„Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja,“ fullyrti Meistari Kjarval Árni Sigurðsson skrifar 27. janúar 2025 19:01 „Hvar sem þú ferð, þar ertu“ er staðhæfing sem kann að hljóma næstum spaugilega í einfaldleika sínum, en geymir þó dýpri sannleika. Sama hversu mikið við reynum að breyta ytri aðstæðum okkar, þá endurspegla þær alltaf innri heim okkar—hugsanir, tilfinningar, ótta og óöryggi. Við verðum fyrst að breyta innri, andlegum veruleika okkar sem mótar síðan ytri aðstæður okkar. Sönn breyting byrjar innan frá. Með því að endurmóta hugarfar okkar, vonir og væntingar með ræktun uppbyggilegs lífsviðhorfs, umbreytum við ekki aðeins okkur sjálfum heldur bætum einnig raunverulegar aðstæður í umhverfi okkar sem er tvöfaldur sigur: Líf okkar batnar bæði að innan og utan. Kjarninn í persónuþróun og sjálfsþroska Þessi hugsun leiðir okkur að kjarnanum í persónuþróun og sjálfsþroska. Oft leitum við hamingjunnar í ytri aðstæðum; nýjum störfum, öðrum samböndum eða auknum efnislegum gæðum. En ef innri heimur okkar breytist ekki, fellur allt aftur í sama farið fyrr eða seinna. Innri þroski felur í sér að horfast í augu við eigin hugsanir og tilfinningar, taka ábyrgð á þeim og leitast við að skilja uppruna þeirra. Að verða fullorðinn felur í sér að taka fulla ábyrgð á því hver við erum, hvernig okkur líður og hvar við erum stödd á lífsgöngunni. Það er kjarni málsins. Þetta getur verið krefjandi ferli sem krefst sjálfsskoðunar og oft stuðnings frá öðrum en hefst með þeirri áhrifaríku ákvörðun að axla fulla ábyrgð á eigin lífi. Áhrif jákvæðs hugarfars Ákvörðun um að axla sjálfsábyrgð er forsendan fyrir aukinni útsjónarsemi, seiglu og sigurgleði. Þetta hefur ekki aðeins áhrif á hvernig við lítum á okkur sjálf, heldur einnig hvernig við bregðumst við umheiminum. Þegar við erum í jafnvægi innra með okkur getum við tekist á við áskoranir og tækifæri daglegs lífs af meiri ró og yfirvegun. Rannsóknir í sálfræði styðja þessa nálgun. Jákvætt hugarfar hefur verið tengt bættri andlegri og líkamlegri heilsu. Með því að rækta jákvæðar tilfinningar eins og þakklæti, samkennd og fyrirgefningu getum við bætt lífsgæði okkar verulega. Stundum er sagt að hatur sé eins og að drekka eitur í þeirri von að óvinur manns geispi golunni. Fyrirgefning er líknin við því. Hún hefur allt að segja fyrir þann sem fyrirgefur og hefur í sjálfu sér ekkert að gera með það sem fyrirgefið er. Þeim sem fyrirgefið er þarf ekki einu sinni að vera kunnugt um það. Fyrirgefningin er í eðli sínu fullkomlega eigingjörn athöfn, því hún sker á tengslin við fortíðina, sem getur verið þungur baggi fyrir marga, og veitir lækningu með því að færa athyglina yfir á möguleika framtíðar. Vonin endurfæðist. Betri tengsl við aðra Auk þess hefur innri breyting á borð við þessa jákvæð áhrif á sambönd okkar við aðra. Þegar við erum sátt við okkur sjálf getum við verið betri vinnufélagar, vinir, foreldrar og fjölskyldumeðlimir. Við getum hlustað af einlægni, sýnt meiri skilning og veitt styrk og stuðning, sem leiðir til dýpri tengsla. Það er mikilvægt að muna að þessi vegferð er einstaklingsbundin og tekur tíma. Aðstæður hvers og eins eru mismunandi. Þar er engin algild mælistika til að fara eftir né nokkrar skyndilausnir eða kraftaverkalyf. Vegferðin er stöðug vinna sem felur í sér að vera meðvitaður um eigið sjálf og taka meðvitaðar ákvarðanir um að vaxa og þroskast. Flestum okkar reynist þetta ærið verkefni út lífið, sem gerir það svo áhugavert, því það hefur svo augljós jákvæð og bein áhrif á velferð okkar. Að takast á við áskoranir lífsins Lífið mun alltaf færa okkur óvæntar áskoranir, en með því að standa traustum fótum á sterkum innri andlegum grunni getum við tekist á við þær með jákvæðu, skapandi og uppbyggilegu hugarfari. Þannig höfum við áhrif á okkar eigið líf og hvetjum aðra til að gera hið sama með því að vera þeim raunsönn fyrirmynd. Með því að búast við því besta frá öðrum sköpum við uppbyggilegar væntingar fyrir þá til að standa undir. Til að byrja þessa vegferð er skynsamlegt að setja sér persónuleg markmið, stunda íhugun og jafnvel skrifa niður hugsanir sínar. Eitt fyrsta verkefnið gæti verið að skrifa niður lista yfir það sem maður er þakklátur fyrir, stórt sem smátt. Smá skref geta haft mikil áhrif til lengri tíma litið. Gott skref er að skilgreina grunngildi sín eða kjörgildi og byggja markmið og stefnu á þeirri lífssýn. Það er ekki bara verkefni fyrir atvinnulífið heldur líka okkur sjálf. Þetta undirstrikar orð Kjarvals: „Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja.“ Eina vissan er óvissan Í heimi sem er síbreytilegur og oft óútreiknanlegur er það innri styrkur okkar og mótuð sjálfsvitund sem veitir okkur stöðugleika. Með því að einblína á innri þróun getum við haft jákvæð áhrif á ytri heim okkar og þannig skapað betra líf fyrir okkur sjálf og aðra. Fyrst hið innra, svo hið ytra—þessi nálgun er lykillinn að langvarandi vellíðan og velgengni. Þegar við ræktum innra líf okkar af alúð og einlægni speglast það í öllu sem við gerum og þeim tengslum sem við myndum. Það er ferðalag sem er þess virði að hefja, fyrir tvöfaldan sigur í lífinu - bæði að innan og utan. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 37 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Sigurðsson Geðheilbrigði Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Er útlegð á innleið? Reyn Alpha Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leiðsögundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Skólarnir lokaðir - myglan vinnur Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Sjá meira
„Hvar sem þú ferð, þar ertu“ er staðhæfing sem kann að hljóma næstum spaugilega í einfaldleika sínum, en geymir þó dýpri sannleika. Sama hversu mikið við reynum að breyta ytri aðstæðum okkar, þá endurspegla þær alltaf innri heim okkar—hugsanir, tilfinningar, ótta og óöryggi. Við verðum fyrst að breyta innri, andlegum veruleika okkar sem mótar síðan ytri aðstæður okkar. Sönn breyting byrjar innan frá. Með því að endurmóta hugarfar okkar, vonir og væntingar með ræktun uppbyggilegs lífsviðhorfs, umbreytum við ekki aðeins okkur sjálfum heldur bætum einnig raunverulegar aðstæður í umhverfi okkar sem er tvöfaldur sigur: Líf okkar batnar bæði að innan og utan. Kjarninn í persónuþróun og sjálfsþroska Þessi hugsun leiðir okkur að kjarnanum í persónuþróun og sjálfsþroska. Oft leitum við hamingjunnar í ytri aðstæðum; nýjum störfum, öðrum samböndum eða auknum efnislegum gæðum. En ef innri heimur okkar breytist ekki, fellur allt aftur í sama farið fyrr eða seinna. Innri þroski felur í sér að horfast í augu við eigin hugsanir og tilfinningar, taka ábyrgð á þeim og leitast við að skilja uppruna þeirra. Að verða fullorðinn felur í sér að taka fulla ábyrgð á því hver við erum, hvernig okkur líður og hvar við erum stödd á lífsgöngunni. Það er kjarni málsins. Þetta getur verið krefjandi ferli sem krefst sjálfsskoðunar og oft stuðnings frá öðrum en hefst með þeirri áhrifaríku ákvörðun að axla fulla ábyrgð á eigin lífi. Áhrif jákvæðs hugarfars Ákvörðun um að axla sjálfsábyrgð er forsendan fyrir aukinni útsjónarsemi, seiglu og sigurgleði. Þetta hefur ekki aðeins áhrif á hvernig við lítum á okkur sjálf, heldur einnig hvernig við bregðumst við umheiminum. Þegar við erum í jafnvægi innra með okkur getum við tekist á við áskoranir og tækifæri daglegs lífs af meiri ró og yfirvegun. Rannsóknir í sálfræði styðja þessa nálgun. Jákvætt hugarfar hefur verið tengt bættri andlegri og líkamlegri heilsu. Með því að rækta jákvæðar tilfinningar eins og þakklæti, samkennd og fyrirgefningu getum við bætt lífsgæði okkar verulega. Stundum er sagt að hatur sé eins og að drekka eitur í þeirri von að óvinur manns geispi golunni. Fyrirgefning er líknin við því. Hún hefur allt að segja fyrir þann sem fyrirgefur og hefur í sjálfu sér ekkert að gera með það sem fyrirgefið er. Þeim sem fyrirgefið er þarf ekki einu sinni að vera kunnugt um það. Fyrirgefningin er í eðli sínu fullkomlega eigingjörn athöfn, því hún sker á tengslin við fortíðina, sem getur verið þungur baggi fyrir marga, og veitir lækningu með því að færa athyglina yfir á möguleika framtíðar. Vonin endurfæðist. Betri tengsl við aðra Auk þess hefur innri breyting á borð við þessa jákvæð áhrif á sambönd okkar við aðra. Þegar við erum sátt við okkur sjálf getum við verið betri vinnufélagar, vinir, foreldrar og fjölskyldumeðlimir. Við getum hlustað af einlægni, sýnt meiri skilning og veitt styrk og stuðning, sem leiðir til dýpri tengsla. Það er mikilvægt að muna að þessi vegferð er einstaklingsbundin og tekur tíma. Aðstæður hvers og eins eru mismunandi. Þar er engin algild mælistika til að fara eftir né nokkrar skyndilausnir eða kraftaverkalyf. Vegferðin er stöðug vinna sem felur í sér að vera meðvitaður um eigið sjálf og taka meðvitaðar ákvarðanir um að vaxa og þroskast. Flestum okkar reynist þetta ærið verkefni út lífið, sem gerir það svo áhugavert, því það hefur svo augljós jákvæð og bein áhrif á velferð okkar. Að takast á við áskoranir lífsins Lífið mun alltaf færa okkur óvæntar áskoranir, en með því að standa traustum fótum á sterkum innri andlegum grunni getum við tekist á við þær með jákvæðu, skapandi og uppbyggilegu hugarfari. Þannig höfum við áhrif á okkar eigið líf og hvetjum aðra til að gera hið sama með því að vera þeim raunsönn fyrirmynd. Með því að búast við því besta frá öðrum sköpum við uppbyggilegar væntingar fyrir þá til að standa undir. Til að byrja þessa vegferð er skynsamlegt að setja sér persónuleg markmið, stunda íhugun og jafnvel skrifa niður hugsanir sínar. Eitt fyrsta verkefnið gæti verið að skrifa niður lista yfir það sem maður er þakklátur fyrir, stórt sem smátt. Smá skref geta haft mikil áhrif til lengri tíma litið. Gott skref er að skilgreina grunngildi sín eða kjörgildi og byggja markmið og stefnu á þeirri lífssýn. Það er ekki bara verkefni fyrir atvinnulífið heldur líka okkur sjálf. Þetta undirstrikar orð Kjarvals: „Það er heilmikið fyrirtæki að vera manneskja.“ Eina vissan er óvissan Í heimi sem er síbreytilegur og oft óútreiknanlegur er það innri styrkur okkar og mótuð sjálfsvitund sem veitir okkur stöðugleika. Með því að einblína á innri þróun getum við haft jákvæð áhrif á ytri heim okkar og þannig skapað betra líf fyrir okkur sjálf og aðra. Fyrst hið innra, svo hið ytra—þessi nálgun er lykillinn að langvarandi vellíðan og velgengni. Þegar við ræktum innra líf okkar af alúð og einlægni speglast það í öllu sem við gerum og þeim tengslum sem við myndum. Það er ferðalag sem er þess virði að hefja, fyrir tvöfaldan sigur í lífinu - bæði að innan og utan. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 37 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds.
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Börn á flótta – nýtt líf, nýtt tungumál og nýtt tækifæri í íslenskum grunnskólum Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun