Samstaða til sigurs á verðbólgu Ingibjörg Sólrún Gísladóttir skrifar 1. maí 2008 00:01 Umræðan Í tilefni af 1. maí Í dag fagnar alþjóðleg hreyfing jafnaðarmanna 1. maí við krefjandi aðstæður sem okkur svíður öll undan. Ókyrrð á fjármálamörkuðum, lánsfjárkreppa, verðhækkanir á nauðsynjum og erfiðleikar á húsnæðismörkuðum eru heimsfyrirbæri sem jafnaðarmenn við stjórnvölinn um víða veröld þurfa nú að takast á við. Áhættusækin og fyrirhyggjulaus peningahyggja hefur eina ferðina enn orðið þess valdandi að efnahagsfleyið hefur steytt á skeri og það þarf sameiginlegt átak til að koma því á siglingu aftur. Það þurfti alltaf reglur eins og jafnaðarmenn hafa margítrekað. Markaðurinn er hluti af samfélaginu en ekki yfir það hafinn. Eins og Gylfi Þ. Gíslason sagði: Þarfur þjónn en vondur herra. Vandinn sem við Íslendingar glímum nú við er í senn heimsvandi og heimavandi. Við þurfum eins og aðrir að draga af hvoru tveggja lærdóma. Allir viðurkenna nú að kosningaloforð stjórnarflokkanna frá vorinu 2003 um allt í senn 90% húsnæðislán, stærstu framkvæmdir Íslandssögunnar og skattalækkanir reyndust samfélaginu dýr í framkvæmd. Afleiðingin var mikil þensla, mesti viðskiptahalli sem sögur fara af og alltof hátt gengi krónunnar. Og nú er komið að skuldadögunum. Þá bregður svo við - eins og stundum vill gerast - að þeir sem harðast gengu fram í því að kveikja eldana standa nú álengdar og þykjast hvergi hafa nærri komið. Verjum heimilin1. maí, kröfuganga ASÍSamfylkingin átti enga aðkomu að stjórn efnahagsmálanna á síðasta kjörtímabili. Hún hlóð hvorki bálköstinn né kveikti í. Hún hefur hins vegar ákveðið að axla ábyrgð á þeim erfiðleikum sem nú steðja að með það að markmiði að standa vörð um kjör almenns launafólks. Allt frá því ný ríkisstjórn var mynduð hef ég ítrekað verið spurð að því hvert sé hennar mikilvægasta verkefni. Ég hef alltaf og undantekningalaust svarað efnahagsmálin, að ná hér jafnvægi og leggja nýjan grunn að velferð og framförum. Um þetta fjallaði Samfylkingin m.a. í sérstöku riti í aðdraganda kosninganna fyrir ári þar sem bent var á váboðana í efnahagsmálum en jafnframt þann ójöfnuð sem hér fékk að þrífast í skjóli þenslunnar. Frá því ný ríkisstórn tók við í maí á síðasta ári hefur hún gert verulegar endurbætur á velferðarkerfinu m.a. með viðamiklum réttarbótum fyrir aldraða, hækkun skattleysismarka sem og hækkun vaxta- og barnabóta. Um leið hefur hún búið í haginn í efnahagsmálum og fyrir framtíðina m.a. með því að koma á víðtæku samráði við aðila vinnumarkaðarins, hefja undirbúning rammafjárlaga til fjögurra ára og fjárfesta í rannsóknarsjóðum og grunngerð samfélagsins, með áherslu á samgöngubætur og bætt fjarskiptanet. Tala þurfti máli ÍslandsÞað er engin launung að íslenskir jafnaðarmenn vilja láta reyna á umsókn að Evrópusambandinu og telja að íslenskt launafólk greiði það alltof dýru verði að halda uppi sjálfstæðri örmynt sem skoppar eins og korktappi í ólgusjó alþjóðlegra fjármagnshreyfinga. Fjármagnseigendur geta hugsanlega varið sig en ekki almenningur. Um þessa sýn okkar jafnaðarmanna eru deildar meiningar í röðum annarra stjórnmálaflokka en kannanir bendi til þess að almenningur styðji okkar stefnu í vaxandi mæli. Hver sem niðurstaða þessarar umræðu kann að verða þá breytir það ekki þeirri staðreynd að íslenska krónan er og verður okkar gjaldmiðill enn um hríð. Meðan svo er verðum við að standa vörð um hana. Við Íslendingar sáum ekki fyrir að erlendir kaupahéðnar, sem skeyta hvorki um heiður né sóma, myndu nú á þessu vori sverfa svo skart að gjaldmiðlinum, hagkerfinu og bönkunum að það skapaði hættu fyrir afkomu fjölskyldna og fyrirtækja í landinu. Slíkar atlögur munu endurtaka sig ef við gefum á okkur færi. Þessvegna kom aldrei annað til greina en að ríkisstjórnin stæði þétt með bönkunum á alþjóðavettvangi og talaði ákveðið máli Íslands. Og þessvegna kemur ekki annað til greina en að treysta stoðir fjármálakerfisins til framtíðar. Ekki vegna þess að það þurfi að verja eigendur bankanna - eins og sumir vilja vera láta - heldur vegna hins að ef leiðir bankanna að lánsfé lokast þá eru þeir heldur ekki í stakk búnir til að veita einstaklingum og fyrirtækjum þá lánafyrirgreiðslu sem öllu máli skiptir fyrir vöxt og viðgang samfélagsins. Einn góður kosturÁ þessu vori brýnir maísólin okkur öll til einingar á erfiðum tímum. Samhent sókn gegn verðbólgu er brýnasta verkefni okkar allra. Enginn græðir á verðbólgu, hér eru allir með í tapinu og þurfa allir að leggja sitt af mörkum ef sigur á að nást. Með samstilltu átaki undir forystu Alþýðusambands Íslands tókst að berja verðbólguna niður árið 2001. Nú þurfum við að gera slíkt hið sama. Ríkisstjórnin, sveitarfélögin, seljendur vöru og þjónustu, Íslendingar allir, eiga einn góðan kost sem er að berjast gegn verðbólgunni og kveða hana hratt niður. Það er samstaða sem skilar sterkara samfélagi. Samfylkingin - jafnaðarflokkur Íslands sendir samstöðukveðju til verkalýðshreyfingarinnar sem á samkomum um land allt horfir í dag til framtíðar en minnist um leið upprunans og þeirra sem ruddu brautina. Verkalýðshreyfingin hefur skilað samfélaginu ómældum ávinningi á fyrri árum með því að veita mikilvæga forystu við aðstæður eins og nú eru uppi. Nú er slík forysta mikils metin og ríkisstjórnin er reiðubúin til samstarfs. Við höfum sögulega kjarasamninga að verja sem byggðu á jöfnuði og réttlæti. Þær hugsjónir verða áfram leiðarljós okkar jafnaðarmanna í þeim ögrandi verkefnum sem framundan eru.Höfundur er formaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ingibjörg Sólrún Gísladóttir Mest lesið Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Viðreisn boðar jafnvægi, forgangsröðun og ábyrgð Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Nýtt húsnæðislánakerfi Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Flug til framtíðar Arnheiður Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Viðreisn boðar jafnvægi, forgangsröðun og ábyrgð Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Sjá meira
Umræðan Í tilefni af 1. maí Í dag fagnar alþjóðleg hreyfing jafnaðarmanna 1. maí við krefjandi aðstæður sem okkur svíður öll undan. Ókyrrð á fjármálamörkuðum, lánsfjárkreppa, verðhækkanir á nauðsynjum og erfiðleikar á húsnæðismörkuðum eru heimsfyrirbæri sem jafnaðarmenn við stjórnvölinn um víða veröld þurfa nú að takast á við. Áhættusækin og fyrirhyggjulaus peningahyggja hefur eina ferðina enn orðið þess valdandi að efnahagsfleyið hefur steytt á skeri og það þarf sameiginlegt átak til að koma því á siglingu aftur. Það þurfti alltaf reglur eins og jafnaðarmenn hafa margítrekað. Markaðurinn er hluti af samfélaginu en ekki yfir það hafinn. Eins og Gylfi Þ. Gíslason sagði: Þarfur þjónn en vondur herra. Vandinn sem við Íslendingar glímum nú við er í senn heimsvandi og heimavandi. Við þurfum eins og aðrir að draga af hvoru tveggja lærdóma. Allir viðurkenna nú að kosningaloforð stjórnarflokkanna frá vorinu 2003 um allt í senn 90% húsnæðislán, stærstu framkvæmdir Íslandssögunnar og skattalækkanir reyndust samfélaginu dýr í framkvæmd. Afleiðingin var mikil þensla, mesti viðskiptahalli sem sögur fara af og alltof hátt gengi krónunnar. Og nú er komið að skuldadögunum. Þá bregður svo við - eins og stundum vill gerast - að þeir sem harðast gengu fram í því að kveikja eldana standa nú álengdar og þykjast hvergi hafa nærri komið. Verjum heimilin1. maí, kröfuganga ASÍSamfylkingin átti enga aðkomu að stjórn efnahagsmálanna á síðasta kjörtímabili. Hún hlóð hvorki bálköstinn né kveikti í. Hún hefur hins vegar ákveðið að axla ábyrgð á þeim erfiðleikum sem nú steðja að með það að markmiði að standa vörð um kjör almenns launafólks. Allt frá því ný ríkisstjórn var mynduð hef ég ítrekað verið spurð að því hvert sé hennar mikilvægasta verkefni. Ég hef alltaf og undantekningalaust svarað efnahagsmálin, að ná hér jafnvægi og leggja nýjan grunn að velferð og framförum. Um þetta fjallaði Samfylkingin m.a. í sérstöku riti í aðdraganda kosninganna fyrir ári þar sem bent var á váboðana í efnahagsmálum en jafnframt þann ójöfnuð sem hér fékk að þrífast í skjóli þenslunnar. Frá því ný ríkisstórn tók við í maí á síðasta ári hefur hún gert verulegar endurbætur á velferðarkerfinu m.a. með viðamiklum réttarbótum fyrir aldraða, hækkun skattleysismarka sem og hækkun vaxta- og barnabóta. Um leið hefur hún búið í haginn í efnahagsmálum og fyrir framtíðina m.a. með því að koma á víðtæku samráði við aðila vinnumarkaðarins, hefja undirbúning rammafjárlaga til fjögurra ára og fjárfesta í rannsóknarsjóðum og grunngerð samfélagsins, með áherslu á samgöngubætur og bætt fjarskiptanet. Tala þurfti máli ÍslandsÞað er engin launung að íslenskir jafnaðarmenn vilja láta reyna á umsókn að Evrópusambandinu og telja að íslenskt launafólk greiði það alltof dýru verði að halda uppi sjálfstæðri örmynt sem skoppar eins og korktappi í ólgusjó alþjóðlegra fjármagnshreyfinga. Fjármagnseigendur geta hugsanlega varið sig en ekki almenningur. Um þessa sýn okkar jafnaðarmanna eru deildar meiningar í röðum annarra stjórnmálaflokka en kannanir bendi til þess að almenningur styðji okkar stefnu í vaxandi mæli. Hver sem niðurstaða þessarar umræðu kann að verða þá breytir það ekki þeirri staðreynd að íslenska krónan er og verður okkar gjaldmiðill enn um hríð. Meðan svo er verðum við að standa vörð um hana. Við Íslendingar sáum ekki fyrir að erlendir kaupahéðnar, sem skeyta hvorki um heiður né sóma, myndu nú á þessu vori sverfa svo skart að gjaldmiðlinum, hagkerfinu og bönkunum að það skapaði hættu fyrir afkomu fjölskyldna og fyrirtækja í landinu. Slíkar atlögur munu endurtaka sig ef við gefum á okkur færi. Þessvegna kom aldrei annað til greina en að ríkisstjórnin stæði þétt með bönkunum á alþjóðavettvangi og talaði ákveðið máli Íslands. Og þessvegna kemur ekki annað til greina en að treysta stoðir fjármálakerfisins til framtíðar. Ekki vegna þess að það þurfi að verja eigendur bankanna - eins og sumir vilja vera láta - heldur vegna hins að ef leiðir bankanna að lánsfé lokast þá eru þeir heldur ekki í stakk búnir til að veita einstaklingum og fyrirtækjum þá lánafyrirgreiðslu sem öllu máli skiptir fyrir vöxt og viðgang samfélagsins. Einn góður kosturÁ þessu vori brýnir maísólin okkur öll til einingar á erfiðum tímum. Samhent sókn gegn verðbólgu er brýnasta verkefni okkar allra. Enginn græðir á verðbólgu, hér eru allir með í tapinu og þurfa allir að leggja sitt af mörkum ef sigur á að nást. Með samstilltu átaki undir forystu Alþýðusambands Íslands tókst að berja verðbólguna niður árið 2001. Nú þurfum við að gera slíkt hið sama. Ríkisstjórnin, sveitarfélögin, seljendur vöru og þjónustu, Íslendingar allir, eiga einn góðan kost sem er að berjast gegn verðbólgunni og kveða hana hratt niður. Það er samstaða sem skilar sterkara samfélagi. Samfylkingin - jafnaðarflokkur Íslands sendir samstöðukveðju til verkalýðshreyfingarinnar sem á samkomum um land allt horfir í dag til framtíðar en minnist um leið upprunans og þeirra sem ruddu brautina. Verkalýðshreyfingin hefur skilað samfélaginu ómældum ávinningi á fyrri árum með því að veita mikilvæga forystu við aðstæður eins og nú eru uppi. Nú er slík forysta mikils metin og ríkisstjórnin er reiðubúin til samstarfs. Við höfum sögulega kjarasamninga að verja sem byggðu á jöfnuði og réttlæti. Þær hugsjónir verða áfram leiðarljós okkar jafnaðarmanna í þeim ögrandi verkefnum sem framundan eru.Höfundur er formaður Samfylkingarinnar.
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Skoðun Þurfum aftur alvöru náttúruvernd í umhverfisráðuneytið Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Varð að segja af sér ráðherradómi vegna vanhæfi – Er nú þrefaldur ráðherra, líka forsætisráðherra Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun