Aðgerðir á landamærum geta dregið úr ábata ferðaþjónustu sem og komið í veg fyrir kostnaðarsamar aðgerðir Andri Eysteinsson skrifar 14. ágúst 2020 18:26 Keflavíkurflugvöllur og Leifsstöð Fáir á ferli og flugvélum lagt vegna samkomubanns víða um heim vegna Covid-19 Hagræn greining fjármála- og efnahagsráðherra leiðir í ljós að sóttvarnaaðgerðir á landamærum Íslands geta dregið verulega úr ábata af ferðaþjónustu en á sama tíma komið í veg fyrir kostnaðarsamar aðgerðir ef kórónuveiran kemst inn í landið með ferðalöngum. Í minnisblaði sem sent var frá ráðherra til Ríkisstjórnarinnar í dag segir að efnahagslegur kostnaður af smitum, ótta við smit og sóttvarnaraðgerðum sé verulegur. Hann felist að miklu leyti í tekjutapi vegna minni umsvifa. Í minnisblaðinu er vísað til bandarískrar rannsóknar þar sem fram kemur að samfélagslegur kostnaður af hverju COVID-19 smiti væri jafnvirði 40 milljóna króna. Í því segir að harðari sóttvarnaráðstafanir geti orðið til þess að þjóðarbúið verði af 20 til 24 milljörðum króna vegna minni umsvifa í ferðaþjónustu. Ætla megi að þeir ferðamenn sem hafa komið til landsins undanfarna tæpa tvo mánuði hafi lagt um átta milljarða til efnahagslífsins - en útbreiðsla faraldursins með hörðum sóttvarnaráðstöfunum geti aftur á móti dregið úr neyslu innlendra aðila um 10 milljarða króna á mánuð Þá sé óefnislegur kostnaður einnig verulegur og geta efnahagslegir hagsmunir af því að komast hjá hörðum sóttvarnaraðgerðum hlaupið á hundruðum milljarða króna. Mun meiri kostnaður er af almennum sóttvarnaaðgerðum, svo sem samkomubanni, en sértækum aðgerðum á borð við smitrakningu og sóttkví segir í minnisblaðinu. Þegar faraldurinnhafi staðið sem hæst hafi innanlands kortavelta Íslendinga verið um 10 milljörðum króna minni á mánuði en hún hefði verið án faraldursins. Samsvarar það um 4% af landsframleiðslu hvers mánaðar. Í mörgum Evrópulöndum þar sem beitt var harðari aðgerðum en á Íslandi dróst landsframleiðsla saman um 10-20% á öðrum ársfjórðungi. Þá segir í minnisblaðinu að hvert smit geti haft í för með sé mikinn kostnað en kostnaður samfélagsins vegna sóttkvía sem beita hefur þurft í sumar hlaupi líklega á hundruðum milljóna króna. Forsenda sé fyrir komum ferðamanna til Íslands að landamærin séu tiltölulega opin en einnig að stjórn hafi náðst á faraldrinum hér á landi og í upprunalandi ferðamanns. Því felist bæði ábati og kostnaður í því að létta á ferðatakmörkunum. „Ábatinn birtist með augljósustum hætti í tekjum ferðaþjónustunnar en ekki er við því að búast að ferðamenn sæki landið heim í teljandi mæli séu þeir krafðir um smitgát eða sóttkví í marga daga eftir komu til landsins.“ Þá segir einnig í minnisblaðinu að svo lengi sem einhver hætta sé á því að smitaður einstaklingur komi til landsins og smiti út frá sér felist efnahagslegur kostnaður í komum fólks til landsins. Reynsla erlendis frá bendi þá til þess að ferðatakmarkanir geti dregið verulega úr hættinnu á smitum en ekki komið alveg í veg fyrir hana. Er þá vísað til eyríkjanna Færeyja og Nýja-Sjálands þar sem veirunni hafði nær verið útrýmt en á undanförnum vikum eða dögum hefur veiran haslað sér völl að nýju. Landamæraskimun dragi verulega úr líkunum á því að smitaðir ferðamenn komi inn í landið en þó séu vísbendingar um að einhverjir smitaðir hafi komist hingað til lands. 40 manns hafi greinst smitaðir á landamærunum og er hlutfall smitaðra um 0,05% en síðasta mánuð hefur tiltekinn hópur þurft að undirgangast tvöfalda skimun. Í þeim hópi hafi 14 greinst í fyrri sýnatöku en 2 í þeirri seinni. „Svo lengi sem einhver hætta er á því að fólk sem kemur erlendis frá smiti út frá sér felst efnahagslegur kostnaður í komum fólks til landsins. Þessi kostnaður er óviss og háður aðstæðum,“ segir í minnisblaði ráðuneytisins. „Frá hagfræðilegu sjónarmiði væri eðlilegt að farþegar til landsins greiði gjald til að koma til móts við samfélagslegan kostnað vegna hættu á að smit berist til landsins. Skimun við landamæri minnkar smithættuna og þar með kostnað af hennar völdum. Eðlilegt er að ferðalangar greiði sjálfir að fullu fyrir beinan kostnað af landamæraskimun. Að auki hníga hagræn rök til þess að gjald sé lagt á komur farþega til að koma til móts við þann samfélagslega kostnað sem fylgir hættu á að smit berist til landsins við núverandi aðstæður og endurspeglast ekki í verðlagningu ferðalaga á markaði, en of lágt verð leiðir til óhagkvæmrar áhættutöku sem slíku gjaldi er falið að leiðrétta,“ segir í minnisblaði fjármála- og efnahagsráðherra til Ríkisstjórnarinnar. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Innlent Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Innlent Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Innlent Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Innlent „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Innlent Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Innlent Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Innlent Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Innlent Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Innlent Fleiri fréttir Í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar líkamsárásar á Vopnafirði Búin að biðja Jón afsökunar Stjórnlaus rasismi og spenna í Kraganum Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Vara ráðherra við hörmungum ef lykilhringrás í hafinu stöðvast „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Kostnaður við snagana nam 1,7 milljónum Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Slátur og stuð í félagsheimilinu á Blönduósi Alma vill leiða Samfylkinguna í Kraganum Nektarmyndir gerðar óskýrar sjálfkrafa á Instagram Grunaður um alvarlega líkamsárás gegn fyrrverandi sambýliskonu Hannes snýr baki við Sjálfstæðisflokknum og fer fram fyrir Samfylkingu Átti samtal við Höllu Hrund fyrir stjórnarslitin Vendingar í pólitíkinni og áhrif frestunar bankasölu á markaðinn Guðmundur Árni hættur við og styður Ölmu Vistmaður og starfsmaður Stuðla fluttir á bráðamóttöku Bilun í brunaboða á Keflavíkurflugvelli Snorri vill leiða Miðflokkinn í Reykjavík Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Slagurinn harðnar í Suðvestur hjá Sjálfstæðisflokki „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Formaður Framsóknar segir ríkisstjórnina hafa talað sjálfa sig niður Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð „Það þarf að nýta auðlindir landsins, það er alveg ljóst“ Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Fleiri þvottavélar en pólitíkusar á skjánum vikuna fyrir kosningar Hefur sett saman um 100 módelbíla í Hveragerði Sjá meira
Hagræn greining fjármála- og efnahagsráðherra leiðir í ljós að sóttvarnaaðgerðir á landamærum Íslands geta dregið verulega úr ábata af ferðaþjónustu en á sama tíma komið í veg fyrir kostnaðarsamar aðgerðir ef kórónuveiran kemst inn í landið með ferðalöngum. Í minnisblaði sem sent var frá ráðherra til Ríkisstjórnarinnar í dag segir að efnahagslegur kostnaður af smitum, ótta við smit og sóttvarnaraðgerðum sé verulegur. Hann felist að miklu leyti í tekjutapi vegna minni umsvifa. Í minnisblaðinu er vísað til bandarískrar rannsóknar þar sem fram kemur að samfélagslegur kostnaður af hverju COVID-19 smiti væri jafnvirði 40 milljóna króna. Í því segir að harðari sóttvarnaráðstafanir geti orðið til þess að þjóðarbúið verði af 20 til 24 milljörðum króna vegna minni umsvifa í ferðaþjónustu. Ætla megi að þeir ferðamenn sem hafa komið til landsins undanfarna tæpa tvo mánuði hafi lagt um átta milljarða til efnahagslífsins - en útbreiðsla faraldursins með hörðum sóttvarnaráðstöfunum geti aftur á móti dregið úr neyslu innlendra aðila um 10 milljarða króna á mánuð Þá sé óefnislegur kostnaður einnig verulegur og geta efnahagslegir hagsmunir af því að komast hjá hörðum sóttvarnaraðgerðum hlaupið á hundruðum milljarða króna. Mun meiri kostnaður er af almennum sóttvarnaaðgerðum, svo sem samkomubanni, en sértækum aðgerðum á borð við smitrakningu og sóttkví segir í minnisblaðinu. Þegar faraldurinnhafi staðið sem hæst hafi innanlands kortavelta Íslendinga verið um 10 milljörðum króna minni á mánuði en hún hefði verið án faraldursins. Samsvarar það um 4% af landsframleiðslu hvers mánaðar. Í mörgum Evrópulöndum þar sem beitt var harðari aðgerðum en á Íslandi dróst landsframleiðsla saman um 10-20% á öðrum ársfjórðungi. Þá segir í minnisblaðinu að hvert smit geti haft í för með sé mikinn kostnað en kostnaður samfélagsins vegna sóttkvía sem beita hefur þurft í sumar hlaupi líklega á hundruðum milljóna króna. Forsenda sé fyrir komum ferðamanna til Íslands að landamærin séu tiltölulega opin en einnig að stjórn hafi náðst á faraldrinum hér á landi og í upprunalandi ferðamanns. Því felist bæði ábati og kostnaður í því að létta á ferðatakmörkunum. „Ábatinn birtist með augljósustum hætti í tekjum ferðaþjónustunnar en ekki er við því að búast að ferðamenn sæki landið heim í teljandi mæli séu þeir krafðir um smitgát eða sóttkví í marga daga eftir komu til landsins.