1,100 milljónir til stuðnings eins rútufarms verðandi starfsmanna í fabrikku
Það er Karl Ingólfsson, sem meðal annars var í Jarðstrengjahópnum svokallaða auk þess sem hann hefur setið í stjórn Landverndar og starfað sem ráðgjafi meðal annars, sem vekur athygli á þessari staðreynd í Facebookhóp sem heitir Bakland Ferðaþjónustunnar. „Iðnaðarráðuneytið ætlar að veita 1.100 milljónum úr ríkissjóði til að styrkja tvær málmbræðslur. Væntanlegur starfsmannafjöldi í hvorri fabrikku er einn rútufarmur,“ segir Karl á þeim vettvangi.
Karl segir, í samtali við Vísi, fulla þörf á að fjalla um þessar „ölmusur“. Hann bendir einnig á að Páll Einarsson jarðeðlisfræðingur hafi varað við uppbyggingu á sprungusvæðinu á Bakka og talið ábyrgðarlaust að viðlagatrygging taki slíka áhættu.

Fólk innan ferðaþjónustunnar er afar ósátt fyrir þær fyrirætlanir Ragnheiðar Elínar, sem eru þær að vilja koma á fót náttúrupassa. Þeir benda á að þetta sé aðeins eitt form aukinna skatta. Meðan atvinnugreinin sé orðin ein sú mikilvægasta fyrir Ísland, þá sé viðhorf stjórnvalda það að vilja skattleggja hana í stað þess að veita með eðlilegum hætti fé úr ríkissjóði til að sjá um viðhald nauðsynlegra stoða, svo sem þeirra er varðar að vernda landið gegn átroðningi.
Það er í því samhengi sem Karl setur fram ábendingar sínar, allt annað sé uppi á teningnum þegar stóriðjuáform eru annars vegar og nefnir þessi dæmi, tvo fjárfestingarsamninga máli sínu til sönnunar: Um kísilver í Helguvík og um framkvæmdir á Bakka.
Aðstoðarmaður á undir högg að sækja
Ingvar P. Guðbjörnsson, aðstoðarmaður ráðherra, lætur til sín taka í umræðunni en á fremur undir högg að sækja. En, hann bendir á að þetta sé á misskilningi byggt hjá Karli. „Íslenska ríkið (og eftir atvikum sveitarfélögin) veita afslátt af opinberum gjöldum og sköttum. Það er því ekki verið að veita fjármagni úr ríkissjóði heldur verið að seinka því að tekjurnar komi inn,“ segir Ingvar P. en sú athugasemd fellur í grýttan jarðveg. Málshefjandi, Ólafur Hauksson, spyr hvort afsláttur af sköttum sé ekki fjárhagsstuðningur? „Hver vegna finnst þingmönnum allt í lagi að styrkja uppbyggingu stóriðjufyrirtækja, en sjá enga leið að hlúa að grunnstoð þess að hér þrífist ferðaþjónusta?“
Ingvar P. segir að sjaldan hafi verið eins miklu fé veitt í viðhald á ferðamannastöðum og nú og þar tali tölurnar sínu máli. Hann bendir á frumvarpið um Thorsil, „fyrir fólk sem hefur áhuga málefnalegri umræðu í stað sleggjudóma“.
Álögur á ferðaþjónustu, ekki framlög
En Karl spyr á móti hvernig það megi vera, ef Ingvar þekkir þessa samninga, að hann mótmæli því að ríkið leggi til bein framlög til stóriðjunnar? Hann segir engar tiltækar sómasamlegar upplýsingar um framlög einstakra atvinnugreina til sameiginlegra sjóða en það liggi fyrir að ferðaþjónustan sé stærsta atvinnugrein landsins „þrátt fyrir að aðkoma ríkisins felist fyrst og fremst í álögum en ekki framlögum. Þetta skekkir auðvitað stöðu ferðaþjónustunnar gagnvart öðrum greinum en er jafnframt mikið styrkleikamerki. Ferðaþjónustan er ekki á pari við sauðfjárbúskap þar sem ríkisstyrkir nema yfir 90% af launatekjum og Ferðaþjónustan er ekki drifin áfram af undanþágum, niðurgreiðslum og styrkjum eins og Stóriðjan. Brýnasta hagsmunamál ferðþjónustunnar er því að hagtölur séu tiltækar og þeim miðlað á aðgengilegan hátt. Þetta þarf að gerast á það greinargóðan máta að jafnvel stjórnmálamenn sem ekki þekkja haus né sporð á þessari atvinnugrein átti sig á því að fátt er jafn arðbært fyrir Ríkissjóð og að tryggja grundvallarinnviði greinarinnar.“