Aldrei ásakaður um að halda uppi áróðri í tímum Jóhann Óli Eiðsson skrifar 10. apríl 2017 07:00 Svanur í hópi nemenda sem sátu síðustu kennslustund hans. Þær eru orðnar ansi margar enda kenndi Svanur í tæp 44 ár og kom að stofnun stjórnmálafræðideildarinnar. MYND/TÓMAS GUÐJÓNSSON „Það er ekki hægt að lýsa því á annan veg en að ég hafi verið hrærður,“ segir stjórnmálafræðiprófessorinn Svanur Kristjánsson. Síðasta kennslustund Svans var í liðinni viku en nemendur hans mættu með konfekt, blóm og bakkelsi í tilefni af tímamótunum. Ferill Svans sem kennari spannar hátt í hálfa öld. Hann nam stjórnmálafræði vestanhafs í Bandaríkjunum, í Minnesota og Illinois, en hóf að kenna samhliða doktorsnámi. Síðar kenndi hann við Háskóla Íslands í tæp 44 ár. „Það sem mér þykir vænst um, eftir allan þennan tíma, er að ég hef aldrei verið ásakaður um það á mínum ferli að vera með áróður í tímum,“ segir Svanur. „Í háskóla eru nemendur að læra fagleg vinnubrögð. Átti ég að ætlast til þess að nemendur stunduðu þau ef ég gerði það ekki sjálfur í tímum? Það að vera fyrirmynd er ekki besta leiðin til að hafa áhrif á fólk, það er eina leiðin.“ Prófessorinn segir að hann hafi í gegnum tíðina reynt að vanda sig og vera öðrum til eftirbreytni. Það hafi meðal annars skilað sér í því að þegar gamlir nemendur hitta hann á förnum vegi sýni þeir honum þakklæti og þylji jafnvel línur úr kennslustundum. Upphaflega ætlaði Svanur að nema lögfræði og einhvern tímann hafði hann hug á að fara í stjórnmál sjálfur. Hins vegar endaði hann á því að starfa bak við tjöldin. Meðal annars tók hann þátt í stofnun R-listans sem kom Sjálfstæðisflokknum úr meirihluta í borginni árið 1994 þar sem hann hafði setið nær óslitið frá 1932. „Við töluðum um það 1986 að sameina alla flokka, að Sjálfstæðisflokknum undanskildum, og hafa Ingibjörgu Sólrúnu sem borgarstjórakandídat. Það tók átta ár því það var innbyggt í vinstri menn að þeir væru lúserar sem stæðu í biðröð eftir því að vinna með Sjálfstæðisflokknum. Það þurfti að gera þá að vinningsliði,“ segir Svanur. Meðal liða í þeirri uppbyggingu var tímaritið Þjóðlíf sem kom út á níunda áratugnum. Árið 1986 birtist í því grein eftir Svan sem heitir Valdið og borgin og var að sögn prófessorsins hugmyndafræðilegur grundvöllur R-listans. „Í umræðunni er alltaf verið að rugla saman hlutlægni og hlutleysi,“ segir Svanur. „Stjórnmálafræðingur á ekki að vera hlutlaus. Stjórnmálafræðingur sem ann ekki lýðræðinu hann er einskis virði. Þú átt að hafa þín gildi á hreinu. Ef þú hefur þau ekki á hreinu og stendur ekki með lýðræðinu þá brotnar allt. Andvaraleysið kostar.“ Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Innlent Helga Mogensen látin Innlent Segir komið í veg fyrir að einkabíll fái eðlilegt pláss í Reykjavík Innlent Rangt af Netflix að halda því fram að Baby Reindeer væri „sönn saga“ Erlent Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Innlent Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Innlent Bílnúmerin voru pappaspjöld vafin í plastpoka Innlent Ekki í lífshættu eftir stunguárás í Austurbænum Innlent Stór skjálfti í Goðabungu Innlent Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Innlent Fleiri fréttir Vita ekki hvernig Rússar skilgreina gildi sín Tveir teknir með þýfi á leið í Norrænu Fundur sem ræður úrslitum hafinn Neituðu að hafa smyglað tuttugu milljónum sígaretta Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Mjúkt vald Íslands út um allan heim Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Tekist á um menntamál og brúarsmíði Auður mjög tímabundið settur forstjóri Tekinn með efni eftir að vinur sló sig í höfuðið með skiptilykli Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Kennarasambandið hlynnt nýjum matsferli Ekki í lífshættu eftir stunguárás í Austurbænum Pallborðið: Hvernig þingmenn yrðu Arnar Þór, Jón Gnarr og Þórður Snær? Helga Mogensen látin Segir komið í veg fyrir að einkabíll fái eðlilegt pláss í Reykjavík Bein útsending: Menntaþing 2024 – Aðgerðir í menntaumbótum og viðbrögð við PISA Stór skjálfti í Goðabungu Boðað til fundar ráðuneyta og nefnda Alþingis um Ölfusárbrú í dag Bílnúmerin voru pappaspjöld vafin í plastpoka Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Íbúar kalla eftir úrbótum á hættulegum gatnamótum við Sæbraut Tvö innbrot í verslanir í dag „Ég vil auðvitað klára kjörtímabilið“ „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Bæjarstjórinn óttast ekki fólksflótta úr Árborg Kveðst tilbúinn í kosningar þegar „þessi ríkisstjórn springur loksins“ Sjá meira
„Það er ekki hægt að lýsa því á annan veg en að ég hafi verið hrærður,“ segir stjórnmálafræðiprófessorinn Svanur Kristjánsson. Síðasta kennslustund Svans var í liðinni viku en nemendur hans mættu með konfekt, blóm og bakkelsi í tilefni af tímamótunum. Ferill Svans sem kennari spannar hátt í hálfa öld. Hann nam stjórnmálafræði vestanhafs í Bandaríkjunum, í Minnesota og Illinois, en hóf að kenna samhliða doktorsnámi. Síðar kenndi hann við Háskóla Íslands í tæp 44 ár. „Það sem mér þykir vænst um, eftir allan þennan tíma, er að ég hef aldrei verið ásakaður um það á mínum ferli að vera með áróður í tímum,“ segir Svanur. „Í háskóla eru nemendur að læra fagleg vinnubrögð. Átti ég að ætlast til þess að nemendur stunduðu þau ef ég gerði það ekki sjálfur í tímum? Það að vera fyrirmynd er ekki besta leiðin til að hafa áhrif á fólk, það er eina leiðin.“ Prófessorinn segir að hann hafi í gegnum tíðina reynt að vanda sig og vera öðrum til eftirbreytni. Það hafi meðal annars skilað sér í því að þegar gamlir nemendur hitta hann á förnum vegi sýni þeir honum þakklæti og þylji jafnvel línur úr kennslustundum. Upphaflega ætlaði Svanur að nema lögfræði og einhvern tímann hafði hann hug á að fara í stjórnmál sjálfur. Hins vegar endaði hann á því að starfa bak við tjöldin. Meðal annars tók hann þátt í stofnun R-listans sem kom Sjálfstæðisflokknum úr meirihluta í borginni árið 1994 þar sem hann hafði setið nær óslitið frá 1932. „Við töluðum um það 1986 að sameina alla flokka, að Sjálfstæðisflokknum undanskildum, og hafa Ingibjörgu Sólrúnu sem borgarstjórakandídat. Það tók átta ár því það var innbyggt í vinstri menn að þeir væru lúserar sem stæðu í biðröð eftir því að vinna með Sjálfstæðisflokknum. Það þurfti að gera þá að vinningsliði,“ segir Svanur. Meðal liða í þeirri uppbyggingu var tímaritið Þjóðlíf sem kom út á níunda áratugnum. Árið 1986 birtist í því grein eftir Svan sem heitir Valdið og borgin og var að sögn prófessorsins hugmyndafræðilegur grundvöllur R-listans. „Í umræðunni er alltaf verið að rugla saman hlutlægni og hlutleysi,“ segir Svanur. „Stjórnmálafræðingur á ekki að vera hlutlaus. Stjórnmálafræðingur sem ann ekki lýðræðinu hann er einskis virði. Þú átt að hafa þín gildi á hreinu. Ef þú hefur þau ekki á hreinu og stendur ekki með lýðræðinu þá brotnar allt. Andvaraleysið kostar.“
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Innlent Helga Mogensen látin Innlent Segir komið í veg fyrir að einkabíll fái eðlilegt pláss í Reykjavík Innlent Rangt af Netflix að halda því fram að Baby Reindeer væri „sönn saga“ Erlent Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Innlent Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Innlent Bílnúmerin voru pappaspjöld vafin í plastpoka Innlent Ekki í lífshættu eftir stunguárás í Austurbænum Innlent Stór skjálfti í Goðabungu Innlent Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Innlent Fleiri fréttir Vita ekki hvernig Rússar skilgreina gildi sín Tveir teknir með þýfi á leið í Norrænu Fundur sem ræður úrslitum hafinn Neituðu að hafa smyglað tuttugu milljónum sígaretta Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Mjúkt vald Íslands út um allan heim Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Tekist á um menntamál og brúarsmíði Auður mjög tímabundið settur forstjóri Tekinn með efni eftir að vinur sló sig í höfuðið með skiptilykli Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Kennarasambandið hlynnt nýjum matsferli Ekki í lífshættu eftir stunguárás í Austurbænum Pallborðið: Hvernig þingmenn yrðu Arnar Þór, Jón Gnarr og Þórður Snær? Helga Mogensen látin Segir komið í veg fyrir að einkabíll fái eðlilegt pláss í Reykjavík Bein útsending: Menntaþing 2024 – Aðgerðir í menntaumbótum og viðbrögð við PISA Stór skjálfti í Goðabungu Boðað til fundar ráðuneyta og nefnda Alþingis um Ölfusárbrú í dag Bílnúmerin voru pappaspjöld vafin í plastpoka Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Íbúar kalla eftir úrbótum á hættulegum gatnamótum við Sæbraut Tvö innbrot í verslanir í dag „Ég vil auðvitað klára kjörtímabilið“ „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Bæjarstjórinn óttast ekki fólksflótta úr Árborg Kveðst tilbúinn í kosningar þegar „þessi ríkisstjórn springur loksins“ Sjá meira