"Nýja háskólasjúkrahúsið – kjarni málsins“ Ólafur Baldursson og Kristján Erlendsson skrifar 25. maí 2012 06:00 Í aðsendri grein Sighvats Björgvinssonar þ. 21. maí 2012 greinir Sighvatur snöfurmannlega kjarnann frá tittlingaskít og aukaatriðum og dregur fram nokkrar spurningar sem hann telur að menn hafi látið hjá líða að ræða, þá sennilega vegna þess að menn treysti sér ekki í slíka umræðu. Það er rétt að þessi atriði hafa ekki verið mjög áberandi í almennri umræðu og það er mikilvægt að nú skuli loksins kominn fram aðili, sem ekki eigi beinna hagsmuna að gæta og treysti sér til að kveða upp úr um að megnið af allri hinni frjálsu umræðu hingað til, hafi í raun verið um aukaatriði. Við gerum fastlega ráð fyrir því að fv. heilbrigðisráðherra sé fyllilega ljóst að Landspítalinn er einhver mikilhæfasta mennta- og vísindastofnun þjóðarinnar, sé t.d. litið til fjölda og kunnáttu þeirra rúmlega 1.300 nemenda sem þar hljóta menntun sína ár hvert, sem og fjölda tilvitnaðra vísindagreina frá starfsmönnum spítalans, sem birtast árlega í alþjóðlegum vísindaritum. Landspítali er þess vegna háskólasjúkrahús, og hefur verið það lengi. Á síðustu árum hefur spítalinn eflst sem slíkur í öflugu samstarfi við Háskóla Íslands, Íslenska erfðagreiningu og Hjartavernd auk fjölmargra erlendra mennta- og heilbrigðisstofnana. Nýbygging spítalans og Heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands er því ekki nýbreytni heldur nauðsynleg þróun til að tryggja áfram gott heilbrigðiskerfi. Á háskólaspítala fléttast saman í daglegu starfi, þjónusta við sjúklinga, menntun og vísindastarf, þannig að þessir þættir styðja hver annan. Starfsemi Landspítalans var reyndar þegar með þessum hætti löngu áður en lög um heilbrigðisþjónustu (40/2007) voru sett. Lögin hafa hins vegar rammað inn ákveðinn veruleika hvað þessa starfsemi varðar. Þau eru mikilvæg yfirlýsing Alþingis og viðurkenning á því starfi sem þróast hefur um árabil á Landspítalanum. Þessi starfsemi hefur vissulega goldið fyrir þann aðbúnað sem spítalinn hefur orðið að búa við og margoft hefur verið lýst hvað varðar aðbúnað til þjónustu við sjúklinga. Það er réttilega vitnað til þess að víða erlendis sé talið að u.þ.b. eina milljón manns þurfi til að standa að baki slíkri stofnun sem hér um ræðir. En reynslan sýnir að höfðatöluviðmið af þessu tagi hafa takmarkað gildi í íslenskum raunveruleika. Ætti það að gilda væri hér enginn Háskóli, engar hjartaaðgerðir gerðar né heldur nokkrar krabbameinslækningar stundaðar, svo dæmi séu nefnd. Það er enn fremur rétt að nám heilbrigðisstétta er kostnaðarsamt, einkum frambærilegt læknanám. Hvað varðar sérfræðimenntun, t.d. lækna, þá hafa Íslendingar notið þess að íslenskir læknar hafa sótt sérfræðiþekkingu sína til erlendra þjóða án þess að þurfa að greiða fyrir þá menntun. Þeir hafa einfaldlega gengið inn í sérfræðinám við bestu háskólaspítala beggja vegna Atlantshafsins og þannig strangt til tekið verið kostaðir til náms af nágrannaþjóðum okkar. Þeirra persónulega framlag hefur verið að leggja sitt af mörkum til þjónustu fyrir þær þjóðir, á lágmarks starfsþjálfunarlaunum, og menntað sig þannig til að geta komið heim og haldið áfram að vera Íslendingar og efla íslenskt heilbrigðiskerfi og háskólastarfsemi. Íslendingar eru aufúsugestir í framhaldsnám, ekki bara læknar heldur aðrar heilbrigðisstéttir líka. Unnar hafa verið ítarlegar starfsemisáætlanir sem taka tillit til þátta eins og mannfjöldaspár, breytinga í aldursdreifingu þjóðarinnar, breytinga í tíðni einstakra sjúkdóma (m.a. vegna fyrirsjáanlegra breytinga í aldurssamsetningu þjóðarinnar), sem fyrisjáanlegt er að allir munu leiða til aukinnar þjónustuþarfar. Líka hefur verið rýnt í þætti sem vinna móti þessum breytingum eða koma til með að mæta þjónustuþörfinni. Hér er um að ræða atriði eins og ný og þróuð þjónustuform, þverfaglega teymisvinnu, samvinnu stofnana, aukna dag- og göngudeildarstarfsemi auk framfara sem leiða til nýrra og vonandi árangursríkari meðferðamöguleika og forvarnastarfs. Árið 2004 unnu rúmlega 300 starfsmenn Landspítala greinargóða skýrslu þar sem öll þessi atriði voru skoðuð og spáð fyrir um þróun mála til ársins 2025. Skýrslan hefur síðan verið endurskoðuð en m.a. byggja á henni áætlanir um rúmafjölda hins nýja háskólaspítala. Það er rétt að ástandið á Landspítalanum er slæmt er varðar tækjabúnað og aðbúnað allan og að ræða þarf af ábyrgð og þekkingu um þau mál og nauðsyn þess að bæta þar úr. Starfsfólkið vinnur daglega frábært starf við mjög erfiðar aðstæður. Það hefur verið spurt hvort menn vilji bera ábyrgð á ákvörðunum sem leiða munu til byggingar nýs háskólasjúkrahúss. Okkar svar við því er „já". Við viljum hins vegar ekki bera ábyrgð á því ástandi sem gæti skapast hér í náinni framtíð ef ekki verður byggður nýr háskólaspítali. Það ástand yrði líklega þannig að spurningar um önnur sjúkrahús á landinu væru með öllu óþarfar. Heilbrigðiskerfi lítillar eyþjóðar getur ekki staðið eitt og sér án öflugs háskólasjúkrahúss. Íslendingar hafa sýnt að þeir geta haldið uppi starfsemi háskólasjúkrahúss svo sómi er að. Framfarirnar allt í kringum okkur sýna hins vegar, að sú staða viðhelst ekki af sjálfu sér. Þegar líka er sýnt fram á, að það að gera ekki neitt sé dýrasti valkosturinn, blasir við að áform um endurnýjun Landspítala eru á réttum grunni reist. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Tengdar fréttir Öflugt sjúkrahús - kjarni málsins Um þessar mundir er í nágrannalöndum Íslands víða verið að rífa sjúkrahúsbyggingar sem ekki eru nema örfárra áratuga gamlar. Nýbyggingar eru reistar til þess að mæta þörfum sem stórstígar breytingar á starfsemi sjúkrahúsa gera kröfu um eigi þjónusta við sjúklinga áfram að vera í takti við nútímann. 23. maí 2012 06:00 Nýja háskólasjúkrahúsið – kjarni málsins Umræðan um risabyggingu nýs spítala í miðbæ Reykjavíkur er hafin. Halldór Laxness orðaði umræðuhefð Íslendinga á þá leið, að þeir deildu helst um tittlingaskít og aukaatriði en setti gjarna hljóða þegar komið væri að kjarna máls. Og hver er kjarni málsins? 21. maí 2012 06:00 Svar við bréfi Sighvats Í stuttri grein Sighvats Björgvinssonar í Fréttablaðinu 24. maí sl. þar sem hann þakkar fyrir svar mitt við grein hans í sama blaði mánudaginn 21. maí ber hann enn fram nokkrar spurningar sem sjálfsagt er að svara. 25. maí 2012 06:00 Takk, Jóhannes Ég þakka Jóhannesi Gunnarssyni lækni kærlega fyrir svar hans við grein minni um Landspítalann/háskólasjúkrahús, en svar Jóhannesar birtist í Fréttablaðinu sl. miðvikudag. Í grein sinni svarar Jóhannes ekki mörgum spurninga minna – og þó. Sum svör má lesa á milli lína. Ég tel því rétt að orða málin með enn einfaldari hætti: 24. maí 2012 06:00 Mest lesið Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun 466 milljarðir í vasa norskra eldisrisa Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til ráðherra Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Utanbæjarmaður eða útlendingur… stjórnaðu