Hin eiga vart sjéns. Vitaskuld dæmir, líka hér, hver fyrir sig. Höfundur er stjórnmálarýnir og dýraverdarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Skoðun: Forsetakosningar 2024 Mest lesið 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir Skoðun Sýnið miskunn, réttlæti er fyrir alla Jóhanna Harðardóttir Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir Skoðun Blindskerin í útsendingu RÚV - Aðgengi sjómanna og blindra að efni Ríkissjónvarpsins Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun Tilfinningalegur athyglisbrestur og heilbrigt tilfinningalíf Jón Þór Ólafsson Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir Skoðun Halldór 13.04.2024 Halldór Baldursson Halldór Skoðun Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Hvernig og hvenær en ekki hvort Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tilfinningalegur athyglisbrestur og heilbrigt tilfinningalíf Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Reglurnar eru óumsemjanlegar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ber endurhæfing ávöxt? skrifar Skoðun Heimur á heljarþröm skrifar Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Uppskeruhátíð öldrunarfræða á Norðurlöndum Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Land, borgir og samgöngur Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Coda Terminal: Verndum náttúru, umhverfi og leiðréttum mýtur Edda Sif Aradóttir skrifar Skoðun Kveikjum áhugann – Kveikjum neistann Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ekki gera þessi mistök í sumarfríinu! Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Þau vilja ekki leysa vandann Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Mengum minna Ólafur Teitur Guðnason skrifar Skoðun Afnám verndartolla í kjölfar breytinga á búvörulögum Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Þriðju forsetakosningarnar fóru fram 1968. Þær mörkuðu ákveðin tímamót. Þar tókust á Kristján Eldjárn, þjóðminjavörður, hámenntaður maður en sléttur og felldur; einn af okkur, almenningi. Hins vegar stóð Gunnar Thoroddsen, gáfumaður og ræðusnillingur, sem hafði verið kjörinn á þing 23ja ára gamall og verið hafði bæði borgarstjóri og ráðherra fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Atvinnupólitíkus. Kosningabaráttan og niðurstaðan Kristján var hispurslaus og alúðlegur, hafði ekki blandað sér mikið í stjórnmál og hafði áunnið sér vinsældir meðal þjóðarinnar, m.a. með þáttum um fornminjar, sem hann sá um í sjónvarpi. Hann lagði mikið upp úr öllu því, sem þjóðlegt var, á sama hátt og hann var sigldur maður, jafnt með tilliti til menntunar og reynslu. Gunnar, sem talinn var einn glæsilegasti stjórnmálamaður síns tíma, mældist lengi vel með meira fylgi í skoðanakönnunum, enda studdur af ráðandi stjórnmálaöflum, valdastéttinni. Vindarnir breyttust þó, þegar í endanlega kosningabaráttuna var komið. Kristján kom fram sem alþýðlegur menntamaður, sem tengdist landi og þjóð betur en hástéttarmaðurinn og atvinnupólitíkusinn Gunnar. Fólki fannst, að Kristján væri einn af þeim, og, að hann yrði betri og traustari fulltrúi þess gagnvart stjórnmálunum, valdastéttinni. Þarna kom fram tilhneiging, vaxandi vilji þjóðarinnar, til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, sem haldizt hefur síðan með einni undantekningu. Kristján vann svo afgerandi sigur yfir Gunnari á kjördegi. Vonandi endurtekur sagan sig Stöðu og framboði Höllu Hrundar Logadóttur má líkja við framboð Kristjáns Eldjárns og stöðu og framboði Katrínar Jakobsdóttur við stöðu og framboð Gunnars Thoroddsen. Fulltrúi þjóðarinnar gegn fulltrúa stjórnmálamanna og valdastéttar. Auðvitað eru nú fleiri frambjóðendur í myndinni, og standa Baldur og Halla Tómasdóttir þar fremst í stöðunni, en ég gæti trúað því, að, þegar endanlega til kastanna kemur, muni slagurinn að standa á milli Höllu Hrundar og Katrínar. Varðandi afstöðu og val manna, vil ég rifja upp þá kjörmynd, sem mér finnst, að forseti landsins eigi að fylla, og ég hygg, að flestir geti verið sammála um: Forsetinn verður að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með hreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, fallega fjölskyldumynd, góða menntun og reynslu, jafnt hérlendis sem erlendis frá. Frjáls og hlutlaus, laus við stjórnmálavafstur- og valdabrölt, óháður stjórnmála- og valdastéttinni og fastur fyrir. Hann þarf að hafa víðan sjóndeildarhring, jafnt á íslenzk málefni sem alþjóðleg. Hann ætti að koma vel fyrir, bera sig vel, en þó fara fram af hógværð og látleysi. Standa bjartur meðal annarra fyrirmenna. Fyrir mér fyllir Halla Hrund Logadóttir þessa afar krefjandi kjörmynd mæta vel! Verður það sama sagt um Katrínu Jakobsdóttur, sem auðvitað er góðum gáfum gædd, vel menntuð, reyndar bara hérlendis, margreynd í stjórnmálunum og væn og elskuleg að sjá? Ef menn vilja skilja á milli forseta og stjórnmála, hentar Katrín auðvitað ekki. Hún hefur verið stjórnmálamaður mest allan sinn feril. Fyrir undirrituðum er forsætisráðherramynd Katrínar, síðustu tæplega 7 árin, líka blandin – margt, sem stefnt var að og lofað 2017 hefur ekki staðizt eða rætzt – og fellur því alvarlegur skuggi á trúverðugleikann. Dæmi þetta hver fyrir sig. Halla Hrund er auðvitað ekki jafn þjálfuð og örugg í framkomu, á fundum og í kappræðum, og Katrín. Þar slær Katrína hana út á þessu stigi. Katrín er þrautþjálfuð í að koma fram og flytja sitt mál fagmannlega og vel, með sannfæringarkrafti og sjarma, eftir tæplega 7 ára forsætisráðherratíð og margvíslega þátttöku og framkomu hérlendis og erlendis. En, þessi kosning snýst ekki um það! Baldur og Halla Tómasdóttir eru auðvitað gott fólk og gegnt, fyrir mér einkum Halla, þau eru hæf til margs, en hvorugt þeirra fyllir þó þá kjörmynd, sem mér finnst verða að gilda, jafn vel og Halla Hrund. Jón Gnarr er varla í myndinni lengur, og er í því sambandi vert að minna á, að, ef menn kjósa þá, sem ekki eiga raunverulega möguleika á að ná kjöri, þá eru þeir að kasta atkvæði sínu á glæ. Þeirra atkvæði fellur þá dautt! Vilja menn það!? Til að vera viss um, að atkvæðið telji og gildi, eins og hægt er, sýnist mér að kjósa verði Höllu Hrund eða Katrínu. Hin eiga vart sjéns. Vitaskuld dæmir, líka hér, hver fyrir sig. Höfundur er stjórnmálarýnir og dýraverdarsinni.
Blindskerin í útsendingu RÚV - Aðgengi sjómanna og blindra að efni Ríkissjónvarpsins Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun
Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Blindskerin í útsendingu RÚV - Aðgengi sjómanna og blindra að efni Ríkissjónvarpsins Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun