SÍ: Breytir engu fyrir skuldara JMI og BBI skrifar 30. ágúst 2011 18:20 Seðlabanki Íslands sendi í dag frá sér svör við fyrirspurn Umboðsmanns Alþingis vegna verðtryggingar lána og framkvæmdar hennar. Seðlabankinn segir ekki skipta máli hvort greiðslur af láni eru verðtryggðar eða sjálfur höfuðstóll þess. Hagsmunasamtök heimilanna kvörtuðu til umboðsmanns Alþingis en þau töldu það reglur seðlabankans um að verðbætur skuli lagðar við höfuðstóla lána ólögmætar, því í lögum um vexti og verðtryggingu segi að verðbætur skuli lagðar við greiðslur, en ekki höfuðstólinn. Umboðsmaður sendi Seðlabanka Íslands fyrirspurn vegna málsins. Þar sagðist hann ekki sjá hvernig reglur bankans hefðu lagastoð. Í svari sínu bendir Seðlabankinn á að efnislega breyti það engu fyrir lántaka hvort lánveitandi leggi verðbætur við greiðslur eða höfuðstól lánsins. Seðlabankinn tekur dæmi. Lán uppá eina milljón, sem tekið er til 5 ára með 5% vöxtum og 10% verðbólgu, þar sem lántaki greiðir af láninu einu sinni á ári. Ef greiðslurnar yrðu verðtryggðar, í stað höfuðstólsins, myndi höfuðstóllinn lækka um tvö hundruð þúsund krónu með hverri greiðslu. Vöxtum yrði bætt við og verbætur svo lagðar við greiðsluna. Seðlabankinn ber þessar sömu forsendur svo saman við aðferðina sem notuð er í dag, þ.e. að höfuðstóllinn sé verðtryggður en ekki greiðslurnar. Höfuðstóllinn hækkar þá í takt við verðbæturnar og vextirnir eru svo lagðir við afborgunina. Seðlabankinn segir niðurstöðuna vera efnislega þá sömu. Það er, að það sem skuldarinn borgar hverju sinni er alltaf það sama, greiðslurnar eru jafnmargar og heildarkostnaður hans við lántökuna sá sami. Í svari sínu útskýrir bankinn einnig af hverju reglur Seðlabankans um framkvæmd verðtryggingar væru ekki samhljóða lagaákvæðum um verðtryggingu. Í lögum um vexti og verðtryggingu frá árinu 2001 segir að „greiðslurnar (af láni) skuli verðtryggðar". Í reglum Seðlabankans segir aftur á móti að „höfuðstóll láns breytist í hlutfalli við breytingar á vísitölu neysluverðs". Seðlabanki Íslands segir mikilvægt að skoða forsögu ákvæðanna til að skýra hvort ákvæði reglna bankans hafi viðhlýtandi lagastoð. Þegar almenn heimild til verðtryggingar kom fyrst inn í íslenskan rétt árið 1979 var heimilað að „sérstakur verðbótaþáttur vaxta, sem sé tengdur verðlagsbreytingum (...), leggist við höfuðstól láns". Í auglýsingum og reglum sem Seðlabankinn gaf út í kjölfar gildistöku laganna kom ítrekað fram að verðbótaþátturinn vegna verðtryggingarinnar legðist við höfuðstól lánsins. Hefur sú framkvæmd haldist síðan. Árið 1995 var vaxtalögum breytt á þá leið að verðtrygging fælist í því að „greiðslurnar (af láninu) skuli breytast í hlutfalli við verðvísitölu". Þessi breyting gekk í gegn án þess að stefnt væri að nokkrum breytingum í framkvæmd laganna.Því er núverandi framkvæmd verðtryggingar, eins og hún kemur fram í reglum Seðlabankans, í samræmi við upphafleg ákvæði sem innleiddu heimild til verðtryggingar í íslenskan rétt. Það sem höfuðmáli skiptir, samkvæmt svörum Seðlabankans, er sú staðreynd að hvort sem höfuðstóll lánsins er verðtryggður eða aðeins greiðslur af láninu breytir það niðurstöðunni ekki efnislega. Það hefur ekki áhrif á upphæð lánsins. Svar Seðlabankans má lesa í heild sinni hér. Mest lesið Gæti orðið ófært í Þórsmörk Innlent Halla verði að upplýsa um bílakaupin Innlent Lögreglan lýsir eftir My Ky Le Innlent Frumvarp um sviptingu verndar lítur dagsins ljós í haust Innlent Hlaupið minnkað verulega en jökullinn skelfur enn Innlent Skökk gangstéttarhella eyðilagði líf Ragnheiðar Innlent Gul viðvörun vegna mikillar rigningar Veður „Það taka þessu allir með stóískri ró“ Innlent Mótmæla brottvísun Venesúelamanna við Hallgrímskirkju Innlent Hringvegurinn líklega lokaður til kvölds Innlent Fleiri fréttir Leita skýringa á stærð hlaupsins sem er nánast búið Hringvegurinn líklega lokaður til kvölds „Það taka þessu allir með stóískri ró“ Jökulhlaup, deilur um grunnskólamál og sundkappi Vegagerðin og deilur um menntakerfið Frumvarp um sviptingu verndar lítur dagsins ljós í haust Mótmæla brottvísun Venesúelamanna við Hallgrímskirkju Hlaupið minnkað verulega en jökullinn skelfur enn Gæti orðið ófært í Þórsmörk Kýldi leigubílstjórann og borgaði ekki Lögreglan lýsir eftir My Ky Le Ekkert bendi til að hlaupið sé afleiðing eldgoss Halla verði að upplýsa um bílakaupin Meira en nóg að gera á Herjólfi í sumar Óljóst hvað veldur svo stórum jökulhlaupum „Vitum ekki til þess að nokkur hafi verið í hættu“ „Rúm tuttugu ár síðan við sáum þessa þróun fyrir“ Óvissustig vegna jökulhlaups og Druslugangan Lýsa yfir óvissustigi og skipa fólki að yfirgefa svæðið Jökulhlaup hafið úr Mýrdalsjökli og hringveginum lokað Áhyggjur af gasmengun vegna jökulhlaups Fullkomið gagnsæi mikilvægt, greiði fyrir greiða ekki við hæfi Bílakaup verðandi forseta og Druslugangan Lögreglan búin að finna manninn sem beraði sig Skipuleggjendur Druslugöngunnar þurftu fljótlega að loka fyrir innsendingar Skökk gangstéttarhella eyðilagði líf Ragnheiðar Merki Coolbet fjarlægt eftir símtal fréttamanns Bálhýsi á skógræktarsvæði á Borg í Grímsnesi Biðst velvirðingar á myndbirtingunni Með veiðistangir en neituðu því að hafa verið að veiða Sjá meira
Seðlabanki Íslands sendi í dag frá sér svör við fyrirspurn Umboðsmanns Alþingis vegna verðtryggingar lána og framkvæmdar hennar. Seðlabankinn segir ekki skipta máli hvort greiðslur af láni eru verðtryggðar eða sjálfur höfuðstóll þess. Hagsmunasamtök heimilanna kvörtuðu til umboðsmanns Alþingis en þau töldu það reglur seðlabankans um að verðbætur skuli lagðar við höfuðstóla lána ólögmætar, því í lögum um vexti og verðtryggingu segi að verðbætur skuli lagðar við greiðslur, en ekki höfuðstólinn. Umboðsmaður sendi Seðlabanka Íslands fyrirspurn vegna málsins. Þar sagðist hann ekki sjá hvernig reglur bankans hefðu lagastoð. Í svari sínu bendir Seðlabankinn á að efnislega breyti það engu fyrir lántaka hvort lánveitandi leggi verðbætur við greiðslur eða höfuðstól lánsins. Seðlabankinn tekur dæmi. Lán uppá eina milljón, sem tekið er til 5 ára með 5% vöxtum og 10% verðbólgu, þar sem lántaki greiðir af láninu einu sinni á ári. Ef greiðslurnar yrðu verðtryggðar, í stað höfuðstólsins, myndi höfuðstóllinn lækka um tvö hundruð þúsund krónu með hverri greiðslu. Vöxtum yrði bætt við og verbætur svo lagðar við greiðsluna. Seðlabankinn ber þessar sömu forsendur svo saman við aðferðina sem notuð er í dag, þ.e. að höfuðstóllinn sé verðtryggður en ekki greiðslurnar. Höfuðstóllinn hækkar þá í takt við verðbæturnar og vextirnir eru svo lagðir við afborgunina. Seðlabankinn segir niðurstöðuna vera efnislega þá sömu. Það er, að það sem skuldarinn borgar hverju sinni er alltaf það sama, greiðslurnar eru jafnmargar og heildarkostnaður hans við lántökuna sá sami. Í svari sínu útskýrir bankinn einnig af hverju reglur Seðlabankans um framkvæmd verðtryggingar væru ekki samhljóða lagaákvæðum um verðtryggingu. Í lögum um vexti og verðtryggingu frá árinu 2001 segir að „greiðslurnar (af láni) skuli verðtryggðar". Í reglum Seðlabankans segir aftur á móti að „höfuðstóll láns breytist í hlutfalli við breytingar á vísitölu neysluverðs". Seðlabanki Íslands segir mikilvægt að skoða forsögu ákvæðanna til að skýra hvort ákvæði reglna bankans hafi viðhlýtandi lagastoð. Þegar almenn heimild til verðtryggingar kom fyrst inn í íslenskan rétt árið 1979 var heimilað að „sérstakur verðbótaþáttur vaxta, sem sé tengdur verðlagsbreytingum (...), leggist við höfuðstól láns". Í auglýsingum og reglum sem Seðlabankinn gaf út í kjölfar gildistöku laganna kom ítrekað fram að verðbótaþátturinn vegna verðtryggingarinnar legðist við höfuðstól lánsins. Hefur sú framkvæmd haldist síðan. Árið 1995 var vaxtalögum breytt á þá leið að verðtrygging fælist í því að „greiðslurnar (af láninu) skuli breytast í hlutfalli við verðvísitölu". Þessi breyting gekk í gegn án þess að stefnt væri að nokkrum breytingum í framkvæmd laganna.Því er núverandi framkvæmd verðtryggingar, eins og hún kemur fram í reglum Seðlabankans, í samræmi við upphafleg ákvæði sem innleiddu heimild til verðtryggingar í íslenskan rétt. Það sem höfuðmáli skiptir, samkvæmt svörum Seðlabankans, er sú staðreynd að hvort sem höfuðstóll lánsins er verðtryggður eða aðeins greiðslur af láninu breytir það niðurstöðunni ekki efnislega. Það hefur ekki áhrif á upphæð lánsins. Svar Seðlabankans má lesa í heild sinni hér.
Mest lesið Gæti orðið ófært í Þórsmörk Innlent Halla verði að upplýsa um bílakaupin Innlent Lögreglan lýsir eftir My Ky Le Innlent Frumvarp um sviptingu verndar lítur dagsins ljós í haust Innlent Hlaupið minnkað verulega en jökullinn skelfur enn Innlent Skökk gangstéttarhella eyðilagði líf Ragnheiðar Innlent Gul viðvörun vegna mikillar rigningar Veður „Það taka þessu allir með stóískri ró“ Innlent Mótmæla brottvísun Venesúelamanna við Hallgrímskirkju Innlent Hringvegurinn líklega lokaður til kvölds Innlent Fleiri fréttir Leita skýringa á stærð hlaupsins sem er nánast búið Hringvegurinn líklega lokaður til kvölds „Það taka þessu allir með stóískri ró“ Jökulhlaup, deilur um grunnskólamál og sundkappi Vegagerðin og deilur um menntakerfið Frumvarp um sviptingu verndar lítur dagsins ljós í haust Mótmæla brottvísun Venesúelamanna við Hallgrímskirkju Hlaupið minnkað verulega en jökullinn skelfur enn Gæti orðið ófært í Þórsmörk Kýldi leigubílstjórann og borgaði ekki Lögreglan lýsir eftir My Ky Le Ekkert bendi til að hlaupið sé afleiðing eldgoss Halla verði að upplýsa um bílakaupin Meira en nóg að gera á Herjólfi í sumar Óljóst hvað veldur svo stórum jökulhlaupum „Vitum ekki til þess að nokkur hafi verið í hættu“ „Rúm tuttugu ár síðan við sáum þessa þróun fyrir“ Óvissustig vegna jökulhlaups og Druslugangan Lýsa yfir óvissustigi og skipa fólki að yfirgefa svæðið Jökulhlaup hafið úr Mýrdalsjökli og hringveginum lokað Áhyggjur af gasmengun vegna jökulhlaups Fullkomið gagnsæi mikilvægt, greiði fyrir greiða ekki við hæfi Bílakaup verðandi forseta og Druslugangan Lögreglan búin að finna manninn sem beraði sig Skipuleggjendur Druslugöngunnar þurftu fljótlega að loka fyrir innsendingar Skökk gangstéttarhella eyðilagði líf Ragnheiðar Merki Coolbet fjarlægt eftir símtal fréttamanns Bálhýsi á skógræktarsvæði á Borg í Grímsnesi Biðst velvirðingar á myndbirtingunni Með veiðistangir en neituðu því að hafa verið að veiða Sjá meira