Pólitísk loforð Gísli Rafn Ólafsson skrifar 20. nóvember 2024 10:01 Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi.. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gísli Rafn Ólafsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Píratar Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Skoðun Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Sjá meira
Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi..
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun