Dregið verði verulega úr hlutverki forsetans 6. júní 2011 05:00 Taka forsetaembættið til endurskoðunar Stjórnlagaráðsfulltrúar héldu ellefta ráðsfund sinn í gær. Þar var lagður fram fjöldi tillagna, bæði til kynningar og afgreiðslu.Fréttablaðið/gva Hlutverk og valdsvið forseta Íslands verður mun veigaminna en áður ef tillögur stjórnlagaráðs, sem lagðar voru fram til kynningar á fundi þess fyrir helgi, ná fram að ganga. Sú nefnd stjórnlagaráðs sem falið var það verkefni að endurskoða ákvæði um forseta Íslands leggur meðal annars til að í stjórnarskránni verði ekki notað „leppaorðalag“ um hlutverk ráðherra og forseta, heldur verði völdum og ábyrgð hvers og eins lýst í skýrum orðum eins og þau séu í raun og veru. Því verði ekki lengur talað um að forseti framkvæmi tilteknar stjórnarathafnir, sem í raun eru á hendi ráðherra og eru á lagalegri og pólitískri ábyrgð hans. Enn verður þó gert ráð fyrir að forsetinn hafi tiltekin verkefni með höndum. Honum yrði gert að mynda ríkisstjórn, skipa ráðherra og veita þeim lausn, náða sakamenn og stefna Alþingi saman eftir kosningar og setja það. Í tillögunum er ekki tekin afstaða til einnar umdeildustu greinar stjórnarskrárinnar, þeirrar 26., sem kveður á um vald forseta til að synja lögum staðfestingar og skjóta þeim í þjóðaratkvæðagreiðslu. Í greinargerð með tillögunum er tekið fram að nefndin muni þurfa að komast að niðurstöðu um þetta mál. Þá eru einnig lagðar til tvær breytingar á forminu í kringum forsetaembættið. Önnur breytingin lýtur að handhöfum forsetavalds, sem nú eru þrír: forsætisráðherra, forseti Alþingis og forseti Hæstaréttar. Tillagan kveður á um að þess í stað gegni forseti Alþingis stöðunni einn, enda hafi áður komið fram tillaga um að þingforseti sé kjörinn af tveimur þriðju hluta alþingismanna og sé því verðugur handhafi forsetavalds einn og óstuddur. Enn fremur er lagt til að hann fái ekki sérstaklega greitt fyrir þau störf heldur verði tekið tillit til hlutverksins í lögbundnum starfskjörum hans. Þá er enn fremur lagt til að takmarka setu forseta við þrjú tímabil, eða tólf ár. Slíkar takmarkanir tíðkast víða erlendis. stigur@frettabladid.is Mest lesið Trump bakkar frá samkomulagi um kappræður Erlent Kom úr sundi að brotnu tjaldinu Innlent Leiðindaveður um allt land vegna djúprar lægðar Veður Ástand á Litla-Hrauni: Þrír fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga Innlent Hvetja vestræna borgara til að koma sér frá Líbanon Erlent Kajakræðarar í hættu hífðir upp Innlent Sitja uppi með rifið tjald og engan næturstað í hífandi roki Innlent Beðið eftir eldgosi: Allar vefmyndavélarnar á einum stað Innlent Önnur djúp lægð á leiðinni Veður Laus úr haldi eftir hnífsstungu á Akureyri Innlent Fleiri fréttir Laus úr haldi eftir hnífsstungu á Akureyri Kom úr sundi að brotnu tjaldinu Kajakræðarar í hættu hífðir upp Fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga á Litla-Hrauni Gekk berserksgang og olli tjóni á þremur bifreiðum Ástand á Litla-Hrauni: Þrír fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga Bíll alelda á Hellisheiði Sitja uppi með rifið tjald og engan næturstað í hífandi roki Bjóða óperumuni fala á menningarnótt í von um framhaldslíf Ber á því að ekið sé á sauðfé á Vesturlandi Sjálfstæðisflokkurinn í „meiriháttar vandræðum“ Sóttu veikan ferðamann í éljagangi og fimm metra öldum Hnífstunguárás á Akureyri og vandræði hjá Sjálfstæðisflokknum Fimm í fangaklefa þegar mest lét í Eyjum Ekki talinn í lífshættu eftir hnífsstungu á Akureyri í nótt Mátti litlu muna að eldur í gámi bærist í hús Íslendingar öllu veðri vanir Ganga frá Hallgrímskirkju og spila hljóð frá sprengjuregni Kjósendur VG leiti nú til Sósíalista Bílarnir ónýtir og tveir fluttir á sjúkrahús Sló bíl með golfkylfu eftir átök milli fíkniefnasala og kaupanda Íslendingur vann tæpar 37 milljónir í Eurojackpot „Það er í raun og veru allur bransinn sem er í hættu“ Nauðgunarbrandari Patriks féll í grýttan jarðveg Sósíalistar sem ætla á þing og þjóðhátíð í beinni „Ótrúlegt“ að Halla hafi ekki verið fyrsta frétt RÚV Vara við væntanlegum fjölda netsvika um helgina Beðið eftir eldgosi: Allar vefmyndavélarnar á einum stað Sex sérsveitarmenn í Eyjum og lagt hald á tvo hnífa Meiri umferð um Vesturlandsveg en Suðurlandsveg Sjá meira
