Hvað er eðlilegt? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar 11. september 2020 15:00 Nú hefur verið slakað á samkomutakmörkunum innanlands og tveggja metra reglan orðin að eins metra reglu. Þá mega tvö hundruð manns nú koma saman. Breytingar á fyrirkomulaginu við landamæri eru hins vegar ekki í sjónmáli. Þetta er í fullkomnu samræmi við þá ákvörðun sem ríkisstjórnin hefur tekið - að lífið hér innanlands skuli vera með „eðlilegustum“ hætti. Að innlenda hagkerfið blómstri, skólar geti starfað á sem eðlilegastan hátt, að mögulegt verði að fara í leikhús, tónleika og á fótboltaleiki. Heilbrigðisráðherra sagði í viðtali á föstudag að hún teldi að það yrði íbúum landsins ánægjulegt að njóta tilslakana á innanlandsaðgerðum með því að halda fyrirkomulaginu á landamærum óbreyttu. Vilji þjóðarinnar virðist líka vera á þennan veg - það eru allir búnir að fá hundleið á þessum takmörkunum og sóttvarnaraðgerðum. Við nennum þessu ekki lengur og viljum fá gamla lífið okkar aftur. Strax. Alveg sama hvað það kostar. Á meðan eru önnur lönd í Evrópu flest að herða og slaka á aðgerðum innanlands, en eru ekki með harðar aðgerðir á landamærum sínum. Er eðlilegt að líta framhjá afleiðingunum? Nú vaknar sú spurning hvort það geti með einhverjum hætti talist „eðlilegt“ að slökkt sé á stærstu atvinnugrein landsins um óákveðinn tíma? Er það eðlilegt að ríkissjóður tapi milljarði á dag? Er það eðlilegt að samdráttur í vergri landsframleiðslu sé að stefna í tveggja stafa tölu? Er það eðlilegt að atvinnuleysi sé meira en sést hefur í heila öld? Er það eðlilegt að rekstur sveitarfélaga sé víða í járnum og að það sé fyrirséð að það þurfi að draga úr grunnþjónustu á komandi misserum? Er það eðlilegt að þúsundir fyrirtækja rambi nú á barmi gjaldþrots? Er það eðlilegt að stinga hausnum í sandinn og líta fram hjá afleiðingunum sem þetta mun hafa á rekstur ríkis, sveitarfélaga og þar með allt fólkið í landinu til lengri tíma? Það er allavega ekki á nokkurn hátt hægt að tala um að lífið hjá 25.000 - 30.000 starfsmönnum í ferðaþjónustu á Íslandi sé eðlilegt. Ekki hjá fjölskyldum þeirra heldur, eða gróft áætlað þriðja hverju heimili í landinu. Einn af öðrum leggja þessir starfsmenn nú niður störf, halda heim á leið og sjá fram á að verða á framfærslu ríkissjóðs um óákveðinn tíma. Hér erum við að tala um fólkið í næsta húsi. Flugfreyjuna, leiðsögumanninn, þjóninn, forritarann, markaðsstjórann, herbergisþernuna, gæðastjórann, mannauðsstjórann, rútubílstjórann, fjármálastjórann, ferðaskipuleggjandann, flugstjórann, vörustjórann, hótelstjórann og miklu, miklu fleiri. Þessu fólki líður þannig að það hafi verið sett á vogarskálarnar og léttvægara fundið en aðrir hópar í samfélaginu. Stóra spurningin er núna hversu lengi lífið hjá öllum hinum verði „eðlilegt“. Hver eru markmiðin með aðgerðunum? Er það hugsanlegt að það hefði verið eðlilegra til lengri tíma litið og jafnvel hagkvæmara fyrir heildina og þjóðarhag að halda út örlítið lengur með takmörkunum innanlands. Að skerpa verulega á persónulegum sóttvörnum og gera ferðalög erlendra ferðamanna til landsins á einhvern hátt möguleg? Að líf okkar allra hefði mátt vera örlítið óvenjulegt um eitthvert skeið áfram? Er eðlilegt líf yfirhöfuð mögulegt á meðan veiran leikur lausum hala í heiminum? Enn er spurt um markmiðin með aðgerðum stjórnvalda. Enn er spurt um raunhæfa kostnaðar- og ábatagreiningu mismunandi aðgerða á landamærum. Enn er spurt um viðmið og tímasetningar, þó ekki væri annað en tímasetning á endurskoðun aðgerða. Að hanga í lausu lofti er verst - ef áætlað er að haga aðgerðum á landamærum með núverandi hætti þar til bóluefni eða lækning er fundin, þá væri best að fá að vita það strax og haga áætlunum og mótvægisaðgerðum í samræmi við það. Viðhalda þarf aflinu til verðmætasköpunar Ákall ferðaþjónustunnar eftir skýrum línum verður sífellt háværara. Ákall forsvarsmanna ferðaþjónustufyrirtækja eftir frekari mótvægisaðgerðum sömuleiðis. Það getur aldrei verið ásættanlegt að ferðaþjónustufyrirtækin verði í heilu lagi látin rúlla fram af bjargbrúninni við þessar óvenjulegu aðstæður. Allt tal um nauðsynlega hagræðingu í greininni er marklaust, og hreinlega óviðeigandi eins og svo margt þessa dagana. Ferðaþjónustan bíður nú eftir útspili frá stjórnvöldum um það hvernig tryggja megi að nægjanlega stór hluti greinarinnar standi þessar hamfarir af sér. Hvernig viðhalda megi loganum, vinnusambandi, virkni og aflinu til verðmætasköpunar. Þegar loksins rofar til, þá verðum við að vera tilbúin til að halda áfram og tryggja það að viðspyrnan verði hröð og kröftug. Ferðaþjónustan hefur áður sýnt hvað í henni býr og hún mun, ef rétt verður á spilum haldið, gera það aftur - svo um munar. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarnheiður Hallsdóttir Ferðamennska á Íslandi Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Gerum betur Hilmar Björnsson Skoðun Skoðun Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Sjá meira
Nú hefur verið slakað á samkomutakmörkunum innanlands og tveggja metra reglan orðin að eins metra reglu. Þá mega tvö hundruð manns nú koma saman. Breytingar á fyrirkomulaginu við landamæri eru hins vegar ekki í sjónmáli. Þetta er í fullkomnu samræmi við þá ákvörðun sem ríkisstjórnin hefur tekið - að lífið hér innanlands skuli vera með „eðlilegustum“ hætti. Að innlenda hagkerfið blómstri, skólar geti starfað á sem eðlilegastan hátt, að mögulegt verði að fara í leikhús, tónleika og á fótboltaleiki. Heilbrigðisráðherra sagði í viðtali á föstudag að hún teldi að það yrði íbúum landsins ánægjulegt að njóta tilslakana á innanlandsaðgerðum með því að halda fyrirkomulaginu á landamærum óbreyttu. Vilji þjóðarinnar virðist líka vera á þennan veg - það eru allir búnir að fá hundleið á þessum takmörkunum og sóttvarnaraðgerðum. Við nennum þessu ekki lengur og viljum fá gamla lífið okkar aftur. Strax. Alveg sama hvað það kostar. Á meðan eru önnur lönd í Evrópu flest að herða og slaka á aðgerðum innanlands, en eru ekki með harðar aðgerðir á landamærum sínum. Er eðlilegt að líta framhjá afleiðingunum? Nú vaknar sú spurning hvort það geti með einhverjum hætti talist „eðlilegt“ að slökkt sé á stærstu atvinnugrein landsins um óákveðinn tíma? Er það eðlilegt að ríkissjóður tapi milljarði á dag? Er það eðlilegt að samdráttur í vergri landsframleiðslu sé að stefna í tveggja stafa tölu? Er það eðlilegt að atvinnuleysi sé meira en sést hefur í