Að vera fyrri til Svavar Guðmundsson skrifar 23. ágúst 2019 13:32 „Heilsaðu öllum heima, þeim sem heldurðu að vilji muna eftir mér.“ Þetta er þekkt hending úr frægu viðlagi sem við flest þekkjum og lýsir hlýhug og vináttu. Fólk heilsast og kveður að ólíkum sið eða venjum. Hvernig sem fólk heilsast, þá felur sú athöfn í sér einhverskonar virðingu. Í athöfninni að heilsa felst mikilvægi virðingar í samskiptum; öll viljum við vera virt og vera auðsýnd tilhlýðileg virðing. Að heilsast og vera heilsað er ein birtingamynd örlítillar væntumþykju og virðingavottun. Við höfum flest öll orðið fyrir vonbrigðum þegar okkur fannst að okkur hefði átt að vera heilsað af einhverjum sem okkur fannst skipta máli, en viðkomandi heilsaði ekki. Eitt af því sem ég hef upplifað undanfarin ár sem lögblindur einstaklingur er hve margir nota sjónskerðingu mína til þess eins að sleppa því að heilsa mér. Svo eru aðrir sem bera algjörlega af og kynna sig af fyrra bragði með sínu eigin nafni þegar þeir ávarpa mann, þetta er oftast fólk með yfirburða samskiptagreind en því miður upplifi ég það sem minnihlutahóp. Það er eins og margt fólk álíti blindan einstakling öðruvísi og að það þurfi eitthvað sérstakt umræðuefni þar sem maður er lögblindur til þess að nálgast mann. Við erum ekkert öðruvísi; við heyrum, hugsum, tölum og skynjum, en við sjáum mjög illa eða ekki neitt. Það er því óþarfi að vera vandræðalegur eða feiminn því síst af öllu viljum við láta vorkenna okkur. Ég hef verið í skírnar-, afmælis- og útskriftarveislum, í raun öllum tegundum af fagnaði. Ég er ekki í þessum veislum af því ég er ókunnugur fólkinu, en ég hef oft spurt einhvern nærkominn hvort hinn og þessi sé ekki eða hafi verið í veislunni? Jú, jú, allir voru þar en ég varð þess ekki áskynja því ég sé ekki fólkið og finnst því oft súrt í broti að hafa ekki verið heilsað af „vini“ eða ættingja. Rúmu hálfu ári eftir að ég varð skyndilega lögblindur fór ég t.a.m. í skírnarveislu þar sem um hundrað manns voru mættir, ég sat einn á borði sem mér hafði verið fylgt að og var með áberandi sólgleraugu þar sem ég þoli illa birtu. Mér fannst skrýtið að enginn skyldi setjast við borðið mitt, blinda er ekki smitandi og ég var ekki með farsótt. Ég held að 3-5 manneskjur hafi heilsað mér þrátt fyrir að ég hafi þekkt og vitað um mætingu helmings veislugesta. Mér leið hræðilega illa í þessari veislu, að sjá ekki þá sem ég þekkti og að vera ekki heilsað af þeim. Ég fór bitur og klökkur úr veislunni, laug því til að mér væri illt í maganum, pantaði leigubíl og vildi engan við tala, fór bara heim til mín og lagðist upp í sófa. Í dag er ég orðin vanari þessu, þ.e að vera einungis heilsað af broti minnihlutans, sérstaklega þegar fólkið með góðu samskiptagreindina kemst ekki til veislunnar. Það þarf hugrekki til að vera manneskja. Þessu er oft algerlega öfugt farið í veislum þar sem áfengi er í boði - þá gefa sig flestir á tal við mann því hugrekkið var drukkið í sig af lífsins lyst. Það er ekki gott fyrir sálina að vera hornreka í mannfagnaði. Maður upplifir sig afskiptan, á erfitt með að bæta úr því eða vera fyrri til að heilsa vegna blindunnar. Það getur oft fylgt sjónmissi einum og sér mikill einmannaleiki og því bætir það gráu ofan á svart að vera ekki heilsað og að vera sniðgenginn og hunsaður. Við sem blind eða lögblind erum, einkennum okkur langoftast með hvíta stafnum eða barmmerki. Við skynjum umhverfið á okkar hátt og við getum hugsað, talað og heyrt og svo miklu meir en það. Skilningsvitin okkar blinda/lögblinda fólksins eru í toppformi enda í toppæfingu, ólíkt alsjáandi fólkinu sem er sífellt að týna bíllyklunum sínum eða öðrum hlutum, blindir og sjónskerti týna barasta ekki hlutum! Mér finnst það einnig oft æði sérstakt að þegar ég er með annarri manneskju að hún er spurð fyrir mína hönd, t.d. ef ég er á kaffihúsi, hvernig kaffi vill hann, o.s.frv. Það er ábending til alsjáandi að spyrja blinda fólkið hvað það vill, ekki spyrja aðra þeirrar spurningar - það er tilfinningalegt taktleysi. Ímyndaðu þér að flestir samferðamenn sem framhjá þér fara myndu aldrei heilsa þér; hvorki heilsa né kasta á þig kveðju, fyrir þig sem ert alsjáandi myndi það nú reynast frekar einmannalegt og tómlegt líf. Þess vegna skiptir það okkur blinda/lögblinda fólkið gríðarmiklu máli að vera heilsað og við okkur talað, annars líður okkur eins og verið sé að hunsa okkur. Verum hugrökk. Gott og nauðsynlegt er að segja til nafns þegar blindum/lögblindum er heilsað og auðvitað af fyrra bragði. Sæll Svavar, þetta er Siggi frá Þúfu. Sæll Svavar, Þetta er hún Guðrún frá Hóli. Verum fyrri til og heilsum hvort öðru.Höfundur er sjávarútvegsfræðingur.Grein þessi var send inn í ritkeppni á vegum Blindrafélagsins í tilefni 80. ára afmæli þess þann 19. ágúst 2019. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Félagsmál Mest lesið Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Halldór 19.10.24 Halldór Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ekki lofa einhverju sem þú ætlar ekki að standa við Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Kennarastarfið Ragnheiður Lilja Bjarnadóttir skrifar Skoðun Fullveldi Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Að halda niðri launum og lifa á loftinu Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Vá! Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun „Hver sagði þér að heimurinn væri réttlátur?“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Í upphafi kosningabaráttu Heimir Pálsson skrifar Skoðun Ert þú ég eða verð ég þú Júlíus Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Ákall um annars konar hagkerfi Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Lögbrot íslenskrar stjórnsýslu og dómstóla Huginn Þór Grétarsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands styður þjóðarmorð Elí Hörpu og Önundarbur skrifar Skoðun Stjórnvöld bregðist við eggjaskorti með afnámi tolla Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Í hvernig samfélagi viljum við búa í? Ólafur H. Ólafsson skrifar Skoðun Endurhugsum íslenskt skólakerfi: Ný sýn á nám og kennslu Inga Sigrún Atladóttir skrifar Skoðun Þankar um framtíð landsins okkar Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Er Landsvirkjun til sölu? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar pólitík hindrar framför Hjörtur Sveinsson skrifar Sjá meira
„Heilsaðu öllum heima, þeim sem heldurðu að vilji muna eftir mér.“ Þetta er þekkt hending úr frægu viðlagi sem við flest þekkjum og lýsir hlýhug og vináttu. Fólk heilsast og kveður að ólíkum sið eða venjum. Hvernig sem fólk heilsast, þá felur sú athöfn í sér einhverskonar virðingu. Í athöfninni að heilsa felst mikilvægi virðingar í samskiptum; öll viljum við vera virt og vera auðsýnd tilhlýðileg virðing. Að heilsast og vera heilsað er ein birtingamynd örlítillar væntumþykju og virðingavottun. Við höfum flest öll orðið fyrir vonbrigðum þegar okkur fannst að okkur hefði átt að vera heilsað af einhverjum sem okkur fannst skipta máli, en viðkomandi heilsaði ekki. Eitt af því sem ég hef upplifað undanfarin ár sem lögblindur einstaklingur er hve margir nota sjónskerðingu mína til þess eins að sleppa því að heilsa mér. Svo eru aðrir sem bera algjörlega af og kynna sig af fyrra bragði með sínu eigin nafni þegar þeir ávarpa mann, þetta er oftast fólk með yfirburða samskiptagreind en því miður upplifi ég það sem minnihlutahóp. Það er eins og margt fólk álíti blindan einstakling öðruvísi og að það þurfi eitthvað sérstakt umræðuefni þar sem maður er lögblindur til þess að nálgast mann. Við erum ekkert öðruvísi; við heyrum, hugsum, tölum og skynjum, en við sjáum mjög illa eða ekki neitt. Það er því óþarfi að vera vandræðalegur eða feiminn því síst af öllu viljum við láta vorkenna okkur. Ég hef verið í skírnar-, afmælis- og útskriftarveislum, í raun öllum tegundum af fagnaði. Ég er ekki í þessum veislum af því ég er ókunnugur fólkinu, en ég hef oft spurt einhvern nærkominn hvort hinn og þessi sé ekki eða hafi verið í veislunni? Jú, jú, allir voru þar en ég varð þess ekki áskynja því ég sé ekki fólkið og finnst því oft súrt í broti að hafa ekki verið heilsað af „vini“ eða ættingja. Rúmu hálfu ári eftir að ég varð skyndilega lögblindur fór ég t.a.m. í skírnarveislu þar sem um hundrað manns voru mættir, ég sat einn á borði sem mér hafði verið fylgt að og var með áberandi sólgleraugu þar sem ég þoli illa birtu. Mér fannst skrýtið að enginn skyldi setjast við borðið mitt, blinda er ekki smitandi og ég var ekki með farsótt. Ég held að 3-5 manneskjur hafi heilsað mér þrátt fyrir að ég hafi þekkt og vitað um mætingu helmings veislugesta. Mér leið hræðilega illa í þessari veislu, að sjá ekki þá sem ég þekkti og að vera ekki heilsað af þeim. Ég fór bitur og klökkur úr veislunni, laug því til að mér væri illt í maganum, pantaði leigubíl og vildi engan við tala, fór bara heim til mín og lagðist upp í sófa. Í dag er ég orðin vanari þessu, þ.e að vera einungis heilsað af broti minnihlutans, sérstaklega þegar fólkið með góðu samskiptagreindina kemst ekki til veislunnar. Það þarf hugrekki til að vera manneskja. Þessu er oft algerlega öfugt farið í veislum þar sem áfengi er í boði - þá gefa sig flestir á tal við mann því hugrekkið var drukkið í sig af lífsins lyst. Það er ekki gott fyrir sálina að vera hornreka í mannfagnaði. Maður upplifir sig afskiptan, á erfitt með að bæta úr því eða vera fyrri til að heilsa vegna blindunnar. Það getur oft fylgt sjónmissi einum og sér mikill einmannaleiki og því bætir það gráu ofan á svart að vera ekki heilsað og að vera sniðgenginn og hunsaður. Við sem blind eða lögblind erum, einkennum okkur langoftast með hvíta stafnum eða barmmerki. Við skynjum umhverfið á okkar hátt og við getum hugsað, talað og heyrt og svo miklu meir en það. Skilningsvitin okkar blinda/lögblinda fólksins eru í toppformi enda í toppæfingu, ólíkt alsjáandi fólkinu sem er sífellt að týna bíllyklunum sínum eða öðrum hlutum, blindir og sjónskerti týna barasta ekki hlutum! Mér finnst það einnig oft æði sérstakt að þegar ég er með annarri manneskju að hún er spurð fyrir mína hönd, t.d. ef ég er á kaffihúsi, hvernig kaffi vill hann, o.s.frv. Það er ábending til alsjáandi að spyrja blinda fólkið hvað það vill, ekki spyrja aðra þeirrar spurningar - það er tilfinningalegt taktleysi. Ímyndaðu þér að flestir samferðamenn sem framhjá þér fara myndu aldrei heilsa þér; hvorki heilsa né kasta á þig kveðju, fyrir þig sem ert alsjáandi myndi það nú reynast frekar einmannalegt og tómlegt líf. Þess vegna skiptir það okkur blinda/lögblinda fólkið gríðarmiklu máli að vera heilsað og við okkur talað, annars líður okkur eins og verið sé að hunsa okkur. Verum hugrökk. Gott og nauðsynlegt er að segja til nafns þegar blindum/lögblindum er heilsað og auðvitað af fyrra bragði. Sæll Svavar, þetta er Siggi frá Þúfu. Sæll Svavar, Þetta er hún Guðrún frá Hóli. Verum fyrri til og heilsum hvort öðru.Höfundur er sjávarútvegsfræðingur.Grein þessi var send inn í ritkeppni á vegum Blindrafélagsins í tilefni 80. ára afmæli þess þann 19. ágúst 2019.
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Óásættanleg staða fyrir fimleikadeild Keflavíkur: Loforð svikin og framtíð starfseminnar í hættu Berglind Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing kennara eftir fund með borgarstjóra Andrea Sigurjónsdóttir,Eygló Friðriksdóttir,Guðrún Gunnarsdóttir,Jónína Einarsdóttir,Kristín Björnsdóttir,Lilja Margrét Möller,Linda Ósk Sigurðardóttir,Þóranna Rósa Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Hið rándýra bil milli borgar og byggðar - lygileg sjúkrasaga úr sveitinni Jakob Frímann Magnússon skrifar
Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann Skoðun