þér Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Á undan áætlun í ríkisfjármálum Bjarni Benediktsson skrifar Skoðun Framtíðin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem ætti að hlusta meira Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Hver ber ábyrgð á nýjum gluggum sem leka? Þórunn Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Í aðsendri grein Sighvats Björgvinssonar þ. 21. maí 2012 greinir Sighvatur snöfurmannlega kjarnann frá tittlingaskít og aukaatriðum og dregur fram nokkrar spurningar sem hann telur að menn hafi látið hjá líða að ræða, þá sennilega vegna þess að menn treysti sér ekki í slíka umræðu. Það er rétt að þessi atriði hafa ekki verið mjög áberandi í almennri umræðu og það er mikilvægt að nú skuli loksins kominn fram aðili, sem ekki eigi beinna hagsmuna að gæta og treysti sér til að kveða upp úr um að megnið af allri hinni frjálsu umræðu hingað til, hafi í raun verið um aukaatriði. Við gerum fastlega ráð fyrir því að fv. heilbrigðisráðherra sé fyllilega ljóst að Landspítalinn er einhver mikilhæfasta mennta- og vísindastofnun þjóðarinnar, sé t.d. litið til fjölda og kunnáttu þeirra rúmlega 1.300 nemenda sem þar hljóta menntun sína ár hvert, sem og fjölda tilvitnaðra vísindagreina frá starfsmönnum spítalans, sem birtast árlega í alþjóðlegum vísindaritum. Landspítali er þess vegna háskólasjúkrahús, og hefur verið það lengi. Á síðustu árum hefur spítalinn eflst sem slíkur í öflugu samstarfi við Háskóla Íslands, Íslenska erfðagreiningu og Hjartavernd auk fjölmargra erlendra mennta- og heilbrigðisstofnana. Nýbygging spítalans og Heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands er því ekki nýbreytni heldur nauðsynleg þróun til að tryggja áfram gott heilbrigðiskerfi. Á háskólaspítala fléttast saman í daglegu starfi, þjónusta við sjúklinga, menntun og vísindastarf, þannig að þessir þættir styðja hver annan. Starfsemi Landspítalans var reyndar þegar með þessum hætti löngu áður en lög um heilbrigðisþjónustu (40/2007) voru sett. Lögin hafa hins vegar rammað inn ákveðinn veruleika hvað þessa starfsemi varðar. Þau eru mikilvæg yfirlýsing Alþingis og viðurkenning á því starfi sem þróast hefur um árabil á Landspítalanum. Þessi starfsemi hefur vissulega goldið fyrir þann aðbúnað sem spítalinn hefur orðið að búa við og margoft hefur verið lýst hvað varðar aðbúnað til þjónustu við sjúklinga. Það er réttilega vitnað til þess að víða erlendis sé talið að u.þ.b. eina milljón manns þurfi til að standa að baki slíkri stofnun sem hér um ræðir. En reynslan sýnir að höfðatöluviðmið af þessu tagi hafa takmarkað gildi í íslenskum raunveruleika. Ætti það að gilda væri hér enginn Háskóli, engar hjartaaðgerðir gerðar né heldur nokkrar krabbameinslækningar stundaðar, svo dæmi séu nefnd. Það er enn fremur rétt að nám heilbrigðisstétta er kostnaðarsamt, einkum frambærilegt læknanám. Hvað varðar sérfræðimenntun, t.d. lækna, þá hafa Íslendingar notið þess að íslenskir læknar hafa sótt sérfræðiþekkingu sína til erlendra þjóða án þess að þurfa að greiða fyrir þá menntun. Þeir hafa einfaldlega gengið inn í sérfræðinám við bestu háskólaspítala beggja vegna Atlantshafsins og þannig strangt til tekið verið kostaðir til náms af nágrannaþjóðum okkar. Þeirra persónulega framlag hefur verið að leggja sitt af mörkum til þjónustu fyrir þær þjóðir, á lágmarks starfsþjálfunarlaunum, og menntað sig þannig til að geta komið heim og haldið áfram að vera Íslendingar og efla íslenskt heilbrigðiskerfi og háskólastarfsemi. Íslendingar eru aufúsugestir í framhaldsnám, ekki bara læknar heldur aðrar heilbrigðisstéttir líka. Unnar hafa verið ítarlegar starfsemisáætlanir sem taka tillit til þátta eins og mannfjöldaspár, breytinga í aldursdreifingu þjóðarinnar, breytinga í tíðni einstakra sjúkdóma (m.a. vegna fyrirsjáanlegra breytinga í aldurssamsetningu þjóðarinnar), sem fyrisjáanlegt er að allir munu leiða til aukinnar þjónustuþarfar. Líka hefur verið rýnt í þætti sem vinna móti þessum breytingum eða koma til með að mæta þjónustuþörfinni. Hér er um að ræða atriði eins og ný og þróuð þjónustuform, þverfaglega teymisvinnu, samvinnu stofnana, aukna dag- og göngudeildarstarfsemi auk framfara sem leiða til nýrra og vonandi árangursríkari meðferðamöguleika og forvarnastarfs. Árið 2004 unnu rúmlega 300 starfsmenn Landspítala greinargóða skýrslu þar sem öll þessi atriði voru skoðuð og spáð fyrir um þróun mála til ársins 2025. Skýrslan hefur síðan verið endurskoðuð en m.a. byggja á henni áætlanir um rúmafjölda hins nýja háskólaspítala. Það er rétt að ástandið á Landspítalanum er slæmt er varðar tækjabúnað og aðbúnað allan og að ræða þarf af ábyrgð og þekkingu um þau mál og nauðsyn þess að bæta þar úr. Starfsfólkið vinnur daglega frábært starf við mjög erfiðar aðstæður. Það hefur verið spurt hvort menn vilji bera ábyrgð á ákvörðunum sem leiða munu til byggingar nýs háskólasjúkrahúss. Okkar svar við því er „já". Við viljum hins vegar ekki bera ábyrgð á því ástandi sem gæti skapast hér í náinni framtíð ef ekki verður byggður nýr háskólaspítali. Það ástand yrði líklega þannig að spurningar um önnur sjúkrahús á landinu væru með öllu óþarfar. Heilbrigðiskerfi lítillar eyþjóðar getur ekki staðið eitt og sér án öflugs háskólasjúkrahúss. Íslendingar hafa sýnt að þeir geta haldið uppi starfsemi háskólasjúkrahúss svo sómi er að. Framfarirnar allt í kringum okkur sýna hins vegar, að sú staða viðhelst ekki af sjálfu sér. Þegar líka er sýnt fram á, að það að gera ekki neitt sé dýrasti valkosturinn, blasir við að áform um endurnýjun Landspítala eru á réttum grunni reist.
Öflugt sjúkrahús - kjarni málsins Um þessar mundir er í nágrannalöndum Íslands víða verið að rífa sjúkrahúsbyggingar sem ekki eru nema örfárra áratuga gamlar. Nýbyggingar eru reistar til þess að mæta þörfum sem stórstígar breytingar á starfsemi sjúkrahúsa gera kröfu um eigi þjónusta við sjúklinga áfram að vera í takti við nútímann. 23. maí 2012 06:00
Nýja háskólasjúkrahúsið – kjarni málsins Umræðan um risabyggingu nýs spítala í miðbæ Reykjavíkur er hafin. Halldór Laxness orðaði umræðuhefð Íslendinga á þá leið, að þeir deildu helst um tittlingaskít og aukaatriði en setti gjarna hljóða þegar komið væri að kjarna máls. Og hver er kjarni málsins? 21. maí 2012 06:00
Svar við bréfi Sighvats Í stuttri grein Sighvats Björgvinssonar í Fréttablaðinu 24. maí sl. þar sem hann þakkar fyrir svar mitt við grein hans í sama blaði mánudaginn 21. maí ber hann enn fram nokkrar spurningar sem sjálfsagt er að svara. 25. maí 2012 06:00
Takk, Jóhannes Ég þakka Jóhannesi Gunnarssyni lækni kærlega fyrir svar hans við grein minni um Landspítalann/háskólasjúkrahús, en svar Jóhannesar birtist í Fréttablaðinu sl. miðvikudag. Í grein sinni svarar Jóhannes ekki mörgum spurninga minna – og þó. Sum svör má lesa á milli lína. Ég tel því rétt að orða málin með enn einfaldari hætti: 24. maí 2012 06:00
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar
Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun