Áhyggjur af reynsluleysi Pírata Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 3. nóvember 2017 06:30 Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, fékk umboð til stjórnarmyndunar í gær. Vísir/eyþór Reynsluleysi í stjórnmálum er helsta áhyggjuefni þeirra sem lýst hafa efasemdum vegna naums meirihluta flokkanna sem nú ræðast formlega við um myndun ríkisstjórnar, eftir að Katrín Jakobsdóttir fékk umboð forseta til að hefja formlegar viðræður í gær. Ríkisstjórn sem stendur og fellur með einum manni, þarf ekki eingöngu að geta varist vantrausti heldur þurfa þeir sem að baki henni standa að greiða atkvæði með þeim málum sem hún setur á dagskrá, þar á meðal fjárlögum. Í því felst ekki eingöngu að greiða atkvæði með fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar heldur að greiða atkvæði gegn breytingartillögum stjórnarandstöðunnar sem eru í andstöðu við hugmyndir meirihlutans. Innan þeirra flokka sem aðild eiga að stjórnarmyndunarviðræðum hefur áhyggjum verið lýst af því að reynsluleysi, sérstaklega í þingflokki Pírata, geti komið stjórninni í koll, geri þrýstingur úr baklandinu vart við sig eða ef þingmenn úr stjórnarandstöðu leita fylgis úr röðum meirihlutans við tillögur sem erfitt getur reynst að greiða atkvæði gegn. Það steytir því ekki mikið á málefnum í viðræðum milli flokkana, enda allir sammála um að einblína á stóru málin sem sameina. Efst á baugi er uppbygging innviða í heilbrigðismálum, menntamálum og samgöngumálum og einnig aðgerðir stjórnvalda í komandi kjaraviðræðum með áherslu á efnahagslegan stöðugleika, aðgerðir til að auka jöfnuð lífsgæða og draga úr misskiptingu, umbætur í tjáningarfrelsismálum, loftslagsmál, aðgerðir gegn ofbeldi, jafnréttismál og breytingar á stjórnarskrá. Kerfisbreytingar í sjávarútvegi og landbúnaði eru ekki til umræðu samkvæmt heimildum Fréttablaðsins og Evrópusambandið er ekki á dagskrá. Reynslumenn í stjórnmálum sem Fréttablaðið ræddi við eru sammála um að reynsla og þykkur skrápur geti skipt máli í ríkisstjórnarsamstarfi en fleira þurfi þó að koma til og samstaða í flokkunum skipti ekki síður máli. „Ég hef verið í stjórnarsamstarfi þar sem reynslumiklir þingmenn hafa verið til vandræða þannig að þetta getur gerst alveg á báða bóga,“ segir Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, og bætir við: „Oft er það nú betra að menn hafi þykkan skráp en reynslumiklir menn kunna betur þá list að vera óþægir.“ „Þeir sem eru aðilar að ríkisstjórn með tæpan meirihluta geta þurft að horfast í augu við að greiða atkvæði gegn málum sem eru erfið fyrir þá sjálfa og þeir hefðu viljað styðja,“ segir Svavar Gestsson, fyrrverandi ráðherra, og rifjar upp erfið dæmi frá stjórnmálaferli sínum. „Mjög stór hluti af pólitískum deilumálum í minni tíð snerist um kjaramál og vísitölubætur á laun og þá þurfti að grípa til aðgerða út af verðbólgunni og skera niður vísitölubæturnar. Þá var til dæmis Sjálfstæðisflokkur í stjórnarandstöðu að gera fullkomlega ábyrgðarlausar tillögur um kauphækkanir. Maður þurfti þá að fella þær tillögur, þótt ég hefði auðvitað í hjarta mínu viljað styðja þær en það hefði sett allt á annan endann í því sem við vorum að reyna að gera.“ Aðspurður segir Svavar að svona samstarf sé ekki ólíkt því að reka stóra fjölskyldu. „Sá sem stýrir ríkisstjórn þarf að halda vel utan um hópinn, rækta tengslin og vináttuna. Þegar ég var í stjórn með Steingrími Hermannssyni, þá vorum við að kjafta fram á nætur, úti að ganga, ríða út og bara vera félagar. Þetta skiptir miklu máli,“ segir Svavar um mikilvægi liðsheildar í ríkisstjórnarsamstarfi. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Lést í umferðarslysi við Álfabakka Innlent Tuttugu og þrjár konur stíga fram og fórnarlömb raðnauðgara talin á sjöunda tug Erlent Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Innlent Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Innlent „Auðvitað lét ég hann heyra það“ Innlent Flugmaðurinn sem týndi herþotu tjáir sig Erlent Hinir handteknu alveg ótengdir Innlent Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Innlent Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Innlent „Þetta er bara brandarakvöld“ Innlent Fleiri fréttir Kvikugangur talinn ná langleiðina að flugvallarstæði Hvassahrauns Alþingi hafi átt að vera upplýst Stöðvuðu smygl á tuttugu þúsund Oxycontin-töflum Þrumustuð þegar lag Barnamenningarhátíðar var frumflutt Hinir handteknu alveg ótengdir Stjórnarformaður vísisjóðs nýr forseti Félagsvísindasviðs HÍ Engin virkni í sprungunni og umfangsmikil lögregluaðgerð Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Harma að upplýsingar hafi verið sendar út fyrir mistök Tveimur sleppt og þrír eftir í haldi Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Furðar sig á undirritun án aðkomu Alþingis Vilja hagræða í Reykjavík og leita til borgarbúa Grindvíkingum hleypt inn í bæinn á ný Fimm ára nauðgunardómur stendur Boðar brottvísanir brotamanna og afnám átján mánaða reglu Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Segir Viðreisn óforbetranlegan stjórnlyndisflokk Aðalmeðferð hafin í Menningarnæturmáli Bein útsending: Þjóðaröryggi – Íslendingar og hafið Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Svæðisstjóri Vegagerðarinnar sleginn vegna banaslyssins Möguleiki að kvikugangurinn opnist nærri Reykjanesbraut Möguleiki að gos hefjist norðanmegin en ólíklegt þó Af neyðarstigi og á hættustig 48 þúsund króna sekt fyrir að beita hund harðýðgi „Þetta er bara brandarakvöld“ Hafa núna skrifborð þar sem áður var flugstýri Meðalævilengd eykst milli ára og ungbarnadauði minnkar Sjá meira
Reynsluleysi í stjórnmálum er helsta áhyggjuefni þeirra sem lýst hafa efasemdum vegna naums meirihluta flokkanna sem nú ræðast formlega við um myndun ríkisstjórnar, eftir að Katrín Jakobsdóttir fékk umboð forseta til að hefja formlegar viðræður í gær. Ríkisstjórn sem stendur og fellur með einum manni, þarf ekki eingöngu að geta varist vantrausti heldur þurfa þeir sem að baki henni standa að greiða atkvæði með þeim málum sem hún setur á dagskrá, þar á meðal fjárlögum. Í því felst ekki eingöngu að greiða atkvæði með fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar heldur að greiða atkvæði gegn breytingartillögum stjórnarandstöðunnar sem eru í andstöðu við hugmyndir meirihlutans. Innan þeirra flokka sem aðild eiga að stjórnarmyndunarviðræðum hefur áhyggjum verið lýst af því að reynsluleysi, sérstaklega í þingflokki Pírata, geti komið stjórninni í koll, geri þrýstingur úr baklandinu vart við sig eða ef þingmenn úr stjórnarandstöðu leita fylgis úr röðum meirihlutans við tillögur sem erfitt getur reynst að greiða atkvæði gegn. Það steytir því ekki mikið á málefnum í viðræðum milli flokkana, enda allir sammála um að einblína á stóru málin sem sameina. Efst á baugi er uppbygging innviða í heilbrigðismálum, menntamálum og samgöngumálum og einnig aðgerðir stjórnvalda í komandi kjaraviðræðum með áherslu á efnahagslegan stöðugleika, aðgerðir til að auka jöfnuð lífsgæða og draga úr misskiptingu, umbætur í tjáningarfrelsismálum, loftslagsmál, aðgerðir gegn ofbeldi, jafnréttismál og breytingar á stjórnarskrá. Kerfisbreytingar í sjávarútvegi og landbúnaði eru ekki til umræðu samkvæmt heimildum Fréttablaðsins og Evrópusambandið er ekki á dagskrá. Reynslumenn í stjórnmálum sem Fréttablaðið ræddi við eru sammála um að reynsla og þykkur skrápur geti skipt máli í ríkisstjórnarsamstarfi en fleira þurfi þó að koma til og samstaða í flokkunum skipti ekki síður máli. „Ég hef verið í stjórnarsamstarfi þar sem reynslumiklir þingmenn hafa verið til vandræða þannig að þetta getur gerst alveg á báða bóga,“ segir Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, og bætir við: „Oft er það nú betra að menn hafi þykkan skráp en reynslumiklir menn kunna betur þá list að vera óþægir.“ „Þeir sem eru aðilar að ríkisstjórn með tæpan meirihluta geta þurft að horfast í augu við að greiða atkvæði gegn málum sem eru erfið fyrir þá sjálfa og þeir hefðu viljað styðja,“ segir Svavar Gestsson, fyrrverandi ráðherra, og rifjar upp erfið dæmi frá stjórnmálaferli sínum. „Mjög stór hluti af pólitískum deilumálum í minni tíð snerist um kjaramál og vísitölubætur á laun og þá þurfti að grípa til aðgerða út af verðbólgunni og skera niður vísitölubæturnar. Þá var til dæmis Sjálfstæðisflokkur í stjórnarandstöðu að gera fullkomlega ábyrgðarlausar tillögur um kauphækkanir. Maður þurfti þá að fella þær tillögur, þótt ég hefði auðvitað í hjarta mínu viljað styðja þær en það hefði sett allt á annan endann í því sem við vorum að reyna að gera.“ Aðspurður segir Svavar að svona samstarf sé ekki ólíkt því að reka stóra fjölskyldu. „Sá sem stýrir ríkisstjórn þarf að halda vel utan um hópinn, rækta tengslin og vináttuna. Þegar ég var í stjórn með Steingrími Hermannssyni, þá vorum við að kjafta fram á nætur, úti að ganga, ríða út og bara vera félagar. Þetta skiptir miklu máli,“ segir Svavar um mikilvægi liðsheildar í ríkisstjórnarsamstarfi.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Lést í umferðarslysi við Álfabakka Innlent Tuttugu og þrjár konur stíga fram og fórnarlömb raðnauðgara talin á sjöunda tug Erlent Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Innlent Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Innlent „Auðvitað lét ég hann heyra það“ Innlent Flugmaðurinn sem týndi herþotu tjáir sig Erlent Hinir handteknu alveg ótengdir Innlent Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Innlent Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Innlent „Þetta er bara brandarakvöld“ Innlent Fleiri fréttir Kvikugangur talinn ná langleiðina að flugvallarstæði Hvassahrauns Alþingi hafi átt að vera upplýst Stöðvuðu smygl á tuttugu þúsund Oxycontin-töflum Þrumustuð þegar lag Barnamenningarhátíðar var frumflutt Hinir handteknu alveg ótengdir Stjórnarformaður vísisjóðs nýr forseti Félagsvísindasviðs HÍ Engin virkni í sprungunni og umfangsmikil lögregluaðgerð Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Harma að upplýsingar hafi verið sendar út fyrir mistök Tveimur sleppt og þrír eftir í haldi Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Furðar sig á undirritun án aðkomu Alþingis Vilja hagræða í Reykjavík og leita til borgarbúa Grindvíkingum hleypt inn í bæinn á ný Fimm ára nauðgunardómur stendur Boðar brottvísanir brotamanna og afnám átján mánaða reglu Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Segir Viðreisn óforbetranlegan stjórnlyndisflokk Aðalmeðferð hafin í Menningarnæturmáli Bein útsending: Þjóðaröryggi – Íslendingar og hafið Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Svæðisstjóri Vegagerðarinnar sleginn vegna banaslyssins Möguleiki að kvikugangurinn opnist nærri Reykjanesbraut Möguleiki að gos hefjist norðanmegin en ólíklegt þó Af neyðarstigi og á hættustig 48 þúsund króna sekt fyrir að beita hund harðýðgi „Þetta er bara brandarakvöld“ Hafa núna skrifborð þar sem áður var flugstýri Meðalævilengd eykst milli ára og ungbarnadauði minnkar Sjá meira