Innlent

Mál Brúneggja aldrei kært til ráðuneytisins

Hulda Hólmkelsdóttir skrifar
Þessar pakkningar sjást ekki lengur í hillum stærstu verslana landsins.
Þessar pakkningar sjást ekki lengur í hillum stærstu verslana landsins. Vísir/Daníel

Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið var fyrst upplýst um möguleg brot á lögum um velferð dýra af hálfu Brúneggja hinn 25. nóvember 2016. Áður hafði Matvælastofnun upplýst ráðuneytið um að Brúnegg ehf. uppfylltu mögulega ekki skilyrði reglugerðar um vistvæna landbúnaðarframleiðslu með tölvupósti til ráðuneytisins þann 19. desember 2013. Þetta kemur fram í svari Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, við fyrirspurn frá Andrési Inga Jónssyni um málefni Brúneggja ehf. og upplýsingagjöf til almennings um brot á reglum um dýravelferð.



Mál Brúneggja vakti athygli í kjölfar umfjöllunar Kastljóss þann 28. nóvember 2016. Þar kom fram að fyrirtækið Brúnegg blekkti neytendur á sama tíma og fyrirtækið stóð frammi fyrir vörslusviptingaraðgerð Matvælastofnunar á hænum í eigum fyrirtækisins. Á umbúðum eggja sem framleidd eru af fyrirtækinu er tekið fram að velferð dýranna séu í hávegum höfð, þrátt fyrir að könnun Matvælastofnunar hafi leitt annað í ljós. Þótti ljóst að hænur í eigu Brúneggja hefðu búið við afar slæman aðbúnað.



Matvælastofnun og eldri stofnanir höfðu eftirlit með starfsemi Brúneggja allt frá því starfsemi hófst þar fyrir rúmum tíu árum. Ýmis frávik hafi verið skráð í eftirlitsskýrslum í gegnum árin, fyrst í lok árs 2010 og aftur árið 2011 þar sem skráð voru frávik vegna fuglakóleru. Í framhaldinu var fyrirskipuð bólusetning fuglanna.

Kristinn Gylfi Jónsson, framkvæmdastjóri Brúneggja

Ástand mála óásættanlegt

„Við gildistöku nýrrar reglugerðar um velferð alifugla í janúar 2015 voru sett lögbundin mörk fyrir fjölda varpfugla í lausagöngu og frá þeim tíma er ástand mála hjá Brúneggjum með öllu óásættanlegt,“ segir í svari ráðherrans.



Þá var fjöldi varpfugla í lausagöngu ákvarðaður að hámarki 9 fuglar á fermetra. Þá voru skráð alvarleg frávik vegna fjölda fugal í varphúsum hjá Brúneggjum. Einnig voru skráð frávik vegna loftgæða, undirburðar, hollustuhátta og bústjórnar. Var þá krafist úrbóta ogundirbúningur hafinn að vörslusviptingu og stöðvun starfsemi.



„Að loknum þeim málarekstri og að fengnum andmælum frá Brúneggjum var síðan tilkynnt um aðgerðir gegn fyrirtækinu í byrjun nóvember 2015. Fuglum var fækkað og bætt úr öðrum ágöllum en áfram var unnið með tilteknar úrbætur og þá ekki síst vegna loftræstingar.“



Eins og fyrr segir var Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið var fyrst upplýst um möguleg brot á dýravelferðarlögum af hálfu Brúneggja þann 25. nóvember 2016. Þá hafði Matvælastofnun upplýst ráðuneytið að Brúnegg ehf. uppfylltu mögulega ekki skilyrði reglugerðar um vistvæna landbúnaðarframleiðslu með tölvupósti frá starfsmanni stofnunarinnar til ráðuneytisins hinn 19. desember 2013. Þar kom fram að Matvælastofnun taldi að neytendur væru blekktir með merkingu eggja frá Brúneggjum ehf. Þá benti Matvælastofnun á að hún hefði reglubundið eftirlit með framleiðslu eggja en þrátt fyrir það hefði stofnunin ekki eftirlit með vistvænni framleiðslu eggja.



Mál Brúneggja var þó aldrei kært til ráðuneytisins og þess vegna hafði ráðuneytið ekki upplýsingar um möguleg brot á lögum um velferð dýra í fyrrgreindu máli fyrr en stuttu fyrir umfjöllun Kastljóss.

Stærstu matvælaverslanir landsins lokuðu á fyrirtækið í nóvember.Vísir/Anton

Úttekt á starfsumhverfi Matvælastofnunar

Ráðherra hefur falið Bjarna Snæbirni Jónssyni stjórnunarráðgjafa og dr. Ólafi Oddgeirssyni, dýralækni og framkvæmdastjóra ráðgjafarfyrirtækisins Food Control Consultants Ltd. í Skotlandi, að fara yfir og gera úttekt á ýmsum þáttum er lúta að rekstri og starfsumhverfi Matvælastofnunar. 



„Sérfræðingarnir munu fara yfir verkferla Matvælastofnunar hvað varðar eftirlit með lögum um velferð dýra og matvælaeftirlit, ásamt því að greina starfsaðferðir og bera saman við það sem almennt gerist hjá sambærilegum stofnunum í Evrópu,” segir í svari ráðherra. 



Þar segir jafnframt að starfsmenn ráðuneytisins muni fara yfir þau lög sem gilda um starfsemi Matvælastofnunar, beitingu þeirra og greina hvort skortur á lagaúrræðum hamli því að stofnunin geti veitt almenningi og opinberum stofnunum upplýsingar úr eftirlitsskýrslum.



„Sérfræðingarnir munu jafnframt skoða sérstaklega rekstur, skipulag og stjórnun stofnunarinnar og hvernig atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið sinnir almennum eftirlitsskyldum sínum með starfsemi hennar. Loks verður óskað eftir ábendingum um það sem betur má fara varðandi framangreinda þætti, tillögum um breytingar á lögum og öðru því sem telja má að geti eflt framkvæmd með lögum um velferð dýra og matvælaeftirlit.“



Gert er ráð fyrir að niðurstöður liggi fyrir í lok febrúar á þessu ári. 



Aðspurð um skýringar á því hvers vegna upplýsingar um blekkingar við merkingu matvæla hafi ekki ratað til almennigs fyrr segir ráðherra að Matvælastofnun hafi þá hvorki haft eftirlit með vistvænni landbúnaðarframleiðslu né vald til að sinna eftirliti með settum skilyrðum eða til að taka ákvarðanir vegna frávika og brota á reglugerð.



Í svari ráðherra segir ennfremur að við heildarendurskoðun á lögum um matvælastofnun verði sérstaklega skoðað hvort tilefni sé til að skylda eftirlitsaðila til að upplýsa almenning og fjölmiðla um niðurstöður úr eftirliti eða ekki.


Tengdar fréttir




Fleiri fréttir

Sjá meira


×