heila öld? Er það eðlilegt að rekstur sveitarfélaga sé víða í járnum og að það sé fyrirséð að það þurfi að draga úr grunnþjónustu á komandi misserum? Er það eðlilegt að þúsundir fyrirtækja rambi nú á barmi gjaldþrots? Er það eðlilegt að stinga hausnum í sandinn og líta fram hjá afleiðingunum sem þetta mun hafa á rekstur ríkis, sveitarfélaga og þar með allt fólkið í landinu til lengri tíma? Það er allavega ekki á nokkurn hátt hægt að tala um að lífið hjá 25.000 - 30.000 starfsmönnum í ferðaþjónustu á Íslandi sé eðlilegt. Ekki hjá fjölskyldum þeirra heldur, eða gróft áætlað þriðja hverju heimili í landinu. Einn af öðrum leggja þessir starfsmenn nú niður störf, halda heim á leið og sjá fram á að verða á framfærslu ríkissjóðs um óákveðinn tíma. Hér erum við að tala um fólkið í næsta húsi. Flugfreyjuna, leiðsögumanninn, þjóninn, forritarann, markaðsstjórann, herbergisþernuna, gæðastjórann, mannauðsstjórann, rútubílstjórann, fjármálastjórann, ferðaskipuleggjandann, flugstjórann, vörustjórann, hótelstjórann og miklu, miklu fleiri. Þessu fólki líður þannig að það hafi verið sett á vogarskálarnar og léttvægara fundið en aðrir hópar í samfélaginu. Stóra spurningin er núna hversu lengi lífið hjá öllum hinum verði „eðlilegt“. Hver eru markmiðin með aðgerðunum? Er það hugsanlegt að það hefði verið eðlilegra til lengri tíma litið og jafnvel hagkvæmara fyrir heildina og þjóðarhag að halda út örlítið lengur með takmörkunum innanlands. Að skerpa verulega á persónulegum sóttvörnum og gera ferðalög erlendra ferðamanna til landsins á einhvern hátt möguleg? Að líf okkar allra hefði mátt vera örlítið óvenjulegt um eitthvert skeið áfram? Er eðlilegt líf yfirhöfuð mögulegt á meðan veiran leikur lausum hala í heiminum? Enn er spurt um markmiðin með aðgerðum stjórnvalda. Enn er spurt um raunhæfa kostnaðar- og ábatagreiningu mismunandi aðgerða á landamærum. Enn er spurt um viðmið og tímasetningar, þó ekki væri annað en tímasetning á endurskoðun aðgerða. Að hanga í lausu lofti er verst - ef áætlað er að haga aðgerðum á landamærum með núverandi hætti þar til bóluefni eða lækning er fundin, þá væri best að fá að vita það strax og haga áætlunum og mótvægisaðgerðum í samræmi við það. Viðhalda þarf aflinu til verðmætasköpunar Ákall ferðaþjónustunnar eftir skýrum línum verður sífellt háværara. Ákall forsvarsmanna ferðaþjónustufyrirtækja eftir frekari mótvægisaðgerðum sömuleiðis. Það getur aldrei verið ásættanlegt að ferðaþjónustufyrirtækin verði í heilu lagi látin rúlla fram af bjargbrúninni við þessar óvenjulegu aðstæður. Allt tal um nauðsynlega hagræðingu í greininni er marklaust, og hreinlega óviðeigandi eins og svo margt þessa dagana. Ferðaþjónustan bíður nú eftir útspili frá stjórnvöldum um það hvernig tryggja megi að nægjanlega stór hluti greinarinnar standi þessar hamfarir af sér. Hvernig viðhalda megi loganum, vinnusambandi, virkni og aflinu til verðmætasköpunar. Þegar loksins rofar til, þá verðum við að vera tilbúin til að halda áfram og tryggja það að viðspyrnan verði hröð og kröftug. Ferðaþjónustan hefur áður sýnt hvað í henni býr og hún mun, ef rétt verður á spilum haldið, gera það aftur - svo um munar. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun