Mamma, ég þarf að gubba! 26. júlí 2004 00:01 Bílveiki getur verið hið versta mál og komið í veg fyrir að fólk njóti annars skemmtilegra ferðalaga. Bílveikin er skilgreind sem ein tegund af ferðaveiki sem fólk getur fundið fyrir þegar það ferðast í bíl, flugvél, skipi, lest eða fer í tívolítæki. Ástæðan fyrir veikinni er sú að heilanum berast misvísandi boð frá hinum ýmsu skynfærum líkamans um stöðu hans og afleiðingin er vanlíðan. Það er sem betur fer af sem áður var að foreldrar taki upp tóbakið sitt um leið og búið er að pakka farangri og börnum í bílinn. og kveiki sér í digrum vindlum og sígarettum. Langþráð sumarfrí fjölskyldunnar gat hæglega snúist upp í andhverfu sína strax í Ártúnsbrekkunni þar sem malarvegurinn tók við og óþéttur bíllinn varð fljótlega fullur af ryki í viðbót við reykinn. Svo botnaði enginn í því að börnin gubbuðu látlaust. En fólk vissi ekki betur. Og bílveiki getur sannarlega gert vart við sig þó enginn sé reykurinn eða rykið og er þekkt í læknisfræðinni. "Bílveiki og sjóveiki eru náskyld fyrirbæri og má reikna með að fólk sem hefur tilhneigingu til að verða sjóveikt verði líka bílveikt," segir Haraldur Dungal heimilislæknir. "Bílveiki lýsir sér með óróa, höfuðverk og ógleði og uppköstum. Venjulega er ástæðan hreyfing bílsins þannig að það má því reikna með að jafnvægisskyn fólks sem verður bílveikt sé viðkvæmt fyrir hreyfingu, svipað og á sjó. Skást er auðvitað að reyna að fyrirbyggja þetta með því að taka sjóveikitöflur og forðast að borða þungan og brasaðan mat fyrir ferðina." Haraldur segir fólk ekki leita mikið til lækna vegna bílveiki. "Fólk leitar meira beint í apótekið og fær þar lyf við óþægindunum." Í flugvél eða skipi er best að vera eins nálægt miðju rýmis og mögulegt er því þar er hreyfingin minnst. Í bíl er best að hafa augun á sjóndeildarhringnum en ekki einblína á hluti sem þeysa fram hjá. Það gæti hjálpað að sitja í framsætinu. Betra er að snúa fram en aftur ef ferðast er í bíl, skipi eða lest. Lestur ber að forðast meðan á ferðinni stendur. Best er að borða lítið í einu og sneiða hjá brösuðum mat fyrir ferð og meðan á henni stendur. Ekki neyta áfengis og/eða annarra lyfja rétt fyrir ferðalagið eða meðan á því stendur. Rannsóknir hafa sýnt að engifer getur dregið úr áhrifum ferðaveiki. Taktu engifertöflur eða tyggðu ferska engiferrót eða engifersælgæti. Piparmynta og te eru einnig gömul húsráð við ferðaveiki. Annar möguleiki er að taka andhistamínlyf sem mörg fást án lyfseðils. Oft þarf að taka slík lyf um klukkutíma fyrir brottför og geta þau valdið sljóleika. Slík lyf duga vel fyrir styttri ferðir. Lyf gegn ógleði koma einnig til greina, þar á meðal eru skópólamínplástrar. Sum þessara lyfja fást án lyfseðils. Plástrarnir eru settir bak við eyrað og geta dugað í allt að þrjá daga. Helstu aukaverkanir eru sljóleiki og munnþurrkur. Sé ferðaveikin það alvarleg að ofantalin ráð hjálpa ekki, skaltu ræða við heimilislækni þinn um málið. edda@frettabladid.is Heilsa Mest lesið Dró Antonio grunlausan með sér í Gamla bíó Lífið Svanhildur selur 500 fermetra höll í Akrahverfinu Lífið Forsetagæinn hyggst hlaupa sitt lengsta hlaup til þessa Lífið Fundu ástina á ný eftir skilnað Lífið Fimm ákærðir í tengslum við andlát Perry Lífið Sunneva og Tanja ræða lýtaaðgerðirnar sínar Lífið Hjólakeppnin Grefillinn nýtur sífellt meiri vinsælda Lífið samstarf Borgaði tvöfalt meira fyrir miklu minna Lífið Sóldís Vala er Ungfrú Ísland Lífið Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Menning Fleiri fréttir Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Allt á fullri ferð á Húsavík um helgina Guðrún Jóhanna nýr skólastjóri Söngskólans Umræða um feðraveldi og karlrembu skekur djassbransann Útlit fyrir bíólausa Akureyri Komið að endalokum eftir 25 ár Kanónur með listræna þrennu á Flateyri „Leiðin verður að vera óviss svo vel sé“ „Ég lofa miklu blóði“ Gera grín að bransanum með „virtustu verðlaunum heims“ Fjöldamet á stærstu listasýningu í sögu Hornafjarðar Sjá meira
Bílveiki getur verið hið versta mál og komið í veg fyrir að fólk njóti annars skemmtilegra ferðalaga. Bílveikin er skilgreind sem ein tegund af ferðaveiki sem fólk getur fundið fyrir þegar það ferðast í bíl, flugvél, skipi, lest eða fer í tívolítæki. Ástæðan fyrir veikinni er sú að heilanum berast misvísandi boð frá hinum ýmsu skynfærum líkamans um stöðu hans og afleiðingin er vanlíðan. Það er sem betur fer af sem áður var að foreldrar taki upp tóbakið sitt um leið og búið er að pakka farangri og börnum í bílinn. og kveiki sér í digrum vindlum og sígarettum. Langþráð sumarfrí fjölskyldunnar gat hæglega snúist upp í andhverfu sína strax í Ártúnsbrekkunni þar sem malarvegurinn tók við og óþéttur bíllinn varð fljótlega fullur af ryki í viðbót við reykinn. Svo botnaði enginn í því að börnin gubbuðu látlaust. En fólk vissi ekki betur. Og bílveiki getur sannarlega gert vart við sig þó enginn sé reykurinn eða rykið og er þekkt í læknisfræðinni. "Bílveiki og sjóveiki eru náskyld fyrirbæri og má reikna með að fólk sem hefur tilhneigingu til að verða sjóveikt verði líka bílveikt," segir Haraldur Dungal heimilislæknir. "Bílveiki lýsir sér með óróa, höfuðverk og ógleði og uppköstum. Venjulega er ástæðan hreyfing bílsins þannig að það má því reikna með að jafnvægisskyn fólks sem verður bílveikt sé viðkvæmt fyrir hreyfingu, svipað og á sjó. Skást er auðvitað að reyna að fyrirbyggja þetta með því að taka sjóveikitöflur og forðast að borða þungan og brasaðan mat fyrir ferðina." Haraldur segir fólk ekki leita mikið til lækna vegna bílveiki. "Fólk leitar meira beint í apótekið og fær þar lyf við óþægindunum." Í flugvél eða skipi er best að vera eins nálægt miðju rýmis og mögulegt er því þar er hreyfingin minnst. Í bíl er best að hafa augun á sjóndeildarhringnum en ekki einblína á hluti sem þeysa fram hjá. Það gæti hjálpað að sitja í framsætinu. Betra er að snúa fram en aftur ef ferðast er í bíl, skipi eða lest. Lestur ber að forðast meðan á ferðinni stendur. Best er að borða lítið í einu og sneiða hjá brösuðum mat fyrir ferð og meðan á henni stendur. Ekki neyta áfengis og/eða annarra lyfja rétt fyrir ferðalagið eða meðan á því stendur. Rannsóknir hafa sýnt að engifer getur dregið úr áhrifum ferðaveiki. Taktu engifertöflur eða tyggðu ferska engiferrót eða engifersælgæti. Piparmynta og te eru einnig gömul húsráð við ferðaveiki. Annar möguleiki er að taka andhistamínlyf sem mörg fást án lyfseðils. Oft þarf að taka slík lyf um klukkutíma fyrir brottför og geta þau valdið sljóleika. Slík lyf duga vel fyrir styttri ferðir. Lyf gegn ógleði koma einnig til greina, þar á meðal eru skópólamínplástrar. Sum þessara lyfja fást án lyfseðils. Plástrarnir eru settir bak við eyrað og geta dugað í allt að þrjá daga. Helstu aukaverkanir eru sljóleiki og munnþurrkur. Sé ferðaveikin það alvarleg að ofantalin ráð hjálpa ekki, skaltu ræða við heimilislækni þinn um málið. edda@frettabladid.is
Heilsa Mest lesið Dró Antonio grunlausan með sér í Gamla bíó Lífið Svanhildur selur 500 fermetra höll í Akrahverfinu Lífið Forsetagæinn hyggst hlaupa sitt lengsta hlaup til þessa Lífið Fundu ástina á ný eftir skilnað Lífið Fimm ákærðir í tengslum við andlát Perry Lífið Sunneva og Tanja ræða lýtaaðgerðirnar sínar Lífið Hjólakeppnin Grefillinn nýtur sífellt meiri vinsælda Lífið samstarf Borgaði tvöfalt meira fyrir miklu minna Lífið Sóldís Vala er Ungfrú Ísland Lífið Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Menning Fleiri fréttir Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Allt á fullri ferð á Húsavík um helgina Guðrún Jóhanna nýr skólastjóri Söngskólans Umræða um feðraveldi og karlrembu skekur djassbransann Útlit fyrir bíólausa Akureyri Komið að endalokum eftir 25 ár Kanónur með listræna þrennu á Flateyri „Leiðin verður að vera óviss svo vel sé“ „Ég lofa miklu blóði“ Gera grín að bransanum með „virtustu verðlaunum heims“ Fjöldamet á stærstu listasýningu í sögu Hornafjarðar Sjá meira