Allir gerðu miklu meira en þeir gátu 15. janúar 2005 00:01 Sigríður Hrönn leiðsegir blaðamanni og ljósmyndara um gömlu byggðina í Súðavík og sýnir hvar áður stóðu hús sem ýmist lentu undir flóðinu eða voru flutt í nýju byggðina. Hún þekkir svæðið vel enda hefur hún búið í Súðavík bróðurpart ævinnar. Snjóflóðin og það sem þeim fylgdi reyndu mjög á hana en hún hugsar ekki mikið um atburðina. Ekki lengur. "Ég get ekki sagt að ég hugsi oft um þetta. En þetta er alltaf í undirmeðvitundinni. Mér og fleirum hefur tekist að vinna úr þessum málum en öðruvísi kemst fólk ekki í gegnum lífið. Við þurfum að taka því sem að höndum ber og vinna úr því. Sama hver áföllin eru." Og vitaskuld man hún glögglega hversu mikið hörmungarnar reyndu á hana. "Þetta tók mjög mikið á mig. Ég hef aldrei, hvorki fyrr né síðar, þurft að vaka í tvo eða þrjá sólarhringa og vera með allt á útopnu. Og þetta tók ekki bara á mig, allir gerðu miklu meira en þeir gátu. Þannig var ástandið." Sigríður Hrönn rifjar upp hvernig aðstæður voru í þorpinu þegar flóðið féll. Veðrið var vitlaust, vegir tepptir og sjóleiðin torsótt. "Hér var björgunarsveit skipuð heimamönnum. Svo var bara sveitarfélagið. Það var ekki Rauðakrossdeild, við vorum ekki með lækni og ekki hjúkrunarfræðing. Þannig var staðan hjá okkur. Við notuðum bara það sem við höfðum og fengum síðan aðstoð með skipi rétt fyrir tíu um morguninn. Heimamenn voru uppgefnir. Þeir höfðu verið úti í kolvitlausu veðri og það þurfti að skipta og koma skipulagi á hlutina. Allir höfðu verið á útopnu." Unnið samkvæmt hættumati Þegar atburðir á borð við Súðavíkursnjóflóðin eiga sér stað skoða menn auðvitað hvort rétt var að málum staðið. Spurningar um frekari rýmingu húsa og janfvel hvort þegar hefði átt að vera búið að færa byggðina undan hlíðinni skutu upp kollinum. Sigríður Hrönn segir að enginn hafi haft hugmyndaflug til að ráðast í slíkar framkvæmdir þó öllum hafi fundist það sjálfsagt eftir að flóðin féllu. "Unnið var eftir gildandi hættumati, sem var fárra missera gamalt. Ég held að engum hafi dottið í hug að það þyrfti að rýma þar sem flóðið féll, hvað þá að flytja byggðina. En síðan eru komnar allt aðrar upplýsingar. Menn nota tölvuforrit til útreikninga og forsendur hafa gjörbreyst, ekki bara hér heldur um allt land. Þar sem eru fjallshlíðar og snjór, þar getur allt gerst." Sigríður Hrönn bendir á að margt hafi lærst á þeim tíu árum sem liðin eru og þannig sé það alltaf. "Við lærum í lífinu." Hún minnist líka aðstoðarinnar sem Súðvíkingar nutu í kjölfar hamfaranna. "Við fundum einstaklega vel fyrir hlýhug samfélagsins og þetta hefði aldrei gengið öðruvísi. Við fengum hjálp frá ríkinu, almenningi, félagasamtökum, frá útlöndum, heilbrigðisstéttinni, bara alls staðar. Þessi aðstoð var ómetanleg." Sálræna aðstoðin skipti sköpum Sigríði Hrönn finnst sem Súðvíkingum hafi flestum tekist að vinna sig út úr sorginni sem skall svo harkalega á þessu litla samfélagi fyrir áratug. "Ég held að fólk hafi tekið á öllu sem hefur komið upp á og unnið úr því. Þetta hefur gengið skref fyrir skref, ekki með stórum stökkum. Fólk hefur haldið áfram að lifa og tekið því sem að höndum hefur borið af æðruleysi. Samheldnin er mikil og fólk hefur stutt hvert annað." Níu mánuðum eftir snjóflóðin í Súðavík féll gríðarlegt snjóflóð á Flateyri og hreif með sér tuttugu mannslíf. Sárar minningar Súðvíkinganna helltust yfir. "Þá áttu margir Súðvíkingar erfitt. Snjóflóðið hér rifjaðist upp og allt var þetta svo ofarlega í hugsuninni. En fólk hefur lent í áföllum hér í gegnum tíðina. Hér fórust skip og menn misstu sína nánustu. Þá var ekki þessi sálræna aðstoð sem fólk fékk 1995. Við sjáum það líka í kjölfar flóðanna í Asíu að sérfræðingar segja að fólk eigi að sýna tilfinningar til að geta unnið úr sínum málum. Fyrir 20 til 30 árum átti fólk að harka af sér. Þetta er allt svo gjörbreytt. Ég held að þessi aðstoð hafi gert það að verkum að fólk hefur getað unnið úr þessu, orðið eðlilegar manneskjur aftur og lifað eðlilegu lífi." Fréttir Innlent Snjóflóðin í Súðavík Veður Mest lesið Linda Dröfn á lista BBC um 100 áhrifamestu konur heims Innlent Umboðsmaður Alþingis óskar svara frá Útlendingastofnun Innlent Mega ekki lengur leggja stund á hjúkrunar- og ljósmóðurfræði Erlent Stígarnir fá falleinkunn hjá hjólafólki Innlent Vaktin: Myndun nýrrar ríkisstjórnar Innlent Fagna þotunni sem markar tímamót í sögu Icelandair Innlent Niðurbrotin eftir synjun og segir afkomuótta blasa við næstu mánuði Innlent Leggja drög að ákæru á hendur forsetanum Erlent Afturkalla átta friðlýsingar Innlent Lítill arfur á barnsaldri dró dilk á eftir sér Innlent Fleiri fréttir Linda Dröfn á lista BBC um 100 áhrifamestu konur heims Umboðsmaður Alþingis óskar svara frá Útlendingastofnun Rifrildi, innbrot og eftirför Fjárhagsáætlun samþykkt eftir ellefu tíma umræður Fagna þotunni sem markar tímamót í sögu Icelandair Stígarnir fá falleinkunn hjá hjólafólki Gátu loksins mætt aftur í skólann sinn á Selfossi „Menn ætla sér alla leið með þetta“ Skæð fuglaflensa fannst í kalkúnum í Ölfusi Afturkalla átta friðlýsingar Niðurbrotin eftir synjun og segir afkomuótta blasa við næstu mánuði Valkyrjustjórn, afkomukvíði og jóladans í beinni Lítill arfur á barnsaldri dró dilk á eftir sér Hitasveifla upp á 23 gráður á innan við sólarhring Vilja selja öll bílastæðahús borgarinnar Ráðuneytum fækkað og ljóst hvar stóru verkefnin liggja Bæjarstjóraskipti á áætlun í Hafnarfirði Gleðitár á hvarmi Fúsa við verðlaunaafhendingu Jón Ingi dæmdur í sex ára fangelsi í Sólheimajökulsmálinu Hámarksbið eftir barnabótum verður fjórir mánuðir Virðist útiloka samstarf með Samfylkingu Blandar sér í baráttuna um rektorinn Ragnar Þór hættur hjá VR og Halla tekin við „Fullkomlega galin“ fjárhagsleg ákvörðun að vera rithöfundur á Íslandi Fréttin öll Sigríður Júlía verður bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar „Ég er bara bjartsýnn“ Kristrún fær umboðið og boðar Ingu og Þorgerði á sinn fund Verði að virða það sem þjóðin vilji Umsóknir enn til meðferðar „á faglegum grunni“ Sjá meira
Sigríður Hrönn leiðsegir blaðamanni og ljósmyndara um gömlu byggðina í Súðavík og sýnir hvar áður stóðu hús sem ýmist lentu undir flóðinu eða voru flutt í nýju byggðina. Hún þekkir svæðið vel enda hefur hún búið í Súðavík bróðurpart ævinnar. Snjóflóðin og það sem þeim fylgdi reyndu mjög á hana en hún hugsar ekki mikið um atburðina. Ekki lengur. "Ég get ekki sagt að ég hugsi oft um þetta. En þetta er alltaf í undirmeðvitundinni. Mér og fleirum hefur tekist að vinna úr þessum málum en öðruvísi kemst fólk ekki í gegnum lífið. Við þurfum að taka því sem að höndum ber og vinna úr því. Sama hver áföllin eru." Og vitaskuld man hún glögglega hversu mikið hörmungarnar reyndu á hana. "Þetta tók mjög mikið á mig. Ég hef aldrei, hvorki fyrr né síðar, þurft að vaka í tvo eða þrjá sólarhringa og vera með allt á útopnu. Og þetta tók ekki bara á mig, allir gerðu miklu meira en þeir gátu. Þannig var ástandið." Sigríður Hrönn rifjar upp hvernig aðstæður voru í þorpinu þegar flóðið féll. Veðrið var vitlaust, vegir tepptir og sjóleiðin torsótt. "Hér var björgunarsveit skipuð heimamönnum. Svo var bara sveitarfélagið. Það var ekki Rauðakrossdeild, við vorum ekki með lækni og ekki hjúkrunarfræðing. Þannig var staðan hjá okkur. Við notuðum bara það sem við höfðum og fengum síðan aðstoð með skipi rétt fyrir tíu um morguninn. Heimamenn voru uppgefnir. Þeir höfðu verið úti í kolvitlausu veðri og það þurfti að skipta og koma skipulagi á hlutina. Allir höfðu verið á útopnu." Unnið samkvæmt hættumati Þegar atburðir á borð við Súðavíkursnjóflóðin eiga sér stað skoða menn auðvitað hvort rétt var að málum staðið. Spurningar um frekari rýmingu húsa og janfvel hvort þegar hefði átt að vera búið að færa byggðina undan hlíðinni skutu upp kollinum. Sigríður Hrönn segir að enginn hafi haft hugmyndaflug til að ráðast í slíkar framkvæmdir þó öllum hafi fundist það sjálfsagt eftir að flóðin féllu. "Unnið var eftir gildandi hættumati, sem var fárra missera gamalt. Ég held að engum hafi dottið í hug að það þyrfti að rýma þar sem flóðið féll, hvað þá að flytja byggðina. En síðan eru komnar allt aðrar upplýsingar. Menn nota tölvuforrit til útreikninga og forsendur hafa gjörbreyst, ekki bara hér heldur um allt land. Þar sem eru fjallshlíðar og snjór, þar getur allt gerst." Sigríður Hrönn bendir á að margt hafi lærst á þeim tíu árum sem liðin eru og þannig sé það alltaf. "Við lærum í lífinu." Hún minnist líka aðstoðarinnar sem Súðvíkingar nutu í kjölfar hamfaranna. "Við fundum einstaklega vel fyrir hlýhug samfélagsins og þetta hefði aldrei gengið öðruvísi. Við fengum hjálp frá ríkinu, almenningi, félagasamtökum, frá útlöndum, heilbrigðisstéttinni, bara alls staðar. Þessi aðstoð var ómetanleg." Sálræna aðstoðin skipti sköpum Sigríði Hrönn finnst sem Súðvíkingum hafi flestum tekist að vinna sig út úr sorginni sem skall svo harkalega á þessu litla samfélagi fyrir áratug. "Ég held að fólk hafi tekið á öllu sem hefur komið upp á og unnið úr því. Þetta hefur gengið skref fyrir skref, ekki með stórum stökkum. Fólk hefur haldið áfram að lifa og tekið því sem að höndum hefur borið af æðruleysi. Samheldnin er mikil og fólk hefur stutt hvert annað." Níu mánuðum eftir snjóflóðin í Súðavík féll gríðarlegt snjóflóð á Flateyri og hreif með sér tuttugu mannslíf. Sárar minningar Súðvíkinganna helltust yfir. "Þá áttu margir Súðvíkingar erfitt. Snjóflóðið hér rifjaðist upp og allt var þetta svo ofarlega í hugsuninni. En fólk hefur lent í áföllum hér í gegnum tíðina. Hér fórust skip og menn misstu sína nánustu. Þá var ekki þessi sálræna aðstoð sem fólk fékk 1995. Við sjáum það líka í kjölfar flóðanna í Asíu að sérfræðingar segja að fólk eigi að sýna tilfinningar til að geta unnið úr sínum málum. Fyrir 20 til 30 árum átti fólk að harka af sér. Þetta er allt svo gjörbreytt. Ég held að þessi aðstoð hafi gert það að verkum að fólk hefur getað unnið úr þessu, orðið eðlilegar manneskjur aftur og lifað eðlilegu lífi."
Fréttir Innlent Snjóflóðin í Súðavík Veður Mest lesið Linda Dröfn á lista BBC um 100 áhrifamestu konur heims Innlent Umboðsmaður Alþingis óskar svara frá Útlendingastofnun Innlent Mega ekki lengur leggja stund á hjúkrunar- og ljósmóðurfræði Erlent Stígarnir fá falleinkunn hjá hjólafólki Innlent Vaktin: Myndun nýrrar ríkisstjórnar Innlent Fagna þotunni sem markar tímamót í sögu Icelandair Innlent Niðurbrotin eftir synjun og segir afkomuótta blasa við næstu mánuði Innlent Leggja drög að ákæru á hendur forsetanum Erlent Afturkalla átta friðlýsingar Innlent Lítill arfur á barnsaldri dró dilk á eftir sér Innlent Fleiri fréttir Linda Dröfn á lista BBC um 100 áhrifamestu konur heims Umboðsmaður Alþingis óskar svara frá Útlendingastofnun Rifrildi, innbrot og eftirför Fjárhagsáætlun samþykkt eftir ellefu tíma umræður Fagna þotunni sem markar tímamót í sögu Icelandair Stígarnir fá falleinkunn hjá hjólafólki Gátu loksins mætt aftur í skólann sinn á Selfossi „Menn ætla sér alla leið með þetta“ Skæð fuglaflensa fannst í kalkúnum í Ölfusi Afturkalla átta friðlýsingar Niðurbrotin eftir synjun og segir afkomuótta blasa við næstu mánuði Valkyrjustjórn, afkomukvíði og jóladans í beinni Lítill arfur á barnsaldri dró dilk á eftir sér Hitasveifla upp á 23 gráður á innan við sólarhring Vilja selja öll bílastæðahús borgarinnar Ráðuneytum fækkað og ljóst hvar stóru verkefnin liggja Bæjarstjóraskipti á áætlun í Hafnarfirði Gleðitár á hvarmi Fúsa við verðlaunaafhendingu Jón Ingi dæmdur í sex ára fangelsi í Sólheimajökulsmálinu Hámarksbið eftir barnabótum verður fjórir mánuðir Virðist útiloka samstarf með Samfylkingu Blandar sér í baráttuna um rektorinn Ragnar Þór hættur hjá VR og Halla tekin við „Fullkomlega galin“ fjárhagsleg ákvörðun að vera rithöfundur á Íslandi Fréttin öll Sigríður Júlía verður bæjarstjóri Ísafjarðarbæjar „Ég er bara bjartsýnn“ Kristrún fær umboðið og boðar Ingu og Þorgerði á sinn fund Verði að virða það sem þjóðin vilji Umsóknir enn til meðferðar „á faglegum grunni“ Sjá meira