Að skapa störf með því að eyða þeim annars staðar Magnús Skúlason skrifar 18. júlí 2017 07:00 Í umræðu um laxeldi hafa menn farið mikinn um mikilvægi eldis fyrir atvinnuuppbyggingu í þeim byggðum landsins sem eiga undir högg að sækja. Í þeirri umræðu fer hins vegar minna fyrir þeirri staðreynd að eldi í opnum sjókvíum stefnir störfum sem nú þegar eru til staðar í sveitum Íslands í stórhættu. Því verður ekki trúað að óreyndu að fólk vilji skapa störf í sínu héraði með því að eyða þeim annars staðar á landsbyggðinni og það með iðnaðareldi sem er bein atlaga að náttúru og lífríki Íslands. Það má aldrei gleyma því að tekjur af laxveiði eru mikilvæg undirstaða fyrir búsetu í sveitum Íslands. Þjónusta og leiga laxveiðihlunninda er ein elsta ferðaþjónustugrein á Íslandi. Greinin skilar tekjum til bænda og skapar fjölbreytt störf. Leiga veiðiréttinda veltir um 20 milljörðum á ári sé tekið tillit til afleiddra tekna. Tekjurnar verða ekki eingöngu til við árnar heldur gætir áhrifa laxveiði vítt og breitt um samfélagið. Má þar nefna flug, hótel, bílaleigur, veitingastaði, verslanir og fleira. Laxveiðimenn sem sækja Ísland heim skila þannig með beinum og óbeinum hætti hærri tekjum til samfélagsins en nokkrir aðrir ferðamenn.Rangfærslur um arð af veiðitekjumÞrálátar rangfærslur hafa einkennt umræðu um skattlagningu á veiðitekjum sem ég tel ástæðu til að leiðrétta hér og nú. Samkvæmt lögum um lax- og silungsveiði er landeigendum skylt að gerast aðilar að veiðifélagi viðkomandi ársvæðis. Veiðifélögin skipa með sér stjórn sem stýrir samningum um útleigu ánna sem og uppbyggingu í þjónustu við veiðimenn. Arði af útleigu ánna er skipt milli lögbýla við viðkomandi veiðivatn samkvæmt ríkjandi arðskrá. Hvert lögbýli greiðir fullan tekjuskatt af útgreiddum arði veiðihlunninda. Við hverja laxveiðiá hafa verið reist glæsileg veiðihús sem bændur eiga sjálfir. Um er að ræða nútímaleg veiðihótel sem kalla á mikla fjárfestingu af hálfu landeigenda. Rekstur veiðihótelanna ber virðisauka- og gistináttaskatt eins og lög gera ráð fyrir. Öll umræða um að greinin sé ekki skattlögð er því einfaldlega röng.Norskt iðnaðareldi ógnar villtum íslenskum laxiÞað er mikið áhyggjuefni að iðnaðarlaxeldi á norska vísu upp á 130.000 tonn af norskum laxi sé í umsóknarferli hér á landi. Samkvæmt norskum rannsóknum liggur fyrir að einn lax sleppur að meðaltali fyrir hvert alið tonn af eldislaxi. Ef þessi áform ganga eftir má gera ráð fyrir að um 130.000 laxar sleppi úr sjókvíum við Íslandsstrendur. Um er að ræða frjóan framandi stofn og stærstu ógn sem villtir íslenskir laxastofnar hafa staðið frammi fyrir. Til samanburðar er allur hrygningarstofn íslenska laxins um 33.000 til 50.000 laxar. Í nýlegri vísindagrein kemur fram að allt að 80 prósent af hrygnum í norskum veiðiám er eldislax. Norskir laxastofnar hafa orðið fyrir óafturkræfum áhrifum vegna erfðablöndunar. Í hvert skipti sem nýir eldislaxar sleppa minnkar vægi náttúrulega laxins. Allar líkur eru á að villti stofninn muni deyja út á endanum. Íslendingar mega ekki láta það yfir sig ganga að verðmætri náttúruauðlind sé fórnað með tilkomu stórfellds norsks iðnaðareldis í sjókvíum hér á landi. Það verður að gera þá kröfu að stjórnvöld taki ábyrga afstöðu með hagsmuni náttúrunnar, og allrar landsbyggðarinnar, að leiðarljósi og tryggi framtíð villtu laxastofnanna. Íslenskir laxastofnar eru auðlind sem okkur ber skylda til að viðhalda og nýta með sjálfbærum hætti og skila til komandi kynslóða.Höfundur er formaður Veiðifélags Þverár og bóndi í Norðtungu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Halldór 27.07.2024 Halldór Baldursson Halldór Glútenlaust nesti - djöfulsins lúxus! Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun ÉG ÞORI! Inga Sæland Skoðun Færeyingar vissulega til fyrirmyndar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hæstvirtur forsætisráðherra Opið bréf til Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar Kári Stefánsson Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun Pawel og bronsið Ragnar Þór Pétursson Skoðun Stýrivextir verða að lækka Fjóla Einarsdóttir Skoðun Hvar endar þetta? Reynir Böðvarsson Skoðun Heilbrigð skynsemi Einar Scheving Skoðun Skoðun Skoðun Færeyingar vissulega til fyrirmyndar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Glútenlaust nesti - djöfulsins lúxus! Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun ÉG ÞORI! Inga Sæland skrifar Skoðun Hver er hún þessi drusla? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Börn eða bissness Bryndís Jónsdóttir skrifar Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Pawel og bronsið Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Stýrivextir verða að lækka Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigð skynsemi Einar Scheving skrifar Skoðun Hvar endar þetta? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Höfðu algerlega rétt fyrir sér Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskar getraunir og ólögleg veðmálafyrirtæki Pétur Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Hættustig Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Sjá meira
Í umræðu um laxeldi hafa menn farið mikinn um mikilvægi eldis fyrir atvinnuuppbyggingu í þeim byggðum landsins sem eiga undir högg að sækja. Í þeirri umræðu fer hins vegar minna fyrir þeirri staðreynd að eldi í opnum sjókvíum stefnir störfum sem nú þegar eru til staðar í sveitum Íslands í stórhættu. Því verður ekki trúað að óreyndu að fólk vilji skapa störf í sínu héraði með því að eyða þeim annars staðar á landsbyggðinni og það með iðnaðareldi sem er bein atlaga að náttúru og lífríki Íslands. Það má aldrei gleyma því að tekjur af laxveiði eru mikilvæg undirstaða fyrir búsetu í sveitum Íslands. Þjónusta og leiga laxveiðihlunninda er ein elsta ferðaþjónustugrein á Íslandi. Greinin skilar tekjum til bænda og skapar fjölbreytt störf. Leiga veiðiréttinda veltir um 20 milljörðum á ári sé tekið tillit til afleiddra tekna. Tekjurnar verða ekki eingöngu til við árnar heldur gætir áhrifa laxveiði vítt og breitt um samfélagið. Má þar nefna flug, hótel, bílaleigur, veitingastaði, verslanir og fleira. Laxveiðimenn sem sækja Ísland heim skila þannig með beinum og óbeinum hætti hærri tekjum til samfélagsins en nokkrir aðrir ferðamenn.Rangfærslur um arð af veiðitekjumÞrálátar rangfærslur hafa einkennt umræðu um skattlagningu á veiðitekjum sem ég tel ástæðu til að leiðrétta hér og nú. Samkvæmt lögum um lax- og silungsveiði er landeigendum skylt að gerast aðilar að veiðifélagi viðkomandi ársvæðis. Veiðifélögin skipa með sér stjórn sem stýrir samningum um útleigu ánna sem og uppbyggingu í þjónustu við veiðimenn. Arði af útleigu ánna er skipt milli lögbýla við viðkomandi veiðivatn samkvæmt ríkjandi arðskrá. Hvert lögbýli greiðir fullan tekjuskatt af útgreiddum arði veiðihlunninda. Við hverja laxveiðiá hafa verið reist glæsileg veiðihús sem bændur eiga sjálfir. Um er að ræða nútímaleg veiðihótel sem kalla á mikla fjárfestingu af hálfu landeigenda. Rekstur veiðihótelanna ber virðisauka- og gistináttaskatt eins og lög gera ráð fyrir. Öll umræða um að greinin sé ekki skattlögð er því einfaldlega röng.Norskt iðnaðareldi ógnar villtum íslenskum laxiÞað er mikið áhyggjuefni að iðnaðarlaxeldi á norska vísu upp á 130.000 tonn af norskum laxi sé í umsóknarferli hér á landi. Samkvæmt norskum rannsóknum liggur fyrir að einn lax sleppur að meðaltali fyrir hvert alið tonn af eldislaxi. Ef þessi áform ganga eftir má gera ráð fyrir að um 130.000 laxar sleppi úr sjókvíum við Íslandsstrendur. Um er að ræða frjóan framandi stofn og stærstu ógn sem villtir íslenskir laxastofnar hafa staðið frammi fyrir. Til samanburðar er allur hrygningarstofn íslenska laxins um 33.000 til 50.000 laxar. Í nýlegri vísindagrein kemur fram að allt að 80 prósent af hrygnum í norskum veiðiám er eldislax. Norskir laxastofnar hafa orðið fyrir óafturkræfum áhrifum vegna erfðablöndunar. Í hvert skipti sem nýir eldislaxar sleppa minnkar vægi náttúrulega laxins. Allar líkur eru á að villti stofninn muni deyja út á endanum. Íslendingar mega ekki láta það yfir sig ganga að verðmætri náttúruauðlind sé fórnað með tilkomu stórfellds norsks iðnaðareldis í sjókvíum hér á landi. Það verður að gera þá kröfu að stjórnvöld taki ábyrga afstöðu með hagsmuni náttúrunnar, og allrar landsbyggðarinnar, að leiðarljósi og tryggi framtíð villtu laxastofnanna. Íslenskir laxastofnar eru auðlind sem okkur ber skylda til að viðhalda og nýta með sjálfbærum hætti og skila til komandi kynslóða.Höfundur er formaður Veiðifélags Þverár og bóndi í Norðtungu.
Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Carnivore: Kransæðastífla og skínandi fínir kviðvöðvar? Guðrún Nanna Egilsdóttir ,Dögg Guðmundsdóttir Skoðun