Hlutverk og valdsvið forseta Íslands verður mun veigaminna en áður ef tillögur stjórnlagaráðs, sem lagðar voru fram til kynningar á fundi þess fyrir helgi, ná fram að ganga. Sú nefnd stjórnlagaráðs sem falið var það verkefni að endurskoða ákvæði um forseta Íslands leggur meðal annars til að í stjórnarskránni verði ekki notað „leppaorðalag“ um hlutverk ráðherra og forseta, heldur verði völdum og ábyrgð hvers og eins lýst í skýrum orðum eins og þau séu í raun og veru. Því verði ekki lengur talað um að forseti framkvæmi tilteknar stjórnarathafnir, sem í raun eru á hendi ráðherra og eru á lagalegri og pólitískri ábyrgð hans. Enn verður þó gert ráð fyrir að forsetinn hafi tiltekin verkefni með höndum. Honum yrði gert að mynda ríkisstjórn, skipa ráðherra og veita þeim lausn, náða sakamenn og stefna Alþingi saman eftir kosningar og setja það. Í tillögunum er ekki tekin afstaða til einnar umdeildustu greinar stjórnarskrárinnar, þeirrar 26., sem kveður á um vald forseta til að synja lögum staðfestingar og skjóta þeim í þjóðaratkvæðagreiðslu. Í greinargerð með tillögunum er tekið fram að nefndin muni þurfa að komast að niðurstöðu um þetta mál. Þá eru einnig lagðar til tvær breytingar á forminu í kringum forsetaembættið. Önnur breytingin lýtur að handhöfum forsetavalds, sem nú eru þrír: forsætisráðherra, forseti Alþingis og forseti Hæstaréttar. Tillagan kveður á um að þess í stað gegni forseti Alþingis stöðunni einn, enda hafi áður komið fram tillaga um að þingforseti sé kjörinn af tveimur þriðju hluta alþingismanna og sé því verðugur handhafi forsetavalds einn og óstuddur. Enn fremur er lagt til að hann fái ekki sérstaklega greitt fyrir þau störf heldur verði tekið tillit til hlutverksins í lögbundnum starfskjörum hans. Þá er enn fremur lagt til að takmarka setu forseta við þrjú tímabil, eða tólf ár. Slíkar takmarkanir tíðkast víða erlendis. stigur@frettabladid.is
Mest lesið Trump bakkar frá samkomulagi um kappræður Erlent Kom úr sundi að brotnu tjaldinu Innlent Leiðindaveður um allt land vegna djúprar lægðar Veður Ástand á Litla-Hrauni: Þrír fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga Innlent Hvetja vestræna borgara til að koma sér frá Líbanon Erlent Kajakræðarar í hættu hífðir upp Innlent Sitja uppi með rifið tjald og engan næturstað í hífandi roki Innlent Beðið eftir eldgosi: Allar vefmyndavélarnar á einum stað Innlent Önnur djúp lægð á leiðinni Veður Laus úr haldi eftir hnífsstungu á Akureyri Innlent Fleiri fréttir Laus úr haldi eftir hnífsstungu á Akureyri Kom úr sundi að brotnu tjaldinu Kajakræðarar í hættu hífðir upp Fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga á Litla-Hrauni Gekk berserksgang og olli tjóni á þremur bifreiðum Ástand á Litla-Hrauni: Þrír fangaverðir slasaðir eftir átök við fanga Bíll alelda á Hellisheiði Sitja uppi með rifið tjald og engan næturstað í hífandi roki Bjóða óperumuni fala á menningarnótt í von um framhaldslíf Ber á því að ekið sé á sauðfé á Vesturlandi Sjálfstæðisflokkurinn í „meiriháttar vandræðum“ Sóttu veikan ferðamann í éljagangi og fimm metra öldum Hnífstunguárás á Akureyri og vandræði hjá Sjálfstæðisflokknum Fimm í fangaklefa þegar mest lét í Eyjum Ekki talinn í lífshættu eftir hnífsstungu á Akureyri í nótt Mátti litlu muna að eldur í gámi bærist í hús Íslendingar öllu veðri vanir Ganga frá Hallgrímskirkju og spila hljóð frá sprengjuregni Kjósendur VG leiti nú til Sósíalista Bílarnir ónýtir og tveir fluttir á sjúkrahús Sló bíl með golfkylfu eftir átök milli fíkniefnasala og kaupanda Íslendingur vann tæpar 37 milljónir í Eurojackpot „Það er í raun og veru allur bransinn sem er í hættu“ Nauðgunarbrandari Patriks féll í grýttan jarðveg Sósíalistar sem ætla á þing og þjóðhátíð í beinni „Ótrúlegt“ að Halla hafi ekki verið fyrsta frétt RÚV Vara við væntanlegum fjölda netsvika um helgina Beðið eftir eldgosi: Allar vefmyndavélarnar á einum stað Sex sérsveitarmenn í Eyjum og lagt hald á tvo hnífa Meiri umferð um Vesturlandsveg en Suðurlandsveg Sjá meira