Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Sigvaldi Einarsson skrifar 11. desember 2024 11:00 Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Stafræn þróun Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Sjá meira
Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun