![](https://www.visir.is/i/34C5C66A3C6B06BE31596711D4FAD54AA62E85DDDF1B89FA113C488178A4CE1E_80x80.jpg)
Framlegðin í sjávarútvegi: 600 milljarðar króna á 8 árum
Framkvæmdastjórinn segir um gögn Hagstofunnar að þau séu úrtaksgögn og lætur að því liggja að þeim sé áfátt þegar lýsa eigi afkomu í sjávarútvegi. Hann vegur ómaklega að Hagstofu Íslands. Stofnunin byggir tölur sínar um afkomu í sjávarútvegi ársins 2015 á upplýsingum frá fyrirtækjum sem samtals eru með 88% af allri veltu í sjávarútvegi. Það er því seilst um hurð til lokunnar að véfengja áreiðanleika talna Hagstofu Íslands um afkomu í sjávarútvegi.
Það er ekkert ofmælt í grein minni um góða afkomu í sjávarútvegi á síðustu árum eða sérstaklega í uppsjávarveiðum og vinnslu. Framlegðin hefur verið gríðarlega mikil og einnig hreinn hagnaður. Frá 2008 - 2015 var samanlögð framlegð í sjávarútvegi (EBITDA) á verðlagi í desember 2016 rúmlega 600 milljarðar króna. Mælt sem hlutfall af tekjum var það á bilinu 24,3% - 31%. Mælt í krónum var framlegðin á bilinu 61 - 91 milljarður króna á ári. Til marks um það hve mikið stóð eftir til þess að bæta hag fyrirtækjanna er að eigið fé sjávarútvegsfyrirtækjanna jókst um 300 milljarða króna frá árslokum 2008 til ársloka 2015. Afkoman í uppsjávarveiðum og vinnslu er sveiflukenndari en engu að síður er hún á þessu árabili síst lakari en í sjávarútveginum í heild.
Alvarlegasti vandi kvótakerfisins er þjóðfélagslegar afleiðingarnar vegna samþjöppunar og einokunaraðstöðu í höndum tiltölulega fárra einstaklinga. Sjómenn hafa fengið að kenna á því óþvegið og íbúar sjávarbyggðanna hafa mátt líða óvissu, óöryggi og verðrýrnun eigna sinna auk þess að missa vinnuna. Allt vegna þeirrar stöðu að fáeinir eigendur fyrirtækja í sjávarútvegi deila og drottna í krafti einokunar á kvóta.
Í uppsjávarveiðum er svo komið að 8 fyrirtæki ráða meirihluta alls kvóta á uppsjávartegundum. Þessi fyrirtæki ráða yfir 90% alls kvóta í loðnu, Íslands síld og Norður Atlantshafs síldinni, 86% af kvóta í kolmunna og 68% kvótans í makríl. Uppsjávarskipin eru aðeins um 20. Þessi fyrirtæki ráða að auki um þriðjungi af botnfiskkvótanum.
Sjávarútvegur einkennist af einokun og samþjöppun auðs og valds í fárra höndum. Gífurleg verðmæti eru gefin á hverju ári þessum sjálfvalda hópi. Sjómenn, íbúar sjávarbyggðanna og þjóðin í heild líður fyrir þetta ástand. Ótímabundin sjálfvirk úthlutun veiðiheimilda er komin á endastöð og ekki undan því komist að byrja upp á nýtt. Verðmætum veiðiheimildum í eigu þjóðarinnar verður best ráðstafað með jafnræði og samkeppni að leiðarljósi sem mun tryggja henni markaðsverð.
Skoðun
![](/i/106DAA0D92124694EAD0F6E3405FA465DD37D4B4F505B313B0E2C056CC36E3EB_390x390.jpg)
Að lesa Biblíuna eins og Njálu
Örn Bárður Jónsson skrifar
![](/i/04B446492EB2B07DD45513C5E565B4A434DC6AA9E2AB44837FE651EBC1A9E540_390x390.jpg)
Þora ekki í skólann
Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar
![](/i/9F2BFA7D1EFB1D1FD06A83C2D6BB44C626D1F818220F3B49B2596EC7A7E9A760_390x390.jpg)
Græn borg
Auður Elva Kjartansdóttir skrifar
![](/i/2B5D664FE595895A82E86FD921B1A795EBC302C945350052958F9A3BB9017279_390x390.jpg)
Blekking í umræðunni eða raunveruleg forréttindablinda?
Þórkatla Eggerz Tinnudóttir skrifar
![](/i/6781EA64D59EFE3F1986F377E35CF7800EEB426C611AA8C50A8C8D4E82960FA9_390x390.jpg)
Fæðuöryggi – Er það eitthvað mál?
Ágústa Ágústsdóttir skrifar
![](/i/573217FFCD8BB72BE71DA32C70FF1A5BBC533585497893444278BF4F8C67D73F_390x390.jpg)
Ekki „Gullamaður“ heldur Sjálfstæðismaður
Guðni Ívar Guðmundsson skrifar
![](/i/54FF5E5E5054C5E53CE901EDA17793A746CB03CAF6A7A4D353C3EB0EB417E031_390x390.jpg)
Lykillinn að nýrri öld mannlegrar snilligáfu
Einar Mikael Sverrisson skrifar
![](/i/C0FF1229AF47DB767704F05E803BADEF414352B79AD75406784129BA661DA97B_390x390.jpg)
Staða hjúkrunar
Jórunn Ósk Frímannsdóttir Jensen skrifar
![](/i/E36E982D3C670AC7BAADB1F2ECC4C207AB2B28F6335AF3A48C154BAE2191D445_390x390.jpg)
Fjarskipti eru mikilvægir innviðir til framtíðar
Erik Figueras Torras skrifar
![](/i/CA2B84CD303E9BE3AC509D2D7DDDD0904126F52FA311BE8CBA53CE87AB8C5BBC_390x390.jpg)
Áslaug Arna – pólitísk sýn og kjarkur til breytinga
Einar Hannesson skrifar
![](/i/68AA77180E206927CF9A010C1AF7BB498DC8F9F00E1F72967EE2F772315DDE7E_390x390.jpg)
Aðgengi og jafnrétti eru ekki sérréttindi heldur mannréttindi
Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar
![](/i/DEF65D1C5DB0040BF193E4061CD8D518BAE40CFD5E28791B034EDDC615C6E41E_390x390.jpg)
Öryggi, jafnrétti og framfarir á vorþingi
Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
![](/i/41E4B2B458637A9C627FD0811EF6F318169FA199286A9F16931D6F87982EBD59_390x390.jpg)
VR og ungt fólk
Halla Gunnarsdóttir skrifar
![](/i/E1329002BEAE73504F51C8449BA428B4CE4E71F632E800AEBA48B4DE2D6BE6B4_390x390.jpg)
Til rektorsframbjóðenda: Mun HÍ fara að samkeppnislögum?
Ólafur Stephensen skrifar
![](/i/E329664B1EFEFB91E6F1391DE0C91BE0CE9FC95022B056EED9B523780822F4B6_390x390.jpg)
Innviðaskuld. Tifandi tímasprengja?
Eiður Ragnarsson skrifar
![](/i/9300861ED23315C780A6C38249DB99A72F584E1632F501E00A441D1D532E774B_390x390.jpg)
Gervigreind: Hraðall þekkingar – en ekki gallalaus
Sigvaldi Einarsson skrifar
![](/i/4FC71C8814ABA3216E076F78EFB0D05002BB0648685C8E488C44A033D705E949_390x390.jpg)
Skaut kennaraforystan sig í fótinn
Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar
![](/i/C29D4A60E88A52187285E5DA0D77F11CB1AEDF65E359ADE3BDA4F097E176DC77_390x390.jpg)
„Þú veist, herra, að líf hunda er betra en líf okkar á Gaza“
Viðar Hreinsson skrifar
![](/i/2D4D31519A54B12D9D1E2B65E61C47C8C48824118393068376D63FC92D97EFB9_390x390.jpg)
Það gerðist aftur - Alþingiskosningar 2024
Helga Vala Helgadóttir skrifar
![](/i/E69840E85A48D96AE0B1B1F35D172E7306588F76BE6ABF8709238FB311C670DD_390x390.jpg)
Ég er karl með vesen
Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar
![](/i/3FB8A934A4AD663687E15997005DDD26A0FF307A79DFFE7CC9F3929C9D6DE9F4_390x390.jpg)
Áslaug Arna: Hamhleypa til verka
Þórður Gunnarsson skrifar
![](/i/77F4334A98C423BEBB46B5E79B4603312E75AA18E25E868420F1213147F7BCEC_390x390.jpg)
Félagslegt netöryggi er þjóðaröryggismál
Skúli Bragi Geirdal skrifar
![](/i/6334F8E6F0CDCEFC058986C2AECE96ADF54F52F9082021A70DFF467DE7122400_390x390.jpg)
Aukin framrúðutjón á vegum landsins
Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar
![](/i/3DBAD15603349EB11C8A7038C3E876C0A2DA4350B20E0CBCF4AC4DE28284FDD4_390x390.jpg)
Ísland í hnotskurn
Hanna Lára Steinsson skrifar
![](/i/FA796A7ECA5EE38E88F5E75270898BF8FCACA60ED78D13F00636BD6122EC51FE_390x390.jpg)
„Löngum var ég læknir minn ...“
Þorsteinn Siglaugsson skrifar
![](/i/80BE6D828C2383F5B15A9F9783396B28926354E6BB6582A038C561FF35BCB294_390x390.jpg)
Hinir ósnertanlegu
Björn Ólafsson skrifar
![](/i/0AD591B475824502C50BCDAB8FD498B5D143FBED3D3FBD09FA25EC1D7F32E2E7_390x390.jpg)
Þaulhugsuð brella og þrálát heimþrá
Birgir Dýrfjörð skrifar
![](/i/E84AC1753925A7FB031A2A5F8FD5410A011AC360FF83EA200B5A1EE491FAE48A_390x390.jpg)
Þegar misvitringar leika listina að ljúga
Kristján Logason skrifar
![](/i/B8175C95E5E1F9C661E0AD3C3104188E58CC2052B65EDE96395A28E1BB5E5C49_390x390.jpg)
Formaður Leiðsagnar semur um aðild að VR án samráðs - félagsmenn peð á taflborði
Atli Sigurðarson,Sigrún Pálsdóttir skrifar
![](/i/2486A49A9AE8A191EE543008E543301D0F52118CBF9F4E25DC2DED0D46527DF9_390x390.jpg)
Kæra sjálfstæðisfólk
Snorri Ásmundsson skrifar