Mikilvægt að bílastæðagjöld skili sér í þjónustu Berghildur Erla Bernharðsdóttir og Rafn Ágúst Ragnarsson skrifa 20. ágúst 2024 20:57 Þjóðgarðsvörður segir engan hagnað standa eftir af bílastæðagjöldum. Vísir/Bjarni Bílastæðagjöld og aðgangseyrir að náttúruperlum skila eigendum gríðarlegum tekjum. Misjafnt er hvort eða hvernig rekstraraðilar ferðamannastaða nýta tekjur til uppbyggingar á aðstöðu. Ríki, sveitarfélög og einkaaðilar hafa tekið upp bílastæðagjöld á hátt í þrjátíu ferðamannastöðum á landinu. Í gær kom fram hjá ferðamálastjóra að koma þyrfti böndum á þessa þróun. Þjóðgarðurinn á Þingvöllum kom á bílastæðagjöldum fyrir átta árum. Þjóðgarðsvörður segir gjaldtökuna hafa gengið vel. „Þetta hefur skipt sköpum í því að geta rekið staðinn hérna með sóma,“ segir Einar Á. E. Sæmundsson þjóðgarðsvörður á Þingvöllum. Enginn hagnaður Þjóðgarðsvörður segir að bílastæðagjöldin standi undir einum fjórða af rekstrarkostnaði og viðhaldi þjóðgarðsins. Engin hagnaður standi hins vegar eftir. Gert sé ráð fyrir að bílastæðagjöldin verði um tvö hundruð milljónir króna í ár. „Þegar maður fer hringinn kringum landið og maður þarf að borga hér á helstu náttúruperlum finnst mér mikilvægast að það gjald skili sér í einhverri þjónustu, eins og það sannarlega gerir hérna hjá okkur. Að það verði ekki eitthvað glápgjald. Að þú fáir að taka instargrammyndina á staðnum og svo ferðu burt,“ segir Einar. Ferðamannastaðir þar sem rukkað er bílastæðagjald.vísir Fyrrverandi eigendur Kersins voru með þeim fyrstu til að taka upp gjald við íslenska náttúruperlu árið 2013. Þá kom fram að þeir ætluðu að nota tekjurnar til að byggja upp aðstöðu. Nú ellefu árum seinna er ekkert almenningssalerni á svæðinu. Kerið hagnaðist um 30 milljónir króna árið 2022 en í fyrra eignaðist fyrirtækið Arctic Adventures Kerið. Skiptar skoðanir ferðamanna En hvað finnst ferðamönnum um slíka gjaldtöku? „Það er eins og í Danmörku. Mér finnst það ekki gott. Mér finnst í lagi að borga smáupphæð en ekki mikið,“ segir Line frá Danmörku. Þau Antonin og Iva frá Tékklandi komu af fjöllum þegar þau áttuði sig á því að þau þyrftu að greiða fyrir aðgang að Kerinu og voru enn að hugsa sig um þegar blaðamaður náði af þeim tali. „Það kom okkur dálítið á óvart. Við vissum ekki af þessu. Við erum enn að hugsa okkur um,“ segja þau. „Mér finnst það við hæfi á flestum stöðum. Sumir þeirra eru ekki nógu áhugaverðir til að borga fyrir en flestir þeirra eru það. Svo ég sætti mig við það,“ segir Jakob hins vegar sem er einnig frá Tékklandi. Hugarfarið að breytast Hveragerðisbær ákvað árið 2021 að byrja að taka gjöld fyrir bílastæði í Reykjadal. Sigríður Hjálmarsdóttir, atvinnu- og markaðsfulltrúi hjá Hveragerðisbæ segir bæinn ekki hagnast á gjaldtökunni og fagnar því að Íslendingar séu farnir að átta sig á því að það kosti sitt að viðhalda náttúruperlum landsins. „Útlendingarnir eru kannski sáttari. Mér finnst hins vegar að hugarfarið sé að breytast hjá íslendingum. Vegna þess að Íslendingar eru farnir að átta sig á því að það þarf að viðhalda stöðunum og það kostar. Einhvers staðar að þurfa peningarnir að koma,“ segir Sigríður. Aðspurð segir hún tekjurnar hafa verið breytilegar eftir árum en að síðastliðna tólf mánuði hafi um hundrað þúsund bílar lagt í Reykjadal sem skilaði bænum í kringum 40 milljónum króna. Enginn hagnaður sé þó fólginn í því fyrir bæjarstjórnina og öll upphæðin fer í þjónustu og viðhald. Bæði á stígum á svæðinu og í salrenisaðstöðu, upplýsingagjöf og fleira. Hvaða ramma þurfti bærinn að fara eftir við að koma upp gjaldtöku? „Það er í raun bara það sem segir í lögum. til þess að fá að vera með svona gjaldtöku þarf upphæðin að miðast við það að hún sé til þess að halda út þessari grunnþjónustu. Það er nákvæmlega það sem er að gerast hér,“ segir Sigríður. Ferðalög Ferðamennska á Íslandi Bílastæði Sveitarstjórnarmál Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Mest lesið Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Erlent Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Innlent Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Innlent Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Innlent Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Erlent Tala látinna komin yfir þúsund Erlent Blöskrar biðlaunin: „Hvernig segi ég mig úr þessu drasli?