Tíundi áratugurinn í hávegum hafður

Tilkynnt hefur verið um tvö stór nöfn sem munu spila á Sónarhátíðinni en það eru hiphop-goðsagnirnar í De La Soul og enski plötusnúðurinn og tónlistarmaðurinn Fatboy Slim.

Fatboy Slim

Fatboy Slim er listamannsnafn enska plötusnúðsins og pródúsentsins Normans Quentins Cook. Hann varð fyrst vinsæll á tíunda áratugnum þar sem hann átti nokkra risasmelli í heimi danstónlistar. Hann var hluti af big beat-æðinu en sú tónlistarstefna ruddi sér til rúms að miklu leyti vegna vinsælda Fatboy Slim. Big beat var elektrónísk danstónlist sem byggðist að miklu leyti á sama grunni og hiphop, notuð voru breakbeat – trommuhljómar klipptir úr ákveðnum lögum, mikið um sömpl í bland við hljóðgervla og fleira. Fleiri hljómsveitir sem eiga grunn sinn í big beat tónlistarstefnunni eru til dæmis The Chemical Broth­ers, Propellerheads og Íslandsvinirnir í The Prodigy.

Flestir mun eftir smellunum The Rock­afeller Skank með Fatboy Slim sem gerði allt brjálað rétt fyrir aldamót, en það var gríðarlega vinsælt og á eftir því kom hrina smella frá honum – Praise You, Right Here, Right Now, Weapon of Choice og Wonderful Night. Einnig vöktu myndböndin hans mikla athygli en þau voru yfirleitt sprenghlægileg og metnaðarfull – Praise You var leikstýrt af Spike Jonze og Roman Coppola en Spike Jonze lék sjálfur í myndbandinu. Weapon of Choice var samt líklega vinsælasta myndband Fatboy Slim en þar fór leikarinn Cristopher Walken á kostum en bæði þessi myndbönd gjörsamlega röðuðu inn verðlaunum.

Síðustu ár hefur Norman Cook aðallega verið að koma fram sem plötusnúður, stundum sem Fatboy Slim og stundum undir öðrum nöfnum. Hann spilaði til dæmis í fulltrúadeild breska þingsins og var það í fyrsta sinn sem plötusnúður kom þar fram, í vor spilaði hann fyrir leikskólabörn í Brighton og árið 2012 spilaði hann á lokahátíð Ólympíuleikanna í London. Nú er röðin komin að Íslandi.

De La Soul

Bandaríska rapphljómsveitin De La Soul var stofnuð á Long Island í New York-ríki árið 1987. Sveitin vakti strax athygli enda voru þeir með þeim fyrstu sem fóru að nýta sér sömpl úr djasstónlist og skrifuðu oft sérstaka texta fulla af húmor sem voru töluvert frábrugðnir því sem var vanalegt í hiphopinu á þeim tíma. Sveitin var meðlimur í Native Tongues hópnum með sveitunum A Tribe Called Quest og Jungle Brothers – en allar þessar hljómsveitir lögðu upp með að senda frá sér tónlist með jákvæðum boðskap, afrósentrískum textum og djassáhrifum.

Fyrsta plata sveitarinnar, 3 Feet High and Rising, er oft nefnd í sömu andrá og plötur eins og Illmatic með Nas og 36 Chambers með Wu-Tang, en þær eru oftar en ekki sett ofarlega á lista hiphop-spekinga yfir bestu rappplötur allra tíma. Platan seldist best af öllum plötum sveitarinnar en næstu plötur sem komu á eftir hafa þó fengið mikið lof gagnrýnenda þó að þær hafi ekki selst nærri því jafn vel. Á plötunni De La Soul is Dead sem kom út árið 1991 var sveitin búin að þroskast töluvert og platan var að miklu leyti gagnrýni á hvert hljómur hiphop-tónlistar stefndi, en það var þeim gríðarlega jákvæðu Native Tongues-mönnum ekki að skapi.

Buhloone Mindstate var síðan tilraunakenndasta plata sveitarinnar og hörðustu De La Soul aðdáendur eru flestir á þeirri skoðun að hún sé sú besta. Sveitin hélt áfram að gera tilraunir í textagerð en einnig má heyra miklar tilraunir með hljóðheiminn og oft einfaldur hljóðheimur hiphop-tónlistar var þaninn út.

Næstu plötur De La Soul vöktu ekki sérstaklega mikil viðbrögð fyrir utan nokkrar smáskífur. Stakes Is High kom út 1996 og náði samnefnt lag, pródúserað af J Dilla heitnum, ágætis vinsældum. Art Official Intelligence: Mosaic Thump átti að vera fyrsta platan í þríleik, en það ævintýri endaði einungis með einni plötu í viðbót AOI: Bionix, en bak við þau mistök voru vandræði í samningum við plötufyrirtækið Tommy Boy. The Grind Date kom út árið 2004 en næsta plata kom ekki út fyrr en 2012 – það var platan Plug 1 & Plug 2 Present?… First Serve. Nú á þessu ári kom út platan and the Anonymous Nobody?… og fylgir sveitin þeirri plötu eftir með tónleikaferðalagi þar sem Ísland er eitt stoppið hjá þeim félögum.