Erlent

CIA kom mikilvægum njósnara undan eftir fund Trump með Rússum

Kjartan Kjartansson skrifar
Bandaríska leyniþjónustan var slegin eftir að Trump forseti deildi leynilegum upplýsingum með Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, (t.v.) og Kislyak, sendiherra, í Hvíta húsinu í maí árið 2017.
Bandaríska leyniþjónustan var slegin eftir að Trump forseti deildi leynilegum upplýsingum með Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, (t.v.) og Kislyak, sendiherra, í Hvíta húsinu í maí árið 2017. Vísir/AFP
Bandaríka leyniþjónustan CIA tók ákvörðun um reyna að koma háttsettum rússneskum embættismanni sem hafði njósnað fyrir hana frá Rússlandi af ótta við að bandarískir embættismenn gætu ljóstrað upp um hann. Ákvörðunin var tekin í kjölfar fundar Donalds Trump forseta með rússneskum embættismönnum þar sem hann deildi óvænt leynilegum upplýsingum árið 2017.

Rússneski embættismaðurinn hafði veitt CIA upplýsingar um árabil og hafði smátt og smátt fikrað sig upp metorðastigann í Kreml. Undir það síðasta var njósnarinn orðinn háttsettur embættismaður sem kom að stjórnarákvörðunum. New York Times segir að þó að hann hafi ekki verið í innsta hring Vladímírs Pútín forseta hafi hann hitt forsetann reglulega. Hann hafi jafnvel getað séð CIA fyrir myndum af skjölum á skrifborði Pútín.

Þegar herferð rússneskra stjórnvalda til að hafa áhrif á forsetakosningarnar í Bandaríkjunum stóð yfir árið 2016 er njósnarinn sagður hafa verið ein mikilvægasta heimild bandarísku leyniþjónustunnar um að markmið þeirra hafi verið að hjálpa Trump að vinna sigur og að Pútín sjálfur hafi gefið skipun um það.

Deildi leynilegum upplýsingum með rússneskum embættismönnum

CNN-fréttastöðin og New York Times greina frá því að CIA-menn hafi komið njósnaranum til Bandaríkjanna árið 2017. Heimildarmönnum þeirra innan ríkisstjórnar Trump sem eru sagðir hafa beinar upplýsingar um málið ber þó ekki að öllu leyti saman um aðdraganda þess.

New York Times segir að CIA-menn hafi byrjað að ókyrrast um öryggi njósnarans eftir að leyniþjónustustofnanirnar greindu frá tilraunum Rússa til að hafa áhrif á kosningarnar síðla árs 2016. Í kjölfarið hafi fjölmiðlar byrjað að grennslast fyrir um heimildarmann CIA innan veggja Kremlar.

Því hafi sú ákvörðun verið tekin seint á árinu 2016 að bjóða njósnaranum að honum yrði komið til Bandaríkjanna.

CNN hefur eftir sínum heimildarmönnum innan stjórnar Trump að sú ákvörðun hafi að hluta til verið tekin vegna áhyggna af því að Trump og ríkisstjórn hans hefði þá ítrekað farið ógætilega með leynilegar upplýsingar og gætu átt þátt í að ljóstra upp um hver njósnarinn væri.

Þannig hafi ákvörðunin um að sækja njósnarann til Rússlands verið tekin skömmu eftir að Trump hitti Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, og Sergei Kislyak, þáverandi sendiherra Rússa í Washington, í maí árið 2017. Þar deildi Trump með þeim njósnum sem Ísraelar höfðu um Ríki íslams í Sýrlandi, ráðgjöfum sínum og leyniþjónustunni til undrunar og skelfingar.

New York Times hefur aftur á móti eftir fyrrverandi leyniþjónustumönnum að engar opinberar upplýsingar bendi til þess að Trump forseti hafi sett njósnarann beint í hættu. Aðrir heimildarmenn blaðsins innan bandaríska stjórnkerfisins ítreka enn fremur að áhugi fjölmiðla á njósnaranum hafi verið meginástæðan fyrir að ákveðið var að forða honum frá Rússlandi.

Talsmaður CIA segir blaðinu jafnframt að það séu „misráðnar vangaveltur“ að tengja ógát Trump forseta í leyniþjónustumálum við ákvörðunina um að koma njósnaranum undan.

Njósnarinn er meðal annars sagður hafa upplýst um að Pútín hafi sjálfur gefið skipun um innbrot í tölvukerfi landsnefndar Demókrataflokksins í aðdraganda forsetakosninganna í Bandaríkjunum.Vísir/EPA

Talinn í lífshættu í Bandaríkjunum

Upplýsingarnar sem rússneski njósnarinn lét bandarísku leyniþjónustunni í té eru sagðar hafa verið svo viðkvæmar að hún hafi róið öllum árum að því að halda leynd yfir honum. John Brennan, þáverandi forstjóri CIA, er þannig sagður hafa haldið upplýsingum njósnarans frá daglegum upplýsingafundum leyniþjónustunnar með Barack Obama, þáverandi forseta árið 2016. Þess í stað hafi Brennan sent sérstakar skýrslur sem byggðu á þeim í innsigluðum bréfum sem hann sendi forsetanum.

Vegna þess hversu eldfimar upplýsingar njósnarans um kosningaafskipti Rússa voru hafi yfirmenn CIA jafnframt látið fara fram ítarlega endurskoðun á upplýsingum sem njósnarinn hafði veitt leyniþjónustunni í gengum tíðina til að tryggja að þær hefðu reynst réttar og að hann væri ekki í reynd gagnnjósnari.

Áhyggjur af því að njósnarinn væri í reynd gagnnjósnari eru einnig sagðar hafa vaknað þegar hann hafnaði því í fyrstu að vera fluttur til Bandaríkjanna. Þegar CIA bauð honum í annað sinn að koma honum undan þáði hann boðið sem linaði áhyggjur leyniþjónustunnar.

Njósnarinn er nú á óuppgefnum stað í Bandaríkjunum. Embættismenn segja að hann geti verið í lífshættu og vísa meðal annars til banatilræðis rússneskra stjórnvalda við Sergei Skrípal, fyrrverandi njósnara, og dóttur hans í bænum Salisbury á Englandi í fyrra.

Ákvörðunin um að forða njósnaranum frá Rússlandi þýddi að bandaríska leyniþjónustan hafði úr færri upplýsingum að moða um áframhaldandi afskipti Rússa af kosningum í Bandaríkjunum þegar þingkosningarnar fóru fram síðasta haust.


Tengdar fréttir

Neitar að hafa rætt um Comey við Trump

Donald Trump er sagður hafa kallað James Comey, fyrrverandi forstjóra FBI, „klikkhaus“ á fundi með Sergej Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, í síðustu viku. Lavrov neitar því hins vegar að þeir hafi rætt um Comey.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×