“ Innlent Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Innlent Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík Innlent Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Innlent Fleiri fréttir Blöskrar biðlaunin: „Hvernig segi ég mig úr þessu drasli?“ Grænlandsheimsókn Vance og tíu tíma langir tónleikar Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Unglingur hrækti á lögreglumann Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Fullveldi Íslands háð því að alþjóðalög séu virt Karlar eiga mjög erfitt með að viðurkenna risvandamál Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík RÚV leiðréttir umfjöllun um mál Ásthildar Lóu Eldur í gömlu sundhöllinni í Keflavík Mannskæður jarðskjálfti og vasaþjófar í dulargervi Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Jagúar, skrautleg ferð, Baltasar Kormákur og fullt af „ís“ Eins leitað eftir slagsmál Greiða atkvæði um verkfall á Grundartanga Kæra skógrækt við Húsavík vegna rasks á varplendi fugla Lokaæfing fyrir almyrkva Vilja að bæjarstjóri lækki laun sín jafn mikið og bæjarfulltrúar Döpur vegna „hetjunnar“ Ástu og „ómaklegrar aðfarar“ RÚV Saka lögregluna um að rægja Kínverja Verður aflífaður eftir allt saman Harðir skjálftar í Asíu og Play til Möltu Lögreglustjóri mun stýra Mannréttindastofnun Vara við þjófum sem dulbúa sig sem ferðamenn Stuðningur við símabann í grunnskólum eykst og mælist 62 prósent Skoða hvort hægt sé að flýta uppbyggingu í Úlfarsárdal Bein útsending: Borgarstjóri ræðir húsnæðisuppbyggingu í Reykjavík Erlendir vasaþjófar herja á Þingvelli og fleiri ferðamannastaði Sjá meira
Ríki, sveitarfélög og einkaaðilar hafa tekið upp bílastæðagjöld á hátt í þrjátíu ferðamannastöðum á landinu. Í gær kom fram hjá ferðamálastjóra að koma þyrfti böndum á þessa þróun. Þjóðgarðurinn á Þingvöllum kom á bílastæðagjöldum fyrir átta árum. Þjóðgarðsvörður segir gjaldtökuna hafa gengið vel. „Þetta hefur skipt sköpum í því að geta rekið staðinn hérna með sóma,“ segir Einar Á. E. Sæmundsson þjóðgarðsvörður á Þingvöllum. Enginn hagnaður Þjóðgarðsvörður segir að bílastæðagjöldin standi undir einum fjórða af rekstrarkostnaði og viðhaldi þjóðgarðsins. Engin hagnaður standi hins vegar eftir. Gert sé ráð fyrir að bílastæðagjöldin verði um tvö hundruð milljónir króna í ár. „Þegar maður fer hringinn kringum landið og maður þarf að borga hér á helstu náttúruperlum finnst mér mikilvægast að það gjald skili sér í einhverri þjónustu, eins og það sannarlega gerir hérna hjá okkur. Að það verði ekki eitthvað glápgjald. Að þú fáir að taka instargrammyndina á staðnum og svo ferðu burt,“ segir Einar. Ferðamannastaðir þar sem rukkað er bílastæðagjald.vísir Fyrrverandi eigendur Kersins voru með þeim fyrstu til að taka upp gjald við íslenska náttúruperlu árið 2013. Þá kom fram að þeir ætluðu að nota tekjurnar til að byggja upp aðstöðu. Nú ellefu árum seinna er ekkert almenningssalerni á svæðinu. Kerið hagnaðist um 30 milljónir króna árið 2022 en í fyrra eignaðist fyrirtækið Arctic Adventures Kerið. Skiptar skoðanir ferðamanna En hvað finnst ferðamönnum um slíka gjaldtöku? „Það er eins og í Danmörku. Mér finnst það ekki gott. Mér finnst í lagi að borga smáupphæð en ekki mikið,“ segir Line frá Danmörku. Þau Antonin og Iva frá Tékklandi komu af fjöllum þegar þau áttuði sig á því að þau þyrftu að greiða fyrir aðgang að Kerinu og voru enn að hugsa sig um þegar blaðamaður náði af þeim tali. „Það kom okkur dálítið á óvart. Við vissum ekki af þessu. Við erum enn að hugsa okkur um,“ segja þau. „Mér finnst það við hæfi á flestum stöðum. Sumir þeirra eru ekki nógu áhugaverðir til að borga fyrir en flestir þeirra eru það. Svo ég sætti mig við það,“ segir Jakob hins vegar sem er einnig frá Tékklandi. Hugarfarið að breytast Hveragerðisbær ákvað árið 2021 að byrja að taka gjöld fyrir bílastæði í Reykjadal. Sigríður Hjálmarsdóttir, atvinnu- og markaðsfulltrúi hjá Hveragerðisbæ segir bæinn ekki hagnast á gjaldtökunni og fagnar því að Íslendingar séu farnir að átta sig á því að það kosti sitt að viðhalda náttúruperlum landsins. „Útlendingarnir eru kannski sáttari. Mér finnst hins vegar að hugarfarið sé að breytast hjá íslendingum. Vegna þess að Íslendingar eru farnir að átta sig á því að það þarf að viðhalda stöðunum og það kostar. Einhvers staðar að þurfa peningarnir að koma,“ segir Sigríður. Aðspurð segir hún tekjurnar hafa verið breytilegar eftir árum en að síðastliðna tólf mánuði hafi um hundrað þúsund bílar lagt í Reykjadal sem skilaði bænum í kringum 40 milljónum króna. Enginn hagnaður sé þó fólginn í því fyrir bæjarstjórnina og öll upphæðin fer í þjónustu og viðhald. Bæði á stígum á svæðinu og í salrenisaðstöðu, upplýsingagjöf og fleira. Hvaða ramma þurfti bærinn að fara eftir við að koma upp gjaldtöku? „Það er í raun bara það sem segir í lögum. til þess að fá að vera með svona gjaldtöku þarf upphæðin að miðast við það að hún sé til þess að halda út þessari grunnþjónustu. Það er nákvæmlega það sem er að gerast hér,“ segir Sigríður.
Ferðalög Ferðamennska á Íslandi Bílastæði Sveitarstjórnarmál Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Mest lesið Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Erlent Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Innlent Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Innlent Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Innlent Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Erlent Tala látinna komin yfir þúsund Erlent Blöskrar biðlaunin: „Hvernig segi ég mig úr þessu drasli?“ Innlent Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Innlent Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík Innlent Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Innlent Fleiri fréttir Blöskrar biðlaunin: „Hvernig segi ég mig úr þessu drasli?“ Grænlandsheimsókn Vance og tíu tíma langir tónleikar Mengun úr jarðvegi orsakaði skrýtið bragð af neysluvatni Bein útsending: Deildarmyrkvi á sólu Unglingur hrækti á lögreglumann Ekki náð að góma þjófa í dulargervi Vildu hætta Ameríkuflugi en keyptu svo 757-þotuna Fullveldi Íslands háð því að alþjóðalög séu virt Karlar eiga mjög erfitt með að viðurkenna risvandamál Nýtt hverfi innblásið af gömlu Reykjavík RÚV leiðréttir umfjöllun um mál Ásthildar Lóu Eldur í gömlu sundhöllinni í Keflavík Mannskæður jarðskjálfti og vasaþjófar í dulargervi Borgarfulltrúi sagður hafa sýnt ógnandi hegðun á íbúafundi Jagúar, skrautleg ferð, Baltasar Kormákur og fullt af „ís“ Eins leitað eftir slagsmál Greiða atkvæði um verkfall á Grundartanga Kæra skógrækt við Húsavík vegna rasks á varplendi fugla Lokaæfing fyrir almyrkva Vilja að bæjarstjóri lækki laun sín jafn mikið og bæjarfulltrúar Döpur vegna „hetjunnar“ Ástu og „ómaklegrar aðfarar“ RÚV Saka lögregluna um að rægja Kínverja Verður aflífaður eftir allt saman Harðir skjálftar í Asíu og Play til Möltu Lögreglustjóri mun stýra Mannréttindastofnun Vara við þjófum sem dulbúa sig sem ferðamenn Stuðningur við símabann í grunnskólum eykst og mælist 62 prósent Skoða hvort hægt sé að flýta uppbyggingu í Úlfarsárdal Bein útsending: Borgarstjóri ræðir húsnæðisuppbyggingu í Reykjavík Erlendir vasaþjófar herja á Þingvelli og fleiri ferðamannastaði Sjá meira