Enski boltinn

Símtalið sem breytti fótboltanum

Kolbeinn Tumi Daðason skrifar
Eric Cantona.
Eric Cantona.
Tuttugu ár eru liðin frá því Eric Cantona gekk óvænt til liðs við Manchester United frá þáverandi Englandsmeisturum Leeds. Líklega hafa engin félagaskipti haft jafn mikil áhrif á gengi eins liðs og í tilfelli Cantona og United, sem hafði þá ekki unnið tit

Haustið 1992 höfðu stuðningsmenn Manchester United ekki fagnað Englandsmeistaratitlinum í 25 ár og útlit var fyrir að lengi yrði enn að bíða. Vorið á undan hafði liðið glutrað niður vænu forskoti á Leeds, sem fagnaði fyrir vikið óvæntum og kærkomnum meistaratitli.

Markaskorun var helsta vandamál United, sem sat í áttunda sæti deildarinnar og var úr leik í báðum bikarkeppnunum þegar síminn hringdi á Old Trafford 25. nóvember 1992.

Bill Fotherby, framkvæmdastjóri Leeds, var á línunni og vildi vita hvort Denis Irwin, bakvörður United, væri til sölu. Martin Edwards, stjórnarformaður United, ráðfærði sig við Alex Ferguson, stjóra liðsins, sem tók ekki í mál að selja írska varnarmanninn. Ferguson sat við hliðina á Edwards samkvæmt flestum útgáfum sögunnar. Skotinn ritaði nafn Cantona á blað og Edwards spurðist fyrir um stöðu Frakkans hjá Leeds. Sú fyrirspurn átti eftir að borga sig.

Cantona hafði komið til Leeds tímabilið á undan og átt stóran þátt í frábæru gengi liðsins. Franski landsliðsmaðurinn, sem þekktur var fyrir ólæti og vandræðagang í takt við boltafimi sína, reyndist ekki í uppáhaldi hjá Howard Wilkinson, stjóra Leeds. Sólarhring eftir símtal Fotherby og Edwards var Cantona kynntur til leiks á Old Trafford. Í hönd fór sigursælasti kaflinn í sögu United, sem enn sér ekki fyrir endann á.

Breytti hugsunarhætti leikmanna

Á fimm tímabilum með Eric Cantona innanborðs unnu lærisveinar Alex Ferguson deildina fjórum sinnum og ensku bikarkeppnina í tvígang. Cantona gerði ekki aðeins knattspyrnuunnendur orðlausa með tilþrifum sínum heldur gerði hann samherja sína að betri leikmönnum. Þrátt fyrir titlaleysið hafði United haft mjög góða leikmenn innanborðs sem virtust ekki passa saman. Olían sem vantaði á vélina var Cantona.

„Frammistaða hans í leikjum skipti ekki jafn miklu máli og hvernig hann opnaði augu mín fyrir mikilvægi þess að æfa vel," sagði Ferguson í ævisögu sinni.

Að lokinni fyrstu æfingu hjá United bað Cantona Ferguson um tvo leikmenn, markvörð og boltapokann. Í hönd fór hálftíma viðbótaræfing þar sem Cantona skaut á markið eftir fyrirgjafir frá hægri og vinstri. Daginn eftir varð helmingur liðsins eftir og æfði aukalega. Hugsunarháttur leikmanna breyttist.

Krakkarnir áttu föður

Þegar Paul Ince, Mark Hughes og Andrei Kanchelskis yfirgáfu Old Trafford sumarið 1995 töldu margir að leiðin lægi niður á við hjá United. „Þú vinnur ekkert með krakka í liðinu," sagði sparkspekingurinn Alan Hansen um ungt lið United, sem steinlá 3-1 í fyrsta leik tímabilsins gegn Aston Villa.

Í hönd fór eftirminnilegt kapphlaup United við Newcastle um meistaratitilinn. United vann upp tólf stiga forskot Newcastle og munaði miklu um fjóra 1-0 sigurleiki United á vormánuðum 1996. Cantona skoraði sigurmarkið í þeim öllum og einnig sigurmarkið í 1-0 sigri á Liverpool í úrslitum enska bikarsins.

„Krakkarnir" hans Hansen áttu sér lærimeistara og ári síðar, þegar Cantona kvaddi Old Trafford eftir viðtöku fjórða Englandsmeistaratitilsins, voru krakkarnir orðnir að sigursælum mönnum.

Tólf meistaratitlar og öðlun

Tuttugu árum eftir komu Cantona á Old Trafford er Sir Alex Ferguson virtasti stjórinn í ensku úrvalsdeildinni og mögulega í öllum heiminum. Tólf Englandsmeistaratitlar á tuttugu árum gerðu United að sigursælasta liði í sögu enskrar knattspyrnu. Fram að komu Cantona var Ferguson valtur í sessi sökum titlaleysis.

„Ef ég ætti að nefna einn leikmann í öllum heiminum sem var skapaður til þess að spila fyrir Manchester United þá væri það Cantona," sagði Ferguson um franska sóknarmanninn sem hann á mikið að þakka.

„Hann mætti til leiks með brjóstkassann þaninn, lyfti höfði og horfði út í loftið líkt og hann spyrði: „Ég er Cantona. Hversu stór ert þú? Ert þú jafnoki minn?"

Djörf ákvörðun

Ýmsir töldu Ferguson gera mikil mistök með kaupunum á Cantona. Frakkinn þótti agalaus og gekk illa að festa sig í sessi hjá félagsliðum sínum.

Hann virtist finna frið á Old Trafford þótt þar hafi hann einnig komið sér á forsíður dagblaðanna fyrir óviðunandi hegðun. Stendur keppnistímabilið 1994-1995 upp úr.

Rauð spjöld í tveimur deildarleikjum í röð ásamt brottvísun í Evrópuleik gegn Galatasaray rifjuðu upp orðspor Cantona. Það var þó aðeins lognið á undan storminum. Í deildarleik gegn Crystal Palace í janúar 1995 réðst Cantona á stuðningsmann mótherjanna með kung fu-sparki.

„Ég á margar góðar minningar en sú sem stendur upp úr er þegar ég sparkaði í fótboltabulluna," sagði Cantona eitt sinn spurður út í feril sinn.

Cantona fór í átta mánaða keppnisbann og gegndi samfélagsþjónustu. Færa má rök fyrir því að fjarvera Frakkans hafi kostað United bæði Englandsmeistaratitilinn og enska bikarinn. Tímabilið var hið eina titillausa á meðan Cantona var í herbúðum Rauðu djöflanna.

Hér fyrir neðan má sjá gengi Manchester United 37 leiki fyrir komu Cantona miðað við gengið í 37 leikjum eftir að Cantona fór að spila með liðinu.

Flestir eru sammála um að bitleysi í sókninni hafi kostað liðið titilinn árið á undan en tölfræðin sýnir svart á hvítu rosalega breytingu á sóknarleik United-liðsins við komu Frakkans á Old Trafford.

Fyrir komu Cantona

37 deildarleikir - 54 stig - 38 mörk

Eftir komu Cantona

37 deildarleikir - 88 stig - 77 mörk.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×