Að meðaltali þrjú vitni í kynferðisbrotamálum Jón Hákon Halldórsson skrifar 21. apríl 2013 12:52 Sviðsett mynd af kynferðisbrotamanni. Mynd/ Getty. Að meðaltali 3 vitni gefa lögreglu skýrslu í hverju kynferðisbrotamáli. Rannsókn lögreglunnar í nauðgunarmálum byggir á mjög fjölbreyttri vinnu. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu sem Hildur Fjóla Antonsdóttir, mann- og kynjafræðingur, og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir lögfræðingur gerðu með aðstoð Maríönnu Þórðardóttur. Þar er í mörgum tilfellum um að ræða vitni að aðdraganda brots, sem í mörgum tilfellum eru vinir og kunningjar. Kynferðisbrot eru aftur á móti þess eðlis að sjaldnast eru vitni að sjálfum atburðinum. Í skýrslu þremenninganna eru skoðuð nauðgunarmál sem tilkynnt voru lögregluembættum landsins árin 2008 og 2009. Í skýrslunni sem þremenningarnir afhentu innanríkisráðherra fyrir helgi kemur fram að lögregla tekur skýrslu af brotaþola og sakborningi í hljóði og mynd. Oftast er skýrsla tekin af vitnum en vitnaskýrslna í málum er nokkuð misjafn, eða allt frá engri og upp í sextán talsins. Önnur algeng gögn við rannsókn nauðgunarmála voru skýrsla sem greindi frá niðurstöðum úr réttarlæknisfræðilegri skoðun brotaþola á Neyðarmóttöku og sakborningar gengust í nokkrum tilfellum undir líkamsrannsókn hjá lögreglu í kjölfar handtöku. Þá lágu oft fyrir myndir sem lögregla tók af brotavettvangi, t.d. íbúð þar sem brotið hafði farið fram, umhverfi ef brotið fór fram utandyra eða innan úr bíl ef brotið var framið inni í bíl.Gögn frá Neyðarmóttöku liggja oft til grundvallar í rannsóknum. Mynd/ Heiða. Símagögn lágu oft fyrir Símagögn, sem sýndu t.d. yfirlit yfir símtöl og sms-skilaboð, lágu einnig oft fyrir sem og tölvugögn og þá oftast gögn af facebook-síðum eða afrit af MSN-samskiptum. Þá mátti stundum sjá að lögregla hafði rannsakað upptökur öryggismyndavéla utandyra t.d. í málum þegar óljóst var hvar brotið hafði átt sér stað eða þegar gerandi var óþekktur en ætla mátti að hann hafði verið á ákveðnum stað á ákveðnum tíma. Þá voru fyrir hendi skýrslur og mat sálfræðings, eða einstaka máli skýrsla geðlæknis, þar sem gerð grein fyrir andlegum afleiðingum brotsins á brotaþola. Áfengismagn í blóði var stundum mælt hjá brotaþola og/eða sakborningi í þeim málum sem voru áfengistengd og í málum sem Neyðarmóttaka og/eða lögregla hafði afskipti af mjög skömmu eftir að brotið var framið. Í einstaka málum lágu fyrir niðurstöður efnagreiningar vegna fíkniefna eða lyfja. Niðurstöður DNA greininga lá fyrir í nokkrum málum en DNA sýni eru send til útlanda til rannsóknar. Í nokkrum málum lágu fyrir gögn um myndsakbendingar þar sem brotaþolar voru beðnar um að skoða myndasafn lögreglu til að kanna hvort þær þekktu gerendur af myndunum. Þessari aðferð var eðli málsins samkvæmt aðeins beitt í þeim málum þar sem gerandi var óþekktur.Símagögn eru oft skoðuð.Mynd/ Getty.Bíla oft leitað Í nokkrum málum til viðbótar lágu fyrir gögn vegna leitar að bifreiðum í eigu sakbornings en þá var oft einnig um að ræða mál þar sem gerendur voru óþekktir. Í einstaka málum lágu fyrir gögn um að ákæruvaldið hefði farið fram á farbann fyrir dómi, en í slíkum málum voru sakborningar erlendir og talin hætta á þeir myndu yfirgefa landið. Við leit að óþekktum gerendum notaðist lögregla við ýmsar aðferðir til að reyna að hafa uppi á þeim, svo sem með því rannsaka upptökur úr öryggismyndavélum, rannsaka símagögn, senda lífssýni í DNA rannsókn, afla upplýsinga úr þjóðskrá eða skrá um bílnúmer, lýsa eftir gerendum og sýna brotaþola myndasafn lögreglu. Rannsóknarvinna lögreglu var því fjölbreytt og mismunandi eftir málum. Í skýrslunni kemur samt fram að í flestum málum vissi brotaþoli hver sakborningurinn var og brotaþoli gat nafngreint hann strax við upphaf rannsóknar. Mest lesið Stefna á víðtækar ferðatakmarkanir Erlent Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Innlent Óttast að missa úrræðið sem breytti lífi hennar Innlent Hringvegurinn styttist um tólf kílómetra fyrir lok árs Innlent Opnuðu ónothæft meðferðarheimili rétt fyrir kosningar Innlent Að minnsta kosti 37 látnir eftir ofsaveður Erlent Hefur tröllatrú á að samningar náist svo „Ladderíið“ geti haldið áfram Innlent Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Innlent Galasýning á hestum og dansað við stóðhest Innlent Börn Hackmans ekki í erfðaskránni en erfa hann samt Erlent Fleiri fréttir Óttast að missa úrræðið sem breytti lífi hennar Hringvegurinn styttist um tólf kílómetra fyrir lok árs Hefur tröllatrú á að samningar náist svo „Ladderíið“ geti haldið áfram Opnuðu ónothæft meðferðarheimili rétt fyrir kosningar Galasýning á hestum og dansað við stóðhest Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Tveir handteknir vegna líkamsárása Hræðileg staða, tap vegna leikaraverkfalls og dansandi stóðhestur Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Veruleg fækkun skemmtiskipa á Vestfjörðum í sumar Ríkið taki að sér mál barna með fjölþættan vanda „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Gripið verði inn í strax í leikskóla Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Sjötti úrskurðaður í gæsluvarðhald Hjólakaup sem enduðu í vopnuðu ráni og börn í vanda Hvað má læra af Covid, börn í vanda og ríkisbuddan í Sprengisandi Hótað með hníf og rændur í miðbænum Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Áreitið hafði mikil áhrif 16 klukkutíma ferð 12 vörubíla með sex timburhús á Húsavík Ekki útilokað að það gjósi á næstu klukkustundum Yfirvofandi eldgos og íslandsmeistarmót í Ólsen ólsen Hundrað manns ræddu umhverfismálin Rannsókninni miðar vel áfram Svört skýrsla komi ekki á óvart Rabarbarafélag stofnað á Blönduósi í dag Neyðarvistun í fangaklefa gróft brot á réttindum barna Sjá ekki fyrir sér framtíð í heimalandi sínu Höfðu ríflega fimm milljónir upp úr búðarhnupli Sjá meira
Að meðaltali 3 vitni gefa lögreglu skýrslu í hverju kynferðisbrotamáli. Rannsókn lögreglunnar í nauðgunarmálum byggir á mjög fjölbreyttri vinnu. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu sem Hildur Fjóla Antonsdóttir, mann- og kynjafræðingur, og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir lögfræðingur gerðu með aðstoð Maríönnu Þórðardóttur. Þar er í mörgum tilfellum um að ræða vitni að aðdraganda brots, sem í mörgum tilfellum eru vinir og kunningjar. Kynferðisbrot eru aftur á móti þess eðlis að sjaldnast eru vitni að sjálfum atburðinum. Í skýrslu þremenninganna eru skoðuð nauðgunarmál sem tilkynnt voru lögregluembættum landsins árin 2008 og 2009. Í skýrslunni sem þremenningarnir afhentu innanríkisráðherra fyrir helgi kemur fram að lögregla tekur skýrslu af brotaþola og sakborningi í hljóði og mynd. Oftast er skýrsla tekin af vitnum en vitnaskýrslna í málum er nokkuð misjafn, eða allt frá engri og upp í sextán talsins. Önnur algeng gögn við rannsókn nauðgunarmála voru skýrsla sem greindi frá niðurstöðum úr réttarlæknisfræðilegri skoðun brotaþola á Neyðarmóttöku og sakborningar gengust í nokkrum tilfellum undir líkamsrannsókn hjá lögreglu í kjölfar handtöku. Þá lágu oft fyrir myndir sem lögregla tók af brotavettvangi, t.d. íbúð þar sem brotið hafði farið fram, umhverfi ef brotið fór fram utandyra eða innan úr bíl ef brotið var framið inni í bíl.Gögn frá Neyðarmóttöku liggja oft til grundvallar í rannsóknum. Mynd/ Heiða. Símagögn lágu oft fyrir Símagögn, sem sýndu t.d. yfirlit yfir símtöl og sms-skilaboð, lágu einnig oft fyrir sem og tölvugögn og þá oftast gögn af facebook-síðum eða afrit af MSN-samskiptum. Þá mátti stundum sjá að lögregla hafði rannsakað upptökur öryggismyndavéla utandyra t.d. í málum þegar óljóst var hvar brotið hafði átt sér stað eða þegar gerandi var óþekktur en ætla mátti að hann hafði verið á ákveðnum stað á ákveðnum tíma. Þá voru fyrir hendi skýrslur og mat sálfræðings, eða einstaka máli skýrsla geðlæknis, þar sem gerð grein fyrir andlegum afleiðingum brotsins á brotaþola. Áfengismagn í blóði var stundum mælt hjá brotaþola og/eða sakborningi í þeim málum sem voru áfengistengd og í málum sem Neyðarmóttaka og/eða lögregla hafði afskipti af mjög skömmu eftir að brotið var framið. Í einstaka málum lágu fyrir niðurstöður efnagreiningar vegna fíkniefna eða lyfja. Niðurstöður DNA greininga lá fyrir í nokkrum málum en DNA sýni eru send til útlanda til rannsóknar. Í nokkrum málum lágu fyrir gögn um myndsakbendingar þar sem brotaþolar voru beðnar um að skoða myndasafn lögreglu til að kanna hvort þær þekktu gerendur af myndunum. Þessari aðferð var eðli málsins samkvæmt aðeins beitt í þeim málum þar sem gerandi var óþekktur.Símagögn eru oft skoðuð.Mynd/ Getty.Bíla oft leitað Í nokkrum málum til viðbótar lágu fyrir gögn vegna leitar að bifreiðum í eigu sakbornings en þá var oft einnig um að ræða mál þar sem gerendur voru óþekktir. Í einstaka málum lágu fyrir gögn um að ákæruvaldið hefði farið fram á farbann fyrir dómi, en í slíkum málum voru sakborningar erlendir og talin hætta á þeir myndu yfirgefa landið. Við leit að óþekktum gerendum notaðist lögregla við ýmsar aðferðir til að reyna að hafa uppi á þeim, svo sem með því rannsaka upptökur úr öryggismyndavélum, rannsaka símagögn, senda lífssýni í DNA rannsókn, afla upplýsinga úr þjóðskrá eða skrá um bílnúmer, lýsa eftir gerendum og sýna brotaþola myndasafn lögreglu. Rannsóknarvinna lögreglu var því fjölbreytt og mismunandi eftir málum. Í skýrslunni kemur samt fram að í flestum málum vissi brotaþoli hver sakborningurinn var og brotaþoli gat nafngreint hann strax við upphaf rannsóknar.
Mest lesið Stefna á víðtækar ferðatakmarkanir Erlent Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Innlent Óttast að missa úrræðið sem breytti lífi hennar Innlent Hringvegurinn styttist um tólf kílómetra fyrir lok árs Innlent Opnuðu ónothæft meðferðarheimili rétt fyrir kosningar Innlent Að minnsta kosti 37 látnir eftir ofsaveður Erlent Hefur tröllatrú á að samningar náist svo „Ladderíið“ geti haldið áfram Innlent Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Innlent Galasýning á hestum og dansað við stóðhest Innlent Börn Hackmans ekki í erfðaskránni en erfa hann samt Erlent Fleiri fréttir Óttast að missa úrræðið sem breytti lífi hennar Hringvegurinn styttist um tólf kílómetra fyrir lok árs Hefur tröllatrú á að samningar náist svo „Ladderíið“ geti haldið áfram Opnuðu ónothæft meðferðarheimili rétt fyrir kosningar Galasýning á hestum og dansað við stóðhest Barnavernd veigri sér ekki við að taka á málum barna af erlendum uppruna Tveir handteknir vegna líkamsárása Hræðileg staða, tap vegna leikaraverkfalls og dansandi stóðhestur Vefmyndavél Vísis á Reykjanesskaganum Veruleg fækkun skemmtiskipa á Vestfjörðum í sumar Ríkið taki að sér mál barna með fjölþættan vanda „Stjórn Leikfélagsins hefur fullkomlega brugðist“ Gripið verði inn í strax í leikskóla Ætlaði að kaupa rafhlaupahjól en var rændur Sjötti úrskurðaður í gæsluvarðhald Hjólakaup sem enduðu í vopnuðu ráni og börn í vanda Hvað má læra af Covid, börn í vanda og ríkisbuddan í Sprengisandi Hótað með hníf og rændur í miðbænum Muni eyða síðustu stundunum með sínum nánustu við slæmar aðstæður Áreitið hafði mikil áhrif 16 klukkutíma ferð 12 vörubíla með sex timburhús á Húsavík Ekki útilokað að það gjósi á næstu klukkustundum Yfirvofandi eldgos og íslandsmeistarmót í Ólsen ólsen Hundrað manns ræddu umhverfismálin Rannsókninni miðar vel áfram Svört skýrsla komi ekki á óvart Rabarbarafélag stofnað á Blönduósi í dag Neyðarvistun í fangaklefa gróft brot á réttindum barna Sjá ekki fyrir sér framtíð í heimalandi sínu Höfðu ríflega fimm milljónir upp úr búðarhnupli Sjá meira