Telur sig ekki brjóta höfundar- eða sæmdarrétt Jóhann K. Jóhannsson skrifar 3. september 2016 19:00 Fimm þúsund króna peningaseðillinn er í aðalhlutverki á myndlistarsýningu í Reykjanesbæ. Listamaðurinn sem teiknaði verkin telur sig ekki vera að brjóta höfundar- eða sæmdarrétt með birtingu þeirra en á von á því að fulltrúi frá Seðlabankanum komi til þess að meta það. Á myndlistarsýningu sem fram fer í Reykjanesbæ um helgina sýnir listamaðurinn óvenjulega list. Þar tekur hann fyrir fimm þúsund króna seðil en hvað segja höfundaréttalögin um það? Í fjórðu grein höfundalaga sem samþykkt voru á alþingi í maí 1972 kemur fram að „Óheimilt er að breyta verki höfundar eða birta það með þeim hætti eða í því samhengi, að skert geti höfundarheiður hans eða höfundarsérkenni." Þá hefur Seðlabankinn einnig sett meginlínur við hvers konar notkun eftirmynda hann sættir sig við en þar segir meðal annars: „Bent er á að ekki er heimilt að breyta myndefni íslenskra peningaseðla og birta skrumskældar eftirgerðir þeirra, hvort sem er í prentuðu máli eða í ljósvakamiðlum.” Kristín Þorkelsdóttir og Stephen A. Fairbairn, teiknuðu fimm þúsund króna seðilinn á sínum tíma en hann fór fyrst í umferð árið 1986. Myndlistarmaðurinn Oddur Eysteinn Friðriksson eða Odee hefur á stuttum tíma vakið athygli bæði hér heima og erlendis fyrir áhugaverða listsköpun. Tjáningarfrelsi Odee er honum mjög hugleikið sérstaklega gagnvart höfundarrétti og telur sig ekki vera brjóta lög með myndbirtingunni. „Ég skapa bara til þess að skapa og það er bara einhverra annarra að pæla í því. Ég mundi aldrei láta höfundarrétt, sæmdarrétt eða eitthvað stoppa mig í að framleiða eða búa til nýja list. Ég er náttúrulega bara að skapa ákveðna ádeilu og húmor fyrir fólk að koma að skoða skrumskælingu á peningaseðlinum sem allir þekkja,“ segir Odee. Miðað við reglur og meginlínur Seðlabankans á notkun eftirmynda peningaseðla má ætla að Odee sé með verkum sínum að skrumskæla fimmþúsundkróna seðilinn. „Nei. Það kom reyndar einn hérna í gærkvöldi sem sagði að hann þekkti einhvern hjá Seðlabankanum sem sæi um peningaprentið. Hann ætlaði að senda hann hingað í kvöld. Það verður gaman að heyra álit hans ef að hann kemur,“ segir Odee.Heldur þú að sýningu yrði lokað ef þeir flokka þetta undir skrumskælingu? „Nei ég efast um það. Það gætu orðið einhverjir eftirmálar en eins og ég segi ég spái bara lítið í því þegar ég er að skapa,“ segir Odee að lokum. Mest lesið „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Innlent Leiðtogi Hezbollah allur Erlent Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Erlent Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Innlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Innlent Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Erlent Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag Innlent Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Innlent „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Innlent Fleiri fréttir Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ullarvika til heiðurs íslensku sauðkindinni „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Úrbætur á gæsluvarðhaldsúrræði fyrir unglinga og upphaf körfuboltatímabilsins Skoða betri úrræði fyrir unglinga í gæsluvarðhaldi Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Malbika bílastæðin í Reynisfjöru Fluttur með þyrlu eftir bílveltu á Snæfellsnesi Sjá meira
Fimm þúsund króna peningaseðillinn er í aðalhlutverki á myndlistarsýningu í Reykjanesbæ. Listamaðurinn sem teiknaði verkin telur sig ekki vera að brjóta höfundar- eða sæmdarrétt með birtingu þeirra en á von á því að fulltrúi frá Seðlabankanum komi til þess að meta það. Á myndlistarsýningu sem fram fer í Reykjanesbæ um helgina sýnir listamaðurinn óvenjulega list. Þar tekur hann fyrir fimm þúsund króna seðil en hvað segja höfundaréttalögin um það? Í fjórðu grein höfundalaga sem samþykkt voru á alþingi í maí 1972 kemur fram að „Óheimilt er að breyta verki höfundar eða birta það með þeim hætti eða í því samhengi, að skert geti höfundarheiður hans eða höfundarsérkenni." Þá hefur Seðlabankinn einnig sett meginlínur við hvers konar notkun eftirmynda hann sættir sig við en þar segir meðal annars: „Bent er á að ekki er heimilt að breyta myndefni íslenskra peningaseðla og birta skrumskældar eftirgerðir þeirra, hvort sem er í prentuðu máli eða í ljósvakamiðlum.” Kristín Þorkelsdóttir og Stephen A. Fairbairn, teiknuðu fimm þúsund króna seðilinn á sínum tíma en hann fór fyrst í umferð árið 1986. Myndlistarmaðurinn Oddur Eysteinn Friðriksson eða Odee hefur á stuttum tíma vakið athygli bæði hér heima og erlendis fyrir áhugaverða listsköpun. Tjáningarfrelsi Odee er honum mjög hugleikið sérstaklega gagnvart höfundarrétti og telur sig ekki vera brjóta lög með myndbirtingunni. „Ég skapa bara til þess að skapa og það er bara einhverra annarra að pæla í því. Ég mundi aldrei láta höfundarrétt, sæmdarrétt eða eitthvað stoppa mig í að framleiða eða búa til nýja list. Ég er náttúrulega bara að skapa ákveðna ádeilu og húmor fyrir fólk að koma að skoða skrumskælingu á peningaseðlinum sem allir þekkja,“ segir Odee. Miðað við reglur og meginlínur Seðlabankans á notkun eftirmynda peningaseðla má ætla að Odee sé með verkum sínum að skrumskæla fimmþúsundkróna seðilinn. „Nei. Það kom reyndar einn hérna í gærkvöldi sem sagði að hann þekkti einhvern hjá Seðlabankanum sem sæi um peningaprentið. Hann ætlaði að senda hann hingað í kvöld. Það verður gaman að heyra álit hans ef að hann kemur,“ segir Odee.Heldur þú að sýningu yrði lokað ef þeir flokka þetta undir skrumskælingu? „Nei ég efast um það. Það gætu orðið einhverjir eftirmálar en eins og ég segi ég spái bara lítið í því þegar ég er að skapa,“ segir Odee að lokum.
Mest lesið „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Innlent Leiðtogi Hezbollah allur Erlent Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Erlent Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Innlent Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Innlent „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Innlent Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Erlent Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag Innlent Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Innlent „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Innlent Fleiri fréttir Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ullarvika til heiðurs íslensku sauðkindinni „Óþekku börnin frá Grindavík“ vakti úlfúð Verkfall á hjúkrunarheimilum ef lausn næst ekki á mánudag „Verðmæti fólgin í því að halda Reykjanesbraut opinni“ Úrbætur á gæsluvarðhaldsúrræði fyrir unglinga og upphaf körfuboltatímabilsins Skoða betri úrræði fyrir unglinga í gæsluvarðhaldi Brotthvarf Katrínar hafði mikil áhrif Hafði „útdraganlega kylfu“ meðferðis Nýliðar hlakka til að láta að sér kveða: „Finnst vanta fólk eins og mig“ Draumurinn að fríbúðir skjóti upp kollinum um alla borg Ekki hægt að aldursskipta börnum á Stuðlum í miðjum stormi „Skítastaða“ á Stuðlum, vongóðir nýliðar og búð þar sem allt er ókeypis „Það verður að láta reyna á þessar kærur“ Listamaðurinn Jón Gnarr hættir og pólitíkusinn tekur við Líf segir söguna um stóladans Mörtu og Hildar dagsanna Hlaut varanlegan skaða vegna myglu en fær ekki krónu Marta hafnar því alfarið að hafa ítrekað sest í stól Hildar Unglingar á ofsahraða reyndu að stinga lögregluna af Mennirnir tveir fundnir Hólmfríður ætlar í ritara VG Til skoðunar að beita refsisköttum á nikótínpúða Malbika bílastæðin í Reynisfjöru Fluttur með þyrlu eftir bílveltu á Snæfellsnesi Sjá meira