Erlent

Loftslagsskýrslu lekið af ótta við að hún verði þögguð niður

Kjartan Kjartansson skrifar
Lengi hefur verið vitað að losun manna á gróðurhúsalofttegundum veldur breytingum á loftslagi jarðar.
Lengi hefur verið vitað að losun manna á gróðurhúsalofttegundum veldur breytingum á loftslagi jarðar. Vísir/EPA
Vísindamenn í Bandaríkjunum óttast að ríkisstjórn Donalds Trump muni sitja á skýrslu um áhrif loftslagsbreytinga sem þrettán alríkisstofnanir hafa samið. New York Times hefur birt drög að vísindahluta skýrslunnar.

Fátt nýtt kemur fram í vísindahluta loftslagsskýrslunnar sem Bandaríkjaþing lætur vinna á fjögurra ára fresti. Þar kemur meðal annars fram að meðalhiti í Bandaríkjunum hafi risið hratt og verulega frá 9. áratug síðustu aldar og síðustu áratugir þar hafi verið þeir hlýjustu í 1.500 ár.

Skýrslan er hins vegar viðkvæmt mál fyrir bandaríska vísndamenn í ljósi þess að Trump og margir úr ríkisstjórn hans þræta fyrir raunveruleika loftslagsbreytinga á jörðinni af völdum manna. Óttast þeir því að skýrslan muni aldrei líta dagsins ljós.

Vinda ofan af loftslagsaðgerðum

Þannig hyggst Trump draga Bandaríkin út úr Parísarsamkomulaginu, alþjóðlegu samstarfi um að reyna að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda til þess að forðast verstu afleiðingar hnattrænnar hlýnunar.

Undir stjórn Scott Pruitt, fyrrverandi dómsmálaráðherra Oklahoma, hefur Umhverfisstofnun Bandaríkjanna (EPA) búið sig undir að afnema reglur sem var ætlað að takmarka losun gróðurhúsalofttegunda og vinnslu jarðefnaeldsneytis. Forstjórinn hefur sjálfur sagt að hann telji koltvísýring ekki aðalorsök hnattrænnar hlýnunar.

Í gær sagði The Guardian frá því að starfsfólki landbúnaðarráðuneytis Bandaríkjanna sé nú sagt að forðast að nota hugtök eins og „loftslagsbreytingar“ og „samdráttur í losun gróðurhúsalofttegunda“ í störfum sínum.

New York Times hefur eftir vísindamanni sem ekki vildi koma fram undir nafni að hann og félagar hans óttist að ríkisstjórn Trump muni koma í veg fyrir birtingu skýrslunnar.

Donald Trump og Scott Pruitt (t.h.) hafa talað mikið um störf og meinta skaðsemi reglugerða en minna um umhverfið.Vísir/EPA
Vísbendingar um loftslagsbreytingar út um allt

Innihald skýrslunnar gengur enda þvert á það sem Trump og meðlimir úr ríkisstjórn hans hafa talað um. Þeir hafa sagt að óvíst sé hvort að menn beri ábyrgð á loftslagsbreytingum og að vísindamenn hafi takmarkaða getu til að spá fyrir um áhrif þeirra.

„Vísbendingar um að loftslag sé að breytast eru út um allt, frá toppi lofthjúpsins niður í hyldýpi hafsins,“ segir í skýrsludrögunum sem New York Times komst yfir.

Vitna skýrsluhöfundar til þúsunda rannsókna eftir tugi þúsunda vísindamanna sem sýna fram á losun manna á gróðurhúsalofttegundum sé það sem veldur loftslagsbreytingum.

Bíða samþykkis stofnananna sem koma að skýrslunni

Vísindaakademía Bandaríkjanna hefur þegar samþykkt innihald skýrslunnar fyrir sitt leyti. Höfundarnir bíða nú leyfis frá ríkisstjórninni til að fá að birta hana opinberlega. Áður þurfa alríkisstofnanirnar þrettán hins vegar líka að samþykkja drögin fyrir 18. ágúst, þar á meðal EPA.

New York Times hefur eftir Katherine Hayhoe, loftslagsfræðingi og prófessor í stjórnmálafræði við Texas-tækniháskólann sem vann að skýrslunni, að hún sé ein yfirgripsmesta loftslagsvísindaskýrsla sem gefin hefur verið út.

Gavin Schmidt, forstöðumaður Goddard-geimrannsóknastofnunar NASA sem heldur meðal annars utan um hitastigsmælingar, sagði á Twitter eftir að frétt blaðsins birtist að það kæmi lítið á óvart að drögunum hafi verið lekið enda hafi íhaldssamar hugveitur eins og Cato-stofnunin beint spjótum sínum að skýrslunni.

Innihald skýrslunnar komi þó engum á óvart sem vinni að loftslagsmálum, aðeins hugsanlega þeim sem hafi talið að loftslagsbreytingar séu aðeins framtíðarvandamál.

Uppfært 10.8.2017 New York Times birti leiðréttingu við frétt sína um skýrsluna miðvikudaginn 9. ágúst. Ástæðan er sú að fyrri drög að skýrslunni voru opinber tímabundið þegar hún var í umsagnarferli en afrit af henni var vistað á vefsíðunni Internet Archive og hefur verið aðgengilegt þar frá því í janúar. Upphaflega mátti skilja frétt New York Times þannig að skýrsludrögin væru að birtast í fyrsta sinn opinberlega.

Skrifstofustjóri New York Times í Washington segir við Washington Post að blaðið hafi ekki vitað af síðunni og að vísindamennirnir sem það ræddi við í greininni hafi heldur ekki verið kunnugt um að skýrsludrögin væru aðgengileg þar. 

Frétt Vísis um umfjöllun New York Times er óbreytt utan þessarar uppfærslu. Þegar fréttin var skrifuð var umræða um aðgengileika skýrslunnar hafin á samfélagsmiðlum og því fullyrti Vísir ekki að þetta væri í fyrsta skipti sem hún birtist opinberlega. Vísun í „leka“ í fyrirsögn stendur enn á þeim forsendum að þeir sem komu skýrslunni til New York Times töldu sig vera að koma efni sem ekki var opinbert í hendur blaðsins.




Tengdar fréttir

Dómstóll bannar ríkisstjórn Trump að frysta loftmengunarreglur

Umhverfisstofnun Bandaríkjanna mátti ekki fresta gildistöku viðmiða um loftmengun sem voru ákveðin í tíð Baracks Obama. Úrskurður áfrýjunardómstóls þessa efni gæti torveldað ríkisstjórn Donalds Trump að afnema reglur og viðmið sem stofnanir komu á áður hún tók við völdum.

Þrýst á vísindamann að breyta framburði fyrir þingnefnd

Starfsmannastjóri bandaríska umhverfisráðuneytisins vildi að vísindamaður talaði gegn betri vitund um að stofnunin væri að láta vísindaráðgjafa fara þegar hann bar vitni fyrir þingnefnd í síðasta mánuði.

Trump drepur loftslagsaðgerðir Bandaríkjanna

TIlskipun Trump um að vinda ofan af loftslagsaðgerðum Obama á að tryggja orkusjálfstæði Bandaríkjanna og endurvekja störf í kolaiðnaðinum. Sérfræðingar segja hvorugt þessa líklegt til að gerast. Þá geri tilskipunin ólíklegt að Bandaríkin standi við skuldbindingar sínar gagnvart Parísarsamkomulaginu.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×