“ Þá segir einnig í minnisblaðinu að svo lengi sem einhver hætta sé á því að smitaður einstaklingur komi til landsins og smiti út frá sér felist efnahagslegur kostnaður í komum fólks til landsins. Reynsla erlendis frá bendi þá til þess að ferðatakmarkanir geti dregið verulega úr hættinnu á smitum en ekki komið alveg í veg fyrir hana. Er þá vísað til eyríkjanna Færeyja og Nýja-Sjálands þar sem veirunni hafði nær verið útrýmt en á undanförnum vikum eða dögum hefur veiran haslað sér völl að nýju. Landamæraskimun dragi verulega úr líkunum á því að smitaðir ferðamenn komi inn í landið en þó séu vísbendingar um að einhverjir smitaðir hafi komist hingað til lands. 40 manns hafi greinst smitaðir á landamærunum og er hlutfall smitaðra um 0,05% en síðasta mánuð hefur tiltekinn hópur þurft að undirgangast tvöfalda skimun. Í þeim hópi hafi 14 greinst í fyrri sýnatöku en 2 í þeirri seinni. „Svo lengi sem einhver hætta er á því að fólk sem kemur erlendis frá smiti út frá sér felst efnahagslegur kostnaður í komum fólks til landsins. Þessi kostnaður er óviss og háður aðstæðum,“ segir í minnisblaði ráðuneytisins. „Frá hagfræðilegu sjónarmiði væri eðlilegt að farþegar til landsins greiði gjald til að koma til móts við samfélagslegan kostnað vegna hættu á að smit berist til landsins. Skimun við landamæri minnkar smithættuna og þar með kostnað af hennar völdum. Eðlilegt er að ferðalangar greiði sjálfir að fullu fyrir beinan kostnað af landamæraskimun. Að auki hníga hagræn rök til þess að gjald sé lagt á komur farþega til að koma til móts við þann samfélagslega kostnað sem fylgir hættu á að smit berist til landsins við núverandi aðstæður og endurspeglast ekki í verðlagningu ferðalaga á markaði, en of lágt verð leiðir til óhagkvæmrar áhættutöku sem slíku gjaldi er falið að leiðrétta,“ segir í minnisblaði fjármála- og efnahagsráðherra til Ríkisstjórnarinnar.
„Ábatinn birtist með augljósustum hætti í tekjum ferðaþjónustunnar en ekki er við því að búast að ferðamenn sæki landið heim í teljandi mæli séu þeir krafðir um smitgát eða sóttkví í marga daga eftir komu til landsins.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Innlent Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Innlent Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Innlent Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Innlent „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Innlent Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Innlent Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Innlent Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Innlent Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Innlent Fleiri fréttir Í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar líkamsárásar á Vopnafirði Búin að biðja Jón afsökunar Stjórnlaus rasismi og spenna í Kraganum Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Vara ráðherra við hörmungum ef lykilhringrás í hafinu stöðvast „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Kostnaður við snagana nam 1,7 milljónum Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Slátur og stuð í félagsheimilinu á Blönduósi Alma vill leiða Samfylkinguna í Kraganum Nektarmyndir gerðar óskýrar sjálfkrafa á Instagram Grunaður um alvarlega líkamsárás gegn fyrrverandi sambýliskonu Hannes snýr baki við Sjálfstæðisflokknum og fer fram fyrir Samfylkingu Átti samtal við Höllu Hrund fyrir stjórnarslitin Vendingar í pólitíkinni og áhrif frestunar bankasölu á markaðinn Guðmundur Árni hættur við og styður Ölmu Vistmaður og starfsmaður Stuðla fluttir á bráðamóttöku Bilun í brunaboða á Keflavíkurflugvelli Snorri vill leiða Miðflokkinn í Reykjavík Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Slagurinn harðnar í Suðvestur hjá Sjálfstæðisflokki „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Formaður Framsóknar segir ríkisstjórnina hafa talað sjálfa sig niður Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð „Það þarf að nýta auðlindir landsins, það er alveg ljóst“ Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Fleiri þvottavélar en pólitíkusar á skjánum vikuna fyrir kosningar Hefur sett saman um 100 módelbíla í Hveragerði Sjá meira