Líklegt að Noregur verði fyrst iðnríkja til að hækka stýrivexti 31. júlí 2009 08:34 Seðlabanki Noregs gæti orðið fyrsti seðlabanki iðnríkjanna að hefja hækkun stýrivaxta eftir niðursveifluna sem riðið hefur yfir heimsbyggðina, vegna merkja um bata og aukinn verðbólguþrýsting. Þetta kemur fram í frétt Bloomberg fréttaveitunnar. Hagfræðideild Landsbankans fjallar um málið í Hagsjá sinni. Þar segir að verðbólguþrýstingur innanlands mun að öllum líkindum verða megin ástæða fyrir því að seðlabankinn gæti orðið einn af fyrstu, ef ekki fyrsti, seðlabanki iðnríkjanna til að hækka vexti, telur sérfræðingur sem fréttaveitan hafði samband við. Bætti hann því við að markaðsaðilar telji líkur á vaxtahækkunarferli hefjist í byrjun næsta árs. Noregur, sem er fimmti stærsti olíuútflytjandi í heimi, hefur siglt lygnari sjó en flest önnur lönd í ólgusjó niðursveiflunnar. Því má þakka stöðugum fjárfestingum í olíugeiranum, sem stendur að baki fjórðungi landsframleiðslunnar. Sögulega lágur fjármagnskostnaður og stærsti aðgerðapakki til örvunar efnahagslífs í Noregi í yfir þrjá áratugi hafa hjálpað til við að draga úr áhrifum niðursveiflunnar, en eru nú áhættuþættir í of mikilli hitnun hagkerfisins. Stýrivextir hafa alls verið lækkaðir sjö sinnum frá því í september í fyrra úr 5,75% niður í 1,25%, en þeir hafa aldrei verið jafn lágir þar í landi. Jens Stoltenberg, forsætisráðherra landsins, hefur heitið jafngildi 3% af landsframleiðslu að frádreginni olíuframleiðslu í örvunaraðgerðir á vinnumarkaði, en kosningar eru í Noregi í haust. Aðgerðir yfirvalda til að koma landinu í gegnum fyrstu niðursveifluna sem orðið hefur síðustu 20 ár hefur aukið innlenda eftirspurn umtalsvert, en smásala jókst um 2,6% á milli mánaða í maí. Þá hefur verðbólga verið yfir 2,5% markmiði seðlabankans frá því í júní á síðasta ári. Vextir á fasteignalánum Norðmanna eru fljótandi og tengdir stýrivöxtum, og hafa breytingar á stýrivöxtum því skjót áhrif á fjármögnunarkostnað heimilanna. Auk þess er atvinnuöryggi mikið og fasteignaverð hefur hækkað um ríflega 5% síðustu þrjá mánuði. Því hefur fjármálaráðherrann, Kristin Halvorsen, séð ástæðu til þess að beina þeim tilmælum til fólks að leggja ekki í óhóflega neyslu og óttast að sumir fjárfesti í fasteignum á þeirri forsendu að vextir muni haldast lágir í mörg ár í viðbót. Efnahags- og framfarastofnunin í París (OECD) spáir því að norska hagkerfið dragist saman um 1,5% á þessu ári í Noregi en að 0,9% hagvöxtur mælist strax á næsta ári, samanborið við 4,8% samdrátt á evrusvæðinu á þessu ári og engum vexti á því næsta. Mest lesið Fríar skólamáltíðir séu skammgóður vermir Viðskipti innlent Þrotabú Wok on vill tugmilljóna endurgreiðslu frá Kristjáni Viðskipti innlent Samherji hvetur Odd Eystein til frekari verka Viðskipti innlent Verulega minni verðbólga Viðskipti innlent Frá RÚV til Coca-Cola Viðskipti innlent Salzburg úr sögunni hjá Play Viðskipti innlent Spá sömuleiðis óbreyttum stýrivöxtum Viðskipti innlent Að hætta að vera vandræðaleg í nýrri vinnu Atvinnulíf Mun leiða ferskvatnseldi hjá First Water Viðskipti innlent Ellefu milljarða lán til að byggja upp veitukerfi og verjast loftslagsvá Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Þessari rafmagnsflugvél er ætlað að flytja 90 farþega Zuckerberg harmar að hafa látið undan þrýstingi Bidens Breska stjórnin samþykkir að efla London City-flugvöll Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Susan Wojcicki er látin Ummæli Trump vekja áhyggjur af sjálfstæði seðlabanka Hlutabréfin ruku aftur upp degi eftir hrun Google beið lægri hlut í risavöxnu einokunarmáli Hrun í hlutabréfamörkuðum ytra Sjá meira
Seðlabanki Noregs gæti orðið fyrsti seðlabanki iðnríkjanna að hefja hækkun stýrivaxta eftir niðursveifluna sem riðið hefur yfir heimsbyggðina, vegna merkja um bata og aukinn verðbólguþrýsting. Þetta kemur fram í frétt Bloomberg fréttaveitunnar. Hagfræðideild Landsbankans fjallar um málið í Hagsjá sinni. Þar segir að verðbólguþrýstingur innanlands mun að öllum líkindum verða megin ástæða fyrir því að seðlabankinn gæti orðið einn af fyrstu, ef ekki fyrsti, seðlabanki iðnríkjanna til að hækka vexti, telur sérfræðingur sem fréttaveitan hafði samband við. Bætti hann því við að markaðsaðilar telji líkur á vaxtahækkunarferli hefjist í byrjun næsta árs. Noregur, sem er fimmti stærsti olíuútflytjandi í heimi, hefur siglt lygnari sjó en flest önnur lönd í ólgusjó niðursveiflunnar. Því má þakka stöðugum fjárfestingum í olíugeiranum, sem stendur að baki fjórðungi landsframleiðslunnar. Sögulega lágur fjármagnskostnaður og stærsti aðgerðapakki til örvunar efnahagslífs í Noregi í yfir þrjá áratugi hafa hjálpað til við að draga úr áhrifum niðursveiflunnar, en eru nú áhættuþættir í of mikilli hitnun hagkerfisins. Stýrivextir hafa alls verið lækkaðir sjö sinnum frá því í september í fyrra úr 5,75% niður í 1,25%, en þeir hafa aldrei verið jafn lágir þar í landi. Jens Stoltenberg, forsætisráðherra landsins, hefur heitið jafngildi 3% af landsframleiðslu að frádreginni olíuframleiðslu í örvunaraðgerðir á vinnumarkaði, en kosningar eru í Noregi í haust. Aðgerðir yfirvalda til að koma landinu í gegnum fyrstu niðursveifluna sem orðið hefur síðustu 20 ár hefur aukið innlenda eftirspurn umtalsvert, en smásala jókst um 2,6% á milli mánaða í maí. Þá hefur verðbólga verið yfir 2,5% markmiði seðlabankans frá því í júní á síðasta ári. Vextir á fasteignalánum Norðmanna eru fljótandi og tengdir stýrivöxtum, og hafa breytingar á stýrivöxtum því skjót áhrif á fjármögnunarkostnað heimilanna. Auk þess er atvinnuöryggi mikið og fasteignaverð hefur hækkað um ríflega 5% síðustu þrjá mánuði. Því hefur fjármálaráðherrann, Kristin Halvorsen, séð ástæðu til þess að beina þeim tilmælum til fólks að leggja ekki í óhóflega neyslu og óttast að sumir fjárfesti í fasteignum á þeirri forsendu að vextir muni haldast lágir í mörg ár í viðbót. Efnahags- og framfarastofnunin í París (OECD) spáir því að norska hagkerfið dragist saman um 1,5% á þessu ári í Noregi en að 0,9% hagvöxtur mælist strax á næsta ári, samanborið við 4,8% samdrátt á evrusvæðinu á þessu ári og engum vexti á því næsta.
Mest lesið Fríar skólamáltíðir séu skammgóður vermir Viðskipti innlent Þrotabú Wok on vill tugmilljóna endurgreiðslu frá Kristjáni Viðskipti innlent Samherji hvetur Odd Eystein til frekari verka Viðskipti innlent Verulega minni verðbólga Viðskipti innlent Frá RÚV til Coca-Cola Viðskipti innlent Salzburg úr sögunni hjá Play Viðskipti innlent Spá sömuleiðis óbreyttum stýrivöxtum Viðskipti innlent Að hætta að vera vandræðaleg í nýrri vinnu Atvinnulíf Mun leiða ferskvatnseldi hjá First Water Viðskipti innlent Ellefu milljarða lán til að byggja upp veitukerfi og verjast loftslagsvá Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Þessari rafmagnsflugvél er ætlað að flytja 90 farþega Zuckerberg harmar að hafa látið undan þrýstingi Bidens Breska stjórnin samþykkir að efla London City-flugvöll Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Susan Wojcicki er látin Ummæli Trump vekja áhyggjur af sjálfstæði seðlabanka Hlutabréfin ruku aftur upp degi eftir hrun Google beið lægri hlut í risavöxnu einokunarmáli Hrun í hlutabréfamörkuðum ytra Sjá meira