Til þeirra sem hyggjast kjósa Katrínu Jakobsdóttur Guðlaugur Bragason skrifar 31. maí 2024 10:46 Þegar kemur að því að ræða fólk sem býður sig fram til opinberra embætta finnst mér mikilvægt að aðgát sé höfð í nærveru sálar. Þrátt fyrir að eiginhagsmunir og vinahylling geti verið kveikjan að slíku framboði hugsa ég að flestir bjóði sig fram af heilum hug með trú á eigin getu og því ber að fagna. Mér finnst því vert að taka fram að þessi grein fjallar ekki um persónuna Katrínu Jakobsdóttur, heldur miðast skrifin að störfum hennar sem fráfarandi forsætisráðherra og nokkur atriði tengd því starfi sem ég tel geta grafið undan embætti forseta Íslands nái hún kjöri. Nú eru skiptar skoðanir á því hvað raunverulega felst í embætti forseta Íslands og má t.d. heyra fullyrðingar þess efnis að embættið eigi að vera upp á punt, eða um sé að ræða einhvers konar sameiningartákn sem hafi það hlutverk að koma vel fyrir í orði og mynd. Ég tel hins vegar að þessi atriði fölni í samanburði við mikilvægi þess valds sem forseti hefur til að vísa lögum í þjóðaratkvæðagreiðslu. Ég set þ.a.l. málskotsréttinn ofar öðru mikilvægi sem eina öryggisventil þjóðarinnar ef Alþingi bregst okkur. Sem dæmi þá var líklega ekki efst í huga Íslendinga að forseti kæmi vel fyrir eða hefði eitthvað sameiningargildi þegar Alþingi samþykkti að borga Icesave á sínum tíma. Mér finnst að sama skapi mikilvægt að forseti Íslands sé boðberi friðar og passi sig að taka enga afstöðu fyrir hönd Íslands í átökum erlendis, nema þá afstöðu til friðar. Út frá þessum atriðum og mati á störfum Katrínar sem forsætisráðherra langaði mig að nefna nokkur dæmi sem ég tel grafa undan hæfni hennar til að gegna embættis forseta Íslands. - Mikil ólga var í íslensku samfélagi í byrjun árs árið 2005 þegar þáverandi forsætisráðherra Halldór Ásgrímsson ásamt Davíð Oddssyni studdu innrás Bandaríkjamanna og Breta í Írak. Hlutleysi Íslands á vígvellinum var fokið út í veður og vind vegna geðþóttaákvörðunar tveggja einstaklinga. Ég hef ávallt harmað þessa ákvörðun og þá ekki síður í því ljósi að innrásin var réttlætt með upplognum fullyrðingum um gereyðingarvopn Saddam Hussein. Núna 19 árum síðar er ekki nóg að Ísland taki afstöðu í stríði heldur eru íslenskir skattpeningar notaðir til þess að kaupa vopn til að nota gegn hermönnum stærsta kjarnorkuveldis sögunnar. Rök Katrínar Jakobsdóttur í kappræðum um þessi vopnakaup voru á þann veg að Ísland væri í NATO og sé þ.a.l. ekki hlutlaus þjóð. Gott og vel, en er Katrín þá ekki búin að útiloka sig sem talsmann friðar hafandi verið kyndilberi ríkisstjórnar í vopnakaupum? Myndi Katrín svo beita sér gegn herskáum ákvörðunum Alþingis ef það kæmi sterkur friðarvilji frá þjóðinni? Ef lesanda finnst friðarboðskapur mikilvægt hlutverk forseta vona ég að þetta vekji einhverja umhugsun. - Nú eru skiptar skoðanir á fóstureyðingum og hvar siðferðilegur tímarammi liggur hvað þær varðar. Viljum við forseta sem hefur þá skoðun að það eigi að leyfa fóstureyðingu fram að fæðingu?[1] Verandi mikill áhugamaður um siðferðislegar vangaveltur þá veit ég að þetta er flókið mál með engri augljósri lausn. Viljum við samt forseta sem er tilbúinn að skrifa undir lög sem setja lækna í þá stöðu að þurfa eyða lífi sem getur lifað sjálfstætt utan móðurkviðs? Ég vill síður fullyrða eitthvað um siðferði fyrrverandi forsætisráðherra, en finnst eðlilegt að kjósendur með aðrar skoðanir á þessu máli velti fyrir sér hvort hún sé þeirra málsvari. - Munu stjórnvöld aftur elta önnur ríki gagnrýnislaust í sóttvarnaraðgerðum í öðrum heimsfaraldri? Gagnrýni á Covid-tíma er ekki viðfangsefni þessarar greinar, en ég spyr þá lesendur sem eru farnir að sjá sóttvarnaraðgerðir í öðru ljósi í dag hvort við viljum forseta sem leiddi slíkar aðgerðir hér á landi en braut síðan sjálf þessar reglur þegar hentaði?