Ótti við gegnsæi ríkur innan stjórnmálanna Aðalheiður Ámundadóttir skrifar 17. febrúar 2018 07:30 Jón Ólafsson prófessor fer fyrir stýrihópi um eflingu trausts á stjórnmálum. Fréttablaðið/Anton Brink Formaður stýrihóps um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu segir að kerfið og stjórnmálamenn eigi að líta á greitt aðgengi að upplýsingum sem hjálpartæki, til að sýna fram á að viðkomandi hagi starfi sínu í þágu almennings.„Það er langáhrifaríkast til lengri tíma litið að aðgangur að upplýsingum sé greiður. Þá stendur fólk frammi fyrir því að þurfa alltaf að geta forsvarað það sem það gerir og það hefur áhrif. Ef menn hefðu til dæmis gert ráð fyrir því að þessar greiðslur yrðu á almannavitorði þá hefðu þeir kannski hagað innheimtu sinni öðruvísi,“ segir Jón Ólafsson prófessor, formaður Gagnsæis og formaður stýrihóps um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Alþingi og stjórnsýsla þess hefur verið harðlega gagnrýnd að undanförnu vegna leyndar sem hvílir yfir ferða-, dvalar- og starfskostnaðargreiðslum til þingmanna. Aðspurður segir Jón að svo virðist sem menn óttist helst að umræðan verði neikvæð ef upplýsingar liggja fyrir. „Ótti manna við gegnsæið virðist helst á því byggður að fólk muni rangtúlka og mistúlka upplýsingar. Það eru hins vegar miklu meiri líkur á tortryggni þegar fólk veit ekki heldur en þegar það veit,“ segir Jón. Jón bendir á að kerfið og stjórnmálamennirnir ættu mun frekar að líta á greitt aðgengi að upplýsingum sem hjálpartæki og leið til að tryggja og sýna fram á að hann eða hún hagi starfi sínu í þágu almennings. „Eina leiðin sem fólk hefur til að sýna hvað það er að gera er að hafa allt uppi á borði,“ segir Jón. „Það virðist nánast ríkjandi viðhorf í stjórnsýslunni að það þurfi sérstök rök til að veita upplýsingar. Þessu þarf að snúa við þannig að það þurfi sérstök rök til að veita þær ekki,“ segir Jón og bætir við: „Ef þessi viðhorfsbreyting gæti orðið erum við strax komin í mun eðlilegra umhverfi og með þessu getum við líka dregið úr líkum á að fólk misnoti stöðu sína.“ Birtist í Fréttablaðinu Stj.mál Mest lesið Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Trump veltir fyrir sér möguleikanum á því að vera myrtur af Írönum Erlent Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Innlent Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Innlent „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Innlent Aftengja sig Pírataspjallinu Innlent Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Innlent Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Innlent „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla Innlent Loftefni hrundi í húsi sem fæst ekki uppkeypt Innlent Fleiri fréttir Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla „Það er svolítill vælukjóatónn í honum“ Rýna ekki frekar í þyrlubjörgun við Fljótavík Útkallið reyndist vera tóm vitleysa Einar býður Sunnu í kaffi og vill ræða áburð um karlrembu Margt sem kann að skýra fjölgun tilkynninga til barnaverndar Hættustig í Grindavík og veiklulegur Biden „Hvað ertu að gera í þessum karlrembuflokki?“ Meðalævilengd Íslendinga styttist Sluppu furðuvel frá heimsókn hesta á golfvöllinn Segir Menntamálastofnun ekki hafa ráðið við stafræn samræmd próf Ágreiningur um kött og hótanir gegn börnum Fyrirvari fyrir næsta gos gæti verið nokkrar mínútur Kona grunuð um að verða sex ára syni sínum að bana sögð sakhæf „Okkur þykir mjög miður að þetta hafi gerst“ Öllu gríni fylgi alvara Sjá meira
Formaður stýrihóps um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu segir að kerfið og stjórnmálamenn eigi að líta á greitt aðgengi að upplýsingum sem hjálpartæki, til að sýna fram á að viðkomandi hagi starfi sínu í þágu almennings.„Það er langáhrifaríkast til lengri tíma litið að aðgangur að upplýsingum sé greiður. Þá stendur fólk frammi fyrir því að þurfa alltaf að geta forsvarað það sem það gerir og það hefur áhrif. Ef menn hefðu til dæmis gert ráð fyrir því að þessar greiðslur yrðu á almannavitorði þá hefðu þeir kannski hagað innheimtu sinni öðruvísi,“ segir Jón Ólafsson prófessor, formaður Gagnsæis og formaður stýrihóps um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Alþingi og stjórnsýsla þess hefur verið harðlega gagnrýnd að undanförnu vegna leyndar sem hvílir yfir ferða-, dvalar- og starfskostnaðargreiðslum til þingmanna. Aðspurður segir Jón að svo virðist sem menn óttist helst að umræðan verði neikvæð ef upplýsingar liggja fyrir. „Ótti manna við gegnsæið virðist helst á því byggður að fólk muni rangtúlka og mistúlka upplýsingar. Það eru hins vegar miklu meiri líkur á tortryggni þegar fólk veit ekki heldur en þegar það veit,“ segir Jón. Jón bendir á að kerfið og stjórnmálamennirnir ættu mun frekar að líta á greitt aðgengi að upplýsingum sem hjálpartæki og leið til að tryggja og sýna fram á að hann eða hún hagi starfi sínu í þágu almennings. „Eina leiðin sem fólk hefur til að sýna hvað það er að gera er að hafa allt uppi á borði,“ segir Jón. „Það virðist nánast ríkjandi viðhorf í stjórnsýslunni að það þurfi sérstök rök til að veita upplýsingar. Þessu þarf að snúa við þannig að það þurfi sérstök rök til að veita þær ekki,“ segir Jón og bætir við: „Ef þessi viðhorfsbreyting gæti orðið erum við strax komin í mun eðlilegra umhverfi og með þessu getum við líka dregið úr líkum á að fólk misnoti stöðu sína.“
Birtist í Fréttablaðinu Stj.mál Mest lesið Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Trump veltir fyrir sér möguleikanum á því að vera myrtur af Írönum Erlent Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Innlent Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Innlent „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Innlent Aftengja sig Pírataspjallinu Innlent Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Innlent Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Innlent „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla Innlent Loftefni hrundi í húsi sem fæst ekki uppkeypt Innlent Fleiri fréttir Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla „Það er svolítill vælukjóatónn í honum“ Rýna ekki frekar í þyrlubjörgun við Fljótavík Útkallið reyndist vera tóm vitleysa Einar býður Sunnu í kaffi og vill ræða áburð um karlrembu Margt sem kann að skýra fjölgun tilkynninga til barnaverndar Hættustig í Grindavík og veiklulegur Biden „Hvað ertu að gera í þessum karlrembuflokki?“ Meðalævilengd Íslendinga styttist Sluppu furðuvel frá heimsókn hesta á golfvöllinn Segir Menntamálastofnun ekki hafa ráðið við stafræn samræmd próf Ágreiningur um kött og hótanir gegn börnum Fyrirvari fyrir næsta gos gæti verið nokkrar mínútur Kona grunuð um að verða sex ára syni sínum að bana sögð sakhæf „Okkur þykir mjög miður að þetta hafi gerst“ Öllu gríni fylgi alvara Sjá meira