Að finna jólin innra með sér

Leikhús

Borgarleikhúsið

Leikari, leikstjóri og höfundur: Bergur Þór Ingólfsson

Leikmynd og búningar: Móeiður Helgadóttir

Lýsing og hljóðhönnun: Garðar Borgþórsson

Leikgervi: Elín S. Gísladóttir



Einar heldur mikið upp á jólin. Einar er oftar en ekki einn á jólunum. En Einari þykir það bara allt í lagi, hann er sjálfum sér nógur. Þó er hann ekki alveg tilbúinn til að eyða jólunum einn uppi á háalofti en þar festist hann óvart í leit sinni að jólaskrautinu. Borgarleikhúsið býður áhorfendum á öllum aldri upp á litla jólasýningu á Litla sviðinu en Jólaflækja var frumsýnd um síðastliðna helgi.

Potturinn, pannan, jólaskrautið og aðalsprautan í sýningunni er Bergur Þór Ingólfsson sem ekki einungis leikur Einar heldur skrifar líka handritið og leikstýrir. Ekki eru neinar ýkjur að kalla Berg Þór einn af fjölhæfustu og bestu sviðslistamönnum landsins um þessar mundir. Hér er hann í essinu sínu þar sem hann sleppir sínu innra barni lausu.

Líkamsbeiting hans er með eindæmum góð en hann geiflar sig af öllum kröftum og nánast líður um sviðið, þarna kemur vinna hans með trúðleik á síðustu árum sér vel. Góðri raddbeitingu hans í hlutverki vinalega sögumannsins sem hjálpar Einari ljúflega að komast úr hverri klípunni á fætur annarri verður líka að hrósa.

Þrátt fyrir að söguþráðurinn sé með einfaldasta sniði þá er uppbygging sýningarinnar virkilega vel úthugsuð, þó að endirinn hafi verið fremur endasleppur. Framvindan byggist á einföldu vandamáli og lausnir eru prufaðar með bráðfyndnum afleiðingum. Litlar senur springa út eins og litríkar jólastjörnur og Bergur Þór skilur að tímasetning er lykillinn að skopleik.

Jólaflækja er eins og heimboð með gömlum vinum þrátt fyrir að Einar sé eini heimilismaðurinn. Hér glittir oft í gamla takta frá klassískum kvikmyndastjörnum og hæfileikamönnum á borð við Buster Keaton, Charlie Chaplin og Gene Kelly. Slík menningarmenntun er börnum virkilega dýrmæt og verður vonandi til þess að kveikja áhuga þeirra á klassískum söngleikjum og grínmyndum þögla tímabilsins.

Móeiður Helgadóttir sér um bæði leikmynd og búninga af sinni alkunnu lagni og hugviti. Þá eru leikmunirnir sérstaklega eftirtektarverðir en margir þeirra eru hannaðir til að sinna fleiri en einu hlutverki. Þarna skín góð samvinna hennar og Bergs í gegn: gömul Rafha-eldavél verður leiksvið, föðurland breytist í brúður og jólaskreytingar umbreytast í glitrandi peysu, svo mætti lengi telja.

Tónlistin er í höndum Garðars og Bergs en söngtextarnir eru eftir leikarann. Lögin eru tvö og eru vel samin en hefðu jafnvel mátt vera fleiri. Hljóðmynd Garðars er fallega samansett og látlaus en dásamlegasta innslagið var þó endurtekning á lítilli laglínu úr Hnotubrjóti Tsjaík­ovskíjs sem bæði setti tóninn fyrir andrúmsloft sýningarinnar og var ljúf áminning um jólaandann.



Einar er kannski einrænn einfeldningur og hrakfallabálkur en hann er klárlega með hjartað á réttum stað. Hið argasta fúlegg getur ekki annað en brosað í návist hans. Jólaflækja er innileg án þess að vera of væmin, fimmaurabrandararnir eru aldrei ódýrir og boðskapurinn hollur áhorfendum á öllum aldri.

Niðurstaða: Jólaflækja bræðir skammdegið í burtu og býður gleðinni heim.

 

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 30. nóvember 2016.