[2] Er ekki mikilvægt að það sé maður eða kona í brúnni sem hlustar á aðrar hliðar þegar einhliða fréttir berast að utan um faraldur eða önnur mál sem geta varðað frelsi okkar? - Við ritun þessarar greinar kom í ljós að allir forsetaframbjóðendur nema einn settu kröfu á RUV um að sama fyrirkomulag yrði á kappræðum daginn fyrir kosningar og í þeim fyrri, eða að allir frambjóðendur sitji við sama borð. Eini frambjóðandinn sem gerði ekki slíka kröfu var Katrín Jakobsdóttir sem er að mínu mati að styðja við ólýðræðislegar ákvarðanir ríkismiðilsins sem byggir sína ákvörðun á niðurstöðum skoðanakannana einkafyrirtækja út í bæ. Ég veit ekki hvað lesendum finnst um þetta atriði, en mér finnst þetta sýna mikinn dómgreindarbrest og í leiðinni grafa undan trausti mínu á að fyrrverandi forsætisráðherra átti sig á mikilvægi lýðræðis og hlutleysis ríkismiðilsins. - Vilja kjósendur forseta sem er nýbúin að svíkja kjósendur sína með að klára ekki kjörtímabil forsætisráðherra, og hefur í kjölfarið gert líklega umdeildasta stjórnmálamann Íslandssögunnar að forsætisráðherra? Ég hefði haldið að það væri lágmarkseiginleiki verðmæts starfskrafts að klára hafin verk, en gildir það ekki líka þegar um er að ræða valdamikil embætti? Við kjósendur verðum að átta okkur á því að heimurinn sem við lifum í er allt annar í dag en hann var fyrir 8 árum síðan, og því ekki ólíklegt að einhverjar áskoranir sem að þjóðinni steðja muni enda á skrifborði forseta á næstu árum. Ég tel handhafa málskotsréttsins vera í einni mikilvægustu stöðu þjóðarinnar. Ég set því stórt spurningarmerki við forseta sem hefur verið hinum megin við borðið og átt þátt í að mynda þá ríkisstjórn sem viðkomandi myndi verða öryggisventill fyrir. M.ö.o. þá tel ég að óháð ferilsskrá Katrínar í stjórnmálum, þá geti framboð hennar til forseta á þessum tímapunkti valdið of miklum hagsmunaárekstrum og líklegt í því ljósi að hún myndi ekki standa með þjóðinni ef til hennar kæmu umdeild lög frá þeirri ríkisstjórn sem hún sjálf leiddi. Að því sögðu óska ég hverjum þeirra tólf sem hreppir hnossið á laugardaginn til hamingju með embættið og velfarnaðar í starfi. Höfundur er heimspekingur [1] https://heimildin.is/grein/8988/ [2] https://www.mbl.is/frettir/innlent/2021/08/20/katrin_rugladist_a_grimuskyldu/ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Forsetakosningar 2024 Skoðun: Forsetakosningar 2024 Guðlaugur Bragason Mest lesið Loftslagsávinningur Coda Terminal er gífurlegur Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Skaðinn í leyndri meðferð á heimilum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Að verða fórnarlamb íslenskra skattyfirvalda Arnar Pálsson Skoðun „Eru ekki allir pínu einhverfir í dag?“ Andrea Ólafsdóttir Skoðun Bóluefni eða veirur Ágúst Kvaran Skoðun Tilgangur atvinnurekstrarbanns Lárus Sigurður Lárusson Skoðun Betri leið til að velja keppendur inn á Ólympíuleika Pawel Bartoszek Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson Skoðun Skoðun Skoðun „Eru ekki allir pínu einhverfir í dag?“ Andrea Ólafsdóttir skrifar Skoðun Betri leið til að velja keppendur inn á Ólympíuleika Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tilgangur atvinnurekstrarbanns Lárus Sigurður Lárusson skrifar Skoðun Að verða fórnarlamb íslenskra skattyfirvalda Arnar Pálsson skrifar Skoðun Loftslagsávinningur Coda Terminal er gífurlegur Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Bóluefni eða veirur Ágúst Kvaran skrifar Skoðun Skaðinn í leyndri meðferð á heimilum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af glyðrugangi eftirlitsstofnana Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Linnulaus þjáning íbúa á Gaza Hrafnhildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Munurinn á þjóðerniskennd versus sálernis þarfar upplifun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Svifhrifavaldar Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Hvernig og hvenær en ekki hvort Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tilfinningalegur athyglisbrestur og heilbrigt tilfinningalíf Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Reglurnar eru óumsemjanlegar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ber endurhæfing ávöxt? skrifar Skoðun Heimur á heljarþröm skrifar Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Uppskeruhátíð öldrunarfræða á Norðurlöndum Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Land, borgir og samgöngur Guðjón Sigurbjartsson skrifar Sjá meira
Þegar kemur að því að ræða fólk sem býður sig fram til opinberra embætta finnst mér mikilvægt að aðgát sé höfð í nærveru sálar. Þrátt fyrir að eiginhagsmunir og vinahylling geti verið kveikjan að slíku framboði hugsa ég að flestir bjóði sig fram af heilum hug með trú á eigin getu og því ber að fagna. Mér finnst því vert að taka fram að þessi grein fjallar ekki um persónuna Katrínu Jakobsdóttur, heldur miðast skrifin að störfum hennar sem fráfarandi forsætisráðherra og nokkur atriði tengd því starfi sem ég tel geta grafið undan embætti forseta Íslands nái hún kjöri. Nú eru skiptar skoðanir á því hvað raunverulega felst í embætti forseta Íslands og má t.d. heyra fullyrðingar þess efnis að embættið eigi að vera upp á punt, eða um sé að ræða einhvers konar sameiningartákn sem hafi það hlutverk að koma vel fyrir í orði og mynd. Ég tel hins vegar að þessi atriði fölni í samanburði við mikilvægi þess valds sem forseti hefur til að vísa lögum í þjóðaratkvæðagreiðslu. Ég set þ.a.l. málskotsréttinn ofar öðru mikilvægi sem eina öryggisventil þjóðarinnar ef Alþingi bregst okkur. Sem dæmi þá var líklega ekki efst í huga Íslendinga að forseti kæmi vel fyrir eða hefði eitthvað sameiningargildi þegar Alþingi samþykkti að borga Icesave á sínum tíma. Mér finnst að sama skapi mikilvægt að forseti Íslands sé boðberi friðar og passi sig að taka enga afstöðu fyrir hönd Íslands í átökum erlendis, nema þá afstöðu til friðar. Út frá þessum atriðum og mati á störfum Katrínar sem forsætisráðherra langaði mig að nefna nokkur dæmi sem ég tel grafa undan hæfni hennar til að gegna embættis forseta Íslands. - Mikil ólga var í íslensku samfélagi í byrjun árs árið 2005 þegar þáverandi forsætisráðherra Halldór Ásgrímsson ásamt Davíð Oddssyni studdu innrás Bandaríkjamanna og Breta í Írak. Hlutleysi Íslands á vígvellinum var fokið út í veður og vind vegna geðþóttaákvörðunar tveggja einstaklinga. Ég hef ávallt harmað þessa ákvörðun og þá ekki síður í því ljósi að innrásin var réttlætt með upplognum fullyrðingum um gereyðingarvopn Saddam Hussein. Núna 19 árum síðar er ekki nóg að Ísland taki afstöðu í stríði heldur eru íslenskir skattpeningar notaðir til þess að kaupa vopn til að nota gegn hermönnum stærsta kjarnorkuveldis sögunnar. Rök Katrínar Jakobsdóttur í kappræðum um þessi vopnakaup voru á þann veg að Ísland væri í NATO og sé þ.a.l. ekki hlutlaus þjóð. Gott og vel, en er Katrín þá ekki búin að útiloka sig sem talsmann friðar hafandi verið kyndilberi ríkisstjórnar í vopnakaupum? Myndi Katrín svo beita sér gegn herskáum ákvörðunum Alþingis ef það kæmi sterkur friðarvilji frá þjóðinni? Ef lesanda finnst friðarboðskapur mikilvægt hlutverk forseta vona ég að þetta vekji einhverja umhugsun. - Nú eru skiptar skoðanir á fóstureyðingum og hvar siðferðilegur tímarammi liggur hvað þær varðar. Viljum við forseta sem hefur þá skoðun að það eigi að leyfa fóstureyðingu fram að fæðingu?[1] Verandi mikill áhugamaður um siðferðislegar vangaveltur þá veit ég að þetta er flókið mál með engri augljósri lausn. Viljum við samt forseta sem er tilbúinn að skrifa undir lög sem setja lækna í þá stöðu að þurfa eyða lífi sem getur lifað sjálfstætt utan móðurkviðs? Ég vill síður fullyrða eitthvað um siðferði fyrrverandi forsætisráðherra, en finnst eðlilegt að kjósendur með aðrar skoðanir á þessu máli velti fyrir sér hvort hún sé þeirra málsvari. - Munu stjórnvöld aftur elta önnur ríki gagnrýnislaust í sóttvarnaraðgerðum í öðrum heimsfaraldri? Gagnrýni á Covid-tíma er ekki viðfangsefni þessarar greinar, en ég spyr þá lesendur sem eru farnir að sjá sóttvarnaraðgerðir í öðru ljósi í dag hvort við viljum forseta sem leiddi slíkar aðgerðir hér á landi en braut síðan sjálf þessar reglur þegar hentaði?[2] Er ekki mikilvægt að það sé maður eða kona í brúnni sem hlustar á aðrar hliðar þegar einhliða fréttir berast að utan um faraldur eða önnur mál sem geta varðað frelsi okkar? - Við ritun þessarar greinar kom í ljós að allir forsetaframbjóðendur nema einn settu kröfu á RUV um að sama fyrirkomulag yrði á kappræðum daginn fyrir kosningar og í þeim fyrri, eða að allir frambjóðendur sitji við sama borð. Eini frambjóðandinn sem gerði ekki slíka kröfu var Katrín Jakobsdóttir sem er að mínu mati að styðja við ólýðræðislegar ákvarðanir ríkismiðilsins sem byggir sína ákvörðun á niðurstöðum skoðanakannana einkafyrirtækja út í bæ. Ég veit ekki hvað lesendum finnst um þetta atriði, en mér finnst þetta sýna mikinn dómgreindarbrest og í leiðinni grafa undan trausti mínu á að fyrrverandi forsætisráðherra átti sig á mikilvægi lýðræðis og hlutleysis ríkismiðilsins. - Vilja kjósendur forseta sem er nýbúin að svíkja kjósendur sína með að klára ekki kjörtímabil forsætisráðherra, og hefur í kjölfarið gert líklega umdeildasta stjórnmálamann Íslandssögunnar að forsætisráðherra? Ég hefði haldið að það væri lágmarkseiginleiki verðmæts starfskrafts að klára hafin verk, en gildir það ekki líka þegar um er að ræða valdamikil embætti? Við kjósendur verðum að átta okkur á því að heimurinn sem við lifum í er allt annar í dag en hann var fyrir 8 árum síðan, og því ekki ólíklegt að einhverjar áskoranir sem að þjóðinni steðja muni enda á skrifborði forseta á næstu árum. Ég tel handhafa málskotsréttsins vera í einni mikilvægustu stöðu þjóðarinnar. Ég set því stórt spurningarmerki við forseta sem hefur verið hinum megin við borðið og átt þátt í að mynda þá ríkisstjórn sem viðkomandi myndi verða öryggisventill fyrir. M.ö.o. þá tel ég að óháð ferilsskrá Katrínar í stjórnmálum, þá geti framboð hennar til forseta á þessum tímapunkti valdið of miklum hagsmunaárekstrum og líklegt í því ljósi að hún myndi ekki standa með þjóðinni ef til hennar kæmu umdeild lög frá þeirri ríkisstjórn sem hún sjálf leiddi. Að því sögðu óska ég hverjum þeirra tólf sem hreppir hnossið á laugardaginn til hamingju með embættið og velfarnaðar í starfi. Höfundur er heimspekingur [1] https://heimildin.is/grein/8988/ [2] https://www.mbl.is/frettir/innlent/2021/08/20/katrin_rugladist_a_grimuskyldu/
Skoðun Verða rangfærslur að sannleika, ef þær eru endurteknar nógu oft!? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Forseti ÍSÍ hvattur til að hefja tiltektina í eigin starfsemi Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það er víst hægt að semja um aðildarskilmála! Mörg dæmi sanna það! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Orðatónar: Aukinn orðaforði og lesskilningur barna með íslenskri tónlist Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar