Seðlabankinn segir vandasama siglingu framundan Óli Kristján Ármannsson skrifar 5. maí 2006 07:45 Bankastjórn Seðlabankans, Jón Sigurðsson, Eiríkur Guðnason og Davíð Oddsson Seðlabankastjórar við upphaf kynningarfundar bankans á skýrslu um fjármálastöðugleikann. Bankinn er bjartsýnn á stöðugleika fjármálakerfisins. Fréttablaðið/GVA Seðlabanki Íslands sendi í gær frá sér skýrslu um fjármálastöðugleika hér. Davíð Oddsson Seðlabankastjóri segist vilja sjá meiri merki um að dragi úr útlánum viðskiptabankanna og að staða Íbúðalánasjóðs sé óviðunandi. Á heildina litið segir bankinn stöðuna þó góða. Þjóðhagslegt ójafnvægi hefur aukist frá því Seðlabanki Íslands gaf síðast út rit um fjármálastöðugleika fyrir ári síðan. Bankinn kynnti síðdegis í gær nýja úttekt á fjármálastöðunni þar sem yfirskrift aðfararorða hennar er Vandasöm sigling framundan. Í fyrra var niðurstaða greiningar bankans sú að fjármálakerfið væri í meginatriðum traust þrátt fyrir mikla siglingu og það þyrfti næstu árin að glíma við ójafnvægi. Sú niðurstaða er óbreytt þótt horfur séu nú í fyrsta sinn síðan í nóvember 2001 sagðar neikvæðar. En boðarnir framundan eru nú sýnilegri og meiri, sagði Davíð Oddsson formaður bankastjórnar Seðlabankans þegar hann kynnti skýrsluna. Davíð segir að frá því í fyrra hafi tvennt gerst, annars vegar hafi aukist ójafnvægi í þjóðarbúskapnum og hins vegar orðið umskipti í fjármögnun viðskiptabankanna. Þar koma meðal annars til neikvæð umræða um íslenska hagkerfið og fleiri hlutir. Þá geta sveiflur í gengi krónunnar í kjölfar mikils viðskiptahalla og verðlækkun eigna haft töluverð áhrif á skuldsett heimili og fyrirtæki, auk rekstrarskilyrða fjármálafyrirtækja. Gengislækkunin kom bæði fyrr og hraðar en vonast var til, segir Davíð en bætir við að til lengri tíma sé hún þó holl, enda hafi gengið verið orðið töluvert hærra en samrýmst hafi getað jafnvægi í þjóðarbúskapnum. Viðbrögð við breyttum aðstæðum eru þegar hafin og mikilvægt að þétt sé haldið um stjórnvölinn og gætt fyllstu varfærni, segir Davíð og áréttar að á umbrotatímum sé ávallt áhætta fyrir hendi, en hlutverk skýrslunnar sé að meta getu fjármálakerfisins til að mæta hugsanlegu áfalli. Hann segir breyttar aðstæður krefjast þess að bankarnir hægi á vextinum, enda bendi allt til að aðgengi þeirra að fjármagni og kjör verði ekki eins hagstæð og verið hafa. Bankarnir hafa sagt við okkur að þeir séu byrjaðir að draga úr útlánum en við sjáum það ekki með skýrum hætti enn, segir hann en áréttar um leið að Seðlabankinn treysti þó fyllilega orðum bankanna um að málið sé á réttri leið, en vari um leið við því að við þessar aðstæður sé viðbúið að útlánatap þeirra eigi eftir að aukast. En við vildum gjarnan sjá skýrari merki um að menn hefðu dregið úr lánum. Davíð segir að staða Íbúðalánasjóðs sé óviðunandi og brýnt að koma á boðuðum breytingum á rekstri hans. Hann segur skilning bankans vera þann að ný lög um sjóðinn eigi að liggja fyrir um næstu áramót. Og seinna má það ekki vera, bætir hann við, en tekur ekki afstöðu til þess hvaða rekstrarform skuli taka við. Meginatriðið er að ekki er hægt að vera með sérstakan sjóð með ríkisábyrgð í samkeppni við bankana. Sömuleiðis sagði Davíð Seðlabankann ekki hafa tekið til þess afstöðu hvort rétt væri að sameina Fjármálaeftirlitið bankanum, en benti á að báðar stofnanir væru tiltölulega litlar með tilliti til mannaforráða og að þróunin hefði víða frekar verið í þá átt að sameina slíkar stofnanir. Viðskipti Mest lesið Velgengni í New York: „Mér finnst ég ekkert hafa verið hér mjög lengi“ Atvinnulíf Magga í Pfaff: „Ég man meira að segja hvar fyrsti kossinn var“ Atvinnulíf Vona að Musk takmarki tolla Trumps Viðskipti erlent Búið að draga tennurnar úr jagúarnum Viðskipti innlent Fær nokkuð jákvæð viðbrögð þegar hann vandar sig í eldhúsinu Atvinnulíf ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Vilja þvinga Google til að selja Chrome Viðskipti erlent Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Búið að draga tennurnar úr jagúarnum First Water í hýbýli Ísfélagsins á Þorlákshöfn Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Sjá meira
Seðlabanki Íslands sendi í gær frá sér skýrslu um fjármálastöðugleika hér. Davíð Oddsson Seðlabankastjóri segist vilja sjá meiri merki um að dragi úr útlánum viðskiptabankanna og að staða Íbúðalánasjóðs sé óviðunandi. Á heildina litið segir bankinn stöðuna þó góða. Þjóðhagslegt ójafnvægi hefur aukist frá því Seðlabanki Íslands gaf síðast út rit um fjármálastöðugleika fyrir ári síðan. Bankinn kynnti síðdegis í gær nýja úttekt á fjármálastöðunni þar sem yfirskrift aðfararorða hennar er Vandasöm sigling framundan. Í fyrra var niðurstaða greiningar bankans sú að fjármálakerfið væri í meginatriðum traust þrátt fyrir mikla siglingu og það þyrfti næstu árin að glíma við ójafnvægi. Sú niðurstaða er óbreytt þótt horfur séu nú í fyrsta sinn síðan í nóvember 2001 sagðar neikvæðar. En boðarnir framundan eru nú sýnilegri og meiri, sagði Davíð Oddsson formaður bankastjórnar Seðlabankans þegar hann kynnti skýrsluna. Davíð segir að frá því í fyrra hafi tvennt gerst, annars vegar hafi aukist ójafnvægi í þjóðarbúskapnum og hins vegar orðið umskipti í fjármögnun viðskiptabankanna. Þar koma meðal annars til neikvæð umræða um íslenska hagkerfið og fleiri hlutir. Þá geta sveiflur í gengi krónunnar í kjölfar mikils viðskiptahalla og verðlækkun eigna haft töluverð áhrif á skuldsett heimili og fyrirtæki, auk rekstrarskilyrða fjármálafyrirtækja. Gengislækkunin kom bæði fyrr og hraðar en vonast var til, segir Davíð en bætir við að til lengri tíma sé hún þó holl, enda hafi gengið verið orðið töluvert hærra en samrýmst hafi getað jafnvægi í þjóðarbúskapnum. Viðbrögð við breyttum aðstæðum eru þegar hafin og mikilvægt að þétt sé haldið um stjórnvölinn og gætt fyllstu varfærni, segir Davíð og áréttar að á umbrotatímum sé ávallt áhætta fyrir hendi, en hlutverk skýrslunnar sé að meta getu fjármálakerfisins til að mæta hugsanlegu áfalli. Hann segir breyttar aðstæður krefjast þess að bankarnir hægi á vextinum, enda bendi allt til að aðgengi þeirra að fjármagni og kjör verði ekki eins hagstæð og verið hafa. Bankarnir hafa sagt við okkur að þeir séu byrjaðir að draga úr útlánum en við sjáum það ekki með skýrum hætti enn, segir hann en áréttar um leið að Seðlabankinn treysti þó fyllilega orðum bankanna um að málið sé á réttri leið, en vari um leið við því að við þessar aðstæður sé viðbúið að útlánatap þeirra eigi eftir að aukast. En við vildum gjarnan sjá skýrari merki um að menn hefðu dregið úr lánum. Davíð segir að staða Íbúðalánasjóðs sé óviðunandi og brýnt að koma á boðuðum breytingum á rekstri hans. Hann segur skilning bankans vera þann að ný lög um sjóðinn eigi að liggja fyrir um næstu áramót. Og seinna má það ekki vera, bætir hann við, en tekur ekki afstöðu til þess hvaða rekstrarform skuli taka við. Meginatriðið er að ekki er hægt að vera með sérstakan sjóð með ríkisábyrgð í samkeppni við bankana. Sömuleiðis sagði Davíð Seðlabankann ekki hafa tekið til þess afstöðu hvort rétt væri að sameina Fjármálaeftirlitið bankanum, en benti á að báðar stofnanir væru tiltölulega litlar með tilliti til mannaforráða og að þróunin hefði víða frekar verið í þá átt að sameina slíkar stofnanir.
Viðskipti Mest lesið Velgengni í New York: „Mér finnst ég ekkert hafa verið hér mjög lengi“ Atvinnulíf Magga í Pfaff: „Ég man meira að segja hvar fyrsti kossinn var“ Atvinnulíf Vona að Musk takmarki tolla Trumps Viðskipti erlent Búið að draga tennurnar úr jagúarnum Viðskipti innlent Fær nokkuð jákvæð viðbrögð þegar hann vandar sig í eldhúsinu Atvinnulíf ASÍ fordæmir hækkun vaxta og Þórhallur sendi bankanum bréf Neytendur Dagatalsmenningin: Rosa töff að vera með yfirbókaða dagskrá Atvinnulíf Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Vilja þvinga Google til að selja Chrome Viðskipti erlent Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Búið að draga tennurnar úr jagúarnum First Water í hýbýli Ísfélagsins á Þorlákshöfn Knattspyrnukappi á Skaganum ráðinn fjármálastjóri Nýir eigendur Pylsuvagnsins á Selfossi Borguðu vaskinn sama dag og tilkynnt var um gjaldþrotið Hækka ekki verðtryggðu vextina „Bankinn tekur höggið á sig að stórum hluta“ Mikilvægt að verja þær gjaldeyristekjur sem ferðaþjónustan aflar Kerecis fólk fjárfestir í flugi Hækka verðtryggða vexti og útskýra hvers vegna Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Sjá meira